Haraldur telur flekahreyfingar en ekki kviku orsaka umbrotin Kristján Már Unnarsson skrifar 17. nóvember 2023 09:49 Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur í viðtali við Stöð 2 í Berserkjahrauni í Helgafellssveit árið 2014. Stöð 2/Björn Sigurðsson. Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur telur flekahreyfingar orsök umbrotanna á Reykjanesskaga. Hann segir kviku, sem kunni að vera að gutla á um eins kílómetra dýpi í kvikuganginum, sennilega ekki nægjanlega til að valda eldgosi. „Hvaða kraftar eru í gangi undir Grindavík?“ spyr Haraldur í grein á bloggsíðu sinni með undirfyrirsögn: „Jörð skelfur en það kemur ekkert gos.“ „Á Íslandi höfum við fjölda dæma um mikil umbrot í jarðskorpunni, flekahreyfingar og jarðskjálfta, án þess að nokkuð gjósi á yfirborði,“ ritar Haraldur, sem á alþjóðavettvangi er einn þekktasti jarðvísindamaður Íslendinga. Haraldur rekur í grein sinni hálfrar aldar gamla vísindakenningu um flekatog. „Árið 1975 uppgötvuðu jarðeðlisfræðingarnir Donald Forsyth og Seiya Uyeda aflið eða kraftinn sem þeir nefndu slab pull, eða flekatog. Þessi uppgötvun er einn merkasti hornsteinn flekakenningarinnar og jarðvísindanna almennt.“ Flekatog sé mikilvægasti krafturinn í flekahreyfingum jarðar. „Þetta er að öllum líkindum krafturinn sem mjakar Norður-Ameríkuflekanum til vesturs, og veldur skorpuhreyfingunum á Reykjanesi,“ skrifar Haraldur og lýkur grein sinni á þessum niðurlagsorðum: „Ridge push eða hryggjarþrýstingur er krafturinn sem á sökina á öllum hamförunum á Reykjanesi í dag.“ Haraldur sýnir berggang við Stykkishólmshöfn en slík fyrirbæri myndast í kvikuinnskotum. Haraldur er fæddur og uppalinn í Stykkishólmi.Mynd/Stöð 2. Fréttastofan spurði Harald í framhaldi af grein hans hvernig hann mæti líkur á eldgosi nálægt Grindavík eða á Sundhnúkasprungunni á næstu dögum eða vikum. Ennfremur hvort hann teldi líkur á því að eldgos geti fylgt þessum atburðum á öðru svæði á Reykjanesskaga eða Reykjaneshrygg. „Þetta er allt tekið fyrir í blogginu mínu. Eins og ég bendi á, þá er hér fyrst og fremst um flekahreyfingar að ræða,“ svarar Haraldur. „Ég lýsi í blogginu hvaða kraftar það eru, sem stýra þeim flekahreyfingum. Þetta eru miklar hreyfingar, sem hafa rifið og opnað íslensku skorpuna alveg niður í toppinn á möttlinum undir Reykjanesi. Efst í möttlinum undir Reykjanesi er alltaf einhver kvika fyrir hendi, en magnið af basalt kviku efst í möttlinum virðist nú sennilega ekki vera nægjanlegt til að fylla ganginn og rísa alla leið upp á yfirborð, heldur gutlar það þarna niðri á um eins kílómetra dýpi í ganginum,“ segir eldfjallafræðingurinn í svari til fréttastofunnar og bætir við: Haraldur við rætur Snæfellsjökuls árið 2014 við upptökur á þættinum Um land allt.Arnar Halldórsson „Sú vísa er víst aldrei of oft kveðin, að jarðskorpuhreyfingar enda ekki endilega með eldgosi. Við höfum fjöldamörg dæmi um það. Til dæmis umbrotin undir Upptyppingum árin 2007 og 2008, og svo má mörg dæmi nefna. Kvikugangurinn sem liggur undir Grindavíkursvæðinu virðist nú staðnaður. Ef hann rís ekki fljótlega eru miklar líkur á því að hann kólni og byrji að storkna. Ef svo fer, þá mun hann ekki ná yfirborði í þetta sinn. En við verðum að líta á atburði vikunnar sem aðeins byrjunina á endurvakningu jarðskorpuhreyfinga á Reykjanesi og því má búast við erfiðum tímum framundan í sambúð fólksins við miskunnarlaus umbrot jarðar,“ segir Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur. Fjallað var um ævintýralegan lífsferil Haraldar í þættinum Um land allt á Stöð 2 árið 2015, sem sjá má hér: Í seinni þættinum af tveimur fylgdi Haraldur áhorfendum um leyndardóma Snæfellsness: Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Grindavík Vísindi Almannavarnir Tengdar fréttir Vill færa Eldfjallasafnið úr Stykkishólmi á Reykjanes Eldgosið í Geldingadölum markar mikil tímamót í jarðsögunni þar sem vísindamenn fá í fyrsta skipti innsýn í möttulinn undir Íslandi. Þetta sagði Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, í Víglínunni í dag. 28. mars 2021 18:30 Segir það verða erfiðari ákvörðun að hleypa fólki aftur til Grindavíkur Jarðvísindamennirnir Freysteinn Sigmundsson og Kristín Jónsdóttir telja nokkrar vikur að lágmarki í að Grindvíkingar komist aftur heim til sín. Kristín segir það kannski auðvelda ákvörðun að rýma en það verði alltaf erfiðari ákvörðun að hleypa fólki til baka. 14. nóvember 2023 19:19 Telur innskot kviku líklegra en eldgos á Reykjanesskaga Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, einn kunnasti jarðvísindamaður Íslendinga, bendir á háa eðlisþyngd kvikunnar og að kvikuinnskot séu algengari en eldgos. 2. febrúar 2020 11:15 Spá Haraldar rættist um goslok „í lok febrúar eða byrjun mars“ "Kúrfan spáir því um goslok í lok febrúar eða byrjun mars 2015,“ skrifaði Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur þann 15. nóvember. 28. febrúar 2015 12:39 Kvika frá Krýsuvík gæti gosið upp í Reykjavík Eldgos gæti komið upp í jaðri Reykjavíkur, í sprungukerfi frá Krýsuvíkureldstöðinni. 11. febrúar 2015 20:32 Mest lesið Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Innlent Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Erlent „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Bugun þar til farið var í fasta fáliðun á föstudögum Innlent Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Erlent Hamas liðar vilja ekki afvopnast Erlent Nafngreina árásarmanninn í Manchester Erlent Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Innlent Rauk upp úr flugvél Jet2 Innlent Fleiri fréttir Tillögurnar í leikskólamálum séu vonbrigði og uppgjöf Jörð skelfur í Krýsuvík og Þjóðaröryggisráð fundaði í morgun Bugun þar til farið var í fasta fáliðun á föstudögum Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Hafnaði kæru Sameindar vegna Konukots í Ármúla Ingibjörg tekur slaginn við Bergþór Skjálftahrina við Krýsuvík og Kleifarvatn Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Bergþór vill verða varaformaður Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Rauk upp úr flugvél Jet2 Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Nýjar tillögur falli á herðar vinnandi foreldra Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Til umræðu að setja upp lokunarpósta við Fossvogsbrú Ragnhildur tekur við Kveik Blæs á sögusagnir um úthugsaða fléttu og ótti við að enda rúmliggjandi Vilja að fallið verði frá hækkun áfengisskatta „Þetta er auðvitað allt of lítið úrtak til að vera marktækt“ Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Miklar breytingar á gjaldskrá leikskóla borgarinnar Nýr stjóri Icelandair vildi bara Airbus þegar hann stýrði Play Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Óánægja með Kópavogsmódelið: Foreldrar upplifa samviskubit, aukið álag og stöðuga tímapressu Hátt spennustig um borð eftir að ísraelski sjóherinn hóf handtökur Bein útsending: Opnunarmálstofa Menntakviku - Kennaramenntun í deiglunni Hraðamyndavélar settar upp við Þingvelli Hjóla í forseta ASÍ og segja hann afvegaleiða umræðuna Býður sig fram til áframhaldandi formennsku Sjá meira
„Hvaða kraftar eru í gangi undir Grindavík?“ spyr Haraldur í grein á bloggsíðu sinni með undirfyrirsögn: „Jörð skelfur en það kemur ekkert gos.“ „Á Íslandi höfum við fjölda dæma um mikil umbrot í jarðskorpunni, flekahreyfingar og jarðskjálfta, án þess að nokkuð gjósi á yfirborði,“ ritar Haraldur, sem á alþjóðavettvangi er einn þekktasti jarðvísindamaður Íslendinga. Haraldur rekur í grein sinni hálfrar aldar gamla vísindakenningu um flekatog. „Árið 1975 uppgötvuðu jarðeðlisfræðingarnir Donald Forsyth og Seiya Uyeda aflið eða kraftinn sem þeir nefndu slab pull, eða flekatog. Þessi uppgötvun er einn merkasti hornsteinn flekakenningarinnar og jarðvísindanna almennt.“ Flekatog sé mikilvægasti krafturinn í flekahreyfingum jarðar. „Þetta er að öllum líkindum krafturinn sem mjakar Norður-Ameríkuflekanum til vesturs, og veldur skorpuhreyfingunum á Reykjanesi,“ skrifar Haraldur og lýkur grein sinni á þessum niðurlagsorðum: „Ridge push eða hryggjarþrýstingur er krafturinn sem á sökina á öllum hamförunum á Reykjanesi í dag.“ Haraldur sýnir berggang við Stykkishólmshöfn en slík fyrirbæri myndast í kvikuinnskotum. Haraldur er fæddur og uppalinn í Stykkishólmi.Mynd/Stöð 2. Fréttastofan spurði Harald í framhaldi af grein hans hvernig hann mæti líkur á eldgosi nálægt Grindavík eða á Sundhnúkasprungunni á næstu dögum eða vikum. Ennfremur hvort hann teldi líkur á því að eldgos geti fylgt þessum atburðum á öðru svæði á Reykjanesskaga eða Reykjaneshrygg. „Þetta er allt tekið fyrir í blogginu mínu. Eins og ég bendi á, þá er hér fyrst og fremst um flekahreyfingar að ræða,“ svarar Haraldur. „Ég lýsi í blogginu hvaða kraftar það eru, sem stýra þeim flekahreyfingum. Þetta eru miklar hreyfingar, sem hafa rifið og opnað íslensku skorpuna alveg niður í toppinn á möttlinum undir Reykjanesi. Efst í möttlinum undir Reykjanesi er alltaf einhver kvika fyrir hendi, en magnið af basalt kviku efst í möttlinum virðist nú sennilega ekki vera nægjanlegt til að fylla ganginn og rísa alla leið upp á yfirborð, heldur gutlar það þarna niðri á um eins kílómetra dýpi í ganginum,“ segir eldfjallafræðingurinn í svari til fréttastofunnar og bætir við: Haraldur við rætur Snæfellsjökuls árið 2014 við upptökur á þættinum Um land allt.Arnar Halldórsson „Sú vísa er víst aldrei of oft kveðin, að jarðskorpuhreyfingar enda ekki endilega með eldgosi. Við höfum fjöldamörg dæmi um það. Til dæmis umbrotin undir Upptyppingum árin 2007 og 2008, og svo má mörg dæmi nefna. Kvikugangurinn sem liggur undir Grindavíkursvæðinu virðist nú staðnaður. Ef hann rís ekki fljótlega eru miklar líkur á því að hann kólni og byrji að storkna. Ef svo fer, þá mun hann ekki ná yfirborði í þetta sinn. En við verðum að líta á atburði vikunnar sem aðeins byrjunina á endurvakningu jarðskorpuhreyfinga á Reykjanesi og því má búast við erfiðum tímum framundan í sambúð fólksins við miskunnarlaus umbrot jarðar,“ segir Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur. Fjallað var um ævintýralegan lífsferil Haraldar í þættinum Um land allt á Stöð 2 árið 2015, sem sjá má hér: Í seinni þættinum af tveimur fylgdi Haraldur áhorfendum um leyndardóma Snæfellsness:
Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Grindavík Vísindi Almannavarnir Tengdar fréttir Vill færa Eldfjallasafnið úr Stykkishólmi á Reykjanes Eldgosið í Geldingadölum markar mikil tímamót í jarðsögunni þar sem vísindamenn fá í fyrsta skipti innsýn í möttulinn undir Íslandi. Þetta sagði Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, í Víglínunni í dag. 28. mars 2021 18:30 Segir það verða erfiðari ákvörðun að hleypa fólki aftur til Grindavíkur Jarðvísindamennirnir Freysteinn Sigmundsson og Kristín Jónsdóttir telja nokkrar vikur að lágmarki í að Grindvíkingar komist aftur heim til sín. Kristín segir það kannski auðvelda ákvörðun að rýma en það verði alltaf erfiðari ákvörðun að hleypa fólki til baka. 14. nóvember 2023 19:19 Telur innskot kviku líklegra en eldgos á Reykjanesskaga Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, einn kunnasti jarðvísindamaður Íslendinga, bendir á háa eðlisþyngd kvikunnar og að kvikuinnskot séu algengari en eldgos. 2. febrúar 2020 11:15 Spá Haraldar rættist um goslok „í lok febrúar eða byrjun mars“ "Kúrfan spáir því um goslok í lok febrúar eða byrjun mars 2015,“ skrifaði Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur þann 15. nóvember. 28. febrúar 2015 12:39 Kvika frá Krýsuvík gæti gosið upp í Reykjavík Eldgos gæti komið upp í jaðri Reykjavíkur, í sprungukerfi frá Krýsuvíkureldstöðinni. 11. febrúar 2015 20:32 Mest lesið Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Innlent Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Erlent „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Bugun þar til farið var í fasta fáliðun á föstudögum Innlent Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Erlent Hamas liðar vilja ekki afvopnast Erlent Nafngreina árásarmanninn í Manchester Erlent Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Innlent Rauk upp úr flugvél Jet2 Innlent Fleiri fréttir Tillögurnar í leikskólamálum séu vonbrigði og uppgjöf Jörð skelfur í Krýsuvík og Þjóðaröryggisráð fundaði í morgun Bugun þar til farið var í fasta fáliðun á föstudögum Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Hafnaði kæru Sameindar vegna Konukots í Ármúla Ingibjörg tekur slaginn við Bergþór Skjálftahrina við Krýsuvík og Kleifarvatn Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Bergþór vill verða varaformaður Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Rauk upp úr flugvél Jet2 Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Nýjar tillögur falli á herðar vinnandi foreldra Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Til umræðu að setja upp lokunarpósta við Fossvogsbrú Ragnhildur tekur við Kveik Blæs á sögusagnir um úthugsaða fléttu og ótti við að enda rúmliggjandi Vilja að fallið verði frá hækkun áfengisskatta „Þetta er auðvitað allt of lítið úrtak til að vera marktækt“ Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Miklar breytingar á gjaldskrá leikskóla borgarinnar Nýr stjóri Icelandair vildi bara Airbus þegar hann stýrði Play Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Óánægja með Kópavogsmódelið: Foreldrar upplifa samviskubit, aukið álag og stöðuga tímapressu Hátt spennustig um borð eftir að ísraelski sjóherinn hóf handtökur Bein útsending: Opnunarmálstofa Menntakviku - Kennaramenntun í deiglunni Hraðamyndavélar settar upp við Þingvelli Hjóla í forseta ASÍ og segja hann afvegaleiða umræðuna Býður sig fram til áframhaldandi formennsku Sjá meira
Vill færa Eldfjallasafnið úr Stykkishólmi á Reykjanes Eldgosið í Geldingadölum markar mikil tímamót í jarðsögunni þar sem vísindamenn fá í fyrsta skipti innsýn í möttulinn undir Íslandi. Þetta sagði Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, í Víglínunni í dag. 28. mars 2021 18:30
Segir það verða erfiðari ákvörðun að hleypa fólki aftur til Grindavíkur Jarðvísindamennirnir Freysteinn Sigmundsson og Kristín Jónsdóttir telja nokkrar vikur að lágmarki í að Grindvíkingar komist aftur heim til sín. Kristín segir það kannski auðvelda ákvörðun að rýma en það verði alltaf erfiðari ákvörðun að hleypa fólki til baka. 14. nóvember 2023 19:19
Telur innskot kviku líklegra en eldgos á Reykjanesskaga Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, einn kunnasti jarðvísindamaður Íslendinga, bendir á háa eðlisþyngd kvikunnar og að kvikuinnskot séu algengari en eldgos. 2. febrúar 2020 11:15
Spá Haraldar rættist um goslok „í lok febrúar eða byrjun mars“ "Kúrfan spáir því um goslok í lok febrúar eða byrjun mars 2015,“ skrifaði Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur þann 15. nóvember. 28. febrúar 2015 12:39
Kvika frá Krýsuvík gæti gosið upp í Reykjavík Eldgos gæti komið upp í jaðri Reykjavíkur, í sprungukerfi frá Krýsuvíkureldstöðinni. 11. febrúar 2015 20:32
Óánægja með Kópavogsmódelið: Foreldrar upplifa samviskubit, aukið álag og stöðuga tímapressu