Ný gildi á Íslandi 24. nóvember 2008 04:30 Eftir þær sviptingar sem nú hafa orðið í íslensku efnahagslífi er ekki annað hægt að segja en að það sé grátlegt fyrir íslenska alþýðu að horfa uppá það ástand sem nú blasir við þjóðinni. Ástand sem er að langstærstum hluta tilkomið vegna ofþenslu bankakerfisins og græðgisvæðingar sem hér hefur ríkt undanfarin ár í fjármálageiranum. Þjóð sem átti nánast skuldlausan ríkissjóð um síðustu áramót horfir nú upp á stórauknar skuldir þjóðarbúsins vegna græðgisvæðingar útrásarvíkinganna. Það er með miklum ólíkindum að bankarnir skuli hafa náð að skuldsetja sig jafn mikið og raunin varð. Það var löngu orðið ljóst að íslenska hagkerfið hafði enga burði til að standa undir ofvexti íslensku bankana enda voru þeir búnir að vaxa 12 falt umfram þjóðarframleiðslu. Íslenskri alþýðu þessa lands ofbauð þau ofurlaun sem æðstu stjórnendur fjármálageirans fengu. Nægir að nefna í því sambandi laun bankastjóra Kaupþings upp á 64 milljónir á mánuði, árslaun sem námu rúmum 700 milljónum króna, eða þegar bankastjóri Glitnis fékk 300 milljónir fyrir það eitt að hefja störf hjá nýjum banka. Þegar verkalýðshreyfingin og fleiri aðilar gagnrýndu kaupréttarsamninga, bónusa og önnur ofurlaun hjá starfsmönnum fjármálastofnana þá komu skýr svör frá þeim aðilum: ykkur grálúsuga almúganum kemur þetta ekkert við. Raunin hefur hins vegar orðið allt önnur, okkur kom þetta svo sannarlega við. Ég tala nú ekki um þegar þessir snillingar eru búnir að veðsetja íslenska þjóð uppí rjáfur á erlendri grundu og það án vitundar megin þorra almennings þessa lands. Búið var að veðsetja íslenska þjóð fyrir allt að 640 milljarða vegna Icesave reikninga Landsbankans. Ríkisstjórn Íslands hefur nú gengið frá óútfylltum tékka vegna Icesave reikninga og getur sá tékki numið allt að 640 miljörðum, fer allt eftir því hversu langt eignir Landsbankans ganga uppí þessa skuld. Á þessari stundu veit enginn hver hinn endalega upphæð verður sem við og næstu kynslóðir þurfum að greiða vegna græðgisvæðingar þessara manna. Það á að vera skýlaus krafa að leitað verði allra leiða til að frysta eigur þeirra útrásarvíkinga sem stóðu að útrás bankanna á meðan rannsókn fer fram á hruni bankanna. Það á líka að vera skýlaus krafa að þeir aðilar sem skuldsettu íslenska alþýðu uppí rjáfur á erlendri grundu verði látnir sæta ábyrgð og einnig allir þeir eftirlitsaðilar sem brugðust hlutverki sínu. Við vitum hvað gerist ef skipstjóri á skuttogara sofnar á sinni vakt og siglir skipi sínu uppí brimgarð. Jú, hann er sviptur skipstjórnarréttindum tafarlaust og er dæmdur af dómstólum fyrir vítavert gáleysi í starfi. En þeir aðilar sem standa við stýrið á þjóðarskútunni og sigla á 12 mílna ferð beint uppí stórgrýttan brimgarðinn með skelfilegum afleiðingum fyrir allan almenning í þessu landi virðast ekki ætla að axla neina ábyrgð. Allir þessir aðilar segja: ekki benda á mig! Krafa almennings er sú að hér verði tekin upp ný gildi í íslensku samfélagi, gildi sem lúta ekki að græðgi, sérhagsmunagæslu, einkavinavæðingu og hroka í garð almennings. Þessi nýju gildi eiga að lúta að réttlæti, jöfnuði og virðingu. Það er klárt mál að það þarf að fara fram uppgjör í þessu samfélagi vegna þess stórslyss sem hér hefur orðið í íslensku efnahagslífi. Slíkt uppgjör getur ekki farið fram nema að boðað verði hér til kosninga og það í síðasta lagi í mars eða apríl. Höfundur er formaður Verkalýðsfélags Akraness. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vilhjálmur Birgisson Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Sjá meira
