Haraldur telur flekahreyfingar en ekki kviku orsaka umbrotin Kristján Már Unnarsson skrifar 17. nóvember 2023 09:49 Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur í viðtali við Stöð 2 í Berserkjahrauni í Helgafellssveit árið 2014. Stöð 2/Björn Sigurðsson. Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur telur flekahreyfingar orsök umbrotanna á Reykjanesskaga. Hann segir kviku, sem kunni að vera að gutla á um eins kílómetra dýpi í kvikuganginum, sennilega ekki nægjanlega til að valda eldgosi. „Hvaða kraftar eru í gangi undir Grindavík?“ spyr Haraldur í grein á bloggsíðu sinni með undirfyrirsögn: „Jörð skelfur en það kemur ekkert gos.“ „Á Íslandi höfum við fjölda dæma um mikil umbrot í jarðskorpunni, flekahreyfingar og jarðskjálfta, án þess að nokkuð gjósi á yfirborði,“ ritar Haraldur, sem á alþjóðavettvangi er einn þekktasti jarðvísindamaður Íslendinga. Haraldur rekur í grein sinni hálfrar aldar gamla vísindakenningu um flekatog. „Árið 1975 uppgötvuðu jarðeðlisfræðingarnir Donald Forsyth og Seiya Uyeda aflið eða kraftinn sem þeir nefndu slab pull, eða flekatog. Þessi uppgötvun er einn merkasti hornsteinn flekakenningarinnar og jarðvísindanna almennt.“ Flekatog sé mikilvægasti krafturinn í flekahreyfingum jarðar. „Þetta er að öllum líkindum krafturinn sem mjakar Norður-Ameríkuflekanum til vesturs, og veldur skorpuhreyfingunum á Reykjanesi,“ skrifar Haraldur og lýkur grein sinni á þessum niðurlagsorðum: „Ridge push eða hryggjarþrýstingur er krafturinn sem á sökina á öllum hamförunum á Reykjanesi í dag.“ Haraldur sýnir berggang við Stykkishólmshöfn en slík fyrirbæri myndast í kvikuinnskotum. Haraldur er fæddur og uppalinn í Stykkishólmi.Mynd/Stöð 2. Fréttastofan spurði Harald í framhaldi af grein hans hvernig hann mæti líkur á eldgosi nálægt Grindavík eða á Sundhnúkasprungunni á næstu dögum eða vikum. Ennfremur hvort hann teldi líkur á því að eldgos geti fylgt þessum atburðum á öðru svæði á Reykjanesskaga eða Reykjaneshrygg. „Þetta er allt tekið fyrir í blogginu mínu. Eins og ég bendi á, þá er hér fyrst og fremst um flekahreyfingar að ræða,“ svarar Haraldur. „Ég lýsi í blogginu hvaða kraftar það eru, sem stýra þeim flekahreyfingum. Þetta eru miklar hreyfingar, sem hafa rifið og opnað íslensku skorpuna alveg niður í toppinn á möttlinum undir Reykjanesi. Efst í möttlinum undir Reykjanesi er alltaf einhver kvika fyrir hendi, en magnið af basalt kviku efst í möttlinum virðist nú sennilega ekki vera nægjanlegt til að fylla ganginn og rísa alla leið upp á yfirborð, heldur gutlar það þarna niðri á um eins kílómetra dýpi í ganginum,“ segir eldfjallafræðingurinn í svari til fréttastofunnar og bætir við: Haraldur við rætur Snæfellsjökuls árið 2014 við upptökur á þættinum Um land allt.Arnar Halldórsson „Sú vísa er víst aldrei of oft kveðin, að jarðskorpuhreyfingar enda ekki endilega með eldgosi. Við höfum fjöldamörg dæmi um það. Til dæmis umbrotin undir Upptyppingum árin 2007 og 2008, og svo má mörg dæmi nefna. Kvikugangurinn sem liggur undir Grindavíkursvæðinu virðist nú staðnaður. Ef hann rís ekki fljótlega eru miklar líkur á því að hann kólni og byrji að storkna. Ef svo fer, þá mun hann ekki ná yfirborði í þetta sinn. En við verðum að líta á atburði vikunnar sem aðeins byrjunina á endurvakningu jarðskorpuhreyfinga á Reykjanesi og því má búast við erfiðum tímum framundan í sambúð fólksins við miskunnarlaus umbrot jarðar,“ segir Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur. Fjallað var um ævintýralegan lífsferil Haraldar í þættinum Um land allt á Stöð 2 árið 2015, sem sjá má hér: Í seinni þættinum af tveimur fylgdi Haraldur áhorfendum um leyndardóma Snæfellsness: Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Grindavík Vísindi Almannavarnir Tengdar fréttir Vill færa Eldfjallasafnið úr Stykkishólmi á Reykjanes Eldgosið í Geldingadölum markar mikil tímamót í jarðsögunni þar sem vísindamenn fá í fyrsta skipti innsýn í möttulinn undir Íslandi. Þetta sagði Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, í Víglínunni í dag. 28. mars 2021 18:30 Segir það verða erfiðari ákvörðun að hleypa fólki aftur til Grindavíkur Jarðvísindamennirnir Freysteinn Sigmundsson og Kristín Jónsdóttir telja nokkrar vikur að lágmarki í að Grindvíkingar komist aftur heim til sín. Kristín segir það kannski auðvelda ákvörðun að rýma en það verði alltaf erfiðari ákvörðun að hleypa fólki til baka. 14. nóvember 2023 19:19 Telur innskot kviku líklegra en eldgos á Reykjanesskaga Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, einn kunnasti jarðvísindamaður Íslendinga, bendir á háa eðlisþyngd kvikunnar og að kvikuinnskot séu algengari en eldgos. 2. febrúar 2020 11:15 Spá Haraldar rættist um goslok „í lok febrúar eða byrjun mars“ "Kúrfan spáir því um goslok í lok febrúar eða byrjun mars 2015,“ skrifaði Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur þann 15. nóvember. 28. febrúar 2015 12:39 Kvika frá Krýsuvík gæti gosið upp í Reykjavík Eldgos gæti komið upp í jaðri Reykjavíkur, í sprungukerfi frá Krýsuvíkureldstöðinni. 11. febrúar 2015 20:32 Mest lesið Leita týnds göngumanns Innlent Taka húfurnar úr sölu: Harma að „misheppnað grín“ hafi komið illa við fólk Innlent Hljóðfæraleikarar að óbreyttu á leið í verkfall Innlent Ökumenn mótorhjóla greiða meira en landsbyggðin minna Innlent Sjö hundruð landgönguliðar á leið til Los Angeles Erlent Newsom ætlar að kæra Trump Erlent Leita leiða til að auðvelda framsal fanga til heimalands síns Innlent Konan er fundin Innlent Nemar á Landspítalanum klæddust „Öldrunarbúningi“ Innlent Sannfærð um sakleysi eiginmannsins og segir hann hetjuna sína Erlent Fleiri fréttir Hljóðfæraleikarar að óbreyttu á leið í verkfall Leita týnds göngumanns Leita leiða til að auðvelda framsal fanga til heimalands síns Taka húfurnar úr sölu: Harma að „misheppnað grín“ hafi komið illa við fólk Nemar á Landspítalanum klæddust „Öldrunarbúningi“ Ökumenn mótorhjóla greiða meira en landsbyggðin minna Ástand í Kaliforníu og breytt frumvarp um kílómetragjald Tveir sjúkrabílar kallaðir út vegna bílslyss við Mjódd Sóttu veikan sjómann Konan er fundin Slökktu eld á svölum á fjórðu hæð í Engihjalla Ekki hægt að nota rafræn skilríki Mjög áhyggjufull yfir tilfærslu ráðuneytisins Frestun fjármagns til verkmenntaskóla, mótmæli í LA og fjölmenningarhátíð Komu í veg fyrir sýruleka á Akureyrarhöfn „Erum ekki að lýsa yfir stuðningi við Trump“ Þotur notaðar í flugi Icelandair til Nuuk Íslendingur á válista CIA árið 1970 Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Menningarveisla í allt sumar á Sólheimum Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Alvarlegt ástand í Los Angeles og opnun nýs Konukots Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Ríkisstjóri Utah heimsækir Eyjar: Mormónarnir vissu allt um sprönguna Heilbrigðisstofnun Suðurnesja skilaði 800 milljónum til ríkissjóðs Alþjóðlegir sérfræðingar ræða baráttuna gegn myglu í Hörpu Hermenn í Los Angeles, mylguráðstefna og síðasti leikur Arons Pálmarssonar Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Sjá meira
„Hvaða kraftar eru í gangi undir Grindavík?“ spyr Haraldur í grein á bloggsíðu sinni með undirfyrirsögn: „Jörð skelfur en það kemur ekkert gos.“ „Á Íslandi höfum við fjölda dæma um mikil umbrot í jarðskorpunni, flekahreyfingar og jarðskjálfta, án þess að nokkuð gjósi á yfirborði,“ ritar Haraldur, sem á alþjóðavettvangi er einn þekktasti jarðvísindamaður Íslendinga. Haraldur rekur í grein sinni hálfrar aldar gamla vísindakenningu um flekatog. „Árið 1975 uppgötvuðu jarðeðlisfræðingarnir Donald Forsyth og Seiya Uyeda aflið eða kraftinn sem þeir nefndu slab pull, eða flekatog. Þessi uppgötvun er einn merkasti hornsteinn flekakenningarinnar og jarðvísindanna almennt.“ Flekatog sé mikilvægasti krafturinn í flekahreyfingum jarðar. „Þetta er að öllum líkindum krafturinn sem mjakar Norður-Ameríkuflekanum til vesturs, og veldur skorpuhreyfingunum á Reykjanesi,“ skrifar Haraldur og lýkur grein sinni á þessum niðurlagsorðum: „Ridge push eða hryggjarþrýstingur er krafturinn sem á sökina á öllum hamförunum á Reykjanesi í dag.“ Haraldur sýnir berggang við Stykkishólmshöfn en slík fyrirbæri myndast í kvikuinnskotum. Haraldur er fæddur og uppalinn í Stykkishólmi.Mynd/Stöð 2. Fréttastofan spurði Harald í framhaldi af grein hans hvernig hann mæti líkur á eldgosi nálægt Grindavík eða á Sundhnúkasprungunni á næstu dögum eða vikum. Ennfremur hvort hann teldi líkur á því að eldgos geti fylgt þessum atburðum á öðru svæði á Reykjanesskaga eða Reykjaneshrygg. „Þetta er allt tekið fyrir í blogginu mínu. Eins og ég bendi á, þá er hér fyrst og fremst um flekahreyfingar að ræða,“ svarar Haraldur. „Ég lýsi í blogginu hvaða kraftar það eru, sem stýra þeim flekahreyfingum. Þetta eru miklar hreyfingar, sem hafa rifið og opnað íslensku skorpuna alveg niður í toppinn á möttlinum undir Reykjanesi. Efst í möttlinum undir Reykjanesi er alltaf einhver kvika fyrir hendi, en magnið af basalt kviku efst í möttlinum virðist nú sennilega ekki vera nægjanlegt til að fylla ganginn og rísa alla leið upp á yfirborð, heldur gutlar það þarna niðri á um eins kílómetra dýpi í ganginum,“ segir eldfjallafræðingurinn í svari til fréttastofunnar og bætir við: Haraldur við rætur Snæfellsjökuls árið 2014 við upptökur á þættinum Um land allt.Arnar Halldórsson „Sú vísa er víst aldrei of oft kveðin, að jarðskorpuhreyfingar enda ekki endilega með eldgosi. Við höfum fjöldamörg dæmi um það. Til dæmis umbrotin undir Upptyppingum árin 2007 og 2008, og svo má mörg dæmi nefna. Kvikugangurinn sem liggur undir Grindavíkursvæðinu virðist nú staðnaður. Ef hann rís ekki fljótlega eru miklar líkur á því að hann kólni og byrji að storkna. Ef svo fer, þá mun hann ekki ná yfirborði í þetta sinn. En við verðum að líta á atburði vikunnar sem aðeins byrjunina á endurvakningu jarðskorpuhreyfinga á Reykjanesi og því má búast við erfiðum tímum framundan í sambúð fólksins við miskunnarlaus umbrot jarðar,“ segir Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur. Fjallað var um ævintýralegan lífsferil Haraldar í þættinum Um land allt á Stöð 2 árið 2015, sem sjá má hér: Í seinni þættinum af tveimur fylgdi Haraldur áhorfendum um leyndardóma Snæfellsness:
Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Grindavík Vísindi Almannavarnir Tengdar fréttir Vill færa Eldfjallasafnið úr Stykkishólmi á Reykjanes Eldgosið í Geldingadölum markar mikil tímamót í jarðsögunni þar sem vísindamenn fá í fyrsta skipti innsýn í möttulinn undir Íslandi. Þetta sagði Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, í Víglínunni í dag. 28. mars 2021 18:30 Segir það verða erfiðari ákvörðun að hleypa fólki aftur til Grindavíkur Jarðvísindamennirnir Freysteinn Sigmundsson og Kristín Jónsdóttir telja nokkrar vikur að lágmarki í að Grindvíkingar komist aftur heim til sín. Kristín segir það kannski auðvelda ákvörðun að rýma en það verði alltaf erfiðari ákvörðun að hleypa fólki til baka. 14. nóvember 2023 19:19 Telur innskot kviku líklegra en eldgos á Reykjanesskaga Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, einn kunnasti jarðvísindamaður Íslendinga, bendir á háa eðlisþyngd kvikunnar og að kvikuinnskot séu algengari en eldgos. 2. febrúar 2020 11:15 Spá Haraldar rættist um goslok „í lok febrúar eða byrjun mars“ "Kúrfan spáir því um goslok í lok febrúar eða byrjun mars 2015,“ skrifaði Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur þann 15. nóvember. 28. febrúar 2015 12:39 Kvika frá Krýsuvík gæti gosið upp í Reykjavík Eldgos gæti komið upp í jaðri Reykjavíkur, í sprungukerfi frá Krýsuvíkureldstöðinni. 11. febrúar 2015 20:32 Mest lesið Leita týnds göngumanns Innlent Taka húfurnar úr sölu: Harma að „misheppnað grín“ hafi komið illa við fólk Innlent Hljóðfæraleikarar að óbreyttu á leið í verkfall Innlent Ökumenn mótorhjóla greiða meira en landsbyggðin minna Innlent Sjö hundruð landgönguliðar á leið til Los Angeles Erlent Newsom ætlar að kæra Trump Erlent Leita leiða til að auðvelda framsal fanga til heimalands síns Innlent Konan er fundin Innlent Nemar á Landspítalanum klæddust „Öldrunarbúningi“ Innlent Sannfærð um sakleysi eiginmannsins og segir hann hetjuna sína Erlent Fleiri fréttir Hljóðfæraleikarar að óbreyttu á leið í verkfall Leita týnds göngumanns Leita leiða til að auðvelda framsal fanga til heimalands síns Taka húfurnar úr sölu: Harma að „misheppnað grín“ hafi komið illa við fólk Nemar á Landspítalanum klæddust „Öldrunarbúningi“ Ökumenn mótorhjóla greiða meira en landsbyggðin minna Ástand í Kaliforníu og breytt frumvarp um kílómetragjald Tveir sjúkrabílar kallaðir út vegna bílslyss við Mjódd Sóttu veikan sjómann Konan er fundin Slökktu eld á svölum á fjórðu hæð í Engihjalla Ekki hægt að nota rafræn skilríki Mjög áhyggjufull yfir tilfærslu ráðuneytisins Frestun fjármagns til verkmenntaskóla, mótmæli í LA og fjölmenningarhátíð Komu í veg fyrir sýruleka á Akureyrarhöfn „Erum ekki að lýsa yfir stuðningi við Trump“ Þotur notaðar í flugi Icelandair til Nuuk Íslendingur á válista CIA árið 1970 Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Menningarveisla í allt sumar á Sólheimum Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Alvarlegt ástand í Los Angeles og opnun nýs Konukots Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Ríkisstjóri Utah heimsækir Eyjar: Mormónarnir vissu allt um sprönguna Heilbrigðisstofnun Suðurnesja skilaði 800 milljónum til ríkissjóðs Alþjóðlegir sérfræðingar ræða baráttuna gegn myglu í Hörpu Hermenn í Los Angeles, mylguráðstefna og síðasti leikur Arons Pálmarssonar Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Sjá meira
Vill færa Eldfjallasafnið úr Stykkishólmi á Reykjanes Eldgosið í Geldingadölum markar mikil tímamót í jarðsögunni þar sem vísindamenn fá í fyrsta skipti innsýn í möttulinn undir Íslandi. Þetta sagði Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, í Víglínunni í dag. 28. mars 2021 18:30
Segir það verða erfiðari ákvörðun að hleypa fólki aftur til Grindavíkur Jarðvísindamennirnir Freysteinn Sigmundsson og Kristín Jónsdóttir telja nokkrar vikur að lágmarki í að Grindvíkingar komist aftur heim til sín. Kristín segir það kannski auðvelda ákvörðun að rýma en það verði alltaf erfiðari ákvörðun að hleypa fólki til baka. 14. nóvember 2023 19:19
Telur innskot kviku líklegra en eldgos á Reykjanesskaga Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, einn kunnasti jarðvísindamaður Íslendinga, bendir á háa eðlisþyngd kvikunnar og að kvikuinnskot séu algengari en eldgos. 2. febrúar 2020 11:15
Spá Haraldar rættist um goslok „í lok febrúar eða byrjun mars“ "Kúrfan spáir því um goslok í lok febrúar eða byrjun mars 2015,“ skrifaði Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur þann 15. nóvember. 28. febrúar 2015 12:39
Kvika frá Krýsuvík gæti gosið upp í Reykjavík Eldgos gæti komið upp í jaðri Reykjavíkur, í sprungukerfi frá Krýsuvíkureldstöðinni. 11. febrúar 2015 20:32