Kjörstjórnir í uppnámi vegna hertra hæfisreglna Jakob Bjarnar skrifar 31. mars 2022 11:59 Óðinn Gunnar Óðinsson, skrifstofustjóri Múlaþings, telur að í stefni veruleg vandræði víða með að skipa í kjörnefndir eftir að strangari lög tóku gildi um hæfi. vísir/vilhelm/austurfrétt Um þriðjungur þeirra sem skipa áttu kjörstjórnir í Múlaþingi fyrir komandi sveitarstjórnarkosningar eru bullandi vanhæfir samkvæmt nýjum kosningalögum. Austurfrétt greindi frá þessu í vikunni en um síðustu áramót tóku ný kosningalög gildi. Þá voru soðnar saman í eitt lög um kosningar til sveitastjórna, Alþingis og svo forsetakosningarnar en kjörstjórnir voru skipaðar áður en þær tóku gildi. Í kosningalögunum, 18. grein þar sem kveður á um hæfi kjörstjórnarmanna segir að fulltrúi í kjörstjórn teljist vanhæfur og beri að víkja sæti ef ... maki hans, fyrrverandi maki sambúðarmaki, fyrrverandi sambúðarmaki eða einstaklingur skyldur eða mægður honum í beinan legg eða að öðrum lið til hliðar eða tengdur honum með sama hætti vegna ættleiðingar er á framboðslistar. Eisn og segir í bæði kosningalögum og stjórnsýslulögum. Þetta eru talsvert strangari reglur en áður voru í gildi. Höfuðborgarsvæðið mun lenda í klandri Óðinn Gunnar Óðinsson er skrifstofustjóri Múlaþings og hann segir í samtali við Vísi þetta stefna í vandræði víða um land og ekki síst í litlum samfélögum. „Þetta er víða snúið og maður sér það í litlum samfélagögum að þurrkast gömlu kjörstjórnirnar nánast út. Þessi hæfisregla. sem er ströng,“ segir Óðinn Gunnar og dregur ekki úr því að hún sé góð og gild. En menn eigi eftir að reka sig á. „Til dæmis þegar þeir átta sig á þessu á höfuðborgarsvæðinu þar sem eru ég veit ekki hvað margar kjördeildir eru. Það eru tólf hundruð manns á bak við hverja kjördeild, mörg hundruð manns í kjörstjórnum á höfuðborgarsvæðinu. Þetta á eftir að koma á daginn, menn eiga eftir að sjá þetta allstaðar á landinu. Hér erum við með sex kjörstjórnir.“ Óðinn Gunnar er menntaður mannfræðingur og honum þykir þetta áhugavert út frá því sjónarhorni; að erfitt geti reynst að mæta mikilvægum hæfisreglum í litlum samfélögum þar sem allir eru tengdir þvers og kruss og alla veganna.austurfrétt Óðinn Gunnar er menntaður mannfræðingur og honum þykir þetta áhugavert út frá því sjónarhorni jafnframt; að erfitt geti reynst að mæta mikilvægum hæfisreglum í litlum samfélögum þar sem allir eru tengdir þvers og kruss og alla veganna. „Já, þetta leggst í ættir gamlar á litlu stöðum. Sumar ættir eiga ríka hefð að vilja hafa fólk í framvarðasveitum. Allt í einu verða menn vanhæfir alveg niður úr. Já, þetta setur menn í vanda.“ Þegar hjónin á Teigaseli björguðu Jökuldal Óðinn Gunnar segir að snúið geti reynst að finna fólk í kjörstjórnirnar. Þeir sem ætli á að gefa sig í kjörstjórn þurfi nú að þylja hæfisregluna og með allt sem þar er tíundað á bak við eyrað fara yfir framboðslistana og spyrja sig hvort þau séu tengd einhverjum sem á lista? „Þeir koma ekki fram formlega fyrr en 8. apríl og þá geta menn farið að bera sig saman við þá; bíddu, er ég ekki skyldur þessum.“ Þó horfi til vandræða víða um hinar dreifðari byggðir er það ekki svo að höfuðborgarsvæðið sleppi ódýrt frá fyrirsjáanlegri klemmu sem strangar reglur um hæfi kjörnefnda kveða á um.Foto: Vilhelm Gunnarsson/Vilhelm Gunnarsson Á Austurlandi gæti þetta reynst sérlega snúið en svo dæmi sé tekið af fullkomnu handahófi má segja að þegar hjónin Margrét Ingibjörg Stefánsdóttir og Sigurður Þorsteinsson fluttu að Teigaseli á Jökuldal á framanverðri síðustu öld hafi þau bjargað byggð í Dalnum. Þau voru barnmörg og giftust dætur þeirra á bæi þar um allan dal. Ættartengslin eru þannig og geta verið hlutfallslega býsna umfangsmikil. Annar hver maður skyldur á Austurlandi Óðinn Gunnar er kannski ekki til í að kvitta uppá það fyrirvaralaust að annar hver maður sé skyldur á Austurlandi, eins og blaðamaður vill halda fram fjálglega, en það geti látið nærri. Eins og fram kemur í Austurfrétt eru fimm kjördeildir í Múlaþingi; tvær á Fljótsdalshéraði, ein á Borgarfirði, ein á Djúpavogi og sú þriðja á Seyðisfirði til viðbótar við yfirkjörstjórnina. „Í hverri þeirra sitja sex einstaklingar, þrír aðal og þrír til vara. Alls eru því 42 einstaklingar í kjörstjórnum Múlaþings. Fjögur framboð hafa birt lista sína fyrir kosningarnar í vor. Þegar er orðið ljóst að rúmur þriðjungur þeirra fulltrúa sem sitja í kjörstjórnunum telst vanhæfur, en búist er við að fimmti listinn bætist við. Þá er ljóst að tveir af sex fulltrúum í yfirkjörstjórn teljast vanhæfir,“ segir í Austurfrétt. Sveitarstjórnarmál Stjórnsýsla Sveitarstjórnarkosningar 2022 Múlaþing Mest lesið Rak í rogastans þegar hann las viðtalið við Bubba Innlent Ekki efni til að ákæra þá sem fötluð kona var látin hafa samræði við Innlent Aldrei séð annan eins hraðakstur eftir þrjátíu ár í lögreglunni Innlent Líkir tilætlunum Musk við lestarslys Erlent Árbæingar áhyggjufullir vegna umdeildra framkvæmda Innlent Fjarlægðu „óvelkominn aðila“ af öldrunarheimili Innlent Á níunda tug látin í hamfaraflóðum Erlent Skjálfti upp á 3,4 í morgun á Suðurlandi Innlent Fundin sek um að myrða ættingja með eitruðum sveppum Erlent Hiti nær 22 stigum fyrir austan Innlent Fleiri fréttir Formenn þingflokka halda spilunum þétt að sér Skjálfti upp á 3,4 í morgun á Suðurlandi Ekki efni til að ákæra þá sem fötluð kona var látin hafa samræði við Hiti nær 22 stigum fyrir austan Fjarlægðu „óvelkominn aðila“ af öldrunarheimili Rak í rogastans þegar hann las viðtalið við Bubba Árbæingar áhyggjufullir vegna umdeildra framkvæmda Aldrei séð annan eins hraðakstur eftir þrjátíu ár í lögreglunni Metfjöldi á biðlista og mögulega þarf að vísa frá Einstök litasamsetning á Prinsi Greifa Bíll í ljósum logum á Skaganum Vatnslögn í sundur í Smáralind Aldrei fleiri börn á biðlista og útrás í Kína Á hundrað og þrjátíu á sextíu götu Gul viðvörun: Brýna fyrir fólki á húsbílum að vara sig á vindinum Boltaleikir bannaðir á skólalóðinni eftir klukkan tíu Leggja til 80 milljónum árlega í nýja líkbrennslu Hinn stungni á batavegi en stungumennirnir ófundnir Nítján ára ferðamaður fannst látinn Mikill áhugi á ræktun rabarbara með tilkomu Rabarbarafélags Íslands Málþófið endurspegli ráðaleysi minnihlutans gagnvart samstíga stjórn Vill meira frá ríkinu, annars gætu nemar þurft að borga meira Stutt í land í þinginu og spenna fyrir landsleik Yfirgangur hins opinbera, þrátefli á þinginu og fráleit þjóðaratkvæðagreiðsla Ætla að knýja Flatey með sólarorku Fagnar „hugrökkum hetjum“ Bandaríkjahers en skrifar um þarmaflóruna á sautjánda júní Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn „Býsna margt orðið grænmerkt“ Fjarlægðu sprengju við Keflavíkurflugvöll Sjá meira
