Stórfengleiki mannshugans Böðvar Jónsson skrifar 17. september 2015 11:38 Við sem komin erum yfir miðjan aldur þurfum ekki annað en hugsa aftur til unglingsáranna til að gera okkur grein fyrir að heimurinn hefur gjörbreyst, við getum í raun sagt að við búum í algerlega nýjum heimi miðað við þá tíma. Tækni og vísindi hafa fært okkur þennan nýja heim og tækniframförum fleygir fram með vaxandi hraða ef eitthvað er. Um það vitna tveir pistlar sem bar fyrir augu fyrir stuttu. Báðir fjölluðu þeir um gervigreind. Önnur byggði á samtali Stephen Hawking við BBC. Hawking talar um nýja tækni sem þróuð hefur verið á sviði gervigreindar og hefur nýst honum vel til tjáskipta en eins og flestir vita er Hawhing nær alveg lamaður. Varðandi tjáninguna gengur þessi tækni svo langt að skynja hvernig prófessorinn hugsar og leggur til hvaða orð hann muni nota næst. Hawking er algerlega bundinn við hjólastól vegna hreyfitaugungahrörnunar. Þessi nýju vísindi hafa sem sagt gert honum kleift að lifa og starfa þrátt fyrir sjúkdóminn, og gefið mannkyninu kost á að njóta þess sem þessi mikli hugsuður og vísindamaður hefur fram að færa. Síðari greinin var ekki síður áhugaverð en í henni kemur fram að á okkar eigin landi er að finna Vitvélastofnun Íslands sem stundar rannsóknir á gervigreind og hermilíkönum. Dr. Kristinn R. Þórisson segir að gervigreind sé þegar farin að móta okkar daglega líf. Hún er notuð í símkerfum, leitarvélum, stjórn gatnakerfa og í háhraða viðskiptum þar sem fjárfestar höndla á ógnar hraða. Þegar maður les þetta fer ekki hjá því að manni detti í hug að rétt handan við hornið séu framfarir á öllum sviðum mannlegs lífs rétt eins og þegar tölvuöldin hélt innreið sína. Hvernig væru sjúkrahúsin stödd án tölvutækninnar. En ekki er allt sem sýnist. Meðan mannshugurinn svífur í hæstu hæðum og finnur upp tæki og tól til að gera lífið auðveldara og stórkostlegra bregður á skugga. Einhver eru þau öfl í heiminum sem sveigja með óhugnanlegum krafti vísindaframþróunina inn á óheillavænlegar brautir. Í viðtalinu við BBC viðrar Hawking þann ótta sinn að „þróun gervigreindar geti markað endalok mannkynsins“ Það er sannarlega ekki uppörvandi og prófessorinn er varla að skella þessu fram alveg út í loftið. Hvað varðar Vitvélastofnun Íslands þá hefur hún séð ástæðu til að setja sér siðastefnu en í henni felst meðal annars að stofnunin mun ekki taka þátt í rannsóknum á gerfigreind eða sjálfstýringu véla í hernaðarlegum tilgangi. Í greininni er bent á að gervigreind bjóði upp á aukna möguleika stjórnvalda vítt og breitt til að beita háþróaðri tækni til að njósna um löghlýðna þegna sína, og um leið fara á svig við rótgrónar reglur og lög sem eiga að vernda borgara fyrir rofi á friðhelgi einkalífsins og að það stefni í að þetta verði viðtekin venja. Dr. Kristinn segir í greininni varðandi þörf á siðareglum: „Fyrst og fremst eru þetta áhyggjur af þeirri stefnu sem gervigreind og rannsóknir á henni eru að taka í hernaðarlegu samhengi. Það þarf ekki að lesa nema nokkrar blaðsíður í mannkynssögunni til að sjá dæmi um misbeitingu vísindalegrar þekkingar... Við verðum að vera á varðbergi gagnvart möguleikum nýrrar þekkingar og þá sérstaklega misbeitingu hennar“ Samkvæmt grein hér á skoðun í visir.is undir yfirskriftinni „Ákall til aðalritara Sameinuðu þjóðanna“ kemur fram að staða heimsins hafi orðið til þess að hleypt var af stað heimsspannandi undirskriftasöfnun fyrir ákalli og hvatningu til aðalritara Sameinuðu þjóðanna, að kalla saman leiðtoga heimsins til tímamóta fundar til lausnar á þeim vanda sem við blasirog fer versnandi. Malala friðarverlaunahafi Nobels sagði í viðtalsþætti Operu Winfrey eitthvað á þá leið að hún væri óhrædd við að segja augliti til auglitis við Obama eða hvern annan þjóðarleiðtoga, að þeir bæru óskoraða ábyrgð á því ástandi heimsins sem við blasir. Að koma í veg fyrir frekari misbeitingu vísindalegrar þekkingar í þágu stríðsreksturs er einnig algerlega á þeirra ábyrgð. Ég hvet alla friðelskandi, bæði konur og karla, að taka þátt í umræddri undirskriftasöfnun. Slóðin er:https://secure.avaaz.org/en/petition/The_SecretaryGeneral_of_the_United_Nations_Call_an_urgent_meeting_of_world_leaders/?eEfyaab Mig langar að ljúka þessum pistli með því að vísa til Sevilla yfirlýsingarinnar frá 1986. Hún byggir á niðurstöðu hóps vísindamanna á alþjóðlegri ráðstefnu í Seville á Spáni – Niðurstaða okkar er að við (mennirnir) séum ekki dæmdir til hernaðarátaka og ofbeldis af líffræðilegum ástæðum. Þess í stað er okkur mögulegt að binda enda á stríð og þær þjáningar sem þau valda. Við getum það ekki ein og hvert í sínu lagi heldur aðeins með samvinnu. Það skiptir hins vegar gríðarlegu máli að við, hvert og eitt okkar, trúum því að við getum þetta. Án þeirrar trúar má vera að við reynum ekki einu sinni.Stríð voru fundin upp í fornöld og á sama hátt getum við fundið upp friðinn á okkar tímum. Það er í höndum hvers og eins okkar að leggja okkar lóð á vogarskálina.Sevilla yfirlýsingin:https://www.ppu.org.uk/learn/texts/doc_seville.html Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Böðvar Jónsson Mest lesið Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Skoðun Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Sjá meira
Við sem komin erum yfir miðjan aldur þurfum ekki annað en hugsa aftur til unglingsáranna til að gera okkur grein fyrir að heimurinn hefur gjörbreyst, við getum í raun sagt að við búum í algerlega nýjum heimi miðað við þá tíma. Tækni og vísindi hafa fært okkur þennan nýja heim og tækniframförum fleygir fram með vaxandi hraða ef eitthvað er. Um það vitna tveir pistlar sem bar fyrir augu fyrir stuttu. Báðir fjölluðu þeir um gervigreind. Önnur byggði á samtali Stephen Hawking við BBC. Hawking talar um nýja tækni sem þróuð hefur verið á sviði gervigreindar og hefur nýst honum vel til tjáskipta en eins og flestir vita er Hawhing nær alveg lamaður. Varðandi tjáninguna gengur þessi tækni svo langt að skynja hvernig prófessorinn hugsar og leggur til hvaða orð hann muni nota næst. Hawking er algerlega bundinn við hjólastól vegna hreyfitaugungahrörnunar. Þessi nýju vísindi hafa sem sagt gert honum kleift að lifa og starfa þrátt fyrir sjúkdóminn, og gefið mannkyninu kost á að njóta þess sem þessi mikli hugsuður og vísindamaður hefur fram að færa. Síðari greinin var ekki síður áhugaverð en í henni kemur fram að á okkar eigin landi er að finna Vitvélastofnun Íslands sem stundar rannsóknir á gervigreind og hermilíkönum. Dr. Kristinn R. Þórisson segir að gervigreind sé þegar farin að móta okkar daglega líf. Hún er notuð í símkerfum, leitarvélum, stjórn gatnakerfa og í háhraða viðskiptum þar sem fjárfestar höndla á ógnar hraða. Þegar maður les þetta fer ekki hjá því að manni detti í hug að rétt handan við hornið séu framfarir á öllum sviðum mannlegs lífs rétt eins og þegar tölvuöldin hélt innreið sína. Hvernig væru sjúkrahúsin stödd án tölvutækninnar. En ekki er allt sem sýnist. Meðan mannshugurinn svífur í hæstu hæðum og finnur upp tæki og tól til að gera lífið auðveldara og stórkostlegra bregður á skugga. Einhver eru þau öfl í heiminum sem sveigja með óhugnanlegum krafti vísindaframþróunina inn á óheillavænlegar brautir. Í viðtalinu við BBC viðrar Hawking þann ótta sinn að „þróun gervigreindar geti markað endalok mannkynsins“ Það er sannarlega ekki uppörvandi og prófessorinn er varla að skella þessu fram alveg út í loftið. Hvað varðar Vitvélastofnun Íslands þá hefur hún séð ástæðu til að setja sér siðastefnu en í henni felst meðal annars að stofnunin mun ekki taka þátt í rannsóknum á gerfigreind eða sjálfstýringu véla í hernaðarlegum tilgangi. Í greininni er bent á að gervigreind bjóði upp á aukna möguleika stjórnvalda vítt og breitt til að beita háþróaðri tækni til að njósna um löghlýðna þegna sína, og um leið fara á svig við rótgrónar reglur og lög sem eiga að vernda borgara fyrir rofi á friðhelgi einkalífsins og að það stefni í að þetta verði viðtekin venja. Dr. Kristinn segir í greininni varðandi þörf á siðareglum: „Fyrst og fremst eru þetta áhyggjur af þeirri stefnu sem gervigreind og rannsóknir á henni eru að taka í hernaðarlegu samhengi. Það þarf ekki að lesa nema nokkrar blaðsíður í mannkynssögunni til að sjá dæmi um misbeitingu vísindalegrar þekkingar... Við verðum að vera á varðbergi gagnvart möguleikum nýrrar þekkingar og þá sérstaklega misbeitingu hennar“ Samkvæmt grein hér á skoðun í visir.is undir yfirskriftinni „Ákall til aðalritara Sameinuðu þjóðanna“ kemur fram að staða heimsins hafi orðið til þess að hleypt var af stað heimsspannandi undirskriftasöfnun fyrir ákalli og hvatningu til aðalritara Sameinuðu þjóðanna, að kalla saman leiðtoga heimsins til tímamóta fundar til lausnar á þeim vanda sem við blasirog fer versnandi. Malala friðarverlaunahafi Nobels sagði í viðtalsþætti Operu Winfrey eitthvað á þá leið að hún væri óhrædd við að segja augliti til auglitis við Obama eða hvern annan þjóðarleiðtoga, að þeir bæru óskoraða ábyrgð á því ástandi heimsins sem við blasir. Að koma í veg fyrir frekari misbeitingu vísindalegrar þekkingar í þágu stríðsreksturs er einnig algerlega á þeirra ábyrgð. Ég hvet alla friðelskandi, bæði konur og karla, að taka þátt í umræddri undirskriftasöfnun. Slóðin er:https://secure.avaaz.org/en/petition/The_SecretaryGeneral_of_the_United_Nations_Call_an_urgent_meeting_of_world_leaders/?eEfyaab Mig langar að ljúka þessum pistli með því að vísa til Sevilla yfirlýsingarinnar frá 1986. Hún byggir á niðurstöðu hóps vísindamanna á alþjóðlegri ráðstefnu í Seville á Spáni – Niðurstaða okkar er að við (mennirnir) séum ekki dæmdir til hernaðarátaka og ofbeldis af líffræðilegum ástæðum. Þess í stað er okkur mögulegt að binda enda á stríð og þær þjáningar sem þau valda. Við getum það ekki ein og hvert í sínu lagi heldur aðeins með samvinnu. Það skiptir hins vegar gríðarlegu máli að við, hvert og eitt okkar, trúum því að við getum þetta. Án þeirrar trúar má vera að við reynum ekki einu sinni.Stríð voru fundin upp í fornöld og á sama hátt getum við fundið upp friðinn á okkar tímum. Það er í höndum hvers og eins okkar að leggja okkar lóð á vogarskálina.Sevilla yfirlýsingin:https://www.ppu.org.uk/learn/texts/doc_seville.html
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar