„Því miður hefur borið töluvert á því, í þeirri miklu umræðu sem hefur skapast í kringum málið, að starfsfólk matvælaráðuneytisins sé sakað um óheilindi. Við því verð ég bregðast enda er slíkur rógburður bæði ómálefnalegur og ósmekklegur,“ segir Bjarkey í aðsendri grein á vef Vísis í dag.
Hún rekur þar málið og segir að lengi hafi verið viðvarandi hávært ákall um gerð skýrs lagaramma í kringum sjókvíaeldi.
„Það verður að koma böndum á þessa atvinnustarfsemi, enda engri slíkri hollt að vaxa án skýrra laga og stefnu. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er þessa getið. Skýrsla Ríkisendurskoðunar sýndi síðan svart á hvítu að aðgerða var þörf,“ segir Bjarkey og að frumvarpið sem unnið var í ráðuneyti hennar hafi vakið mikla athygli.
„Þar er lögð grundvallaráhersla á að gera náttúrunni hærra undir höfði með tilliti til lagareldis, eins og undirstrikað er í matvælastefnu frá árinu 2022,“ segir Bjarkey en að svo virðist vera sem ekki allir séu sáttir við það.
Hún segir allt við gerð frumvarpsins uppi á borði og engu hafi verið stungið ofan í skúffu.
„Starfsfólk ráðuneytisins hefur unnið gífurlega mikla og vandaða vinnu við að koma málinu saman miðað við þær forsendur sem fyrir lágu. Strax í upphafi lá fyrir að setja þyrfti ný heildarlög um lagareldi sem tækju meira tillit til náttúrunnar en núgildandi lög gera. Uppleggið var vistkerfisnálgun, aukin vernd villtra laxafiskastofna, vernd vistkerfa og dýravelferð, sjálfbær uppbygging atvinnugreinarinnar. Það stóð aldrei til að banna fiskeldi í sjó – það átti að setja lög í kringum atvinnugreinina,“ segir Bjarkey.
Endurskoða tímaákvæði
Eftir ítarlega skoðun hafi verið talið farsælast að hafa leyfin ótímabundin til að tryggja ofangreind sjónarmið.
„Að baki þeirri ákvörðun lágu engin annarleg sjónarmið heldur þau einföldu rök að auknum réttindum atvinnurekenda fylgi stórauknar heimildir stjórnvalda til að grípa inn í sjókvíaeldi á forsendum umhverfis-, náttúru- og dýraverndar. Sá þáttur var þó harðlega gagnrýndur og er nú unnið að breytingum á tímalengd leyfa í meðförum atvinnuveganefndar Alþingis.“
Bjarkey segir umræðu um frumvarpið hafa verið þunga og á köflum ómálefnaleg.
„Því miður. Sérstaklega er ömurlegt að sjá gagnrýnendur viðhafa ummæli sem fela í sér ásakanir á hendur tilgreindum starfsmönnum ráðuneytisins, sem fela í sér brigsl um refsiverð brot ef sannar væru. Undir því get ég ekki setið þegjandi,“ segir Bjarkey.
Það sé of mikið mál að rekja öll þau ummæli sem hafi birst þar sem „starfsfólk ráðuneytisins er dregið ofan í svaðið en þeir sem þau hafa viðhaft vita um hvað er rætt“. Ráðherra hvetur svo að lokum til þess að umræða um frumvarpið fari fram á hærra plani.
Frumvarpið í nefnd
Frumvarpið var lagt fram á þingi í mars. Fyrsta umræða fór svo fram í apríl og var eftir það vísað aftur til atvinnuveganefndar. Nefndinni hafa borist um 58 umsagnir vegna málsins. Nánar hér.