Austurfrétt greindi frá þessu í vikunni en um síðustu áramót tóku ný kosningalög gildi. Þá voru soðnar saman í eitt lög um kosningar til sveitastjórna, Alþingis og svo forsetakosningarnar en kjörstjórnir voru skipaðar áður en þær tóku gildi. Í kosningalögunum, 18. grein þar sem kveður á um hæfi kjörstjórnarmanna segir að fulltrúi í kjörstjórn teljist vanhæfur og beri að víkja sæti ef ... maki hans, fyrrverandi maki sambúðarmaki, fyrrverandi sambúðarmaki eða einstaklingur skyldur eða mægður honum í beinan legg eða að öðrum lið til hliðar eða tengdur honum með sama hætti vegna ættleiðingar er á framboðslistar. Eisn og segir í bæði kosningalögum og stjórnsýslulögum. Þetta eru talsvert strangari reglur en áður voru í gildi. Höfuðborgarsvæðið mun lenda í klandri Óðinn Gunnar Óðinsson er skrifstofustjóri Múlaþings og hann segir í samtali við Vísi þetta stefna í vandræði víða um land og ekki síst í litlum samfélögum. „Þetta er víða snúið og maður sér það í litlum samfélagögum að þurrkast gömlu kjörstjórnirnar nánast út. Þessi hæfisregla. sem er ströng,“ segir Óðinn Gunnar og dregur ekki úr því að hún sé góð og gild. En menn eigi eftir að reka sig á. „Til dæmis þegar þeir átta sig á þessu á höfuðborgarsvæðinu þar sem eru ég veit ekki hvað margar kjördeildir eru. Það eru tólf hundruð manns á bak við hverja kjördeild, mörg hundruð manns í kjörstjórnum á höfuðborgarsvæðinu. Þetta á eftir að koma á daginn, menn eiga eftir að sjá þetta allstaðar á landinu. Hér erum við með sex kjörstjórnir.“ Óðinn Gunnar er menntaður mannfræðingur og honum þykir þetta áhugavert út frá því sjónarhorni; að erfitt geti reynst að mæta mikilvægum hæfisreglum í litlum samfélögum þar sem allir eru tengdir þvers og kruss og alla veganna.austurfrétt Óðinn Gunnar er menntaður mannfræðingur og honum þykir þetta áhugavert út frá því sjónarhorni jafnframt; að erfitt geti reynst að mæta mikilvægum hæfisreglum í litlum samfélögum þar sem allir eru tengdir þvers og kruss og alla veganna. „Já, þetta leggst í ættir gamlar á litlu stöðum. Sumar ættir eiga ríka hefð að vilja hafa fólk í framvarðasveitum. Allt í einu verða menn vanhæfir alveg niður úr. Já, þetta setur menn í vanda.“ Þegar hjónin á Teigaseli björguðu Jökuldal Óðinn Gunnar segir að snúið geti reynst að finna fólk í kjörstjórnirnar. Þeir sem ætli á að gefa sig í kjörstjórn þurfi nú að þylja hæfisregluna og með allt sem þar er tíundað á bak við eyrað fara yfir framboðslistana og spyrja sig hvort þau séu tengd einhverjum sem á lista? „Þeir koma ekki fram formlega fyrr en 8. apríl og þá geta menn farið að bera sig saman við þá; bíddu, er ég ekki skyldur þessum.“ Þó horfi til vandræða víða um hinar dreifðari byggðir er það ekki svo að höfuðborgarsvæðið sleppi ódýrt frá fyrirsjáanlegri klemmu sem strangar reglur um hæfi kjörnefnda kveða á um.Foto: Vilhelm Gunnarsson/Vilhelm Gunnarsson Á Austurlandi gæti þetta reynst sérlega snúið en svo dæmi sé tekið af fullkomnu handahófi má segja að þegar hjónin Margrét Ingibjörg Stefánsdóttir og Sigurður Þorsteinsson fluttu að Teigaseli á Jökuldal á framanverðri síðustu öld hafi þau bjargað byggð í Dalnum. Þau voru barnmörg og giftust dætur þeirra á bæi þar um allan dal. Ættartengslin eru þannig og geta verið hlutfallslega býsna umfangsmikil. Annar hver maður skyldur á Austurlandi Óðinn Gunnar er kannski ekki til í að kvitta uppá það fyrirvaralaust að annar hver maður sé skyldur á Austurlandi, eins og blaðamaður vill halda fram fjálglega, en það geti látið nærri. Eins og fram kemur í Austurfrétt eru fimm kjördeildir í Múlaþingi; tvær á Fljótsdalshéraði, ein á Borgarfirði, ein á Djúpavogi og sú þriðja á Seyðisfirði til viðbótar við yfirkjörstjórnina. „Í hverri þeirra sitja sex einstaklingar, þrír aðal og þrír til vara. Alls eru því 42 einstaklingar í kjörstjórnum Múlaþings. Fjögur framboð hafa birt lista sína fyrir kosningarnar í vor. Þegar er orðið ljóst að rúmur þriðjungur þeirra fulltrúa sem sitja í kjörstjórnunum telst vanhæfur, en búist er við að fimmti listinn bætist við. Þá er ljóst að tveir af sex fulltrúum í yfirkjörstjórn teljast vanhæfir,“ segir í Austurfrétt.
Sveitarstjórnarmál Stjórnsýsla Sveitarstjórnarkosningar 2022 Múlaþing Mest lesið Rak í rogastans þegar hann las viðtalið við Bubba Innlent Ekki efni til að ákæra þá sem fötluð kona var látin hafa samræði við Innlent Aldrei séð annan eins hraðakstur eftir þrjátíu ár í lögreglunni Innlent Líkir tilætlunum Musk við lestarslys Erlent Árbæingar áhyggjufullir vegna umdeildra framkvæmda Innlent Fjarlægðu „óvelkominn aðila“ af öldrunarheimili Innlent Á níunda tug látin í hamfaraflóðum Erlent Skjálfti upp á 3,4 í morgun á Suðurlandi Innlent Fundin sek um að myrða ættingja með eitruðum sveppum Erlent Hiti nær 22 stigum fyrir austan Innlent Fleiri fréttir Formenn þingflokka halda spilunum þétt að sér Skjálfti upp á 3,4 í morgun á Suðurlandi Ekki efni til að ákæra þá sem fötluð kona var látin hafa samræði við Hiti nær 22 stigum fyrir austan Fjarlægðu „óvelkominn aðila“ af öldrunarheimili Rak í rogastans þegar hann las viðtalið við Bubba Árbæingar áhyggjufullir vegna umdeildra framkvæmda Aldrei séð annan eins hraðakstur eftir þrjátíu ár í lögreglunni Metfjöldi á biðlista og mögulega þarf að vísa frá Einstök litasamsetning á Prinsi Greifa Bíll í ljósum logum á Skaganum Vatnslögn í sundur í Smáralind Aldrei fleiri börn á biðlista og útrás í Kína Á hundrað og þrjátíu á sextíu götu Gul viðvörun: Brýna fyrir fólki á húsbílum að vara sig á vindinum Boltaleikir bannaðir á skólalóðinni eftir klukkan tíu Leggja til 80 milljónum árlega í nýja líkbrennslu Hinn stungni á batavegi en stungumennirnir ófundnir Nítján ára ferðamaður fannst látinn Mikill áhugi á ræktun rabarbara með tilkomu Rabarbarafélags Íslands Málþófið endurspegli ráðaleysi minnihlutans gagnvart samstíga stjórn Vill meira frá ríkinu, annars gætu nemar þurft að borga meira Stutt í land í þinginu og spenna fyrir landsleik Yfirgangur hins opinbera, þrátefli á þinginu og fráleit þjóðaratkvæðagreiðsla Ætla að knýja Flatey með sólarorku Fagnar „hugrökkum hetjum“ Bandaríkjahers en skrifar um þarmaflóruna á sautjánda júní Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn „Býsna margt orðið grænmerkt“ Fjarlægðu sprengju við Keflavíkurflugvöll Sjá meira