Umfangsmesta einkavæðingin 28. júlí 2005 00:01 Einkavæðingarnefnd opnar tilboð í Símann í viðurvist fjölmiðlafólks og bjóðenda í dag. Í kjölfarið verður gengið til viðræðna við hæstbjóðendur. Þær viðræður eiga að ganga fljótt fyrir sig þar sem drög að kaupsamningi liggja þegar fyrir. Eru því allar líkur á því að Landssími Íslands verði kominn úr höndum ríkisins í lok ágúst. Sala Símans er stærsta einstaka einkavæðingin í sögu íslensku þjóðarinnar. Aldrei hefur verðmætara opinbert fyrirtæki verið selt í einu lagi. Frá því að Sjálfstæðisflokkurinn settist í ríkisstjórn, undir forsæti Davíðs Oddssonar árið 1991, hefur markvisst verið unnið að því að minnka umsvif ríkisins og koma opinberum fyrirtækjum í hendur einkaaðila. Frá árinu 1999 hefur söluvirði seldra hlutabréfa í eigu ríkisins numið 55 milljörðum króna. Umfangsmesta einkavæðingin á þessum tíma hefur verið sala Fjárfestingarbanka atvinnulífsins, Búnaðarbankans og Landsbankans. Í dag mun liggja fyrir hve verðmætur Síminn er í augum fjárfesta, sem hafa undanfarnar vikur yfirfarið ítarleg gögn um rekstur fyrirtækisins. Árið 2001 var verðmæti Símans metið á 45 milljarða króna. Sérfræðingar telja hann meira virði í dag í ljósi þess að hægt sé að hagræða í rekstrinum. Til samanburðar var tæpur helmingshlutur í hvorum ríkisbankanum, Búnaðarbankanum og Landsbankanum, seldur á rúmlega tólf milljarða á árunum 2002 og 2003. Umfjöllun Fréttablaðsins um einkavæðingu bankanna í byrjun sumars sýnir hversu snúið getur verið að selja ríkisfyrirtæki án þess að nokkur geti gert ferlið tortryggilegt. Eftir að söluferli Símans var kynnt 4. apríl síðastliðinn hefur fátt farið úrskeiðis þótt sumir hafi komið með gagnlegar ábendingar. Eins og Jón Sveinsson, formaður einkavæðingarnefndar, greindi frá í Markaðnum í maí hefur mikil áhersla verið lögð á að ferlið sé faglegt, gagnsætt og trúverðugt. Það hefur gengið eftir og ræður í því samhengi miklu að hæstbjóðandi kaupir Símann. Við slíkar aðstæður er lítið svigrúm fyrir geðþóttaákvarðanir þegar tilboð eru metin. Breska fjármálafyrirtækið Morgan Stanley hefur verið einkavæðingarnefnd til ráðgjafar og hefur nefndin í stórum atriðum farið að ráðgjöf bankans. Þó var ekki hlustað á þær ábendingar að selja Símann í heilu lagi án skilyrða. Farin var sú leið að takmarka eignarhlut hvers aðila eða tengdra aðila við 45 prósent. Það er pólitísk ákvörðun til að mæta þeim sjónarmiðum að Síminn eigi ekki að vera á einni hendi. Hins vegar hefur það flækt söluferlið og ef til vill fælt erlenda fjárfesta frá. Eftir að greitt verður fyrir hlut ríkisins í Símanum er mikilvægt að stjórnmálamenn ráðstafi andvirðinu þannig að það nýtist öllum landsmönnum og komandi kynslóðum. Ein leið til þess er að lækka skuldir ríkissjóðs og greiða niður lífeyrisskuldbindingar. Vilji ríkisstjórnin eyða peningunum í einhver gæluverkefni, eins og jarðgöng milli fámennra byggðarlaga, ætti hún að hafa dug í sér til að skera niður vaxandi ríkisútgjöld til að mæta þeim kostnaði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björgvin Guðmundsson Salan á Búnaðarbankanum Mest lesið Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson Skoðun
Einkavæðingarnefnd opnar tilboð í Símann í viðurvist fjölmiðlafólks og bjóðenda í dag. Í kjölfarið verður gengið til viðræðna við hæstbjóðendur. Þær viðræður eiga að ganga fljótt fyrir sig þar sem drög að kaupsamningi liggja þegar fyrir. Eru því allar líkur á því að Landssími Íslands verði kominn úr höndum ríkisins í lok ágúst. Sala Símans er stærsta einstaka einkavæðingin í sögu íslensku þjóðarinnar. Aldrei hefur verðmætara opinbert fyrirtæki verið selt í einu lagi. Frá því að Sjálfstæðisflokkurinn settist í ríkisstjórn, undir forsæti Davíðs Oddssonar árið 1991, hefur markvisst verið unnið að því að minnka umsvif ríkisins og koma opinberum fyrirtækjum í hendur einkaaðila. Frá árinu 1999 hefur söluvirði seldra hlutabréfa í eigu ríkisins numið 55 milljörðum króna. Umfangsmesta einkavæðingin á þessum tíma hefur verið sala Fjárfestingarbanka atvinnulífsins, Búnaðarbankans og Landsbankans. Í dag mun liggja fyrir hve verðmætur Síminn er í augum fjárfesta, sem hafa undanfarnar vikur yfirfarið ítarleg gögn um rekstur fyrirtækisins. Árið 2001 var verðmæti Símans metið á 45 milljarða króna. Sérfræðingar telja hann meira virði í dag í ljósi þess að hægt sé að hagræða í rekstrinum. Til samanburðar var tæpur helmingshlutur í hvorum ríkisbankanum, Búnaðarbankanum og Landsbankanum, seldur á rúmlega tólf milljarða á árunum 2002 og 2003. Umfjöllun Fréttablaðsins um einkavæðingu bankanna í byrjun sumars sýnir hversu snúið getur verið að selja ríkisfyrirtæki án þess að nokkur geti gert ferlið tortryggilegt. Eftir að söluferli Símans var kynnt 4. apríl síðastliðinn hefur fátt farið úrskeiðis þótt sumir hafi komið með gagnlegar ábendingar. Eins og Jón Sveinsson, formaður einkavæðingarnefndar, greindi frá í Markaðnum í maí hefur mikil áhersla verið lögð á að ferlið sé faglegt, gagnsætt og trúverðugt. Það hefur gengið eftir og ræður í því samhengi miklu að hæstbjóðandi kaupir Símann. Við slíkar aðstæður er lítið svigrúm fyrir geðþóttaákvarðanir þegar tilboð eru metin. Breska fjármálafyrirtækið Morgan Stanley hefur verið einkavæðingarnefnd til ráðgjafar og hefur nefndin í stórum atriðum farið að ráðgjöf bankans. Þó var ekki hlustað á þær ábendingar að selja Símann í heilu lagi án skilyrða. Farin var sú leið að takmarka eignarhlut hvers aðila eða tengdra aðila við 45 prósent. Það er pólitísk ákvörðun til að mæta þeim sjónarmiðum að Síminn eigi ekki að vera á einni hendi. Hins vegar hefur það flækt söluferlið og ef til vill fælt erlenda fjárfesta frá. Eftir að greitt verður fyrir hlut ríkisins í Símanum er mikilvægt að stjórnmálamenn ráðstafi andvirðinu þannig að það nýtist öllum landsmönnum og komandi kynslóðum. Ein leið til þess er að lækka skuldir ríkissjóðs og greiða niður lífeyrisskuldbindingar. Vilji ríkisstjórnin eyða peningunum í einhver gæluverkefni, eins og jarðgöng milli fámennra byggðarlaga, ætti hún að hafa dug í sér til að skera niður vaxandi ríkisútgjöld til að mæta þeim kostnaði.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun