Erla Guðný Helgadóttir er kennari við fjallamennskunámið í Framhaldsskóla Austur- Skaftafellsskýrslu. Hún segir kennara við deildina vera komna í öngstræti og þeir fái misvísandi svör um framhald námsins.
Bjargast með skyndilausnum undanfarin misseri
Fjallamennskunámið hefur verið starfrækt í rúman áratug en árið 2020 var námið endurhannað til þess að bjóða upp á sérhæfða fagþjálfun fyrir fjallaleiðsögumenn og til þess að hækka öryggisstaðla í ævintýraferðamennsku. Um fimmtíu manns stunda nám við deildina ár hvert.
Erla segir námið kostnaðarsamt af öryggisástæðum. Til þess að uppfylla alþjóðlega öryggisstaðla þurfi fleiri kennara í kennsluna, sem fer að hluta til fram utandyra. Takmörk séu þó fyrir því hvað megi rukka í skólagjöld.
„Skólinn er þannig kominn í ákveðna skuld við þróun námsins en námið er samt enn í rekstri og hefur fengið að malla áfram,“ segir Erla í samtali við fréttastofu.
Skólinn hafi skorið niður rekstrarkostnað um 30 prósent síðustu tvö árin til þess að koma til móts við kröfur menntamálaráðuneytisins. Síðasta sumar hafi fjallamennskunám FAS fengið þær fréttir að námið yrði ekki fjármagnað en tímabundin lausn fundist til að klára árið.
Starfsfólk hafi þurft að beita sér verulega fyrir því að fá að halda náminu áfram eftir áramót en til stóð að hefja það ekki á ný á vorönn 2025.
Starfshópur skipaður en fjármagn ekki tryggt
Þá vekur hún athygli á því að í kjölfar banaslyssins á Breiðamerkurjökli í fyrra hafi ríkisstjórnin hafið vinnu í nefndum og starfshópum með það að markmiði að bæta og greina þjálfun leiðsögumanna og öryggi í ævintýraferðamennsku á Íslandi.
„Það var slys sem sló okkur sem vinnum í þessum geira sérstaklega. Þannig að okkur fannst frábært að stjórnvöld væru að taka þetta föstum tökum. [...]. En í sömu viku fáum við fréttir um að námið verði ekki fjármagnað lengur og það þyrfti að finna því nýjan rekstrargrundvöll,“ segir Erla.
Mennta- og barnamálaráðuneytið hafnaði því á sínum tíma að hafa lagt til að námið yrði lagt niður. Ráðuneytið leggi ekki niður nám heldur taki framhaldsskólar sjálfir ákvörðun um sitt námsframboð. Aftur á móti hafi ráðuneytið átt samtal um rekstur FSA og leiðir til að tryggja áframhaldandi námsframboð.
„Þau segja að við fáum ekki fjármagn til að reka þetta fram yfir áramót, svo hvað er það annað en að leggja það niður?“ spurði Íris Ragnarsdóttir Pedersen, kennari við skólann þegar málið kom upp í fyrra.
„Við vorum svolítið slegin yfir því að fá þær fréttir og í raun litla aðstoð til að halda áfram. Vissulega viljum við ekki skuldsetja lítinn framhaldsskóla úti á landi og við viljum vinna þessu farveg en nú erum við komin á þann stað að við vitum hreinlega ekki hvað við eigum að gera,“ segir Erla.
Starfsfólki hafi verið talin trú um að málinu yrði fundinn farvegur og þrátt fyrir hljómgrunn í ráðuneytinu fáist misvísandi svör um hvort fjármagn fáist til rekstursins.
Erla segir að þrátt fyrir að námið sé komið í skuld yrði enn meiri peningasóun fólgin í því að leggja það af, eftir alla þá vinnu sem hefur átt sér stað undanfarin ár.
Starfsfólk við deildina sé stolt af þeirri þróunarvinnu og frumkvöðlastarfi sem hefur átt sér stað síðustu árin og ánægð með að námið býðst loksins á Íslandi og er aðgengilegt. Það væri mikil synd ef ekkert nám af þessu tagi yrði aðgengilegt hér á landi.
