Vaðlaheiðarvegavinnuvarnaðarorð Ólafur Þ. Stephensen skrifar 25. apríl 2012 06:00 Þingmenn ræða á næstu dögum frumvarp Oddnýjar Harðardóttur fjármálaráðherra þar sem hún fer fram á heimild Alþingis til að lána Vaðlaheiðargöngum hf. 8,7 milljarða króna af peningum skattgreiðenda. Eitt af fylgiskjölum frumvarpsins er umsögn Ríkisábyrgðasjóðs. Þar eru sett fram sterk varnaðarorð um áhættuna sem ríkissjóður tekur á sig með lánveitingunni. Ríkisábyrgðasjóður bendir meðal annars á að það sé rangt, sem haldið hefur verið fram, að gerð Vaðlaheiðarganga sé einkaframkvæmd með ríkisábyrgð. Einkaframkvæmd feli í sér að áhætta sé færð frá ríkinu til einkaaðila. Í þessu tilviki sé hins vegar ráð fyrir því gert að ríkissjóður „taki á sig alla áhættu varðandi fjármögnun verkefnisins ásamt því að þurfa að treysta því að fjárfestar endurfjármagni án ríkisábyrgðar verkefnið að framkvæmdum loknum árið 2018." Ríkisábyrgðasjóður gerir, eins og margir fleiri, athugasemdir við forsendur Vaðlaheiðarverkefnisins hvað varðar spár um umferðarþróun og rekstrarkostnað. Jafnvel þótt þær forsendur, auk áætlana um stofnkostnað og veggjöld, stæðust telur sjóðurinn verkefnið áhættusamt. Hann telur áætlanir um að hægt verði að endurfjármagna lán ríkisins með langtímaláni á 3,7% vöxtum alltof bjartsýnar. Sjóðurinn telur líklegt að fjármagnskostnaðurinn verði allt að tvöfalt hærri. Þá standi göngin ekki undir sér og verulegar líkur séu á greiðslufalli. Þá sitja skattgreiðendur uppi með allan kostnað af framkvæmdinni, eins og margir hafa varað við. Í greinargerðinni með frumvarpi Oddnýjar er gert lítið úr umsögn Ríkisábyrgðasjóðs og sagt að ekki séu „nein merki um að á næstu árum verði um sérstakan viðsnúning að ræða varðandi þróun vaxta verðtryggðra skuldabréfa." Óneitanlega er athyglisvert að þetta skuli vera skoðun fjármálaráðherra á málinu, því að í grein hér í blaðinu fyrir stuttu hvatti hún til þess að tækifærið yrði notað til að greiða niður skuldir ríkissjóðs á næstunni, á meðan vextir væru lágir, vegna þess að „enginn veit hvernig vaxtastigið í heiminum mun þróast á næstu árum" eins og sagði þar. Peningarnir, sem Vaðlaheiðargöngum hf. verða lánaðir, verða ekki notaðir til að borga niður skuldir og ekki heldur til neinna annarra verkefna ríkisins. Ríkisábyrgðasjóður sagði í umsögn sinni að áhætta ríkissjóðs af Vaðlaheiðarverkefninu væri slík að nær gæti verið að ríkissjóður fjármagnaði verkið að fullu eins og aðrar opinberar framkvæmdir. Ef peningar eru til svo splæsa megi í dýrar vegaframkvæmdir, liggur hins vegar fyrir að aðrar framkvæmdir í öðrum landshlutum eru taldar brýnni bæði vegna öryggis- og hagkvæmnisjónarmiða. Einkaframkvæmdin svokallaða var forsenda þess að Vaðlaheiðargöngum var kippt fram fyrir í framkvæmdaröðinni. Vaðlaheiðarverkefnið hefur verið keyrt áfram af meira kappi en forsjá, af hálfu þingmanna Norðausturkjördæmis og ríkisstjórnarinnar. Alþingi ber hins vegar að hlusta á varnaðarorðin og taka ákvörðun út frá hagsmunum skattgreiðenda. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Ólafur Stephensen Skoðanir Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Þingmenn ræða á næstu dögum frumvarp Oddnýjar Harðardóttur fjármálaráðherra þar sem hún fer fram á heimild Alþingis til að lána Vaðlaheiðargöngum hf. 8,7 milljarða króna af peningum skattgreiðenda. Eitt af fylgiskjölum frumvarpsins er umsögn Ríkisábyrgðasjóðs. Þar eru sett fram sterk varnaðarorð um áhættuna sem ríkissjóður tekur á sig með lánveitingunni. Ríkisábyrgðasjóður bendir meðal annars á að það sé rangt, sem haldið hefur verið fram, að gerð Vaðlaheiðarganga sé einkaframkvæmd með ríkisábyrgð. Einkaframkvæmd feli í sér að áhætta sé færð frá ríkinu til einkaaðila. Í þessu tilviki sé hins vegar ráð fyrir því gert að ríkissjóður „taki á sig alla áhættu varðandi fjármögnun verkefnisins ásamt því að þurfa að treysta því að fjárfestar endurfjármagni án ríkisábyrgðar verkefnið að framkvæmdum loknum árið 2018." Ríkisábyrgðasjóður gerir, eins og margir fleiri, athugasemdir við forsendur Vaðlaheiðarverkefnisins hvað varðar spár um umferðarþróun og rekstrarkostnað. Jafnvel þótt þær forsendur, auk áætlana um stofnkostnað og veggjöld, stæðust telur sjóðurinn verkefnið áhættusamt. Hann telur áætlanir um að hægt verði að endurfjármagna lán ríkisins með langtímaláni á 3,7% vöxtum alltof bjartsýnar. Sjóðurinn telur líklegt að fjármagnskostnaðurinn verði allt að tvöfalt hærri. Þá standi göngin ekki undir sér og verulegar líkur séu á greiðslufalli. Þá sitja skattgreiðendur uppi með allan kostnað af framkvæmdinni, eins og margir hafa varað við. Í greinargerðinni með frumvarpi Oddnýjar er gert lítið úr umsögn Ríkisábyrgðasjóðs og sagt að ekki séu „nein merki um að á næstu árum verði um sérstakan viðsnúning að ræða varðandi þróun vaxta verðtryggðra skuldabréfa." Óneitanlega er athyglisvert að þetta skuli vera skoðun fjármálaráðherra á málinu, því að í grein hér í blaðinu fyrir stuttu hvatti hún til þess að tækifærið yrði notað til að greiða niður skuldir ríkissjóðs á næstunni, á meðan vextir væru lágir, vegna þess að „enginn veit hvernig vaxtastigið í heiminum mun þróast á næstu árum" eins og sagði þar. Peningarnir, sem Vaðlaheiðargöngum hf. verða lánaðir, verða ekki notaðir til að borga niður skuldir og ekki heldur til neinna annarra verkefna ríkisins. Ríkisábyrgðasjóður sagði í umsögn sinni að áhætta ríkissjóðs af Vaðlaheiðarverkefninu væri slík að nær gæti verið að ríkissjóður fjármagnaði verkið að fullu eins og aðrar opinberar framkvæmdir. Ef peningar eru til svo splæsa megi í dýrar vegaframkvæmdir, liggur hins vegar fyrir að aðrar framkvæmdir í öðrum landshlutum eru taldar brýnni bæði vegna öryggis- og hagkvæmnisjónarmiða. Einkaframkvæmdin svokallaða var forsenda þess að Vaðlaheiðargöngum var kippt fram fyrir í framkvæmdaröðinni. Vaðlaheiðarverkefnið hefur verið keyrt áfram af meira kappi en forsjá, af hálfu þingmanna Norðausturkjördæmis og ríkisstjórnarinnar. Alþingi ber hins vegar að hlusta á varnaðarorðin og taka ákvörðun út frá hagsmunum skattgreiðenda.
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun