Fyrirtæki úti á landi bjartsýnni Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 13. júní 2019 11:10 53% þátttakenda sögðust búast við þrengingum í efnahagslífinu næsta árið. 2000 fyrirtæki tóku þátt í könnuninni. Fréttablaðið/Stefán Fyrirtæki á landsbyggðinni eru almennt bjartsýnni en fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu. Þetta er ein af niðurstöðunum sem kom út úr fyrirtækjakönnun sem gerð var í landsbyggðunum öllum og gefin var út í gær. Það sést á því að 22% þátttakenda sögðust ætla að ráða nýtt starfsfólk en eingöngu 13% ætlaði að fækka starfsmönnum. Til samanburðar þá gaf Vetrarkönnun Gallup það til kynna að 12% ætluðu að fjölga starfsmönnum á meðan 30% ætlaði að fækka þegar 400 stærstu fyrirtæki landsins voru spurð. Um er að ræða könnun sem Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við. Könnunin er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi. „Jákvæðnin“ varð enn þá meiri þegar svar við fjárfestingarhugleiðingum var greint. Þá sögðust 30% ætla að fjárfesta á meðan 12% sögðust stefna að því að selja eða losa sig við framleiðslutæki á annan hátt. Þetta voru svörin jafnvel þó þátttakendur byggjust við samdrætti í tekjum. 27% þátttakenda bjuggust við samdrætti í eigin tekjum á meðan 21% bjóst við aukningu þeirra. Að auki gerðu þátttakendur sér „fulla“ grein fyrir neikvæðum efnahagshorfum. 53% þeirra bjóst við þrengingum í efnahagslífinu næstu 12 mánuði á meðan 8% bjuggust við að aðstæður bötnuðu. Er sú ályktun dregin að svo virðist sem sókn sé besta vörnin.Bændur ekki af baki dottnir Í skýrslunni er ferðaþjónustu, sjávarútvegi og landbúnaði sérstakur gaumur gefinn. Samkvæmt niðurstöðunum má almennt segja að bændur séu ekki af baki dottnir. Á óvart hafi komið hvað landbúnaðurinn bar sig vel, einkum ef hann var borinn saman við sjávarútveg. Báðar atvinnugreinarnar hafa lent í áföllum og búa sig undir einhverjar og jafnvel miklar þrengingar – einkum landbúnaðurinn. „Þarna má nefna hækkun veiðigjalda, aukin innflutning á erlendum landbúnaðarafurðum og breyttan lífsstíl vegna loftslagsmála svo eitthvað sé nefnt. Þó er afkoman verri í landbúnaði einstakra landshluta þegar horft var til lengri tíma. Það var á Vesturlandi, Austurlandi og jafnvel Norðurlandi eystra.“ Þá hafi einnig verið áhugavert að sjá atvinnugreinarnar vera á öndverðum meiði varðandi fjárfestingar og mannaráðningar. „Sjávarútvegurinn hyggst ráðast í fjárfestingar en segja upp fólki á meðan landbúnaðurinn hefur meiri hug á ráða fólk en hefur alls ekki mjög háleitar hugmyndir í fjárfestingum í samanburði við sjávarútveginn. Það er hins vegar alls ekki þannig að landbúnaðurinn ætli ekki að ráðast í fjárfestingar heldur er samanburður við sjávarútveginn óhagstæður. Mestur hugurinn til fjárfestinga er hjá sunnlenskum bændum – sem kemur reyndar ekki á óvart þar sem Suðurlandið er hentugasta landbúnaðarhérað landsins.“ Niðurstöðurnar byggja á spurningakönnun sem var lögð fyrir fyrirtæki í öllum landshlutum, nema á höfuðborgarsvæðinu, í nóvember 2018 og stóð yfir til loka janúar 2019. Nokkuð mörg fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu voru hins vegar með í könnuninni en það er af því að þau starfa á landsbyggðinni. Rúmlega 2000 fyrirtæki tóku þátt. Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við gerð könnunarinnar, en hún er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi og er þetta önnur skýrslan sem kemur út á vegum þess. Ætlunin er að halda því áfram og gera könnun meðal fyrirtækja og íbúa um land allt með reglubundnum hætti auk annarra tilfallandi verkefna. Samstarfsvettvangurinn mun gefa út efni sitt í vefriti sem kallað er Deigla og kemur fyrst út núna undir því nafni.Skýrsluna í heild má lesa hér. Ferðamennska á Íslandi Landbúnaður Mest lesið Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Viðskipti innlent Shein ginni neytendur til skyndikaupa Viðskipti innlent Stefna að því að opna deiliþjónustu bílferða fljótlega Atvinnulíf Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Viðskipti innlent Dómstóll ógilti tollahækkanir Trump Viðskipti erlent Annar banki býður betra verð en hinn með sömu eigendur Viðskipti innlent Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma Viðskipti innlent Tap útgerðarinnar vegna fjárfestinga í fiskeldi nemur milljörðum Viðskipti innlent Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Viðskipti innlent „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Shein ginni neytendur til skyndikaupa Annar banki býður betra verð en hinn með sömu eigendur Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma „Grindavíkuráhrifin“ leiða til talsverðrar hækkunar hjá nágrönnum Indó skoraði hæst í Sjálfbærniásnum Fasteignamat hækkar um 9,2 prósent á milli ára Bein útsending: Fasteignamat 2026 kynnt Verðbólga lækkar um 0,4 stig Kvika vinsælasta stelpan á ballinu Bein útsending: Viðurkenningarhátíð Sjálfbærniássins Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Vextir lækka hjá Íslandsbanka Lokun kísilvers á Bakka: „Þetta er grátbölvað“ Arion vill sameinast Kviku Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Bein útsending: Ársfundur Samáls Vilja að stjórnvöld greiði leið kísilversins á Bakka Play tekur flugið til Agadir Halla nýr yfirlögfræðingur Emblu Medical Stöðva rekstur á Bakka í júlí og segja 80 manns upp störfum Heimar mega kaupa Grósku Tap útgerðarinnar vegna fjárfestinga í fiskeldi nemur milljörðum 4,5 milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Kastrup og Jón Mýrdal hafa skilið skiptum Ráðin forstöðumaður söludeildar TVG-Zimsen Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Sjá meira
Fyrirtæki á landsbyggðinni eru almennt bjartsýnni en fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu. Þetta er ein af niðurstöðunum sem kom út úr fyrirtækjakönnun sem gerð var í landsbyggðunum öllum og gefin var út í gær. Það sést á því að 22% þátttakenda sögðust ætla að ráða nýtt starfsfólk en eingöngu 13% ætlaði að fækka starfsmönnum. Til samanburðar þá gaf Vetrarkönnun Gallup það til kynna að 12% ætluðu að fjölga starfsmönnum á meðan 30% ætlaði að fækka þegar 400 stærstu fyrirtæki landsins voru spurð. Um er að ræða könnun sem Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við. Könnunin er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi. „Jákvæðnin“ varð enn þá meiri þegar svar við fjárfestingarhugleiðingum var greint. Þá sögðust 30% ætla að fjárfesta á meðan 12% sögðust stefna að því að selja eða losa sig við framleiðslutæki á annan hátt. Þetta voru svörin jafnvel þó þátttakendur byggjust við samdrætti í tekjum. 27% þátttakenda bjuggust við samdrætti í eigin tekjum á meðan 21% bjóst við aukningu þeirra. Að auki gerðu þátttakendur sér „fulla“ grein fyrir neikvæðum efnahagshorfum. 53% þeirra bjóst við þrengingum í efnahagslífinu næstu 12 mánuði á meðan 8% bjuggust við að aðstæður bötnuðu. Er sú ályktun dregin að svo virðist sem sókn sé besta vörnin.Bændur ekki af baki dottnir Í skýrslunni er ferðaþjónustu, sjávarútvegi og landbúnaði sérstakur gaumur gefinn. Samkvæmt niðurstöðunum má almennt segja að bændur séu ekki af baki dottnir. Á óvart hafi komið hvað landbúnaðurinn bar sig vel, einkum ef hann var borinn saman við sjávarútveg. Báðar atvinnugreinarnar hafa lent í áföllum og búa sig undir einhverjar og jafnvel miklar þrengingar – einkum landbúnaðurinn. „Þarna má nefna hækkun veiðigjalda, aukin innflutning á erlendum landbúnaðarafurðum og breyttan lífsstíl vegna loftslagsmála svo eitthvað sé nefnt. Þó er afkoman verri í landbúnaði einstakra landshluta þegar horft var til lengri tíma. Það var á Vesturlandi, Austurlandi og jafnvel Norðurlandi eystra.“ Þá hafi einnig verið áhugavert að sjá atvinnugreinarnar vera á öndverðum meiði varðandi fjárfestingar og mannaráðningar. „Sjávarútvegurinn hyggst ráðast í fjárfestingar en segja upp fólki á meðan landbúnaðurinn hefur meiri hug á ráða fólk en hefur alls ekki mjög háleitar hugmyndir í fjárfestingum í samanburði við sjávarútveginn. Það er hins vegar alls ekki þannig að landbúnaðurinn ætli ekki að ráðast í fjárfestingar heldur er samanburður við sjávarútveginn óhagstæður. Mestur hugurinn til fjárfestinga er hjá sunnlenskum bændum – sem kemur reyndar ekki á óvart þar sem Suðurlandið er hentugasta landbúnaðarhérað landsins.“ Niðurstöðurnar byggja á spurningakönnun sem var lögð fyrir fyrirtæki í öllum landshlutum, nema á höfuðborgarsvæðinu, í nóvember 2018 og stóð yfir til loka janúar 2019. Nokkuð mörg fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu voru hins vegar með í könnuninni en það er af því að þau starfa á landsbyggðinni. Rúmlega 2000 fyrirtæki tóku þátt. Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við gerð könnunarinnar, en hún er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi og er þetta önnur skýrslan sem kemur út á vegum þess. Ætlunin er að halda því áfram og gera könnun meðal fyrirtækja og íbúa um land allt með reglubundnum hætti auk annarra tilfallandi verkefna. Samstarfsvettvangurinn mun gefa út efni sitt í vefriti sem kallað er Deigla og kemur fyrst út núna undir því nafni.Skýrsluna í heild má lesa hér.
Ferðamennska á Íslandi Landbúnaður Mest lesið Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Viðskipti innlent Shein ginni neytendur til skyndikaupa Viðskipti innlent Stefna að því að opna deiliþjónustu bílferða fljótlega Atvinnulíf Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Viðskipti innlent Dómstóll ógilti tollahækkanir Trump Viðskipti erlent Annar banki býður betra verð en hinn með sömu eigendur Viðskipti innlent Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma Viðskipti innlent Tap útgerðarinnar vegna fjárfestinga í fiskeldi nemur milljörðum Viðskipti innlent Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Viðskipti innlent „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Shein ginni neytendur til skyndikaupa Annar banki býður betra verð en hinn með sömu eigendur Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma „Grindavíkuráhrifin“ leiða til talsverðrar hækkunar hjá nágrönnum Indó skoraði hæst í Sjálfbærniásnum Fasteignamat hækkar um 9,2 prósent á milli ára Bein útsending: Fasteignamat 2026 kynnt Verðbólga lækkar um 0,4 stig Kvika vinsælasta stelpan á ballinu Bein útsending: Viðurkenningarhátíð Sjálfbærniássins Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Vextir lækka hjá Íslandsbanka Lokun kísilvers á Bakka: „Þetta er grátbölvað“ Arion vill sameinast Kviku Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Bein útsending: Ársfundur Samáls Vilja að stjórnvöld greiði leið kísilversins á Bakka Play tekur flugið til Agadir Halla nýr yfirlögfræðingur Emblu Medical Stöðva rekstur á Bakka í júlí og segja 80 manns upp störfum Heimar mega kaupa Grósku Tap útgerðarinnar vegna fjárfestinga í fiskeldi nemur milljörðum 4,5 milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Kastrup og Jón Mýrdal hafa skilið skiptum Ráðin forstöðumaður söludeildar TVG-Zimsen Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Sjá meira