Tók sjúkrabíla þrjú korter að mæta á vett­vang banaslyss

Rannsóknarnefnd samgönguslysa birti í dag skýrslu um umferðarslys á Suðurlandi hinn 12. janúar 2024, þegar tveir ferðamenn létust þegar tvær bifreiðar sem komu úr gagnstæðum áttum skullu saman á hringveginum skammt vestan við afleggjarann að Skaftafelli.

Í skýrslunni kemur fram að talsverðan tíma hafi tekið að mæta á vettvang enda sé Skaftafell staðsett á svæði þar sem 200 kílómterar eru milli sjúkrabílastöðva. Rannsóknarnefndin leggur því til við sjúkrabílaþjónustu HSU að fjölga staðsetningum sjúkrabíla á Suðausturlandi allt árið í þeim tilgangi að stytta viðbragðstíma.

Missti stjórn í hálku

Alls voru átta í bílnum; fimm í Audi Q7 og þrír í Dacia Duster, þar á meðal ferðamennirnir tveir sem létust. Sex voru fluttir minna slasaðir til aðhlynningar á sjúkrastofnanir á Suðurlandi og Reykjavík.

Í skýrslunni kemur fram að meginorsök slyssins sé að ökumaður Audi-bílsins hafi misst stjórn í glerhálku og farið yfir á rangan vegarhelming. 

Aðrar orsakir sem eru útlistaðar eru að slag hafi verið í hægri afturhjólalegu Audi-bílsins og viðgerð á ABS tengi hafi verið biluð við sama hjól. Einnig geti mismunandi fjöldi nagla í hjólbörðum Audi-bílsins hafa haft áhrif á aksutreiginleika. Þá kemur einnig fram að framfarþegasæti í Dacia-bílnum hafi gefið sig og þrengt að farþega þegar áreksturinn varð og öryggispúðinn sprakk út. Aftursætisfarþegin í Dacia-bílnum sat auk þess framarlega og lenti harkalega á sætibaki, segir í skýrslunni.

Ekki hafi verið mögulegt að sannreyna ökuhraða ökutækjanna þar sem ekki hafi verið hægt að lesa gögn úr árekstrareftirlitskerfi bifreiðanna, né hafi önnur mæling aðgengileg.

Þá er bent á að vegurinn á slysstað hafði ekki verið hálkuvarinn þegar áreksturinn varð, og hálkuvarnir ekki hafist á slysstað fyrr en eftir slysið.

Vegurinn var með bundnu slitlagi, 5,9 m breiður, en samkvæmt veghönnunarreglum hefði vegurinn átt að vera breiðari (C8 í stað C7) að teknu tilliti til umferðarþunga. 

Leggja til aukna sjúkrabílaþjónustu

Sem fyrr segir leið talsvert langur tími þar til fyrsta sjúkrabifreið kom á vettvang en starfsstöðvar sjúkraflutninga Heilbrigðisstofnunar Suðurlands eru sex talsins og telur allt viðbragðssvæði sjúkrabílaþjónustunnar um 480 km vegalengd á Suður- og Suðausturlandi. Björgunarsveitin Kári í Öræfum hafi verið fyrst á staðinn.

Skaftafell er aftur á móti staðsett á svæði þar sem lengst er á milli sjúkrabílastöðva, eða 200 km. Sjúkrabílaþjónusta HSU var með starfsstöð á svæðinu yfir sumartíma en slysið gerðist um vetur. Áætlað er að staðsetja sjúkrabifreið aftur við Skaftafell yfir sumartímann 2025, segir í skýrslunni. Umferð á svæðinu um vetrartíma er að meðaltali 770 bifreiðar á sólarhring og á sumartíma fer fjöldinn í 2000 bifreiðar á sólarhring. 

Tölfræði umferðarslysa sýnir þó að litlu færri umferðarslys verða að meðaltali yfir 8 mánuði vetrartíma (62%) en þegar umferðin er tæplega þreföld yfir 4 mánuði sumartíma (38%). Ætla má að akstursaðstæður eigi þar hlut að máli.

Nefndin segir enn fremur að ökumenn eigi að vera sérstaklega á varðbergi þegar lofthiti er undir 4°C og vegur virðist blautur.  Daginn sem slysið við Skaftafell varð hafði hitastig verið lækkandi og komið í 3°C um það leyti sem áreksturinn varð.