Um kapítalísk skrímsli Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar 27. mars 2019 13:17 Sólveig Anna Jónsdóttir: „Þau sem reyna að halda því fram að vinnuaflið sé svo ógeðslega undirsett auðvaldinu að vitfirringsháttur kapítalista leiði óumflýjanlega til frekari kúgunnar gera ekkert nema að opinbera andlýðræðislega afstöðu gagnvart samfélaginu; sum eiga alltaf að sætta sig við að fá aldrei nóg á meðan önnur komast upp með hvað sem er. Það er óásættanleg afstaða.”Það er nú það. Mig langar að segja ykkur litla sögu af góðri vinkonu minni. Hún ólst upp úti á landi, gekk hinn hefðbundna menntaveg. Fékk reyndar þá góðu forgjöf, að foreldrar hennar ráku lítið fjölskyldufyrirtæki – þannig að hún lærði snemma að ekkert fæst fyrir ekki neitt og til þess að ná árangri þarf að leggja á sig ómælda vinnu og ýmsar fórnir. Hún lærði sem sagt hvernig verðmætin verða til. Hún vann því alla tíð með skóla og auðvitað öll sumur. Eftir stúdentspróf tók hún námslán og hélt til útlanda, þar sem hún stundaði háskólanám í fjögur ár og drýgði tekjurnar með allskonar íhlaupavinnu, m.a. á hótelum og veitingastöðum. Eftir að háskólanámi lauk fyrir rúmum 20 árum flutti vinkona mín heim til Íslands og ákvað í samvinnu við skólafélaga sinn að stofna lítið ferðaþjónustufyrirtæki. Hún tók bankalán fyrir lágmarksstofnkostnaði með veði í nýkeyptri fyrstu íbúð og fyrirtækið var fyrstu árin rekið við eldhússborðið heima hjá henni. Hún sinnti í upphafi öllum þeim verkefnum sem til féllu, hvort sem það voru samskipti við erlenda söluaðila, ferðir á næturnar út á flugvöll að taka á móti hópum eða að svara í síma allan sólarhringinn. Ekki voru innistæður fyrir digrum launagreiðslum fyrstu 5 árin eða svo, þannig að hún vann aukalega við kennslu á kvöldin og ýmiskonar tilfallandi verkefni á sínu sérsviði. Ekki þarf að taka það fram að sumarfrí eins og margir þekkja þau komu aldrei til greina. Árin liðu og með ómældri vinnu óx fyrirtækið og dafnaði. Það réð til sín einn starfsmann, sem er enn starfandi hjá fyrirtækinu og síðan bættust þeir við einn af öðrum. Í dag starfa þar u.þ.b. 10 starfsmenn í fullu starfi, sem flestir hafa starfað hjá fyrirtækinu í meira en 10 ár. Hún hefur verið heppin með starfsfólkið sitt og það hefur á ýmsan hátt tekið þátt í bæði niðursveiflum og uppsveiflum. Fyrir það er hún þakklát. Á þessum árum hefur ýmislegt gengið á og afkoma fyrirtækisins sveiflast mjög eftir þeim ytri aðstæðum sem hafa áhrif á rekstur ferðaþjónustufyrirtækja. Stundum hefur fyrirtækið hagnast ágætlega en önnur ár hafa verið mögur og stundum verið mjög erfitt að láta enda ná saman. Laun eigandanna hafa tekið mark af því og vinkona mín hefur alltaf lagt áherslu á að greiða starfsmönnum sín laun á réttum tíma, hvað sem á hefur dunið og á undan sjálfri sér. Í dag er fyrirtækið orðið rótgróið en er eftir sem áður útsett fyrir sömu sveiflum og alla tíð og raunveruleikinn og samkeppnisstaðan sú að tiltölulega litlar breytingar á launakostnaði eða gengi íslensku krónunnar geta skilið á milli feigs og ófeigs. Laun vinkonu minnar eru ágæt í dag, nokkuð vel yfir meðallaunum, en ef heildarlaunakostnaði væri deilt niður á öll árin 20 og allar vinnustundirnar, þá yrðu eflaust margir hissa. Sumarfrí koma eftir sem áður ekki til greina.Lítil fyrirtæki byggð upp af venjulegu, duglegu fólki Þessi dæmisaga gæti átt við nokkur þúsund lítil ferðaþjónustufyrirtæki á Íslandi, en um 86% þeirra teljast til lítilla fyrirtækja – þ.e. þau eru með 10 starfsmenn eða færri. Eigendur þeirra eru venjulegt fólk sem með mikilli vinnu og ótal fórnum, bæði fjárhagslegum og öðrum, hefur byggt upp fyrirtæki sem skapa störf um allt land og verðmæti fyrir samfélagið. Ef engra manna og kvenna nyti við, sem tilbúin væru til að stökkva út í djúpu laugina, taka áhættu, vinna myrkranna á milli og bera ábyrgð allan sólarhringinn – hvar værum við stödd þá? Hvaðan koma tekjur hins opinbera, til að reka samfélagið? Ég fyrir hönd þessa fólks fordæmi það því algjörlega að það sé kallað „auðvald“ og „kapítalistar“, sem hugsa ekki um neitt annað en að skara eld að eigin köku og sé algjörlega sama um starfsfólk sitt. Kallað glæpamenn ef fyrirtæki þess leyfa sér að skila hagnaði og aumingjar og fjárglæframenn, ef miður gengur. Þessi orðræða er úr tengslum við allan íslenskan raunveruleika og dæmir sig að lokum sjálf. Það eru allir sammála um það að bæta þurfi hag þeirra sem verst standa í samfélaginu, en svona uppstillingar á svörtu og hvítu og staðlausar ásakanir eru ekki að gera neinum gagn, síst af öllu umbjóðendum þeirra sem þannig tala. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarnheiður Hallsdóttir Mest lesið Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir Skoðun Ef eitthvað væri að marka Bjarna Gunnar Smári Egilsson Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Sjá meira
Sólveig Anna Jónsdóttir: „Þau sem reyna að halda því fram að vinnuaflið sé svo ógeðslega undirsett auðvaldinu að vitfirringsháttur kapítalista leiði óumflýjanlega til frekari kúgunnar gera ekkert nema að opinbera andlýðræðislega afstöðu gagnvart samfélaginu; sum eiga alltaf að sætta sig við að fá aldrei nóg á meðan önnur komast upp með hvað sem er. Það er óásættanleg afstaða.”Það er nú það. Mig langar að segja ykkur litla sögu af góðri vinkonu minni. Hún ólst upp úti á landi, gekk hinn hefðbundna menntaveg. Fékk reyndar þá góðu forgjöf, að foreldrar hennar ráku lítið fjölskyldufyrirtæki – þannig að hún lærði snemma að ekkert fæst fyrir ekki neitt og til þess að ná árangri þarf að leggja á sig ómælda vinnu og ýmsar fórnir. Hún lærði sem sagt hvernig verðmætin verða til. Hún vann því alla tíð með skóla og auðvitað öll sumur. Eftir stúdentspróf tók hún námslán og hélt til útlanda, þar sem hún stundaði háskólanám í fjögur ár og drýgði tekjurnar með allskonar íhlaupavinnu, m.a. á hótelum og veitingastöðum. Eftir að háskólanámi lauk fyrir rúmum 20 árum flutti vinkona mín heim til Íslands og ákvað í samvinnu við skólafélaga sinn að stofna lítið ferðaþjónustufyrirtæki. Hún tók bankalán fyrir lágmarksstofnkostnaði með veði í nýkeyptri fyrstu íbúð og fyrirtækið var fyrstu árin rekið við eldhússborðið heima hjá henni. Hún sinnti í upphafi öllum þeim verkefnum sem til féllu, hvort sem það voru samskipti við erlenda söluaðila, ferðir á næturnar út á flugvöll að taka á móti hópum eða að svara í síma allan sólarhringinn. Ekki voru innistæður fyrir digrum launagreiðslum fyrstu 5 árin eða svo, þannig að hún vann aukalega við kennslu á kvöldin og ýmiskonar tilfallandi verkefni á sínu sérsviði. Ekki þarf að taka það fram að sumarfrí eins og margir þekkja þau komu aldrei til greina. Árin liðu og með ómældri vinnu óx fyrirtækið og dafnaði. Það réð til sín einn starfsmann, sem er enn starfandi hjá fyrirtækinu og síðan bættust þeir við einn af öðrum. Í dag starfa þar u.þ.b. 10 starfsmenn í fullu starfi, sem flestir hafa starfað hjá fyrirtækinu í meira en 10 ár. Hún hefur verið heppin með starfsfólkið sitt og það hefur á ýmsan hátt tekið þátt í bæði niðursveiflum og uppsveiflum. Fyrir það er hún þakklát. Á þessum árum hefur ýmislegt gengið á og afkoma fyrirtækisins sveiflast mjög eftir þeim ytri aðstæðum sem hafa áhrif á rekstur ferðaþjónustufyrirtækja. Stundum hefur fyrirtækið hagnast ágætlega en önnur ár hafa verið mögur og stundum verið mjög erfitt að láta enda ná saman. Laun eigandanna hafa tekið mark af því og vinkona mín hefur alltaf lagt áherslu á að greiða starfsmönnum sín laun á réttum tíma, hvað sem á hefur dunið og á undan sjálfri sér. Í dag er fyrirtækið orðið rótgróið en er eftir sem áður útsett fyrir sömu sveiflum og alla tíð og raunveruleikinn og samkeppnisstaðan sú að tiltölulega litlar breytingar á launakostnaði eða gengi íslensku krónunnar geta skilið á milli feigs og ófeigs. Laun vinkonu minnar eru ágæt í dag, nokkuð vel yfir meðallaunum, en ef heildarlaunakostnaði væri deilt niður á öll árin 20 og allar vinnustundirnar, þá yrðu eflaust margir hissa. Sumarfrí koma eftir sem áður ekki til greina.Lítil fyrirtæki byggð upp af venjulegu, duglegu fólki Þessi dæmisaga gæti átt við nokkur þúsund lítil ferðaþjónustufyrirtæki á Íslandi, en um 86% þeirra teljast til lítilla fyrirtækja – þ.e. þau eru með 10 starfsmenn eða færri. Eigendur þeirra eru venjulegt fólk sem með mikilli vinnu og ótal fórnum, bæði fjárhagslegum og öðrum, hefur byggt upp fyrirtæki sem skapa störf um allt land og verðmæti fyrir samfélagið. Ef engra manna og kvenna nyti við, sem tilbúin væru til að stökkva út í djúpu laugina, taka áhættu, vinna myrkranna á milli og bera ábyrgð allan sólarhringinn – hvar værum við stödd þá? Hvaðan koma tekjur hins opinbera, til að reka samfélagið? Ég fyrir hönd þessa fólks fordæmi það því algjörlega að það sé kallað „auðvald“ og „kapítalistar“, sem hugsa ekki um neitt annað en að skara eld að eigin köku og sé algjörlega sama um starfsfólk sitt. Kallað glæpamenn ef fyrirtæki þess leyfa sér að skila hagnaði og aumingjar og fjárglæframenn, ef miður gengur. Þessi orðræða er úr tengslum við allan íslenskan raunveruleika og dæmir sig að lokum sjálf. Það eru allir sammála um það að bæta þurfi hag þeirra sem verst standa í samfélaginu, en svona uppstillingar á svörtu og hvítu og staðlausar ásakanir eru ekki að gera neinum gagn, síst af öllu umbjóðendum þeirra sem þannig tala. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar.
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun