Biðlistar eru ekki bara tölur á blaði Sveinn Arnarsson skrifar 21. apríl 2018 10:00 Leifur, 75 ára gamall Reykvíkingur, bíður eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm. Vísir/Eyþór „Í allri þessari umræðu í þjóðfélaginu um biðlista eftir liðskiptaaðgerðum og kostnað við aðgerðir gleymist að á bak við biðlista er fólk sem bíður kvalið eftir aðgerð. Biðlistar eru ekki tölur á blaði heldur geyma þeir sjúklinga sem geta lítið annað gert en beðið,“ segir Leifur Á. Aðalsteinsson, 75 ára gamall Reykvíkingur sem bíður eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm. Leifur er einn fjölmargra sem bíða í íslensku heilbrigðiskerfi eftir liðskiptaaðgerð. Liðskiptaaðgerðir eru framkvæmdar af hinu opinbera á Landspítalanum, á Akranesi og á Akureyri. Einnig hefur Klíníkin í Ármúla gert nokkra tugi aðgerða af þessu tagi, bæði liðskiptaaðgerðir á mjöðm og hné. Klíníkin er hins vegar ekki með samning við Sjúkratryggingar Íslands um aðgerðirnar og því tekur hið opinbera ekki þátt í kostnaðinum við þær.Fær viðtal í haust Hægt er að grynnka á biðlistum með því að gera samning við Klíníkina um að taka að sér fleiri aðgerðir og þannig stytta biðtíma sjúklinga. Leifur segir þann tíma sem hann hefur beðið hafa reynst honum þungbær. „Ég var búinn að vera kvalinn nokkuð lengi áður en heimilislæknirinn minn sótti um liðskiptaaðgerð fyrir mig þann 4. janúar. Ég fékk svarbréf þann 23. mars frá Landspítalanum með þeim orðum að tilvísun mín frá heimilislækni væri í vinnslu og ég myndi fá bréf eftir fimm til sex mánuði frá þeim degi um viðtal við bæklunarlækni,“ segir Leifur. Hann segist hafa verið nokkuð ósáttur við þessar upplýsingar og tjáð spítalanum að hann gæti ómögulega beðið svo lengi eftir aðgerð. „Ég fékk hálf kaldhæðnislegt svar frá spítalanum þess efnis að heimilislæknirinn yrði bara að „halda mér gangandi á meðan“ með verkjalyfjum.“Einangrunin erfiðust Leifur segir þessa bið taka verulega á sig bæði líkamlega en ekki síður andlega. „Það eru ekki bara líkamlegar þjáningar og verkir sem þessu fylgir heldur margt annað sem maður þarf að takast á við einnig,“ segir Leifur. „Þegar þú ert svona þjáður þá minnkar allur vilji og geta til mannlegra samskipta. Við sem erum í þessum sporum einangrumst heima hjá okkur og minnkum samskipti óafvitað við vini og fjölskyldu. Það er þessi einangrun sem verður svo erfið.“ 709 sjúklingar voru á biðlista í febrúar eftir liðskiptaaðgerð á hné og á sama tíma voru 385 sjúklingar í bið eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm. Í fyrra voru 800 aðgerðir á mjöðm gerðar hér á landi en rétt tæplega 800 hnjáliðaskipti.Bara hugsað um kostnað „Það gleymist líka í þessari umræðu um biðlista eftir liðskiptaaðgerðum að sjúklingar í bið lifa við þannig verki að maður hættir að gera það sem maður gerði áður. Ég fer ekki í sund og ekki í göngutúr sem hefur þær afleiðingar að líkaminn rýrnar og vöðvar minnka, mótstöðuafl ónæmiskerfisins minnkar. Þetta virðist víst skipta ráðamenn engu máli. Þar er bara hugsað um kostnað og biðlista. Auðvitað viljum við ekki einangrast en það gerist hægt og rólega. Maður hefur minni vilja til að hitta vini, það hverfur einhvern veginn,“ segir Leifur. „Til að mynda tók ég það ráð að fara í Hörpu vegna Barnamenningarhátíðar til að dást að litla barnabarninu mínu dansa á sviðinu. Það var æðisleg stund. En það þýddi það að ég svaf ekkert nóttina eftir vegna verkja. Maður vegur og metur hvað maður gerir hverju sinni því ég veit að verkirnir munu koma,“ bætir hann við. Hafi íslenskir sjúklingar beðið í þrjá mánuði eftir aðgerð hér á landi gefst