Margir sjá þetta sem sama menningarsamfélagið Magnús Guðmundsson skrifar 19. apríl 2018 06:00 Auður Hauksdóttir Það er liðið ár frá því Veröld, stofnun Vigdísar Finnbogadóttir í erlendum tungumálum tók til starfa og á þeim stutta tíma hefur verið ákaflega lífleg starfsemi í húsinu. Auður Hauksdóttir, forstöðumaður stofnunarinnar, segir að það sé líka mikið metnaðarmál að það sé alltaf mikið um að vera og hvetur fólk til þess að fylgjast vel með. „En í dag, sumardaginn fyrsta, ætlum við í senn að gleðjast yfir eins árs afmælinu, hundrað ára afmæli fullveldis Íslands og horfa fram á við,“ segir Auður. Af öllum þessum tilefnum verður efnt til málþings í dag um danskar og íslenskar bókmenntir undir yfirskriftinni Gagnvegir í eina öld. Málþingið er það fyrsta af sjö undir yfirskriftinni Á mótum danskrar og íslenskrar menningar. Auður segir að það hafi verið þeim mikilvægt að gera eitthvað metnaðarfullt á þessum tímamótum. „Sérstaklega vegna þess að dagurinn í fyrra er svo stór í endurminningunni. Þar sem við erum bæði að fagna okkar ársafmæli og aldarafmæli fullveldisins var tilvalið að leggja áherslu á góð tengsl á milli Íslands og Danmerkur. Hingað kemur danski bókmenntafræðingurinn Erik Skyum-Nielsen en hann lærði hérna íslensku alveg ótrúlega vel á sínum tíma og vekur athygli á íslenskri menningu um öll Norðurlöndin enda mikilvirkasti þýðandi Íslendinga á danska tungu. Í dag er hann lektor í dönskum bókmenntum við Kaupmannahafnarháskóla og á málþinginu ætlar hann að fjalla um aðdráttarafl íslenskra bókmennta. Það er eitthvað sem ég held að mörgum eigi eftir að finnast ákaflega forvitnilegt.“ Auður segir að hún hafi í þessu samhengi farið að velta fyrir sér útbreiðslu danskra bókmennta á Íslandi. „Það merkilega er að í mörg ár lásu margar kynslóðir fjórar til sex danskar skáldsögur á ári, allt eðalbókmenntir, en það sem vantar er að einhver sé að skoða þetta. Öll söfn voru full af dönskum bókmenntum og jafnvel alþjóðlegum verkum í dönskum þýðingum en núna er þetta því miður dáldið á undanhaldi þó að danskan standi okkur enn nærri. Tökum til að mynda höfund eins og Leif Panduro sem fjölmargir Íslendingar þekkja og hefur ótvírætt haft heilmikil áhrif á íslenskar bókmenntir. Þessi áhrif væri gaman að skoða nánar.“Stór hópur sem les dönsku Auður bendir á að þó að þarna getum við gert betur þá búum við hins vegar vel þegar kemur að öðrum þáttum. Á málþinginu mun dr. Sveinn Einarsson, fyrrverandi þjóðleikhússtjóri, fjalla um dönsk verk á íslensku leiksviði. „Það er spennandi fyrirlestur því að dönsk leikhúsverk hafa haft mikil áhrif á íslenskt leikhús og svo eru það líka revíurnar og revíusöngur. Una Margrét Jónsdóttir ætlar að fjalla um revíurnar og í lok dagskrár mun Ragnheiður Steindórsdóttir leikkona flytja nokkur revíulög við undirleik Helgu Bryndísar Magnúsdóttur píanóleikara. Una Margrét hefur unnið gríðarlega rannsóknarvinnu og þetta verður mjög forvitnilegt.“ Þó að samgangurinn á milli Íslands og Danmerkur sé eðlilega ekki sá hinn sami og áður er hann þó enn mikill. Auður segir að það sé talsvert stór hópur Íslendinga sem enn lesi mikið af dönskum bókmenntum og vinsældir þeirra íslensku miklar í Danmörku. „Það er fjöldi manns sem lítur á þetta sem sama menningarsamfélagið og það gildir líka um samtímahöfundana. Það er líka mikil vinátta á milli fólks í þessum geira á milli þessara tveggja landa og ég á ekki von á öðru en að hún eigi eftir að halda áfram að blómstra um ókomna tíð.“ Birtist í Fréttablaðinu Menning Mest lesið Allt ætlaði um koll að keyra í Borgarleikhúsinu Lífið Tók sex ólíka stera fyrir hjartastoppið: „Þannig ég segi nei við sterum“ Lífið Segir Candy hafa séð að faðir hans væri „skrímsli“ á undan öðrum Lífið Fréttatía vikunnar: Friðlýsing, frumsýning og handtaka Lífið Glæsibústaðir yfir hundrað milljónum Lífið Hleypur 110 kílómetra á dag til að setja heimsmet Lífið Balta bregst bogalistin Gagnrýni Nýupptekið grænmeti á Flúðum í dag og opnar garðyrkjustöðvar Lífið Glæsihöll Livar og Sverris á Arnarnesi til sölu Lífið Gamla TR-húsinu umbreytt í Hlemm.haus: „Augljóst að þörfin var gríðarleg“ Menning Fleiri fréttir Nýupptekið grænmeti á Flúðum í dag og opnar garðyrkjustöðvar Haustbingó í beinni á sunnudag Fréttatía vikunnar: Friðlýsing, frumsýning og handtaka Allt ætlaði um koll að keyra í Borgarleikhúsinu Hleypur 110 kílómetra á dag til að setja heimsmet Tók sex ólíka stera fyrir hjartastoppið: „Þannig ég segi nei við sterum“ Glæsihöll Livar og Sverris á Arnarnesi til sölu Eldgos og elskhugar á frumsýningu Eldanna Segir Candy hafa séð að faðir hans væri „skrímsli“ á undan öðrum Glæsibústaðir yfir hundrað milljónum Yfir sig ástfangin og býr bæði á Spáni og Íslandi Friðrik Þór og Guðrún selja 225 milljón króna parhús í Hlíðunum „Stolt af því að hafa ekki gefist upp á sjálfri mér“ Enn ástfangnari að sjá maka sinn í foreldrahlutverkinu „Klárari, sætari og skemmtilegri með aldrinum“ Mömmupasta að hætti Lindu Ben Tökur á Disneymynd, óttalaus rotta eða eru allir vinir í Vesturbænum? Skvísur landsins skáluðu í miðborginni Vildi frekar hafa David Hasselhoff uppá vegg en Jón Ólafs „Pabbi hélt alltaf að þú værir kunta, takk fyrir að sanna það“ Gengu um rústir ratsjárstöðvar og klifu fáfarnasta fjall Hornstranda Kaupir fjórða húsið við sömu götu Tælenskar salatvefjur í anda Cheesecake Factory Íslenskur Hollywood-leikari selur íbúð í Seljahverfinu Hætta með Þarf alltaf að vera grín? af persónulegum ástæðum Íbúð í Vesturbænum með mikinn karakter Hrósar eiginkonu Bruce Willis fyrir umönnun leikarans Kristján Einar leitar sér aðstoðar Yngsti Íslendingurinn frá upphafi sem safnar skákstigum Nældi sér í einn umdeildan Sjá meira
Það er liðið ár frá því Veröld, stofnun Vigdísar Finnbogadóttir í erlendum tungumálum tók til starfa og á þeim stutta tíma hefur verið ákaflega lífleg starfsemi í húsinu. Auður Hauksdóttir, forstöðumaður stofnunarinnar, segir að það sé líka mikið metnaðarmál að það sé alltaf mikið um að vera og hvetur fólk til þess að fylgjast vel með. „En í dag, sumardaginn fyrsta, ætlum við í senn að gleðjast yfir eins árs afmælinu, hundrað ára afmæli fullveldis Íslands og horfa fram á við,“ segir Auður. Af öllum þessum tilefnum verður efnt til málþings í dag um danskar og íslenskar bókmenntir undir yfirskriftinni Gagnvegir í eina öld. Málþingið er það fyrsta af sjö undir yfirskriftinni Á mótum danskrar og íslenskrar menningar. Auður segir að það hafi verið þeim mikilvægt að gera eitthvað metnaðarfullt á þessum tímamótum. „Sérstaklega vegna þess að dagurinn í fyrra er svo stór í endurminningunni. Þar sem við erum bæði að fagna okkar ársafmæli og aldarafmæli fullveldisins var tilvalið að leggja áherslu á góð tengsl á milli Íslands og Danmerkur. Hingað kemur danski bókmenntafræðingurinn Erik Skyum-Nielsen en hann lærði hérna íslensku alveg ótrúlega vel á sínum tíma og vekur athygli á íslenskri menningu um öll Norðurlöndin enda mikilvirkasti þýðandi Íslendinga á danska tungu. Í dag er hann lektor í dönskum bókmenntum við Kaupmannahafnarháskóla og á málþinginu ætlar hann að fjalla um aðdráttarafl íslenskra bókmennta. Það er eitthvað sem ég held að mörgum eigi eftir að finnast ákaflega forvitnilegt.“ Auður segir að hún hafi í þessu samhengi farið að velta fyrir sér útbreiðslu danskra bókmennta á Íslandi. „Það merkilega er að í mörg ár lásu margar kynslóðir fjórar til sex danskar skáldsögur á ári, allt eðalbókmenntir, en það sem vantar er að einhver sé að skoða þetta. Öll söfn voru full af dönskum bókmenntum og jafnvel alþjóðlegum verkum í dönskum þýðingum en núna er þetta því miður dáldið á undanhaldi þó að danskan standi okkur enn nærri. Tökum til að mynda höfund eins og Leif Panduro sem fjölmargir Íslendingar þekkja og hefur ótvírætt haft heilmikil áhrif á íslenskar bókmenntir. Þessi áhrif væri gaman að skoða nánar.“Stór hópur sem les dönsku Auður bendir á að þó að þarna getum við gert betur þá búum við hins vegar vel þegar kemur að öðrum þáttum. Á málþinginu mun dr. Sveinn Einarsson, fyrrverandi þjóðleikhússtjóri, fjalla um dönsk verk á íslensku leiksviði. „Það er spennandi fyrirlestur því að dönsk leikhúsverk hafa haft mikil áhrif á íslenskt leikhús og svo eru það líka revíurnar og revíusöngur. Una Margrét Jónsdóttir ætlar að fjalla um revíurnar og í lok dagskrár mun Ragnheiður Steindórsdóttir leikkona flytja nokkur revíulög við undirleik Helgu Bryndísar Magnúsdóttur píanóleikara. Una Margrét hefur unnið gríðarlega rannsóknarvinnu og þetta verður mjög forvitnilegt.“ Þó að samgangurinn á milli Íslands og Danmerkur sé eðlilega ekki sá hinn sami og áður er hann þó enn mikill. Auður segir að það sé talsvert stór hópur Íslendinga sem enn lesi mikið af dönskum bókmenntum og vinsældir þeirra íslensku miklar í Danmörku. „Það er fjöldi manns sem lítur á þetta sem sama menningarsamfélagið og það gildir líka um samtímahöfundana. Það er líka mikil vinátta á milli fólks í þessum geira á milli þessara tveggja landa og ég á ekki von á öðru en að hún eigi eftir að halda áfram að blómstra um ókomna tíð.“
Birtist í Fréttablaðinu Menning Mest lesið Allt ætlaði um koll að keyra í Borgarleikhúsinu Lífið Tók sex ólíka stera fyrir hjartastoppið: „Þannig ég segi nei við sterum“ Lífið Segir Candy hafa séð að faðir hans væri „skrímsli“ á undan öðrum Lífið Fréttatía vikunnar: Friðlýsing, frumsýning og handtaka Lífið Glæsibústaðir yfir hundrað milljónum Lífið Hleypur 110 kílómetra á dag til að setja heimsmet Lífið Balta bregst bogalistin Gagnrýni Nýupptekið grænmeti á Flúðum í dag og opnar garðyrkjustöðvar Lífið Glæsihöll Livar og Sverris á Arnarnesi til sölu Lífið Gamla TR-húsinu umbreytt í Hlemm.haus: „Augljóst að þörfin var gríðarleg“ Menning Fleiri fréttir Nýupptekið grænmeti á Flúðum í dag og opnar garðyrkjustöðvar Haustbingó í beinni á sunnudag Fréttatía vikunnar: Friðlýsing, frumsýning og handtaka Allt ætlaði um koll að keyra í Borgarleikhúsinu Hleypur 110 kílómetra á dag til að setja heimsmet Tók sex ólíka stera fyrir hjartastoppið: „Þannig ég segi nei við sterum“ Glæsihöll Livar og Sverris á Arnarnesi til sölu Eldgos og elskhugar á frumsýningu Eldanna Segir Candy hafa séð að faðir hans væri „skrímsli“ á undan öðrum Glæsibústaðir yfir hundrað milljónum Yfir sig ástfangin og býr bæði á Spáni og Íslandi Friðrik Þór og Guðrún selja 225 milljón króna parhús í Hlíðunum „Stolt af því að hafa ekki gefist upp á sjálfri mér“ Enn ástfangnari að sjá maka sinn í foreldrahlutverkinu „Klárari, sætari og skemmtilegri með aldrinum“ Mömmupasta að hætti Lindu Ben Tökur á Disneymynd, óttalaus rotta eða eru allir vinir í Vesturbænum? Skvísur landsins skáluðu í miðborginni Vildi frekar hafa David Hasselhoff uppá vegg en Jón Ólafs „Pabbi hélt alltaf að þú værir kunta, takk fyrir að sanna það“ Gengu um rústir ratsjárstöðvar og klifu fáfarnasta fjall Hornstranda Kaupir fjórða húsið við sömu götu Tælenskar salatvefjur í anda Cheesecake Factory Íslenskur Hollywood-leikari selur íbúð í Seljahverfinu Hætta með Þarf alltaf að vera grín? af persónulegum ástæðum Íbúð í Vesturbænum með mikinn karakter Hrósar eiginkonu Bruce Willis fyrir umönnun leikarans Kristján Einar leitar sér aðstoðar Yngsti Íslendingurinn frá upphafi sem safnar skákstigum Nældi sér í einn umdeildan Sjá meira