Fyrirtæki og launþegar gæti hófsemi til að ná niður verðbólgu Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 28. febrúar 2023 20:01 Katrín Jakobsdóttir biðlar til fyrirtækja að sýna hófsemi í arðgreiðslum og álagningu til að ná niður verðbólgu. Bjarni Benediktsson forsætisráðherra segir varar við vítahring launa-og verðhækkanna. Vísir/Arnar Fjármálaráðherra hefur miklar áhyggjur af hárri verðbólgu en varar við vítahring launahækkanna sem leiti aftur út í verðlag. Forsætisráðherra biðlar til fyrirtækja að gæta hófsemi í arðgreiðslum og álagningu. Húsnæðiskostnaður heimilanna hækkar gríðarlega vegna samspils stýrivaxtahækkana og verðbólgu. Svo virðist sem ellefu stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafi haft minni áhrif en menn ætluðu því verðbólga heldur enn áfram að aukast og er nú tíu komma tvö prósent og hefur ekki verið hærri í fjórtán ár. „Það er mikið áhyggjuefni að verðbólgan sé að hækka þetta mikið og langt umfram væntingar á mjög breiðum grunni. Þar sem mjög margir undirliðir vísitölunnar eru að hækka umfram verðbólgumarkmið,“ segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Bjarni segir mikilvægt að vinna saman að því að ná verðbólgunni niður. „Það eru til leiðir út úr því og þær kalla á samstarf og samstöðu um að ná verðbólgunni niður. Verst af öllu væri ef að við lentum í þessum gamalkunna vítahring þar sem laun eru hækkuð mjög mikið sem leitar svo aftur út í verðlag sem kallar á frekari launahækkanir og svo framvegis. Við þurfum að koma í veg fyrir að slíkir hlutir gerist,“ segir Bjarni. Markaðsaðilar hafa spáð því að Seðlabankinn hækki stýrivexti sína í tólfta skipti í þessari hækkunarrunu þann 22. mars n.k. til að reyna að ná tökum á verðbólgunni. „Það finnst mér ekkert skrítið en ætla ekkert sjálfur að spá fyrir um það,“ segir Bjarni. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra biðlar til fyrirtækja að sýna hófsemi. „Það er mikilvægt að fyrirtækin gæti hófsemi í arðgreiðslum og álagningu. Það er auðvitað sérstakt umhugsunarefni núna þar sem við erum að sjá matarkörfuna hækka hjá fólkinu í landinu sem og aðrar nauðsynjavörur,“ segir Katrín. Afborganir húsnæðislána hækkað um tugi til hundruði þúsunda Stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafa haft gríðarlega áhrif á húsnæðiskostnað heimilanna hvort sem um er að ræða verðtryggð eða óverðtryggð lán. Þannig hefur afborgun á 25 ára óverðtryggðu fjörutíu milljón króna húsnæðisláni á breytilegum vöxtum hækkað um tæplega fimmtíu prósent á tveimur árum eða um hundrað þúsund krónur. Höfuðstóll lánsins hefur þó lækkað. Mánaðarleg afborgun á verðtryggðu láni með sömu forsendum hefur hækkað um ríflega fjörutíu þúsund. Höfuðstóllinn þess hefur hins vegar hækkað um tæplega þrjár komma fimm milljónir. Þá er athyglisvert að sjá að ef sömu lánsforsendur eru notaðar þá verður mánaðarleg afborgun lánanna orðin sú sama eftir þrjú ár. Eftirstöðvar verðtryggða lánsins eru hins vegar þá ríflega sautján milljón krónum hærri en óverðtryggða lánsins. Heimild: Hagsmunasamtök heimilanna Verðlag Seðlabankinn Kjaramál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Framúrkeyrsla stofnana mikið áhyggjuefni Hækkun verðbólgu umfram allar spár er mikið áhyggjuefni segir fjármálaráðherra. Hann gagnrýnir framúrkeyrslu stofnanna og segir að tekið verði á því í næstu fjármálaáætlun. Engar auðveldar leiðir séu í boði þegar mönnum hafi mistekist á ná tökum á verðbólgunni. 28. febrúar 2023 16:40 Verðbólguþrýstingurinn meiri og almennari en spár gerðu ráð fyrir Verðbólgan jókst annan mánuðinn í röð og er nú komin yfir tíu prósent, þvert á væntingar greiningaraðila. Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir þetta áhyggjufulla þróun og að greiningaraðila þurfi að endurskoða forsendur fyrir sínum spám. Hættan á að verðbólgan verði þrálát og vextir hækki sé að aukast jafnt og þétt. Gert er ráð fyrir annarri stýrivaxtahækkun. 27. febrúar 2023 15:32 Mest lesið Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Erlent Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Opnun Samverks á Hellu fagnað Innlent Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Svo virðist sem ellefu stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafi haft minni áhrif en menn ætluðu því verðbólga heldur enn áfram að aukast og er nú tíu komma tvö prósent og hefur ekki verið hærri í fjórtán ár. „Það er mikið áhyggjuefni að verðbólgan sé að hækka þetta mikið og langt umfram væntingar á mjög breiðum grunni. Þar sem mjög margir undirliðir vísitölunnar eru að hækka umfram verðbólgumarkmið,“ segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Bjarni segir mikilvægt að vinna saman að því að ná verðbólgunni niður. „Það eru til leiðir út úr því og þær kalla á samstarf og samstöðu um að ná verðbólgunni niður. Verst af öllu væri ef að við lentum í þessum gamalkunna vítahring þar sem laun eru hækkuð mjög mikið sem leitar svo aftur út í verðlag sem kallar á frekari launahækkanir og svo framvegis. Við þurfum að koma í veg fyrir að slíkir hlutir gerist,“ segir Bjarni. Markaðsaðilar hafa spáð því að Seðlabankinn hækki stýrivexti sína í tólfta skipti í þessari hækkunarrunu þann 22. mars n.k. til að reyna að ná tökum á verðbólgunni. „Það finnst mér ekkert skrítið en ætla ekkert sjálfur að spá fyrir um það,“ segir Bjarni. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra biðlar til fyrirtækja að sýna hófsemi. „Það er mikilvægt að fyrirtækin gæti hófsemi í arðgreiðslum og álagningu. Það er auðvitað sérstakt umhugsunarefni núna þar sem við erum að sjá matarkörfuna hækka hjá fólkinu í landinu sem og aðrar nauðsynjavörur,“ segir Katrín. Afborganir húsnæðislána hækkað um tugi til hundruði þúsunda Stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafa haft gríðarlega áhrif á húsnæðiskostnað heimilanna hvort sem um er að ræða verðtryggð eða óverðtryggð lán. Þannig hefur afborgun á 25 ára óverðtryggðu fjörutíu milljón króna húsnæðisláni á breytilegum vöxtum hækkað um tæplega fimmtíu prósent á tveimur árum eða um hundrað þúsund krónur. Höfuðstóll lánsins hefur þó lækkað. Mánaðarleg afborgun á verðtryggðu láni með sömu forsendum hefur hækkað um ríflega fjörutíu þúsund. Höfuðstóllinn þess hefur hins vegar hækkað um tæplega þrjár komma fimm milljónir. Þá er athyglisvert að sjá að ef sömu lánsforsendur eru notaðar þá verður mánaðarleg afborgun lánanna orðin sú sama eftir þrjú ár. Eftirstöðvar verðtryggða lánsins eru hins vegar þá ríflega sautján milljón krónum hærri en óverðtryggða lánsins. Heimild: Hagsmunasamtök heimilanna
Verðlag Seðlabankinn Kjaramál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Framúrkeyrsla stofnana mikið áhyggjuefni Hækkun verðbólgu umfram allar spár er mikið áhyggjuefni segir fjármálaráðherra. Hann gagnrýnir framúrkeyrslu stofnanna og segir að tekið verði á því í næstu fjármálaáætlun. Engar auðveldar leiðir séu í boði þegar mönnum hafi mistekist á ná tökum á verðbólgunni. 28. febrúar 2023 16:40 Verðbólguþrýstingurinn meiri og almennari en spár gerðu ráð fyrir Verðbólgan jókst annan mánuðinn í röð og er nú komin yfir tíu prósent, þvert á væntingar greiningaraðila. Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir þetta áhyggjufulla þróun og að greiningaraðila þurfi að endurskoða forsendur fyrir sínum spám. Hættan á að verðbólgan verði þrálát og vextir hækki sé að aukast jafnt og þétt. Gert er ráð fyrir annarri stýrivaxtahækkun. 27. febrúar 2023 15:32 Mest lesið Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Erlent Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Opnun Samverks á Hellu fagnað Innlent Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Framúrkeyrsla stofnana mikið áhyggjuefni Hækkun verðbólgu umfram allar spár er mikið áhyggjuefni segir fjármálaráðherra. Hann gagnrýnir framúrkeyrslu stofnanna og segir að tekið verði á því í næstu fjármálaáætlun. Engar auðveldar leiðir séu í boði þegar mönnum hafi mistekist á ná tökum á verðbólgunni. 28. febrúar 2023 16:40
Verðbólguþrýstingurinn meiri og almennari en spár gerðu ráð fyrir Verðbólgan jókst annan mánuðinn í röð og er nú komin yfir tíu prósent, þvert á væntingar greiningaraðila. Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir þetta áhyggjufulla þróun og að greiningaraðila þurfi að endurskoða forsendur fyrir sínum spám. Hættan á að verðbólgan verði þrálát og vextir hækki sé að aukast jafnt og þétt. Gert er ráð fyrir annarri stýrivaxtahækkun. 27. febrúar 2023 15:32