Góðir siðir og vondir Jónína Michaelsdóttir skrifar 10. maí 2011 07:00 Það kviknaði í mörgum hjörtum á fyrstu tónleikum Hörpunnar og gaman að skynja síðustu daga almenna gleði yfir þessu langþráða mannvirki. Ekki glittir í íslensku drýldnina og hofmóðinn, aðeins þakklæti, auðmýkt og einlæga hrifningu. Og léttir. Loksins geta okkar frábæru tónlistarmenn raunverulega notið sín hér á landi, sem og erlendir listamenn sem hafa áratugum saman heiðrað okkur með því að koma hingað og flytja sína tónlist, þó þeir yrðu að gera það í húsakynninum sem voru byggð undir aðra starfsemi. Og í framhaldi af því er allt í einu komið sumar, öllum að óvörum. Meira að segja veðurfræðingum. Og þetta var góð helgi. Sólin breytir öllu. Karlinn á kassanumÞað eru ekki alltaf sólskinsskrif sem maður rekst á ef maður fer inn á netið, þó að það sé til. Áður fyrr stóð stundum karl uppi á kassa á Lækjartorgi með hnefann á lofti og fékk útrás fyrir allt sem honum mislíkaði eða vildi breyta. Hann talaði hátt og sparaði ekki lýsingarorðin. Karlinn á kassanum var hluti af stemningunni í miðbænum, rétt eins og Hjálpræðisherinn sem söng og prédikaði á sama stað. Þetta var náttúrlega ekkert lögbundið. Hver sem var hefði getað rölt með kassa ofan í bæ, tyllt sér upp á hann og hafið upp raust sína. Manni þótti þetta eins og hvert annað skemmtilegt fyrirbæri þegar maður var krakki, hlustaði ekkert á hvað maðurinn sagði, horfði bara á tilburðina. Í dag myndi þessi maður vera virkur í blogginu og ekki láta sig vanta ef boðið væri upp á mótmælafund. Jafnvel þó að hann vissi ekki hverju væri verið að mótmæla. ÓsiðirMér finnst margir tala um að gengisfall á mannasiðum og orðfæri eigi að verulegu leyti rætur á blogginu. Ögrandi og rætin skrif sem beinast að tilteknum einstaklingum, fá klapp frá fjölda manns og skrifarinn færist í aukana. Finnst þetta vitna um að hann sé greinilega á réttri leið. Aðrir sjá hvað þetta er vinsælt og taka upp sama orðfæri og jafnvel óheflaðra. Yfirleitt er það þannig að þegar margir hafa um nokkurn tíma tileinkað sér tiltekinn talsmáta, þá festist hann í sessi. Um það vitna algeng lýsingarorð sem fyrir löngu hafa fengið andstæða merkingu: ógeðslegt, geðveikt, geggjað, truflað. Þessi orð eru hugsunarlaust notuð yfir það sem er fallegast og best. En þetta er saklaust miðað við það þegar farið er að klína ónefnum á annað fólk í því augnamiði að gera lítið úr því. Ekki síst þegar um eða að ræða fólk sem þjóðin hefur valið sérstaklega á Alþingi Íslendinga. Alþingismenn og ráðherrar eru ekkert öðruvísi en annað fólk. Það getur verið skapmikið, og breyskt á ýmsum sviðum, en í störfum sínum og samskiptum við annað fólk ber því að haga sér eins og siðuðu fólki. Uppnefni og ávirðingar gengisfella þá sjálfa, ekki þá sem þeir vilja gera lítið úr. En nú er semsagt komið sumar. Bjartar nætur og betra skap. Tilvalinn tími til að gefa neikvæðni og önuglyndi frí. Helst varanlegt frí. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jónína Michaelsdóttir Mest lesið Þið dirfist að kalla mig fasista og rasista? Davíð Bergmann Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir Skoðun Frjór jarðvegur fyrir glæpagengi til að festa rætur Halldóra Mogensen Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir Skoðun Verkin sem ekki tala Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Hvenær kemur að okkur? Hjördís María Karlsdóttir Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Án greiningar, engin ábyrgð Gísli Már Gíslason Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun
Það kviknaði í mörgum hjörtum á fyrstu tónleikum Hörpunnar og gaman að skynja síðustu daga almenna gleði yfir þessu langþráða mannvirki. Ekki glittir í íslensku drýldnina og hofmóðinn, aðeins þakklæti, auðmýkt og einlæga hrifningu. Og léttir. Loksins geta okkar frábæru tónlistarmenn raunverulega notið sín hér á landi, sem og erlendir listamenn sem hafa áratugum saman heiðrað okkur með því að koma hingað og flytja sína tónlist, þó þeir yrðu að gera það í húsakynninum sem voru byggð undir aðra starfsemi. Og í framhaldi af því er allt í einu komið sumar, öllum að óvörum. Meira að segja veðurfræðingum. Og þetta var góð helgi. Sólin breytir öllu. Karlinn á kassanumÞað eru ekki alltaf sólskinsskrif sem maður rekst á ef maður fer inn á netið, þó að það sé til. Áður fyrr stóð stundum karl uppi á kassa á Lækjartorgi með hnefann á lofti og fékk útrás fyrir allt sem honum mislíkaði eða vildi breyta. Hann talaði hátt og sparaði ekki lýsingarorðin. Karlinn á kassanum var hluti af stemningunni í miðbænum, rétt eins og Hjálpræðisherinn sem söng og prédikaði á sama stað. Þetta var náttúrlega ekkert lögbundið. Hver sem var hefði getað rölt með kassa ofan í bæ, tyllt sér upp á hann og hafið upp raust sína. Manni þótti þetta eins og hvert annað skemmtilegt fyrirbæri þegar maður var krakki, hlustaði ekkert á hvað maðurinn sagði, horfði bara á tilburðina. Í dag myndi þessi maður vera virkur í blogginu og ekki láta sig vanta ef boðið væri upp á mótmælafund. Jafnvel þó að hann vissi ekki hverju væri verið að mótmæla. ÓsiðirMér finnst margir tala um að gengisfall á mannasiðum og orðfæri eigi að verulegu leyti rætur á blogginu. Ögrandi og rætin skrif sem beinast að tilteknum einstaklingum, fá klapp frá fjölda manns og skrifarinn færist í aukana. Finnst þetta vitna um að hann sé greinilega á réttri leið. Aðrir sjá hvað þetta er vinsælt og taka upp sama orðfæri og jafnvel óheflaðra. Yfirleitt er það þannig að þegar margir hafa um nokkurn tíma tileinkað sér tiltekinn talsmáta, þá festist hann í sessi. Um það vitna algeng lýsingarorð sem fyrir löngu hafa fengið andstæða merkingu: ógeðslegt, geðveikt, geggjað, truflað. Þessi orð eru hugsunarlaust notuð yfir það sem er fallegast og best. En þetta er saklaust miðað við það þegar farið er að klína ónefnum á annað fólk í því augnamiði að gera lítið úr því. Ekki síst þegar um eða að ræða fólk sem þjóðin hefur valið sérstaklega á Alþingi Íslendinga. Alþingismenn og ráðherrar eru ekkert öðruvísi en annað fólk. Það getur verið skapmikið, og breyskt á ýmsum sviðum, en í störfum sínum og samskiptum við annað fólk ber því að haga sér eins og siðuðu fólki. Uppnefni og ávirðingar gengisfella þá sjálfa, ekki þá sem þeir vilja gera lítið úr. En nú er semsagt komið sumar. Bjartar nætur og betra skap. Tilvalinn tími til að gefa neikvæðni og önuglyndi frí. Helst varanlegt frí.
Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir Skoðun
Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir Skoðun
Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir Skoðun
Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir Skoðun