Eftir þær sviptingar sem nú hafa orðið í íslensku efnahagslífi er ekki annað hægt að segja en að það sé grátlegt fyrir íslenska alþýðu að horfa uppá það ástand sem nú blasir við þjóðinni. Ástand sem er að langstærstum hluta tilkomið vegna ofþenslu bankakerfisins og græðgisvæðingar sem hér hefur ríkt undanfarin ár í fjármálageiranum. Þjóð sem átti nánast skuldlausan ríkissjóð um síðustu áramót horfir nú upp á stórauknar skuldir þjóðarbúsins vegna græðgisvæðingar útrásarvíkinganna. Það er með miklum ólíkindum að bankarnir skuli hafa náð að skuldsetja sig jafn mikið og raunin varð. Það var löngu orðið ljóst að íslenska hagkerfið hafði enga burði til að standa undir ofvexti íslensku bankana enda voru þeir búnir að vaxa 12 falt umfram þjóðarframleiðslu. Íslenskri alþýðu þessa lands ofbauð þau ofurlaun sem æðstu stjórnendur fjármálageirans fengu. Nægir að nefna í því sambandi laun bankastjóra Kaupþings upp á 64 milljónir á mánuði, árslaun sem námu rúmum 700 milljónum króna, eða þegar bankastjóri Glitnis fékk 300 milljónir fyrir það eitt að hefja störf hjá nýjum banka. Þegar verkalýðshreyfingin og fleiri aðilar gagnrýndu kaupréttarsamninga, bónusa og önnur ofurlaun hjá starfsmönnum fjármálastofnana þá komu skýr svör frá þeim aðilum: ykkur grálúsuga almúganum kemur þetta ekkert við. Raunin hefur hins vegar orðið allt önnur, okkur kom þetta svo sannarlega við. Ég tala nú ekki um þegar þessir snillingar eru búnir að veðsetja íslenska þjóð uppí rjáfur á erlendri grundu og það án vitundar megin þorra almennings þessa lands. Búið var að veðsetja íslenska þjóð fyrir allt að 640 milljarða vegna Icesave reikninga Landsbankans. Ríkisstjórn Íslands hefur nú gengið frá óútfylltum tékka vegna Icesave reikninga og getur sá tékki numið allt að 640 miljörðum, fer allt eftir því hversu langt eignir Landsbankans ganga uppí þessa skuld. Á þessari stundu veit enginn hver hinn endalega upphæð verður sem við og næstu kynslóðir þurfum að greiða vegna græðgisvæðingar þessara manna. Það á að vera skýlaus krafa að leitað verði allra leiða til að frysta eigur þeirra útrásarvíkinga sem stóðu að útrás bankanna á meðan rannsókn fer fram á hruni bankanna. Það á líka að vera skýlaus krafa að þeir aðilar sem skuldsettu íslenska alþýðu uppí rjáfur á erlendri grundu verði látnir sæta ábyrgð og einnig allir þeir eftirlitsaðilar sem brugðust hlutverki sínu. Við vitum hvað gerist ef skipstjóri á skuttogara sofnar á sinni vakt og siglir skipi sínu uppí brimgarð. Jú, hann er sviptur skipstjórnarréttindum tafarlaust og er dæmdur af dómstólum fyrir vítavert gáleysi í starfi. En þeir aðilar sem standa við stýrið á þjóðarskútunni og sigla á 12 mílna ferð beint uppí stórgrýttan brimgarðinn með skelfilegum afleiðingum fyrir allan almenning í þessu landi virðast ekki ætla að axla neina ábyrgð. Allir þessir aðilar segja: ekki benda á mig! Krafa almennings er sú að hér verði tekin upp ný gildi í íslensku samfélagi, gildi sem lúta ekki að græðgi, sérhagsmunagæslu, einkavinavæðingu og hroka í garð almennings. Þessi nýju gildi eiga að lúta að réttlæti, jöfnuði og virðingu. Það er klárt mál að það þarf að fara fram uppgjör í þessu samfélagi vegna þess stórslyss sem hér hefur orðið í íslensku efnahagslífi. Slíkt uppgjör getur ekki farið fram nema að boðað verði hér til kosninga og það í síðasta lagi í mars eða apríl. Höfundur er formaður Verkalýðsfélags Akraness.
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar