Hafa áhyggjur af auknu ofbeldi, áhættuhegðun og vopnaburði barna Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 22. júlí 2024 13:45 Ólöf Ásta Farsestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu. Vísir/Arnar Tilkynningum til barnaverndar fjölgaði umtalsvert fyrstu mánuði þessa árs samanborið við í fyrra. Neikvæð áhrif kórónuveirufaraldursins, aukin vanlíðan meðal barna og samfélagsmiðlar er meðal þess sem kann að skýra þróunina að sögn forstjóra forstjóri Barna- og fjölskyldustofu. Þróunin sé mikið áhyggjuefni sem tilefni sé til að rannsaka betur. Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur fjölgað um tæp sautján prósent á fyrstu mánuðum ársins samanborið við sama tíma í fyrra. Mest var fjölgunin í Reykjavík eða 20,3 prósent, en tilkynningum fjölgaði í öllum landshlutum samkvæmt nýlegri samantekt frá Barna- og fjölskyldustofu. Af þeim tilkynningum sem bárust á tímabilinu janúar til mars á þessu ári voru flestar vegna vanrækslu eða ríflega 40 prósent tilkynninga. Næst flestar voru tilkynningar vegna áhættuhegðunar barns eða um 34 prósent og þá tilkynningar vegna ofbeldis rúmlega 23 prósent. Áhættuhegðun og vopnaburður barna að aukast Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu, segir þróunina áhyggjuefni. „Við sjáum alveg gríðarlega aukningu í nánast öllum tilkynningum til barnaverndar, hvort sem um er að ræða ofbeldi eða vanrækslu eða þess háttar, þá er aukning á milli ára mjög mikil myndi ég að segja,“ segir Ólöf. Hún segir erfitt að segja til um það nákvæmlega hvað skýrir þessa aukningu. „Það sem við höfum orðið vör við í samfélaginu er aukning bæði á tilkynningum og líðan barna svolítið eftir covid-árin. Það urðu miklar breytingar þá eftir bylgjuna og það sem við erum að sjá er bæði að tilkynningum um vanrækslu og umsjón og eftirlit með börnum hefur aukist og svo er það þetta ofbeldi á milli barna og áhættuhegðun barna sem er að aukast mjög mikið undanfarin ár,“ segir Ólöf. Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur farið fjölgandi að undanförnu sem er áhyggjuefni að mati Ólafar Ástu forstjóra Barna- og fjölskyldustofu.Vísir/Vilhelm Bæði hérlendis og erlendis hafi verið umræða meðal sérfræðingua um að kórónuveirufaraldurinn geti hafa haft áhrif á það sem er að gerast hjá börnum næstu árin á eftir. „Við erum að sjá þessar breytingar líka í ofbeldi, ofbeldi barna og þegar barn beitir ofbeldi, það eru gríðarlegar aukningar þar og vopnaburður barna sem við sjáum,“ segir Ólöf. Áföll geti leitt til ofbeldishegðunar Hún telur tilefni til að ráðast í víðtækari rannsókn til að skoða hvað veldur þróuninni. „Það vantar einhverja góða og víðtæka rannsókn sem skoðar þetta ofan í kjölinn. En þetta getur auðvitað verið samspil margra þátta og vissulega geta samfélagsmiðlar haft mikil áhrif á börn og líðan barna,“ segir Ólöf. Þá hafi heimilisofbeldi og neysla áfengis og vímuefna aukist inni á heimilum barna í faraldrinum. „Neyslan færðist af börunum og inn á heimilin hjá börnum sem gerir það af verkum að það myndast kvíði, börn verða fyrir ýmsum áföllum á þessum tíma og áföll skila sér oft í ofbeldisfullri hegðun, sérstaklega meðal drengja ef ekkert er að gert.“ Þar að auki hafi tölvu- og samfélagsmiðlanotkun barna aukist á tímum heimsfaraldursins. „Sem gerir það líka af verkum að þau sjá ýmislegt sem þau annars myndu ekki sjá þegar samfélagið var opið og það geta verið afleiðingar vegna þessa,“ segir Ólöf. Aðspurð segir hún aukningu tilkynninga það mikla að tilefni sé til að bregðast við. „Það er verið að bregðast við náttúrlega núna frá 2022 að þá erum við að innleiða farsældarlögin sem við vonumst til að fari að skila miklum árangri því við grípum börnin alveg á fyrsta stigi um leið og vandi byrjar að vera ljós hjá barni eða barn þarf einhverja aðstoð. Þá er mjög mikilvægt að grípa barnið um leið og það kemur upp,“ segir Ólöf. Þetta innleiðingarferli muni þó taka nokkurn tíma, jafnvel fimm til sjö ár. Börn og uppeldi Ofbeldi gegn börnum Barnavernd Vopnaburður barna og ungmenna Ofbeldi barna Mest lesið Heimurinn undrist villimennsku Íslendinga Innlent Musk hraunar yfir „stórt og fallegt“ frumvarp Trumps Erlent Ákærðir fyrir manndráp, frelsissviptingu og rán Innlent Ákærðar tveimur árum eftir tunnumótmælin Innlent Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Innlent „Ég vil fá að ráða hvar ég slátra og hverja ég er í viðskiptum við“ Innlent Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Innlent Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Innlent Landskjörstjórn segir nauðsynlegt að breyta stjórnarskrá Innlent Reyndi að bragðbæta baneitruðu máltíðina Erlent Fleiri fréttir „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ „Ég vil fá að ráða hvar ég slátra og hverja ég er í viðskiptum við“ Krefur Ríkisútvarpið um leiðréttingu Ekki ólíklegt að þingið fari nokkra daga fram yfir „Hef mikinn skilning á því að Víðir hafi gert þetta“ Horft til tillagna um að minni fyrirtæki verði undanskyld jafnlaunavottun Heimurinn undrist villimennsku Íslendinga Landskjörstjórn vill breyta stjórnarskránni og Víðir gefur lítið fyrir gagnrýni Ákærðir fyrir manndráp, frelsissviptingu og rán „Það er rétt skilið“ Sjö tilkynningar um heimilisofbeldi á dag að meðaltali Ákærðar tveimur árum eftir tunnumótmælin Vill rannsaka störf sérstaks saksóknara eftir hrun Landskjörstjórn segir nauðsynlegt að breyta stjórnarskrá Elsta svæði Vopnafjarðar staðfest sem verndarsvæði Viðvaranir enn í gildi fyrir norðan Áhyggjuefni ef raddir kvenna hætti að heyrast í þróunaraðstoð Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Alda María nýr formaður Heimdallar Um 160 fatlaðir starfsmenn hjá Ás styrktarfélagi í Kópavogi Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Kindur aðstoðuðu björgunarfólk að finna afkvæmi sín Forstjóri Útlendingastofnunar vildi skýr svör frá Víði um umsókn Oscars Segja ásakanir á hendur séra Friðriki tómt rugl Lömb á kafi, útlendingaumræðan og Brynjar Karl í beinni Þungir dómar fyrir að smygla fleiri lítrum af kókaíni „Ættum frekar að láta borgina skrifa undir mannréttindasáttmála“ „Þarna er gripið fram fyrir hendurnar á Alþingi“ Gæsluvarðhald framlengt aftur Sjá meira
Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur fjölgað um tæp sautján prósent á fyrstu mánuðum ársins samanborið við sama tíma í fyrra. Mest var fjölgunin í Reykjavík eða 20,3 prósent, en tilkynningum fjölgaði í öllum landshlutum samkvæmt nýlegri samantekt frá Barna- og fjölskyldustofu. Af þeim tilkynningum sem bárust á tímabilinu janúar til mars á þessu ári voru flestar vegna vanrækslu eða ríflega 40 prósent tilkynninga. Næst flestar voru tilkynningar vegna áhættuhegðunar barns eða um 34 prósent og þá tilkynningar vegna ofbeldis rúmlega 23 prósent. Áhættuhegðun og vopnaburður barna að aukast Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu, segir þróunina áhyggjuefni. „Við sjáum alveg gríðarlega aukningu í nánast öllum tilkynningum til barnaverndar, hvort sem um er að ræða ofbeldi eða vanrækslu eða þess háttar, þá er aukning á milli ára mjög mikil myndi ég að segja,“ segir Ólöf. Hún segir erfitt að segja til um það nákvæmlega hvað skýrir þessa aukningu. „Það sem við höfum orðið vör við í samfélaginu er aukning bæði á tilkynningum og líðan barna svolítið eftir covid-árin. Það urðu miklar breytingar þá eftir bylgjuna og það sem við erum að sjá er bæði að tilkynningum um vanrækslu og umsjón og eftirlit með börnum hefur aukist og svo er það þetta ofbeldi á milli barna og áhættuhegðun barna sem er að aukast mjög mikið undanfarin ár,“ segir Ólöf. Tilkynningum til barnaverndarþjónustu hefur farið fjölgandi að undanförnu sem er áhyggjuefni að mati Ólafar Ástu forstjóra Barna- og fjölskyldustofu.Vísir/Vilhelm Bæði hérlendis og erlendis hafi verið umræða meðal sérfræðingua um að kórónuveirufaraldurinn geti hafa haft áhrif á það sem er að gerast hjá börnum næstu árin á eftir. „Við erum að sjá þessar breytingar líka í ofbeldi, ofbeldi barna og þegar barn beitir ofbeldi, það eru gríðarlegar aukningar þar og vopnaburður barna sem við sjáum,“ segir Ólöf. Áföll geti leitt til ofbeldishegðunar Hún telur tilefni til að ráðast í víðtækari rannsókn til að skoða hvað veldur þróuninni. „Það vantar einhverja góða og víðtæka rannsókn sem skoðar þetta ofan í kjölinn. En þetta getur auðvitað verið samspil margra þátta og vissulega geta samfélagsmiðlar haft mikil áhrif á börn og líðan barna,“ segir Ólöf. Þá hafi heimilisofbeldi og neysla áfengis og vímuefna aukist inni á heimilum barna í faraldrinum. „Neyslan færðist af börunum og inn á heimilin hjá börnum sem gerir það af verkum að það myndast kvíði, börn verða fyrir ýmsum áföllum á þessum tíma og áföll skila sér oft í ofbeldisfullri hegðun, sérstaklega meðal drengja ef ekkert er að gert.“ Þar að auki hafi tölvu- og samfélagsmiðlanotkun barna aukist á tímum heimsfaraldursins. „Sem gerir það líka af verkum að þau sjá ýmislegt sem þau annars myndu ekki sjá þegar samfélagið var opið og það geta verið afleiðingar vegna þessa,“ segir Ólöf. Aðspurð segir hún aukningu tilkynninga það mikla að tilefni sé til að bregðast við. „Það er verið að bregðast við náttúrlega núna frá 2022 að þá erum við að innleiða farsældarlögin sem við vonumst til að fari að skila miklum árangri því við grípum börnin alveg á fyrsta stigi um leið og vandi byrjar að vera ljós hjá barni eða barn þarf einhverja aðstoð. Þá er mjög mikilvægt að grípa barnið um leið og það kemur upp,“ segir Ólöf. Þetta innleiðingarferli muni þó taka nokkurn tíma, jafnvel fimm til sjö ár.
Börn og uppeldi Ofbeldi gegn börnum Barnavernd Vopnaburður barna og ungmenna Ofbeldi barna Mest lesið Heimurinn undrist villimennsku Íslendinga Innlent Musk hraunar yfir „stórt og fallegt“ frumvarp Trumps Erlent Ákærðir fyrir manndráp, frelsissviptingu og rán Innlent Ákærðar tveimur árum eftir tunnumótmælin Innlent Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Innlent „Ég vil fá að ráða hvar ég slátra og hverja ég er í viðskiptum við“ Innlent Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Innlent Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Innlent Landskjörstjórn segir nauðsynlegt að breyta stjórnarskrá Innlent Reyndi að bragðbæta baneitruðu máltíðina Erlent Fleiri fréttir „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ „Ég vil fá að ráða hvar ég slátra og hverja ég er í viðskiptum við“ Krefur Ríkisútvarpið um leiðréttingu Ekki ólíklegt að þingið fari nokkra daga fram yfir „Hef mikinn skilning á því að Víðir hafi gert þetta“ Horft til tillagna um að minni fyrirtæki verði undanskyld jafnlaunavottun Heimurinn undrist villimennsku Íslendinga Landskjörstjórn vill breyta stjórnarskránni og Víðir gefur lítið fyrir gagnrýni Ákærðir fyrir manndráp, frelsissviptingu og rán „Það er rétt skilið“ Sjö tilkynningar um heimilisofbeldi á dag að meðaltali Ákærðar tveimur árum eftir tunnumótmælin Vill rannsaka störf sérstaks saksóknara eftir hrun Landskjörstjórn segir nauðsynlegt að breyta stjórnarskrá Elsta svæði Vopnafjarðar staðfest sem verndarsvæði Viðvaranir enn í gildi fyrir norðan Áhyggjuefni ef raddir kvenna hætti að heyrast í þróunaraðstoð Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Alda María nýr formaður Heimdallar Um 160 fatlaðir starfsmenn hjá Ás styrktarfélagi í Kópavogi Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Kindur aðstoðuðu björgunarfólk að finna afkvæmi sín Forstjóri Útlendingastofnunar vildi skýr svör frá Víði um umsókn Oscars Segja ásakanir á hendur séra Friðriki tómt rugl Lömb á kafi, útlendingaumræðan og Brynjar Karl í beinni Þungir dómar fyrir að smygla fleiri lítrum af kókaíni „Ættum frekar að láta borgina skrifa undir mannréttindasáttmála“ „Þarna er gripið fram fyrir hendurnar á Alþingi“ Gæsluvarðhald framlengt aftur Sjá meira