Ég er nammigrís 25. febrúar 2012 06:00 Dagur 1 Kæra dagbók. Ég heiti Lísa og er nammigrís. Ég elska að borða nammi og drekka gos. Foreldrar mínir reyna stundum að grípa í taumana og hafa hemil á mér en ég er lagin við að ná mínu fram. Til dæmis um daginn þegar mamma var úti að versla og pabbi að horfa á enska boltann. Ég fór að suða í pabba um sælgæti en hann var svo æstur yfir leiknum að hann veitti mér enga athygli. Ég hélt áfram því ég vissi af góðgæti uppi í eldhússkáp en pabbi virtist algerlega heyrnarlaus. Þegar fyrri hálfleikur var að enda gat ég ekki meir. Tárin tóku að streyma niður kinnar mínar. Að lokum var ég farin að hágráta og eftir því sem pabbi hækkaði í sjónvarpstækinu hækkaði grátur minn en skyndilega stökk hann fram í eldhús og kom til baka með fullan poka af súkkulaði og karamellum. Ég brosti gegnum tárin.Dagur 2 Afi og amma koma stundum í heimsókn. Pabbi fussar og segir að amma sé með nefið ofan í öllu. Til dæmis þegar hún opnar ísskápinn og dæsir yfir öllum tveggja lítra gosflöskunum sem þar blasa við. Hún segir að pabbi og mamma séu af goskynslóðinni. Þeim væri nær að drekka blessaða mjólkina og styrkja íslenskan landbúnað í stað þess að kaupa þetta ropvatn sem eyðileggur tennurnar í fólki. Amma er alltaf að hugsa um heilsuna og hleypur maraþon á hverju ári. Afi er miklu rólegri. Við horfum saman á vídeó og hann laumar að mér brjóstsykursmola. „Láttu hana ömmu þína ekki vita af þessu" hvíslar hann.Dagur 3 Ég er nýkomin úr skólanum og er ein heima. Ég er svona lyklabarn. Ég er svöng og mig langar í kremkexið sem er uppi í eldhússkáp. Eftir smá stund er ég orðin södd og glöð, með súkkulaðikrem út á kinnum og kexmylsnu út um allt eldhúsgólf. Ég má ekki fá gos í dag, en það sér enginn þótt það vanti smá. Með einhverju þarf að skola kexinu niður. Á leiðinni inn í herbergið mitt renni ég hendinni ofan í skál og næli mér í súkkulaðikúlur.Dagur 4 Ég fór til tannlæknis í dag. Pabbi er í sjokki og mamma í taugaáfalli eftir að hafa fengið reikninginn. Það verða víst ekki fleiri verslunarferðir hjá henni á næstunni. Ég er með 3 skemmdar tennur. Þegar tannfræðingurinn,sem heitir Lilja, fór að rekja garnirnar úr mömmu hvernig mataræði fjölskyldunnar væri háttað hélt ég að hún þyrfti áfallahjálp. „Þetta er hræðilegt" hrópaði hún. Við fengum síðan leiðbeiningar í munnhirðu og fræðslu um mataræði: „Ekki borða sætindi oftar en einu sinni í viku. Ákveðið hvaða sælgæti og hversu mikið þið ætlið að kaupa og borðið á sem skemmstum tíma. Burstið á eftir með flúortannkremi. Tennurnar þurfa hvíld á milli máltíða. Ef maður er að farast úr hungri er gott að fá sér eitthvað hollt eins og ávöxt, brauðsneið með hollu áleggi eða súrmjólk. Í mjólkurvörum er oft viðbættur sykur. Lærið að lesa utan á matvörur og kanna sykurinnihald þeirra. Tennurnar á að bursta tvisvar á dag. Börn þurfa hjálp við tannburstun fram að 10 ára aldri og eftir það gott aðhald og eftirlit frá foreldrum." Eftir að tannfræðingurinn hafði sýnt okkur réttu handtökin við tannburstunina dæsti mamma rauð í framan og sagði að þetta hefði hún þurft að læra fyrir 20 árum.Dagur 5 Við erum ennþá að melta það sem tannfræðingurinn fræddi okkur um. „Sykraðir gosdrykkir eru óhollir fyrir tennurnar. Sama gildir um ávaxtasafa og djús. Einnig ber að varast ósykruðu drykkina því að rotvarnarefnin í þeim leysa upp glerunginn. Ef alltaf er verið að súpa á þessu sulli liggja tennurnar alla daga í sykri og glerungseyðandi rotvarnarefnum." Nú er komið kvöld og rólegt yfir öllu. Mamma tók æðiskast í eldhúsinu í dag. Allir skápar eru hálftómir. Kex, sælgæti, snakk og önnur óhollusta horfin. „Nóg pláss. Ekki þörf á nýrri eldhúsinnréttingu" segir hún við pabba. Við höfum ákveðið að hafa nammidag á laugardögum. Pabbi horfir á sig á hlið í speglinum og strýkur magann. „Ég keypti mér kort í ræktina í dag" segir hann og hverfur út um dyrnar. Ég á tíma hjá tannlækninum á morgun. Ég kvíði svolítið fyrir. Mamma er sest niður með prjónana og horfir á sjónvarpið. Skyldi hún hafa hent öllum karamellunum? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðanir Mest lesið Eingreiðsla til öryrkja í desember bundin við lögheimili á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Konur sem þögðu, kynslóð sem aldrei fékk sviðið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Ísland úr Eurovision 2026 Sædís Ósk Arnbjargardóttir Skoðun Fokk jú Austurland Kristján Ingimarsson Skoðun Hver á að kenna börnunum í Kópavogi í framtíðinni? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Kosningin í stjórn RÚV á morgun mun aldrei gleymast Björn B. Björnsson Skoðun Þegar hjálpin verður fjarlæg – upplifun mín úr heilbrigðiskerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Fjör á fjármálamarkaði Fastir pennar Er þín fasteign útsett fyrir loftslagsbreytingum og náttúruvá? Kristján Andrésson Skoðun Hafa þjófar meiri rétt? Hilmar Freyr Gunnarsson Skoðun Skoðun Skoðun Er þín fasteign útsett fyrir loftslagsbreytingum og náttúruvá? Kristján Andrésson skrifar Skoðun Kosningin í stjórn RÚV á morgun mun aldrei gleymast Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Um lifandi tónlist í leikhúsi Þórdís Gerður Jónsdóttir skrifar Skoðun Mikilvæg innspýting fyrir þekkingarsamfélagið Logi Einarsson skrifar Skoðun Hafa þjófar meiri rétt? Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar Skoðun Hafnarfjarðarbær: þjónustustofnun eða valdakerfi? Óskar Steinn Ómarsson skrifar Skoðun Breytt forgangsröðun jarðganga Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Gerendur fá frípassa í ofbeldismálum Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ferðasjóður íþróttafélaga hækkaður um 100 milljónir Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Alvöru árangur áfram og ekkert stopp Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Göfug orkuskipti í orði - öfug orkuskipti í verki Þrándur Sigurjón Ólafsson skrifar Skoðun Hver á að kenna börnunum í Kópavogi í framtíðinni? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Konur sem þögðu, kynslóð sem aldrei fékk sviðið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Skinka og sígarettur Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Skamm! (-sýni) Kristján Fr. Friðbertsson skrifar Skoðun Fatlað fólk er miklu meira en tölur í excel skjali Ágústa Arna Sigurdórsdóttir skrifar Skoðun Hvað er að marka ríkisstjórn sem segir eitt en gerir annað? Jóhannes Þór Skúlason skrifar Skoðun Þegar fjárlögin vinna gegn markmiðinu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Ríkisstjórnin svíkur öryrkja sem eru búsettir erlendis Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Getur heilbrigðisþjónusta verið á heimsmælikvarða án nýrra krabbameinslyfja? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Ísland hafnar mótorhjólum Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Skýrslufargan: mikið skrifað, lítið lesið og lítið gert Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Brýn þörf á heildstæðum lausnum fyrir heilbrigðisþjónustu á Norðurlandi Sunna Hlín Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Álafosskvos – verndarsvæði í byggð Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Þrjú tonn af sandi Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ísland úr Eurovision 2026 Sædís Ósk Arnbjargardóttir skrifar Skoðun Fokk jú Austurland Kristján Ingimarsson skrifar Skoðun Ný þjóðaröryggisstefna Bandaríkjanna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Gleðibankinn er tómur Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Þegar hjálpin verður fjarlæg – upplifun mín úr heilbrigðiskerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Sjá meira
Dagur 1 Kæra dagbók. Ég heiti Lísa og er nammigrís. Ég elska að borða nammi og drekka gos. Foreldrar mínir reyna stundum að grípa í taumana og hafa hemil á mér en ég er lagin við að ná mínu fram. Til dæmis um daginn þegar mamma var úti að versla og pabbi að horfa á enska boltann. Ég fór að suða í pabba um sælgæti en hann var svo æstur yfir leiknum að hann veitti mér enga athygli. Ég hélt áfram því ég vissi af góðgæti uppi í eldhússkáp en pabbi virtist algerlega heyrnarlaus. Þegar fyrri hálfleikur var að enda gat ég ekki meir. Tárin tóku að streyma niður kinnar mínar. Að lokum var ég farin að hágráta og eftir því sem pabbi hækkaði í sjónvarpstækinu hækkaði grátur minn en skyndilega stökk hann fram í eldhús og kom til baka með fullan poka af súkkulaði og karamellum. Ég brosti gegnum tárin.Dagur 2 Afi og amma koma stundum í heimsókn. Pabbi fussar og segir að amma sé með nefið ofan í öllu. Til dæmis þegar hún opnar ísskápinn og dæsir yfir öllum tveggja lítra gosflöskunum sem þar blasa við. Hún segir að pabbi og mamma séu af goskynslóðinni. Þeim væri nær að drekka blessaða mjólkina og styrkja íslenskan landbúnað í stað þess að kaupa þetta ropvatn sem eyðileggur tennurnar í fólki. Amma er alltaf að hugsa um heilsuna og hleypur maraþon á hverju ári. Afi er miklu rólegri. Við horfum saman á vídeó og hann laumar að mér brjóstsykursmola. „Láttu hana ömmu þína ekki vita af þessu" hvíslar hann.Dagur 3 Ég er nýkomin úr skólanum og er ein heima. Ég er svona lyklabarn. Ég er svöng og mig langar í kremkexið sem er uppi í eldhússkáp. Eftir smá stund er ég orðin södd og glöð, með súkkulaðikrem út á kinnum og kexmylsnu út um allt eldhúsgólf. Ég má ekki fá gos í dag, en það sér enginn þótt það vanti smá. Með einhverju þarf að skola kexinu niður. Á leiðinni inn í herbergið mitt renni ég hendinni ofan í skál og næli mér í súkkulaðikúlur.Dagur 4 Ég fór til tannlæknis í dag. Pabbi er í sjokki og mamma í taugaáfalli eftir að hafa fengið reikninginn. Það verða víst ekki fleiri verslunarferðir hjá henni á næstunni. Ég er með 3 skemmdar tennur. Þegar tannfræðingurinn,sem heitir Lilja, fór að rekja garnirnar úr mömmu hvernig mataræði fjölskyldunnar væri háttað hélt ég að hún þyrfti áfallahjálp. „Þetta er hræðilegt" hrópaði hún. Við fengum síðan leiðbeiningar í munnhirðu og fræðslu um mataræði: „Ekki borða sætindi oftar en einu sinni í viku. Ákveðið hvaða sælgæti og hversu mikið þið ætlið að kaupa og borðið á sem skemmstum tíma. Burstið á eftir með flúortannkremi. Tennurnar þurfa hvíld á milli máltíða. Ef maður er að farast úr hungri er gott að fá sér eitthvað hollt eins og ávöxt, brauðsneið með hollu áleggi eða súrmjólk. Í mjólkurvörum er oft viðbættur sykur. Lærið að lesa utan á matvörur og kanna sykurinnihald þeirra. Tennurnar á að bursta tvisvar á dag. Börn þurfa hjálp við tannburstun fram að 10 ára aldri og eftir það gott aðhald og eftirlit frá foreldrum." Eftir að tannfræðingurinn hafði sýnt okkur réttu handtökin við tannburstunina dæsti mamma rauð í framan og sagði að þetta hefði hún þurft að læra fyrir 20 árum.Dagur 5 Við erum ennþá að melta það sem tannfræðingurinn fræddi okkur um. „Sykraðir gosdrykkir eru óhollir fyrir tennurnar. Sama gildir um ávaxtasafa og djús. Einnig ber að varast ósykruðu drykkina því að rotvarnarefnin í þeim leysa upp glerunginn. Ef alltaf er verið að súpa á þessu sulli liggja tennurnar alla daga í sykri og glerungseyðandi rotvarnarefnum." Nú er komið kvöld og rólegt yfir öllu. Mamma tók æðiskast í eldhúsinu í dag. Allir skápar eru hálftómir. Kex, sælgæti, snakk og önnur óhollusta horfin. „Nóg pláss. Ekki þörf á nýrri eldhúsinnréttingu" segir hún við pabba. Við höfum ákveðið að hafa nammidag á laugardögum. Pabbi horfir á sig á hlið í speglinum og strýkur magann. „Ég keypti mér kort í ræktina í dag" segir hann og hverfur út um dyrnar. Ég á tíma hjá tannlækninum á morgun. Ég kvíði svolítið fyrir. Mamma er sest niður með prjónana og horfir á sjónvarpið. Skyldi hún hafa hent öllum karamellunum?
Þegar hjálpin verður fjarlæg – upplifun mín úr heilbrigðiskerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Skoðun Getur heilbrigðisþjónusta verið á heimsmælikvarða án nýrra krabbameinslyfja? Halla Þorvaldsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Brýn þörf á heildstæðum lausnum fyrir heilbrigðisþjónustu á Norðurlandi Sunna Hlín Jóhannesdóttir skrifar
Skoðun Þegar hjálpin verður fjarlæg – upplifun mín úr heilbrigðiskerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Þegar hjálpin verður fjarlæg – upplifun mín úr heilbrigðiskerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun