Gjaldmiðill í andarslitrunum Svanborg Sigmarsdóttir skrifar 29. september 2008 07:15 Ellefu hundruð fyrirtæki verða gjaldþrota á árinu, reynist spár Creditinfo réttar, sem er um 65 prósenta aukning frá síðasta ári. Þá er ótalinn sá fjöldi einstaklinga sem mun ekki ráða við samdráttinn. Það er raunar svo að bjartsýnisraddirnar eru orðnar fáar og fjarlægar, og þeir sem á vormánuðum reyndu að draga í efa þungar spár Seðlabanka og fleiri um dimmar framtíðarhorfur eru nú þagnaðir. Eins og sjá má í Fréttablaðinu í dag er almenningur mjög uggandi yfir ástandinu og sjá ekki hverjar aðgerðir ríkisstjórnarinnar eru til aðstoðar. Bæði forsætisráðherra og fjármálaráðherra hafa gefið í skyn að fjárlögin, sem kynnt verða á miðvikudag, verði þannig úr garði gerð að íslenska ríki verði rekið með þó nokkrum halla, til að vega upp á móti samdrætti. Þannig verði lítið eða ekkert dregið úr opinberum framkvæmdum, sem ætti að koma framkvæmdafyrirtækjum til góða; þeim fyrirtækjum sem eiga hvað helst undir högg að sækja nú. Það er þrennt sem þarf að hafa áhyggjur af; vextir, gengisþróun og verðbólga. Vextir eru það háir að einstaklingar og fyrirtæki geta ekki staðið undir þeim, en verða samt sem áður að þiggja lán á þeim vöxtum sem bjóðast. Nú er það orðið að keppni við tímann að reynast nógu burðugur aðeins lengur til að hreinlega lifa af þangað til þessir háu vextir fara loks að bíta á verðbólguna, þannig að Seðlabankinn geti farið að lækka stýrivextina. Þrátt fyrir að vextir yrðu lækkaðir hið snarasta myndi það ekki duga til fyrir einstaklinga og fyrirtæki. Bankarnir þurfa að komast í þá stöðu að geta veitt lán, bæði í íslenskum krónum og erlendri mynt; vera nógu traustir til að geta verið bakhjarlar atvinnulífsins. Við það bætist að gjaldeyrisskortur blasir við, eins og kom fram í fréttum í gær, ef blessuð krónan fer ekki að styrkjast. Eins og langflestir hafa orðið varir við hafa lán í erlendum gjaldmiðlum hækkað mikið, enda hefur gengisvísitalan aldrei verið eins há, frá því hún var skráð 100 árið 1991. Krónan sekkur bara og sekkur og enginn virðist vita hvernig snúa eigi þeirri þróun við. Ræður forsætisráðherra og aðrar tilkynningar hafa hingað til haft skammgóðan vermi. Gengið hefur styrkst í einn dag eða tvo og svo sokkið aftur. Það þarf því að vera hreint út sagt mögnuð stefnuræða forsætisráðherra á fimmtudag til að hafa þau áhrif að krónan styrkist til langframa. Eða þá að sjá það að krónan er bara of veikur gjaldmiðill og hefja aðgerðir til að taka upp nýja mynt sem kyndir ekki verðbólgubálið þegar eitthvað bjátar á í efnahagslífinu. Forsætisráðherra sagðist reyndar í gær ekki geta svarað því hvort þyrfti sérstakar aðgerðir eða inngrip til að styrkja krónuna. Ef staða krónunnar nú og áhrif hennar gefa ekki til kynna að einhverra aðgerða sé þörf, má spyrja í hversu vond mál krónan þarf að vera komin til að forsætisráðherra telji að aðgerða sé þörf? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Svanborg Sigmarsdóttir Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Ellefu hundruð fyrirtæki verða gjaldþrota á árinu, reynist spár Creditinfo réttar, sem er um 65 prósenta aukning frá síðasta ári. Þá er ótalinn sá fjöldi einstaklinga sem mun ekki ráða við samdráttinn. Það er raunar svo að bjartsýnisraddirnar eru orðnar fáar og fjarlægar, og þeir sem á vormánuðum reyndu að draga í efa þungar spár Seðlabanka og fleiri um dimmar framtíðarhorfur eru nú þagnaðir. Eins og sjá má í Fréttablaðinu í dag er almenningur mjög uggandi yfir ástandinu og sjá ekki hverjar aðgerðir ríkisstjórnarinnar eru til aðstoðar. Bæði forsætisráðherra og fjármálaráðherra hafa gefið í skyn að fjárlögin, sem kynnt verða á miðvikudag, verði þannig úr garði gerð að íslenska ríki verði rekið með þó nokkrum halla, til að vega upp á móti samdrætti. Þannig verði lítið eða ekkert dregið úr opinberum framkvæmdum, sem ætti að koma framkvæmdafyrirtækjum til góða; þeim fyrirtækjum sem eiga hvað helst undir högg að sækja nú. Það er þrennt sem þarf að hafa áhyggjur af; vextir, gengisþróun og verðbólga. Vextir eru það háir að einstaklingar og fyrirtæki geta ekki staðið undir þeim, en verða samt sem áður að þiggja lán á þeim vöxtum sem bjóðast. Nú er það orðið að keppni við tímann að reynast nógu burðugur aðeins lengur til að hreinlega lifa af þangað til þessir háu vextir fara loks að bíta á verðbólguna, þannig að Seðlabankinn geti farið að lækka stýrivextina. Þrátt fyrir að vextir yrðu lækkaðir hið snarasta myndi það ekki duga til fyrir einstaklinga og fyrirtæki. Bankarnir þurfa að komast í þá stöðu að geta veitt lán, bæði í íslenskum krónum og erlendri mynt; vera nógu traustir til að geta verið bakhjarlar atvinnulífsins. Við það bætist að gjaldeyrisskortur blasir við, eins og kom fram í fréttum í gær, ef blessuð krónan fer ekki að styrkjast. Eins og langflestir hafa orðið varir við hafa lán í erlendum gjaldmiðlum hækkað mikið, enda hefur gengisvísitalan aldrei verið eins há, frá því hún var skráð 100 árið 1991. Krónan sekkur bara og sekkur og enginn virðist vita hvernig snúa eigi þeirri þróun við. Ræður forsætisráðherra og aðrar tilkynningar hafa hingað til haft skammgóðan vermi. Gengið hefur styrkst í einn dag eða tvo og svo sokkið aftur. Það þarf því að vera hreint út sagt mögnuð stefnuræða forsætisráðherra á fimmtudag til að hafa þau áhrif að krónan styrkist til langframa. Eða þá að sjá það að krónan er bara of veikur gjaldmiðill og hefja aðgerðir til að taka upp nýja mynt sem kyndir ekki verðbólgubálið þegar eitthvað bjátar á í efnahagslífinu. Forsætisráðherra sagðist reyndar í gær ekki geta svarað því hvort þyrfti sérstakar aðgerðir eða inngrip til að styrkja krónuna. Ef staða krónunnar nú og áhrif hennar gefa ekki til kynna að einhverra aðgerða sé þörf, má spyrja í hversu vond mál krónan þarf að vera komin til að forsætisráðherra telji að aðgerða sé þörf?
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun