Friðhelgistips María Bjarnadóttir skrifar 1. september 2017 07:00 97 prósent Íslendinga nota internetið reglulega. Að sjálfsögðu Evrópumet. Húh! Stór hluti notkunarinnar fer fram á samfélagsmiðlum. Níutíu prósent fullorðinna nota Facebook. Þar eru fjölmargir hópar ætlaðir umræðum um tiltekna hluti eða með tilteknum hætti. Hóparnir geta verið valdeflandi fyrir fólk og félagsskap, vettvangur fyrir mikilvæga samfélagslega og málefnatengda umræðu og uppspretta stuðnings og sjálfstyrkingar fyrir einstaklinga og hópa. Þeir geta líka magnað raddir sem boða misgáfuleg fagnaðarerindi, jafnvel ólögmæt. Tilvist þeirra hefur svo stutt við ranghugmyndir um að tjáning á lokuðu svæði á samfélagsmiðli eigi sér stað innan einhvers konar lagalegrar friðhelgi. Svo er ekki. Vegna þess hversu miklu við deilum af einkalífi okkar í gegnum netið með fólki eða fylgjendum hafa mörkin milli einkalífs og almannarýmis orðið æ óskýrari. Það þarf samt að halda vöku sinni. Skrif á samfélagsmiðli, innan eða utan hóps, geta verið álíka prívat og að standa á Lækjartorgi og kalla í gjallarhorn. Það er eitt að bera sín einkamál á torg í þessum skilningi, en börn eiga sjálfstæða friðhelgi sem þarf að huga að. Fólk sem aflar tekna með því að greina frá smáatriðum í afmæli barnanna sinna þarf þannig ekki bara að huga að skattamálum. Að birta mynd eða nákvæma lýsingu á útbrotum, hegðunarvanda eða vandræðum barna í lokuðum hópi á samfélagsmiðli þarf að gera þannig að friðhelgi barna sé ekki rofin. Foreldrar eiga í þessu samhengi að vera gæslufólk réttinda barna sinna, hvort sem færslan er kostuð eða ekki. Höfundur er pistlahöfundur Fréttablaðsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu María Bjarnadóttir Mest lesið Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Halldór 28.06.2025 Halldór Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun
97 prósent Íslendinga nota internetið reglulega. Að sjálfsögðu Evrópumet. Húh! Stór hluti notkunarinnar fer fram á samfélagsmiðlum. Níutíu prósent fullorðinna nota Facebook. Þar eru fjölmargir hópar ætlaðir umræðum um tiltekna hluti eða með tilteknum hætti. Hóparnir geta verið valdeflandi fyrir fólk og félagsskap, vettvangur fyrir mikilvæga samfélagslega og málefnatengda umræðu og uppspretta stuðnings og sjálfstyrkingar fyrir einstaklinga og hópa. Þeir geta líka magnað raddir sem boða misgáfuleg fagnaðarerindi, jafnvel ólögmæt. Tilvist þeirra hefur svo stutt við ranghugmyndir um að tjáning á lokuðu svæði á samfélagsmiðli eigi sér stað innan einhvers konar lagalegrar friðhelgi. Svo er ekki. Vegna þess hversu miklu við deilum af einkalífi okkar í gegnum netið með fólki eða fylgjendum hafa mörkin milli einkalífs og almannarýmis orðið æ óskýrari. Það þarf samt að halda vöku sinni. Skrif á samfélagsmiðli, innan eða utan hóps, geta verið álíka prívat og að standa á Lækjartorgi og kalla í gjallarhorn. Það er eitt að bera sín einkamál á torg í þessum skilningi, en börn eiga sjálfstæða friðhelgi sem þarf að huga að. Fólk sem aflar tekna með því að greina frá smáatriðum í afmæli barnanna sinna þarf þannig ekki bara að huga að skattamálum. Að birta mynd eða nákvæma lýsingu á útbrotum, hegðunarvanda eða vandræðum barna í lokuðum hópi á samfélagsmiðli þarf að gera þannig að friðhelgi barna sé ekki rofin. Foreldrar eiga í þessu samhengi að vera gæslufólk réttinda barna sinna, hvort sem færslan er kostuð eða ekki. Höfundur er pistlahöfundur Fréttablaðsins.