þeim tækifæri til að fara til Svíþjóðar í aðgerð og greiða Sjúkratryggingar þær aðgerðir að fullu. En af einhverjum ástæðum er ekki vilji til þess að gera samning við Klíníkina um að grynnka á biðlistunum og spara fé hins opinbera en Klíníkin gerir aðgerðirnar fyrir um þriðjung þeirrar upphæðar sem það kostar að flytja sjúklingana til Svíþjóðar.Vantar pennastrik ráðherra Að mati Leifs er mikilvægt að sjúklingar séu settir í forgang í íslensku heilbrigðiskerfi. „Það eru margir sem eru í sömu sporum og ég, sem bíða eftir aðgerð kvaldir heima hjá sér. Það þarf að setja þessa sjúklinga í forgang. Ráðherra hefur sagt það óásættanlegt að fólk sé sent til Svíþjóðar í aðgerðir sem hægt er að gera hér á landi. Ráðherra verður hins vegar að svara því hvernig hún ætlar að breyta því,“ segir Leifur og hefur ákveðnar hugmyndir um hvað sé hægt að gera. „Þetta er í raun ofureinfalt. Það er rétt sem kom fram hjá framkvæmdastjóra Klíníkurinnar um að pólitískan vilja skorti til að taka á þessum vanda. Að mínu mati þarf ekki nema eitt pennastrik ráðherra og þá er hægt að ráðast á þennan biðlista og kippa þessu í liðinn, ef svo má að orði komast.“ Leifur á von á því að fá viðtal við bæklunarlækni Landspítalans síðsumars. Á meðan mun hann þurfa að bíða eftir aðgerðinni. „Ég er ekki einn í þessu. Mörg hundruð manns bíða á sama tíma. Þetta er lifandi fólk og stjórnmálamenn ættu að sjá sóma sinn í að huga að því að biðlisti er ekki tala á blaði, heldur sjúklingar í sárri neyð eftir aðgerð.“ Birtist í Fréttablaðinu Heilbrigðismál Mest lesið Gummi Emil feginn að ekki fór verr eftir misheppnaðan sveppatúr Innlent Efna til söfnunar fyrir móður Kolfinnu Eldeyjar Innlent Verið að fara fram á rannsókn, ekki þöggun Innlent Ein kært nauðgun og fjórar segjast hafa verið beittar ofbeldi Innlent Gekk nakinn í veg fyrir bíla á Suðurlandsvegi Innlent Rússar gerðir afturreka með óvæntar tillögur á allsherjarþingi SÞ Erlent Bíða gagna og tjá sig lítið um rannsóknina á meðan Innlent Manndráp í Kiðjabergi komið til saksóknara Innlent Fimmti hver myndi helst velja að flytja til Danmerkur Innlent Ómetanleg vinátta eftir lífsbjörg Innlent Fleiri fréttir Ein kært nauðgun og fjórar segjast hafa verið beittar ofbeldi Kanna hvort fleiri bjarndýr leynist fyrir vestan Manndráp í Kiðjabergi komið til saksóknara Máttu vita að eiturlyfjasalinn þeirra væri að flytja inn eiturlyf Ungmenni í viðkvæmri stöðu hagnýtt í afbrot hér á landi Ógn Rússa við Norðurlönd og Eystrasaltsríki rædd í HR Efna til söfnunar fyrir móður Kolfinnu Eldeyjar Lögreglan segir hóp ungmenna hagnýttan í skipulagða brotastarfsemi Bíða gagna og tjá sig lítið um rannsóknina á meðan Fylgjast grannt með ungmennum á Laufskálaréttarballi Bein útsending: Hnattrænar áskoranir Norðurlanda Verið að fara fram á rannsókn, ekki þöggun Synjanir farið úr tíu prósentum upp í tæp sextíu á tveimur árum Gummi Emil feginn að ekki fór verr eftir misheppnaðan sveppatúr Fimmti hver myndi helst velja að flytja til Danmerkur Ómetanleg vinátta eftir lífsbjörg Tilkynnt um helst til ungan ökumann Óásættanlegt að vísa NPA-vandanum alfarið til sveitarfélaga Ánægður með frumvarp sjálfstæðismanna Bjarni fundaði með Guterres Tveggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Kom vini sínum til bjargar á fótboltaæfingu og 34. klukkustund Bakgarðshlaups Gekk nakinn í veg fyrir bíla á Suðurlandsvegi Verður Þórsmörk þjóðgarður? Vill burt með rándýr, úrelt og óþarfa stimpilgjöld Vonar að sveitarfélögin leysi úr NPA-vandanum Alþingismerkið hafi aldrei verið heilagt Fjármögnun NPA-samninga og Bakgarðshlaupið í beinni Samgöngusáttmálinn, Yazan og loftlagsmál á Sprengisandi Slegist með vopnum við skemmtistað Sjá meira
„Í allri þessari umræðu í þjóðfélaginu um biðlista eftir liðskiptaaðgerðum og kostnað við aðgerðir gleymist að á bak við biðlista er fólk sem bíður kvalið eftir aðgerð. Biðlistar eru ekki tölur á blaði heldur geyma þeir sjúklinga sem geta lítið annað gert en beðið,“ segir Leifur Á. Aðalsteinsson, 75 ára gamall Reykvíkingur sem bíður eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm. Leifur er einn fjölmargra sem bíða í íslensku heilbrigðiskerfi eftir liðskiptaaðgerð. Liðskiptaaðgerðir eru framkvæmdar af hinu opinbera á Landspítalanum, á Akranesi og á Akureyri. Einnig hefur Klíníkin í Ármúla gert nokkra tugi aðgerða af þessu tagi, bæði liðskiptaaðgerðir á mjöðm og hné. Klíníkin er hins vegar ekki með samning við Sjúkratryggingar Íslands um aðgerðirnar og því tekur hið opinbera ekki þátt í kostnaðinum við þær.Fær viðtal í haust Hægt er að grynnka á biðlistum með því að gera samning við Klíníkina um að taka að sér fleiri aðgerðir og þannig stytta biðtíma sjúklinga. Leifur segir þann tíma sem hann hefur beðið hafa reynst honum þungbær. „Ég var búinn að vera kvalinn nokkuð lengi áður en heimilislæknirinn minn sótti um liðskiptaaðgerð fyrir mig þann 4. janúar. Ég fékk svarbréf þann 23. mars frá Landspítalanum með þeim orðum að tilvísun mín frá heimilislækni væri í vinnslu og ég myndi fá bréf eftir fimm til sex mánuði frá þeim degi um viðtal við bæklunarlækni,“ segir Leifur. Hann segist hafa verið nokkuð ósáttur við þessar upplýsingar og tjáð spítalanum að hann gæti ómögulega beðið svo lengi eftir aðgerð. „Ég fékk hálf kaldhæðnislegt svar frá spítalanum þess efnis að heimilislæknirinn yrði bara að „halda mér gangandi á meðan“ með verkjalyfjum.“Einangrunin erfiðust Leifur segir þessa bið taka verulega á sig bæði líkamlega en ekki síður andlega. „Það eru ekki bara líkamlegar þjáningar og verkir sem þessu fylgir heldur margt annað sem maður þarf að takast á við einnig,“ segir Leifur. „Þegar þú ert svona þjáður þá minnkar allur vilji og geta til mannlegra samskipta. Við sem erum í þessum sporum einangrumst heima hjá okkur og minnkum samskipti óafvitað við vini og fjölskyldu. Það er þessi einangrun sem verður svo erfið.“ 709 sjúklingar voru á biðlista í febrúar eftir liðskiptaaðgerð á hné og á sama tíma voru 385 sjúklingar í bið eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm. Í fyrra voru 800 aðgerðir á mjöðm gerðar hér á landi en rétt tæplega 800 hnjáliðaskipti.Bara hugsað um kostnað „Það gleymist líka í þessari umræðu um biðlista eftir liðskiptaaðgerðum að sjúklingar í bið lifa við þannig verki að maður hættir að gera það sem maður gerði áður. Ég fer ekki í sund og ekki í göngutúr sem hefur þær afleiðingar að líkaminn rýrnar og vöðvar minnka, mótstöðuafl ónæmiskerfisins minnkar. Þetta virðist víst skipta ráðamenn engu máli. Þar er bara hugsað um kostnað og biðlista. Auðvitað viljum við ekki einangrast en það gerist hægt og rólega. Maður hefur minni vilja til að hitta vini, það hverfur einhvern veginn,“ segir Leifur. „Til að mynda tók ég það ráð að fara í Hörpu vegna Barnamenningarhátíðar til að dást að litla barnabarninu mínu dansa á sviðinu. Það var æðisleg stund. En það þýddi það að ég svaf ekkert nóttina eftir vegna verkja. Maður vegur og metur hvað maður gerir hverju sinni því ég veit að verkirnir munu koma,“ bætir hann við. Hafi íslenskir sjúklingar beðið í þrjá mánuði eftir aðgerð hér á landi gefst þeim tækifæri til að fara til Svíþjóðar í aðgerð og greiða Sjúkratryggingar þær aðgerðir að fullu. En af einhverjum ástæðum er ekki vilji til þess að gera samning við Klíníkina um að grynnka á biðlistunum og spara fé hins opinbera en Klíníkin gerir aðgerðirnar fyrir um þriðjung þeirrar upphæðar sem það kostar að flytja sjúklingana til Svíþjóðar.Vantar pennastrik ráðherra Að mati Leifs er mikilvægt að sjúklingar séu settir í forgang í íslensku heilbrigðiskerfi. „Það eru margir sem eru í sömu sporum og ég, sem bíða eftir aðgerð kvaldir heima hjá sér. Það þarf að setja þessa sjúklinga í forgang. Ráðherra hefur sagt það óásættanlegt að fólk sé sent til Svíþjóðar í aðgerðir sem hægt er að gera hér á landi. Ráðherra verður hins vegar að svara því hvernig hún ætlar að breyta því,“ segir Leifur og hefur ákveðnar hugmyndir um hvað sé hægt að gera. „Þetta er í raun ofureinfalt. Það er rétt sem kom fram hjá framkvæmdastjóra Klíníkurinnar um að pólitískan vilja skorti til að taka á þessum vanda. Að mínu mati þarf ekki nema eitt pennastrik ráðherra og þá er hægt að ráðast á þennan biðlista og kippa þessu í liðinn, ef svo má að orði komast.“ Leifur á von á því að fá viðtal við bæklunarlækni Landspítalans síðsumars. Á meðan mun hann þurfa að bíða eftir aðgerðinni. „Ég er ekki einn í þessu. Mörg hundruð manns bíða á sama tíma. Þetta er lifandi fólk og stjórnmálamenn ættu að sjá sóma sinn í að huga að því að biðlisti er ekki tala á blaði, heldur sjúklingar í sárri neyð eftir aðgerð.“
Birtist í Fréttablaðinu Heilbrigðismál Mest lesið Gummi Emil feginn að ekki fór verr eftir misheppnaðan sveppatúr Innlent Efna til söfnunar fyrir móður Kolfinnu Eldeyjar Innlent Verið að fara fram á rannsókn, ekki þöggun Innlent Ein kært nauðgun og fjórar segjast hafa verið beittar ofbeldi Innlent Gekk nakinn í veg fyrir bíla á Suðurlandsvegi Innlent Rússar gerðir afturreka með óvæntar tillögur á allsherjarþingi SÞ Erlent Bíða gagna og tjá sig lítið um rannsóknina á meðan Innlent Manndráp í Kiðjabergi komið til saksóknara Innlent Fimmti hver myndi helst velja að flytja til Danmerkur Innlent Ómetanleg vinátta eftir lífsbjörg Innlent Fleiri fréttir Ein kært nauðgun og fjórar segjast hafa verið beittar ofbeldi Kanna hvort fleiri bjarndýr leynist fyrir vestan Manndráp í Kiðjabergi komið til saksóknara Máttu vita að eiturlyfjasalinn þeirra væri að flytja inn eiturlyf Ungmenni í viðkvæmri stöðu hagnýtt í afbrot hér á landi Ógn Rússa við Norðurlönd og Eystrasaltsríki rædd í HR Efna til söfnunar fyrir móður Kolfinnu Eldeyjar Lögreglan segir hóp ungmenna hagnýttan í skipulagða brotastarfsemi Bíða gagna og tjá sig lítið um rannsóknina á meðan Fylgjast grannt með ungmennum á Laufskálaréttarballi Bein útsending: Hnattrænar áskoranir Norðurlanda Verið að fara fram á rannsókn, ekki þöggun Synjanir farið úr tíu prósentum upp í tæp sextíu á tveimur árum Gummi Emil feginn að ekki fór verr eftir misheppnaðan sveppatúr Fimmti hver myndi helst velja að flytja til Danmerkur Ómetanleg vinátta eftir lífsbjörg Tilkynnt um helst til ungan ökumann Óásættanlegt að vísa NPA-vandanum alfarið til sveitarfélaga Ánægður með frumvarp sjálfstæðismanna Bjarni fundaði með Guterres Tveggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Kom vini sínum til bjargar á fótboltaæfingu og 34. klukkustund Bakgarðshlaups Gekk nakinn í veg fyrir bíla á Suðurlandsvegi Verður Þórsmörk þjóðgarður? Vill burt með rándýr, úrelt og óþarfa stimpilgjöld Vonar að sveitarfélögin leysi úr NPA-vandanum Alþingismerkið hafi aldrei verið heilagt Fjármögnun NPA-samninga og Bakgarðshlaupið í beinni Samgöngusáttmálinn, Yazan og loftlagsmál á Sprengisandi Slegist með vopnum við skemmtistað Sjá meira