Fulltrúar finnska einkafyrirtækisins ICEYE kynntu þjónustu sína á Hringborði norðurslóða um nýliðna helgi. Fyrirtækið á og rekur litla og um hundrað kílóa gervihnetti sem nýttust við mat vísindamanna á Veðurstofunni á umfangi eldgossins við Fagradalsfjall á Reykjanesi.
Shay Strong framkvæmdastjóri greininga hjá ICEYE segir hnettina á stærð við þvottavél. Smæð þeirra og léttleiki auðveldi fyrirtækinu fjárhagslega að koma gervihnöttum sínum á sporbaug.
„Það er hlutfallslega mjög ódýrt og til þess að gera auðvelt að kom þeim út í geiminn. Þannig að við höfum komið upp neti fjórtán gervihnatta. Þetta eru radarhnettir og það skemmtilega við þá er að við getum séð í gegn um alls kyns veður. Ský, móðu, reyk og hvað sem er hvort sem er að degi eða nóttu,” segir Strong.
Fyrirtækið hafi sveigjanleika til að færa gervihnetti sína til á sporbaug með litlum fyrirvara. Þannig hafi ICEYE getað útvegað Veðurstofu Íslands myndir sem teknar voru af sama staðnum dag eftir dag.
„Þá færðu þetta dásmlega samhengi í gögnunum sem gerir okkur kleift að greina breytingar á yfirborði landslags upp á nokkra millimetra. Með því að bera þessi gögn saman við mælingar frá tækjum Veðurstofunnar á jörðu niðri getum við skilið mun betur hvað er að gerast í eldfjallinu og hvernig hraunið streymir neðanjarðar,” segir Strong.
Gögnin hafi nýst vísindamönnum við að spá fyrir um hegðun eldgossins og hvert hraunflæðið stefndi.
„Í síðasta gosinu við Fagradalsfjall í apríl gátum við greint sjö nýjar sprungur að opnast. Mjög mikilvægar upplýsingar vegna ferðamanna og öryggis almennings. Þegar þú safnar svona miklu magni af upplýsingum getur þú spáð fyrir um hvar nýjar gosrásir muni opnast,“ segir Strong.
Þessa tækni megi líka nýta til að fylgjast með áhrifum loftlagsbreytinganna á jökla.
„Að sjálfsögðu í þeirri von að það geri okkur mögulegt að bregðast með öðrum hætti en ella við því sem er að gerast eða skapað grunn að frekari rannsóknum. Ég tel að þetta gefi frábært tækifæri til að safna mjög mikilvægum upplýsingum í tímaröð,“ segir Shay Strong.
