Nýja eða gamla Ísland? Ólafur Þ. Stephensen skrifar 2. mars 2012 04:00 Mörg stór orð hafa fallið um deilur Gunnars Andersen, forstjóra Fjármálaeftirlitsins, og stjórnar stofnunarinnar undanfarnar vikur. Óhætt er að segja að stjórnin hafi staðið höllum fæti í umræðunni, enda verið tregari til að tjá sig en forstjórinn. Það virðist hafa villt mörgum sýn að Gunnar Andersen hefur verið í því hlutverki að taka í lurginn á fyrrverandi undrabörnum og útrásarvíkingum, sem grunaðir eru um lögbrot. Því hlutverki hefur hann sinnt vel, en það þýðir ekki að hans eigin gjörðir séu hafnar yfir skoðun eða gagnrýni. Það er ekki rétt hjá forstjóranum að stjórn FME hafi reynt að losna við hann að tilefnislausu. Gögn málsins sýna að Gunnar tók þátt í því, sem starfsmaður ríkisbankans Landsbankans árið 2001, að leyna fyrir FME tilvist tveggja aflandsfélaga þar sem hann sat í stjórn og tengdust bankanum. Tilgangurinn með félögunum var að hafa með leynd áhrif á efnahagsreikning bankans. Að gefa FME rangar upplýsingar er refsivert og sá sem í dag yrði uppvís að slíku gæti ekki orðið forstjóri fjármálafyrirtækis, hvað þá FME. Gunnar heldur fram að FME hafi ráðlagt honum að segja ekki frá félögunum. Engin gögn styðja þær fullyrðingar. Hann viðurkennir að hafa ekki veitt upplýsingarnar, en sér ekkert að því. Þess vegna er það rétt sem stjórn FME segir, að hæfi og trúverðugleiki forstjórans og þar með eftirlitsins er ekki hafið yfir vafa. Forstjórinn getur þurft að taka á sambærilegum málum. Þegar þessar upplýsingar voru komnar fram hefðu sumir embættismenn – að minnsta kosti í útlöndum – bara sagt af sér að fyrra bragði. Í hina hörðu umræðu um aðför stjórnarinnar að Gunnari vantar líka einhverja trúverðuga skýringu á því af hverju stjórnin hefði átt að ganga erinda þeirra sem eru í rannsókn hjá FME. Stjórnin stóð þvert á móti með Gunnari framan af, þegar gögn komu fram um tengsl hans við aflandsfélögin. Hún ákvað sömuleiðis að senda þau mörgu mál, sem forstjórinn lagði fyrir hana, til saksóknara. Stjórn FME kann hins vegar að vera í vandræðum vegna þess að hún hafi farið á svig við lögin um réttindi og skyldur ríkisstarfsmanna, sem gera ókleift að reka embættismann án undanfarandi áminningar. Þau lög eru reyndar úr sér gengin og gera alla starfsmannastjórnun hjá ríkinu þunga í vöfum. Það breytir ekki því að þau eru landslög og ekki er ósennilegt að Gunnar geti sótt skaðabætur fyrir dómi vegna ólögmætrar uppsagnar. Engu að síður er trúverðugleiki FME til framtíðar betur tryggður með þeirri niðurstöðu sem tilkynnt var í gær en ef stjórnin hefði tekið þá afkáralegu ákvörðun að áminna forstjórann og halda svo áfram að vinna með honum eins og ekkert hefði í skorizt. Yfirlýsingar lögmanns Gunnars fyrir hans hönd í fréttatilkynningu í gær um „sorgardag", „Sovét-Ísland", og að nú hafi Gamla Ísland sigrað Nýja Ísland eru fram úr hófi dramatískar og ekki trúverðugar. Stjórn FME virðist einmitt hafa ákveðið að taka slaginn í þágu Nýja Íslands, með því að tryggja að trúverðugleiki þeirra sem rannsaka bankahrunið sé hafinn yfir vafa. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun
Mörg stór orð hafa fallið um deilur Gunnars Andersen, forstjóra Fjármálaeftirlitsins, og stjórnar stofnunarinnar undanfarnar vikur. Óhætt er að segja að stjórnin hafi staðið höllum fæti í umræðunni, enda verið tregari til að tjá sig en forstjórinn. Það virðist hafa villt mörgum sýn að Gunnar Andersen hefur verið í því hlutverki að taka í lurginn á fyrrverandi undrabörnum og útrásarvíkingum, sem grunaðir eru um lögbrot. Því hlutverki hefur hann sinnt vel, en það þýðir ekki að hans eigin gjörðir séu hafnar yfir skoðun eða gagnrýni. Það er ekki rétt hjá forstjóranum að stjórn FME hafi reynt að losna við hann að tilefnislausu. Gögn málsins sýna að Gunnar tók þátt í því, sem starfsmaður ríkisbankans Landsbankans árið 2001, að leyna fyrir FME tilvist tveggja aflandsfélaga þar sem hann sat í stjórn og tengdust bankanum. Tilgangurinn með félögunum var að hafa með leynd áhrif á efnahagsreikning bankans. Að gefa FME rangar upplýsingar er refsivert og sá sem í dag yrði uppvís að slíku gæti ekki orðið forstjóri fjármálafyrirtækis, hvað þá FME. Gunnar heldur fram að FME hafi ráðlagt honum að segja ekki frá félögunum. Engin gögn styðja þær fullyrðingar. Hann viðurkennir að hafa ekki veitt upplýsingarnar, en sér ekkert að því. Þess vegna er það rétt sem stjórn FME segir, að hæfi og trúverðugleiki forstjórans og þar með eftirlitsins er ekki hafið yfir vafa. Forstjórinn getur þurft að taka á sambærilegum málum. Þegar þessar upplýsingar voru komnar fram hefðu sumir embættismenn – að minnsta kosti í útlöndum – bara sagt af sér að fyrra bragði. Í hina hörðu umræðu um aðför stjórnarinnar að Gunnari vantar líka einhverja trúverðuga skýringu á því af hverju stjórnin hefði átt að ganga erinda þeirra sem eru í rannsókn hjá FME. Stjórnin stóð þvert á móti með Gunnari framan af, þegar gögn komu fram um tengsl hans við aflandsfélögin. Hún ákvað sömuleiðis að senda þau mörgu mál, sem forstjórinn lagði fyrir hana, til saksóknara. Stjórn FME kann hins vegar að vera í vandræðum vegna þess að hún hafi farið á svig við lögin um réttindi og skyldur ríkisstarfsmanna, sem gera ókleift að reka embættismann án undanfarandi áminningar. Þau lög eru reyndar úr sér gengin og gera alla starfsmannastjórnun hjá ríkinu þunga í vöfum. Það breytir ekki því að þau eru landslög og ekki er ósennilegt að Gunnar geti sótt skaðabætur fyrir dómi vegna ólögmætrar uppsagnar. Engu að síður er trúverðugleiki FME til framtíðar betur tryggður með þeirri niðurstöðu sem tilkynnt var í gær en ef stjórnin hefði tekið þá afkáralegu ákvörðun að áminna forstjórann og halda svo áfram að vinna með honum eins og ekkert hefði í skorizt. Yfirlýsingar lögmanns Gunnars fyrir hans hönd í fréttatilkynningu í gær um „sorgardag", „Sovét-Ísland", og að nú hafi Gamla Ísland sigrað Nýja Ísland eru fram úr hófi dramatískar og ekki trúverðugar. Stjórn FME virðist einmitt hafa ákveðið að taka slaginn í þágu Nýja Íslands, með því að tryggja að trúverðugleiki þeirra sem rannsaka bankahrunið sé hafinn yfir vafa.
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun