Breytingafrumvörp gætu dagað uppi Snærós Sindradóttir skrifar 8. júlí 2016 07:00 Krafan um nýja stjórnarskrá hefur verið hávær frá hruni árið 2008. Árið 2012 samþykkti meirihluti kjósenda drög að nýrri stjórnarskrá eftir tillögum stjórnlagaráðs. Ekki var vilji til að samþykkja þær tillögur á Alþingi. Tillögur stjórnlaganefndar eru mun umfangsminni en breytingar stjórnlagaráðs. vísir/stefán Nefndarmenn stjórnarskrárnefndar eru í vafa um hvort frumvörp nefndarinnar sem afhent voru forsætisráðherra í gær komi nokkurn tíma til umræðu á Alþingi. Ekki náðust fullar sættir innan nefndarinnar um tillögurnar sem ganga of langt að mati stjórnarflokkanna en of skammt að mati stjórnarandstöðu. „Forsætisráðherra fær þetta núna og ræður hvað hann gerir við það. Það liggur fyrir að það eru ekki margir dagar eftir af starfsáætlun þingsins. Það eru mikil vonbrigði hvað þessi vinna sóttist seint,“ segir Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna.Katrín Jakobsdóttir, formaður VGKatrín segir að ekki hafi náðst samstaða innan nefndarinnar um breytingar á tillögum stjórnarskrárnefndar eftir að umsagnir um frumvarpsdrögin tóku að berast. „Við ákváðum að skila af okkur því sem við sendum til umsagnar með þeim breytingum sem var samstaða um. Við teljum að það eigi eftir að fara fram miklu ítarlegri umræða um ákveðna þætti sem við hefðum viljað gera í samræmi við umsagnirnar.“ Frumvörpin sem stjórnarskrárnefnd lagði fram eru þrjú. Þau fjalla um þjóðareign á náttúruauðlindum, umhverfis- og náttúruvernd og þjóðaratkvæðagreiðslur að kröfu kjósenda. Katrín telur að inn í náttúruverndarhlutann vanti grein um vernd ósnortinna víðerna. „Síðan liggur fyrir að þessir þröskuldar í ákvæði um þjóðaratkvæðagreiðslu eru nokkuð háir.“Birgir Ármannsson, fulltrúi Sjálfstæðisflokks í nefndinni, segir óvissu um framhald málsins. „Það má segja að stjórnmálaástandið og þær vendingar sem urðu í vor geri það að verkum að málið er komið í annað samhengi vegna yfirvofandi kosninga.“ Hann segir hörð viðbrögð við frumvarpsdrögum í febrúar, sérstaklega frá Pírötum og Samfylkingu, líka geta sett strik í reikninginn. „Nefndin var komin á ákveðinn endapunkt í sínu starfi og á þeim forsendum skiluðum við niðurstöðum til forsætisráðherra. Það gerum við vitandi vits að framhaldið er í mikilli óvissu.“ Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, sagði í útvarpsþættinum Sprengisandi þann 8. maí síðastliðinn að eitt kosningamála flokksins væri stöðugleiki. „Í því felst meðal annars að það verði ekki kollvarpað hér kerfum, það verði ekki tekin upp frá grunni ný stjórnarskrá,“ sagði Bjarni þá. Birgir segir þetta í samræmi við stefnu Sjálfstæðisflokksins. „Við höfum alltaf nálgast málið með þeim hætti að það væri rétt að fara í endurskoðun sem væri áfangaskipt og miðað að því að ná sem mestri samstöðu um þær breytingar sem gerðar yrðu.“ Samkvæmt skilabréfi nefndarinnar voru fjögur málefni í forgangi nefndarinnar. Aðeins eitt þeirra datt út en það var framsal valdheimilda í þágu alþjóðasamvinnu. Framsal valdheimilda er álitið nauðsynlegt til að Ísland geti orðið aðili að Evrópusambandinu. Engin sátt náðist um það atriði.Hvaða breytingar yrðu á stjórnarskrá?Samkvæmt frumvörpum stjórnarskrárnefndar yrðu eftirfarandi breytingar gerðar:Auðlindir Íslands ber að nýta á sjálfbæran hátt. Ríkið hefur eftirlit með meðferð og nýtingu auðlindaNáttúruauðlindir sem ekki eru háðar einkaeignarrétti eru þjóðareign. Aldrei má selja gæðin eða veðsetja og enginn fær þau til varanlegra afnotaGjald skal tekið fyrir nýtingu náttúruauðlinda sem eru þjóðareign. Nýtingarheimildir eru aldrei óafturkallanlegar og leiða ekki til varanlegs eignarréttarSjálfbær þróun verði höfð að leiðarljósi við náttúruverndAlmenningur hefur rétt til upplýsinga um umhverfi sitt og áhrif framkvæmda á það15 prósent kosningabærra manna geta krafist þess að nýstaðfest lög og þingsályktanir verði borin undir þjóðina í bindandi atkvæðagreiðslu. Fjárlög, fjáraukalög, lög um skattamálefni og lög sem eru til að framfylgja þjóðréttarskuldbindingum eru undanskilin þessari regluTil að hnekkja lögum Alþingis þarf meirihluti í atkvæðagreiðslu að samþykkja það og samsvara 25 prósent kosningabærra manna. Það þýðir að til þess að hnekkja lögum þarf kosningaþátttaka að vera meira en 50 prósent og meirihluti kjósenda að synja lögum gildinguÞessi frétt birtist upphaflega í Fréttablaðinu Mest lesið Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Innlent Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Innlent Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Innlent Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Innlent Matarbankar segjast ekki munu anna eftirspurninni Erlent Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Innlent Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Innlent Aftökur á meintum smyglurum „ekki morð“ heldur „vörn við eitri“ Erlent Leit að flugvélinni horfnu engan árangur borið Erlent Gular viðvaranir vegna snjókomunnar suðvestantil Veður Fleiri fréttir Hófu ekki rannsókn á heimilisofbeldi fyrir misskilning Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Brennu–Njáls saga vekur alltaf lukku í Hvolsskóla Bresk freigáta í Akureyrarhöfn Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Beittur piparúða, hótað með rafbyssu og sveltur í fangaklefa Sendiferðabíll í ljósum logum á Reykjanesbraut Íris segist ekki sækjast eftir sæti í Hafnarfirði Ástarbréf eru velkomin á héraðsskjalasöfn landsins Nafn mannsins sem lést vegna voðaskots Hinna látnu minnst í Flateyrarkirkju Sorg á Flateyri og rússnesk kjarnorkueldflaug Er enn að vinna úr því að hafa lifað Pirraðir læknar, efnahagurinn eftir áföll og húsnæði og lánakjör Reyndi að stinga af en endaði utan í vegriði Kynferðisbrotum sem leiða til greiðslu bóta hefur fjölgað verulega Fólk hafi dreymt um að eignast flugstjóradress Áhugasamir smalahundar á námskeiði Eldur í bíl á Seltjarnarnesi Meirihluti fólks geti ekki keypt íbúð í nýju lánakerfi sem sé að teiknast upp Nánast enginn fái að kaupa íbúð Lögregla veitti eftirför um miðborgina Kona handtekin grunuð um að stinga sambýlismann sinn „Túnin eru bara hvít“ Nýtt vopn í búri fjármálaráðherra Sjá meira
Nefndarmenn stjórnarskrárnefndar eru í vafa um hvort frumvörp nefndarinnar sem afhent voru forsætisráðherra í gær komi nokkurn tíma til umræðu á Alþingi. Ekki náðust fullar sættir innan nefndarinnar um tillögurnar sem ganga of langt að mati stjórnarflokkanna en of skammt að mati stjórnarandstöðu. „Forsætisráðherra fær þetta núna og ræður hvað hann gerir við það. Það liggur fyrir að það eru ekki margir dagar eftir af starfsáætlun þingsins. Það eru mikil vonbrigði hvað þessi vinna sóttist seint,“ segir Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna.Katrín Jakobsdóttir, formaður VGKatrín segir að ekki hafi náðst samstaða innan nefndarinnar um breytingar á tillögum stjórnarskrárnefndar eftir að umsagnir um frumvarpsdrögin tóku að berast. „Við ákváðum að skila af okkur því sem við sendum til umsagnar með þeim breytingum sem var samstaða um. Við teljum að það eigi eftir að fara fram miklu ítarlegri umræða um ákveðna þætti sem við hefðum viljað gera í samræmi við umsagnirnar.“ Frumvörpin sem stjórnarskrárnefnd lagði fram eru þrjú. Þau fjalla um þjóðareign á náttúruauðlindum, umhverfis- og náttúruvernd og þjóðaratkvæðagreiðslur að kröfu kjósenda. Katrín telur að inn í náttúruverndarhlutann vanti grein um vernd ósnortinna víðerna. „Síðan liggur fyrir að þessir þröskuldar í ákvæði um þjóðaratkvæðagreiðslu eru nokkuð háir.“Birgir Ármannsson, fulltrúi Sjálfstæðisflokks í nefndinni, segir óvissu um framhald málsins. „Það má segja að stjórnmálaástandið og þær vendingar sem urðu í vor geri það að verkum að málið er komið í annað samhengi vegna yfirvofandi kosninga.“ Hann segir hörð viðbrögð við frumvarpsdrögum í febrúar, sérstaklega frá Pírötum og Samfylkingu, líka geta sett strik í reikninginn. „Nefndin var komin á ákveðinn endapunkt í sínu starfi og á þeim forsendum skiluðum við niðurstöðum til forsætisráðherra. Það gerum við vitandi vits að framhaldið er í mikilli óvissu.“ Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, sagði í útvarpsþættinum Sprengisandi þann 8. maí síðastliðinn að eitt kosningamála flokksins væri stöðugleiki. „Í því felst meðal annars að það verði ekki kollvarpað hér kerfum, það verði ekki tekin upp frá grunni ný stjórnarskrá,“ sagði Bjarni þá. Birgir segir þetta í samræmi við stefnu Sjálfstæðisflokksins. „Við höfum alltaf nálgast málið með þeim hætti að það væri rétt að fara í endurskoðun sem væri áfangaskipt og miðað að því að ná sem mestri samstöðu um þær breytingar sem gerðar yrðu.“ Samkvæmt skilabréfi nefndarinnar voru fjögur málefni í forgangi nefndarinnar. Aðeins eitt þeirra datt út en það var framsal valdheimilda í þágu alþjóðasamvinnu. Framsal valdheimilda er álitið nauðsynlegt til að Ísland geti orðið aðili að Evrópusambandinu. Engin sátt náðist um það atriði.Hvaða breytingar yrðu á stjórnarskrá?Samkvæmt frumvörpum stjórnarskrárnefndar yrðu eftirfarandi breytingar gerðar:Auðlindir Íslands ber að nýta á sjálfbæran hátt. Ríkið hefur eftirlit með meðferð og nýtingu auðlindaNáttúruauðlindir sem ekki eru háðar einkaeignarrétti eru þjóðareign. Aldrei má selja gæðin eða veðsetja og enginn fær þau til varanlegra afnotaGjald skal tekið fyrir nýtingu náttúruauðlinda sem eru þjóðareign. Nýtingarheimildir eru aldrei óafturkallanlegar og leiða ekki til varanlegs eignarréttarSjálfbær þróun verði höfð að leiðarljósi við náttúruverndAlmenningur hefur rétt til upplýsinga um umhverfi sitt og áhrif framkvæmda á það15 prósent kosningabærra manna geta krafist þess að nýstaðfest lög og þingsályktanir verði borin undir þjóðina í bindandi atkvæðagreiðslu. Fjárlög, fjáraukalög, lög um skattamálefni og lög sem eru til að framfylgja þjóðréttarskuldbindingum eru undanskilin þessari regluTil að hnekkja lögum Alþingis þarf meirihluti í atkvæðagreiðslu að samþykkja það og samsvara 25 prósent kosningabærra manna. Það þýðir að til þess að hnekkja lögum þarf kosningaþátttaka að vera meira en 50 prósent og meirihluti kjósenda að synja lögum gildinguÞessi frétt birtist upphaflega í Fréttablaðinu
Mest lesið Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Innlent Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Innlent Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Innlent Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Innlent Matarbankar segjast ekki munu anna eftirspurninni Erlent Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Innlent Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Innlent Aftökur á meintum smyglurum „ekki morð“ heldur „vörn við eitri“ Erlent Leit að flugvélinni horfnu engan árangur borið Erlent Gular viðvaranir vegna snjókomunnar suðvestantil Veður Fleiri fréttir Hófu ekki rannsókn á heimilisofbeldi fyrir misskilning Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Brennu–Njáls saga vekur alltaf lukku í Hvolsskóla Bresk freigáta í Akureyrarhöfn Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Beittur piparúða, hótað með rafbyssu og sveltur í fangaklefa Sendiferðabíll í ljósum logum á Reykjanesbraut Íris segist ekki sækjast eftir sæti í Hafnarfirði Ástarbréf eru velkomin á héraðsskjalasöfn landsins Nafn mannsins sem lést vegna voðaskots Hinna látnu minnst í Flateyrarkirkju Sorg á Flateyri og rússnesk kjarnorkueldflaug Er enn að vinna úr því að hafa lifað Pirraðir læknar, efnahagurinn eftir áföll og húsnæði og lánakjör Reyndi að stinga af en endaði utan í vegriði Kynferðisbrotum sem leiða til greiðslu bóta hefur fjölgað verulega Fólk hafi dreymt um að eignast flugstjóradress Áhugasamir smalahundar á námskeiði Eldur í bíl á Seltjarnarnesi Meirihluti fólks geti ekki keypt íbúð í nýju lánakerfi sem sé að teiknast upp Nánast enginn fái að kaupa íbúð Lögregla veitti eftirför um miðborgina Kona handtekin grunuð um að stinga sambýlismann sinn „Túnin eru bara hvít“ Nýtt vopn í búri fjármálaráðherra Sjá meira