Í viðtalinu fullyrti Baldur að Reykjavíkurborg hefði útvegað og afhent fíklum lyfseðilsskyld lyf í gistiskýli fyrir heimilislausa. Hann sagði salernum þar hafa verið breytt í neyslurými án heimildar og voru myndir birtar af salernunum. Á einni mynd sáust leiðbeiningar fyrir þá sem kysu að nota vímuefni í æð og tekið fram að horft væri fram hjá því ef einstaklingar notuðu salernin til þess í skaðaminnkandi tilgangi.
Baldur sagðist jafnframt hafa unnið sem sjálfboðaliði við að hjálpa fólki sem væri að glíma við mikinn vímuefnavanda og sagði hann neyslurými leysa engan vanda. Frekar ætti að setja fjármuni í að koma fíklum í meðferð.
Í samtali við Vísi segir Elísabet málflutning Baldurs einkennast af ákveðnu viðhorfi sem hún hafi persónulega oft orðið vitni að í samfélaginu. Fólk stýrist af sinni sannfæringu en oft hafi það ekki kynnt sér málin nægilega vel.
Hún segir mikilvægt að einstaklingar í áhrifastöðum átti sig á þeirri ábyrgð sem fylgir því og það sé þeim ekki til framdráttar að koma höggi á einn veikasta og viðkvæmasta hóp samfélagsins.
„Þetta er virkilega varhugavert og ég kalla að sjálfsögðu eftir því að einstaklingar sem hafa tök á því að vera í pólitík vandi sig betur.“
Neyslurými munu bjarga lífum
Svandís Svavarsdóttir heilbrigðisráðherra hefur lagt fram frumvarp um neyslurými í annað sinn og verði það að lögum getur Embætti landlæknis veitt sveitarfélagi leyfi til að stofna og reka neyslurými. Samkvæmt því verði heimilt að semja við lögreglu að hún grípi ekki til aðgerða gegn notendum á tilteknu svæði í kringum rýmið sem yrði lagalega verndað umhverfi.Sjá einnig: Mælt fyrir frumvarpi um neyslurými í annað sinn
Elísabet bendir á að rannsóknir styðji við neyslurými sem og skaðaminnkandi aðgerðir. Slíkar aðgerðir dragi úr líkum á dauðsföllum vegna ofskömmtunar sem og sýkingum og smithættu á milli einstaklinga. Slík rými séu sett upp með mannúðarsjónarmið að leiðarljósi og virðingu fyrir mannslífum og í þeim felist ekki síst samfélagslegur ávinningur.
„Samfélagið okkar er byggt upp á ákveðinn máta og ekki hefur verið gert ráð fyrir þeim hópi sem ég starfa nánast með, heimilislausir einstaklingar með vímuefnavanda, sem nota vímuefni í æð. Á Íslandi er við gildi svokölluð refsistefna, sem refsar veiku fólki fyrir að vera með vímuefnavanda. Lögin í dag skilgreina þau sem glæpamenn þegar þau þurfa í raun á heilbrigðisaðstoð að halda. Þessum einstaklingum er oft neitað um þá þjónustu sem þau þurfa og veldur það talsverðum skaða fyrir þeirra heilsu og velferð,“ segir Elísabet.
Hún segir ekkert rými vera til á Íslandi þar sem einstaklingar geti notað vímuefni í æð undir eftirliti fagaðila. Það að kalla salerni þar sem fólk noti vímuefni í æð sé engum til framdráttar, þar sem það flokkist ekki sem neyslurými.
„Neyslurými munu bjarga lífum og leysa risastóran vanda sem Ísland verður að horfast í augu við; ofskammtanir af völdum vímuefna og lyfseðilsskyldra lyfja.“
Magnaðir hlutir gerast þegar fólki er mætt af virðingu og mannúð
Elísabet ítrekar mikilvægi skaðaminnkunar og segir slíka aðferðafræði horfa raunsætt í augun á vímuefnavandanum og lágmarki skaðann af notkun slíkra efna. Skaðaminnkun sé ekki meðferðarúrræði en tali á sama tíma ekki gegn meðferðarúrræðum.„Mikilvægt er að hafa hugfast að á bakvið alvarlegan vímuefnavanda liggur flókin saga. Áföll, ofbeldi, fátækt og hlutir sem mörg okkar geta ekki ímyndað sér. Þetta er ekki sjálfskaparvíti. Vímuefnaneysla er oft leið fyrir fólk til þess að lifa af þessi áföll. Að takast svo á við vímuefnavandann er stórt skref og þá þarf fólk mikinn stuðning til að geta unnið úr ástæðum neyslunnar og er ótrúlega mikilvægt að það séu til slík úrræði í samfélaginu,“ segir Elísabet.
Hún segir mikilvægt að samfélagið búi til pláss fyrir þennan hóp, beri virðingu fyrir honum og horfist í augu við það að hann sé til staðar. Afneitun á vandamálinu hjálpi engum.
„Það er nefnilega magnað að þegar maður mætir fólki þar sem það er statt, á mannúðlegan máta og af virðingu, án fordóma og forræðishyggju, þá gerast magnaðir hlutir.“
