Milli steins og sleggju María Rún Þrándardóttir skrifar 17. október 2017 09:00 Mikilvægi lista og annarra skapandi greina í samfélaginu er óumdeilanlegt. Gildi þeirra er ekki einungis falið í miðlun hugmynda, fagurfræði og nýrrar sýnar. Skapandi greinar eru ekki aðeins vettvangur til að tjá tilfinningar og varðveita menningu fyrri alda. Af þeim hlýtur beinn hagvöxtur. Velta skapandi greina fer ört vaxandi en hún var árið 2010 „að lágmarki 189 ma.kr. á ársgrundvelli og skapa þjóðarbúinu a.m.k. 24 ma.kr. útflutningstekjur á ári.“ Listaháskóli Íslands (LHÍ) leikur lykilhlutverk í að hækka menntastig fólks innan greinanna og stuðlar því að betri búskap ríkissjóðs. Fjárframlög ríkisins til LHÍ voru 1.088 milljónir kr. í ár, sem nemur 2,43 milljónum kr. á hvern nemanda. Skólar annarra Norðurlanda eru hinsvegar töluvert betur staddir, með í kringum 4 milljónir kr. á nemanda. Afleiðingar þessa fjársveltis eru tvímælalausar. Skólagjöldin hækka með ári hverju og greiddu nýnemar bakkalárstigs 265.000kr. fyrir haustönn. Þetta eru hæstu skólagjöld á bakkalárstigi á höfuðborgarsvæðinu og önnur hæstu á landsvísu. LHÍ er eina stofnunin sem býður upp á listnám á háskólastigi svo nemendum ber að greiða uppgefna upphæð til að stunda slíkt nám. Hinsvegar hafa nemendur annarra sviða val um að greiða skólagjöld því margar af þeim greinum sem kenndar eru í sérskólum, eru einnig kenndar í ríkisreknum skólum. Þetta er í hrópandi ósamræmi við menningarstefnu menntamálaráðuneytis en þar segir: „Aðgengi að menningu verði sem best tryggt fyrir alla þjóðfélagshópa, óháð búsetu og efnahag.“ Aðgengi hreyfihamlaðra er einnig afar ábótavant og stangast í raun á við mannréttindi þeirra. Engin lyfta er við Sölvhólsgötu og á Laugarnesvegi er aðeins leyfilegt að nota lyftu í fylgd með starfsmanni. Ástæða þess er að Listaháskólinn leigir þriðjung byggingarinnar en geymslusalir í eigu ríkisins fylla aðra hluta. Þar leynast leikmunir frá Þjóðleikhúsinu og listaverk úr Listasafni Íslands innan um heilu vinnuvélarnar. Stefna LHÍ hefur alltaf verið að færa starfsemi sína undir einn og sama hattinn til að auðvelda skörun listgreina og efla hagkvæmni í rekstri, en hugsjón og raunveruleiki hafa ekki enn átt samleið. Ein leiðin væri að færa ríkisgeymslur í hentugra húsnæði og aðra starfsemi skólans í þeirra stað. Vergangssaga skólans er jafn gömul honum sjálfum og leigusamningar til bráðabirgða eru skólayfirvöldum vel kunnugir. Enn er kennt í mygluhúsinu við Sölvhólsgötu og enn eru greinar sem þessi skrifaðar til að minna á stöðuna. Skapandi greinar ættu að vera metnar að verðleikum og mikilvægt skref í þá átt er stuðningur við Listaháskólann. Háskólakerfið í heild er milli steins og sleggju. Breytingar eru í höndum kjósenda og hvet ég þá til að nýta rétt sinn og kjósa menntun.Greinin er hluti af átaki Nemendaráðs Listaháskóla Íslands í samstarfi við LÍS - Landssamtök íslenskra stúdenta vegna fjármögnunar háskólastigsins í aðdraganda Alþingiskosninga 2017. Kassamerki átaksins er #kjóstumenntun Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Tengdar fréttir Af áhuga sprettur árangur Eins og fram hefur komið á undanförnum dögum, í aðsendum greinum aðildarfélaga LÍS – Landssamtaka íslenskra stúdenta, hefur undirfjármögnun háskólanna víðtækari áhrif en bara á nemendur. 15. október 2017 09:00 Kjóstu menntun 28. október Nú liggur fyrir að kosið verður á ný til Alþingis, 364 dögum eftir síðustu kosningar. Hagsmunahreyfingar stúdenta telja nauðsynlegt að hafa málefni eins og fjármögnun háskólastigsins í forgrunni þegar kemur að vali á fulltrúum á þingi og umræðum um nýja ríkisstjórn. 2. október 2017 09:00 Mennt er máttur Menntun eykur þróun og nýsköpun og býr þannig til fleiri tækifæri og starfsmöguleika. Menntun eykur gagnrýna hugsun og hjálpar einstaklingum að finna hvar áhugasvið þeirra liggur. 12. október 2017 09:42 Mannauður er undirstaða heilbrigðisþjónustu Undanfarin tvö ár hef ég setið í Stúdentaráði og þar fengið að kynnast mikilvægi hagsmunabaráttu og þess að nemendur hafi rödd. Það hefur verið magnað að fylgjast með hverju er hægt að hrinda í framkvæmd og hvað er hægt að hafa mikil áhrif. 4. október 2017 09:00 Sagan um Sigga Það var mánudagsmorgun þegar söguhetjan okkar, Siggi, gekk um háskólasvæðið á leið í sinn fyrsta tíma sem háskólanemi. 7. október 2017 09:00 Þú færð helmingi minna en á Norðurlöndunum Ávinningur háskólanáms er mikill fyrir einstaklinga og samfélagið í heild. Hann hefur bein áhrif á efnahag, gildi, þekkingu og viðhorf einstaklinga, samfélaginu til bóta. 10. október 2017 09:00 Háskólamenntun í heimabyggð Á Íslandi búum við það vel að eiga sjö starfandi háskóla, þar af eru fjórir háskólar starfandi utan höfuðborgarsvæðisins. 16. október 2017 09:00 Námsmenn erlendis og niðurskurðarhnífurinn Í þeim kosningum sem nú eru að ganga í garð er mikilvægt að setja menntun á dagskrá sem eitt af stóru kosningamálunum. Þótt tíminn sé naumur þangað til að gengið er að kjörkössunum er nauðsynlegt að vita hvaða sýn íslenskir stjórnmálamenn hafa varðandi Lánasjóð íslenskra námsmanna (LÍN) og námsmenn erlendis. 14. október 2017 09:00 Undirfjármögnun kemur í veg fyrir sérhæfingu nemenda Mikilvægt er að nemendur fái tækifæri til þess að sérhæfa sig á hinum ýmsu námsleiðum en ekki aðeins brot af því sem þeim þeir hafa hug á að sérhæfa sig í. 6. október 2017 09:00 Landsbyggðin án háskóla? Í síðasta mánuði og í raun allt síðasta árið hefur skólinn minn verið að halda upp á þrjátíu ára afmælið sitt. Á tímamótum sem þessum er algengt að fara í sjálfsskoðun, við þekkjum þetta öll þegar við höfum náð ákveðnum áföngum í lífi okkar, aldur, atburður, útskrift eða ákveðin upplifun. 9. október 2017 09:49 Aftur til fortíðar - undirfjármögnun hægir á framförum Ætli hinn almenni borgari átti sig á mikilvægi málefnisins? Það er undir okkur öllum komið að berjast fyrir réttindum sem eru jafnvel talin sjálfsögð, en eru það ekki. 11. október 2017 12:15 Skiptir þessi háskóli máli? Nú rúmum 100 árum eftir stofnun hefur starfsemi Háskóla Íslands vaxið og dafnað eins og sjá má á auknum nemendafjölda. 3. október 2017 09:00 Hugvísindi í hættu Háskóli Íslands er í fyrsta skipti í hópi 250 bestu háskóla heims á sviði hugvísinda samkvæmt nýjum lista Times Higher Education University Rankings 5. október 2017 09:39 Eru verðmætin fólgin í náttúrunni? Á næstum árum og áratugum munu eiga sér stað miklar breytingar á náttúrunni vegna hlýnunar loftslags sem gerist nú á fordæmalausum hraða. 8. október 2017 09:00 Hvar viljum við standa í fjórðu iðnbyltingunni? Háskólar á Íslandi hafa verið undirfjármagnaðir í alltof langan tíma. Hagsmunasamtök og rektorar háskólanna hafa reynt að skapa umræðu um vandamálið undir myllumerkinu #HáskólaríHættu og nú #KjóstuMenntun. 13. október 2017 09:00 Mest lesið Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Halldór 28.06.2025 Halldór Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Skoðun Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Sjá meira
Mikilvægi lista og annarra skapandi greina í samfélaginu er óumdeilanlegt. Gildi þeirra er ekki einungis falið í miðlun hugmynda, fagurfræði og nýrrar sýnar. Skapandi greinar eru ekki aðeins vettvangur til að tjá tilfinningar og varðveita menningu fyrri alda. Af þeim hlýtur beinn hagvöxtur. Velta skapandi greina fer ört vaxandi en hún var árið 2010 „að lágmarki 189 ma.kr. á ársgrundvelli og skapa þjóðarbúinu a.m.k. 24 ma.kr. útflutningstekjur á ári.“ Listaháskóli Íslands (LHÍ) leikur lykilhlutverk í að hækka menntastig fólks innan greinanna og stuðlar því að betri búskap ríkissjóðs. Fjárframlög ríkisins til LHÍ voru 1.088 milljónir kr. í ár, sem nemur 2,43 milljónum kr. á hvern nemanda. Skólar annarra Norðurlanda eru hinsvegar töluvert betur staddir, með í kringum 4 milljónir kr. á nemanda. Afleiðingar þessa fjársveltis eru tvímælalausar. Skólagjöldin hækka með ári hverju og greiddu nýnemar bakkalárstigs 265.000kr. fyrir haustönn. Þetta eru hæstu skólagjöld á bakkalárstigi á höfuðborgarsvæðinu og önnur hæstu á landsvísu. LHÍ er eina stofnunin sem býður upp á listnám á háskólastigi svo nemendum ber að greiða uppgefna upphæð til að stunda slíkt nám. Hinsvegar hafa nemendur annarra sviða val um að greiða skólagjöld því margar af þeim greinum sem kenndar eru í sérskólum, eru einnig kenndar í ríkisreknum skólum. Þetta er í hrópandi ósamræmi við menningarstefnu menntamálaráðuneytis en þar segir: „Aðgengi að menningu verði sem best tryggt fyrir alla þjóðfélagshópa, óháð búsetu og efnahag.“ Aðgengi hreyfihamlaðra er einnig afar ábótavant og stangast í raun á við mannréttindi þeirra. Engin lyfta er við Sölvhólsgötu og á Laugarnesvegi er aðeins leyfilegt að nota lyftu í fylgd með starfsmanni. Ástæða þess er að Listaháskólinn leigir þriðjung byggingarinnar en geymslusalir í eigu ríkisins fylla aðra hluta. Þar leynast leikmunir frá Þjóðleikhúsinu og listaverk úr Listasafni Íslands innan um heilu vinnuvélarnar. Stefna LHÍ hefur alltaf verið að færa starfsemi sína undir einn og sama hattinn til að auðvelda skörun listgreina og efla hagkvæmni í rekstri, en hugsjón og raunveruleiki hafa ekki enn átt samleið. Ein leiðin væri að færa ríkisgeymslur í hentugra húsnæði og aðra starfsemi skólans í þeirra stað. Vergangssaga skólans er jafn gömul honum sjálfum og leigusamningar til bráðabirgða eru skólayfirvöldum vel kunnugir. Enn er kennt í mygluhúsinu við Sölvhólsgötu og enn eru greinar sem þessi skrifaðar til að minna á stöðuna. Skapandi greinar ættu að vera metnar að verðleikum og mikilvægt skref í þá átt er stuðningur við Listaháskólann. Háskólakerfið í heild er milli steins og sleggju. Breytingar eru í höndum kjósenda og hvet ég þá til að nýta rétt sinn og kjósa menntun.Greinin er hluti af átaki Nemendaráðs Listaháskóla Íslands í samstarfi við LÍS - Landssamtök íslenskra stúdenta vegna fjármögnunar háskólastigsins í aðdraganda Alþingiskosninga 2017. Kassamerki átaksins er #kjóstumenntun
Af áhuga sprettur árangur Eins og fram hefur komið á undanförnum dögum, í aðsendum greinum aðildarfélaga LÍS – Landssamtaka íslenskra stúdenta, hefur undirfjármögnun háskólanna víðtækari áhrif en bara á nemendur. 15. október 2017 09:00
Kjóstu menntun 28. október Nú liggur fyrir að kosið verður á ný til Alþingis, 364 dögum eftir síðustu kosningar. Hagsmunahreyfingar stúdenta telja nauðsynlegt að hafa málefni eins og fjármögnun háskólastigsins í forgrunni þegar kemur að vali á fulltrúum á þingi og umræðum um nýja ríkisstjórn. 2. október 2017 09:00
Mennt er máttur Menntun eykur þróun og nýsköpun og býr þannig til fleiri tækifæri og starfsmöguleika. Menntun eykur gagnrýna hugsun og hjálpar einstaklingum að finna hvar áhugasvið þeirra liggur. 12. október 2017 09:42
Mannauður er undirstaða heilbrigðisþjónustu Undanfarin tvö ár hef ég setið í Stúdentaráði og þar fengið að kynnast mikilvægi hagsmunabaráttu og þess að nemendur hafi rödd. Það hefur verið magnað að fylgjast með hverju er hægt að hrinda í framkvæmd og hvað er hægt að hafa mikil áhrif. 4. október 2017 09:00
Sagan um Sigga Það var mánudagsmorgun þegar söguhetjan okkar, Siggi, gekk um háskólasvæðið á leið í sinn fyrsta tíma sem háskólanemi. 7. október 2017 09:00
Þú færð helmingi minna en á Norðurlöndunum Ávinningur háskólanáms er mikill fyrir einstaklinga og samfélagið í heild. Hann hefur bein áhrif á efnahag, gildi, þekkingu og viðhorf einstaklinga, samfélaginu til bóta. 10. október 2017 09:00
Háskólamenntun í heimabyggð Á Íslandi búum við það vel að eiga sjö starfandi háskóla, þar af eru fjórir háskólar starfandi utan höfuðborgarsvæðisins. 16. október 2017 09:00
Námsmenn erlendis og niðurskurðarhnífurinn Í þeim kosningum sem nú eru að ganga í garð er mikilvægt að setja menntun á dagskrá sem eitt af stóru kosningamálunum. Þótt tíminn sé naumur þangað til að gengið er að kjörkössunum er nauðsynlegt að vita hvaða sýn íslenskir stjórnmálamenn hafa varðandi Lánasjóð íslenskra námsmanna (LÍN) og námsmenn erlendis. 14. október 2017 09:00
Undirfjármögnun kemur í veg fyrir sérhæfingu nemenda Mikilvægt er að nemendur fái tækifæri til þess að sérhæfa sig á hinum ýmsu námsleiðum en ekki aðeins brot af því sem þeim þeir hafa hug á að sérhæfa sig í. 6. október 2017 09:00
Landsbyggðin án háskóla? Í síðasta mánuði og í raun allt síðasta árið hefur skólinn minn verið að halda upp á þrjátíu ára afmælið sitt. Á tímamótum sem þessum er algengt að fara í sjálfsskoðun, við þekkjum þetta öll þegar við höfum náð ákveðnum áföngum í lífi okkar, aldur, atburður, útskrift eða ákveðin upplifun. 9. október 2017 09:49
Aftur til fortíðar - undirfjármögnun hægir á framförum Ætli hinn almenni borgari átti sig á mikilvægi málefnisins? Það er undir okkur öllum komið að berjast fyrir réttindum sem eru jafnvel talin sjálfsögð, en eru það ekki. 11. október 2017 12:15
Skiptir þessi háskóli máli? Nú rúmum 100 árum eftir stofnun hefur starfsemi Háskóla Íslands vaxið og dafnað eins og sjá má á auknum nemendafjölda. 3. október 2017 09:00
Hugvísindi í hættu Háskóli Íslands er í fyrsta skipti í hópi 250 bestu háskóla heims á sviði hugvísinda samkvæmt nýjum lista Times Higher Education University Rankings 5. október 2017 09:39
Eru verðmætin fólgin í náttúrunni? Á næstum árum og áratugum munu eiga sér stað miklar breytingar á náttúrunni vegna hlýnunar loftslags sem gerist nú á fordæmalausum hraða. 8. október 2017 09:00
Hvar viljum við standa í fjórðu iðnbyltingunni? Háskólar á Íslandi hafa verið undirfjármagnaðir í alltof langan tíma. Hagsmunasamtök og rektorar háskólanna hafa reynt að skapa umræðu um vandamálið undir myllumerkinu #HáskólaríHættu og nú #KjóstuMenntun. 13. október 2017 09:00
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar