Haltu kjafti og vertu sæt Jónas Sen skrifar 21. janúar 2015 13:30 "Músíkin kom nokkuð vel út. Túlkunin var kraftmikil og lifandi,“ segir í dómnum. Mynd/Úr einkasafni Tónlist Verk eftir Farrenc og Schubert í Kammermúsíkklúbbnum í Norðurljósum Hörpu sunnudaginn 18. janúar. Konur sem sömdu tónlist þurftu lengi vel að þola mikla fordóma. Það þótti kannski allt í lagi að þær væru söngkonur eða hljóðfæraleikarar. En að öðru leyti áttu þær bara að vera sætar og halda kjafti. Kærasta Gustavs Mahler, Alma, var til dæmis tónskáld. Gustav tók hana tali við upphaf sambands þeirra, honum fannst ekki við hæfi að hún væri að fást við tónsmíðar vegna þess að HANN væri tónskáld! Það mætti ekki vera samkeppni á milli þeirra. Hún ætti fyrst og fremst að vera auðmjúk eiginkona. Skilyrði fyrir hjónabandi væri að hún léti tónsmíðarnar eiga sig. Kventónskáld á nítjándu öldinni tóku því stundum til bragðs að semja undir karlkyns dulnefni. Nokkrar tónsmíðar eftir Mendelssohn eru til dæmis alls ekki eftir hann, heldur eftir systur hans, sem hét Fanny. Hún notaði nafn bróður síns svo einhver vildi yfirleitt heyra tónlist hennar. Louise Farrenc (1804-1875) virðist hafa verið undantekning. Hún samdi ekki undir dulnefni eftir því sem ég best veit og naut samt nokkurrar virðingar á meðan hún lifði. En þegar hún lést féllu verk hennar þó í gleymsku. Ekki er það fyrr en nýverið, með auknum áhuga á tónlist liðinna kventónskálda, að rykið hefur verið dustað af tónsmíðum hennar. Eitt þeirra var flutt á tónleikum Kammermúsíkklúbbsins á sunnudagskvöldið. Þetta var kvintett fyrir píanó, fiðlu, víólu, selló og kontrabassa op. 30. Flytjendur voru Gréta Guðnadóttir á fiðlu, Guðrún Þórarinsdóttir á víólu, Júlía Mogensen á selló, Þórir Jóhannsson á kontrabassa og Ingunn Hildur Hauksdóttir á píanó. Músíkin kom nokkuð vel út. Túlkunin var kraftmikil og lifandi. Maður dáðist sérstaklega að litríkum píanóleiknum, sem var afar lipur og óheftur. Víólu- og sellóleikurinn var líka fagmannlegur, sem og kontrabassaspilið, en fiðluleikurinn var dálítið ómarkviss á köflum. Hann var ekki alltaf hreinn. Svipaða sögu er að segja um hinn svokallaða Silungakvintett eftir Schubert, sem var leikinn eftir hlé. Fimmmenningarnir spiluðu af lífi og sál, en það dugði ekki alveg til að gera upplifunina ánægjulega. Ástæðan var fyrst og fremst fiðluleikarinn sem aftur spilaði býsna margar, áberandi feilnótur. Stundum var líka styrkleikajafnvægið á milli hljóðfæranna ekki sem skyldi. Undirleikur í píanóinu var þá of sterkur þegar aðalstefið var í höndunum á einhverjum öðrum. Hins vegar var píanóleikurinn í sjálfu sér flottur, og margt fallegt heyrðist frá sellóleikaranum og víóluleikaranum. Engu að síður var heildarmyndin ekki nógu góð; maður gat aldrei tapað sér í fegurð tónlistarinnar. Það var synd.Niðurstaða: Líflegt og kraftmikið en heldur mikið af feilnótum. Gagnrýni Menning Mest lesið „Ekkert gengið að casha út á pabba“ Menning Hélt við konu besta vinar síns Lífið Þjóðhátíð um raunveruleikaþátt Brynjars: „Það er ekkert í boði“ Lífið Fréttatía vikunnar: Trump, Parkinson og fótbolti Lífið Selur íbúð með náttúruparadís í bakgarðinum Lífið Heldur sér við efnið og burt frá efnunum Tónlist Einn heppinn vinnur frítt flug í heilt ár með PLAY Lífið samstarf Tom Cruise hrasar á síðasta snúning Gagnrýni Garðar Gunnlaugs og Fanney Sandra flytja á Selfoss Lífið Mátti eiginlega ekki hósta því þá myndi hann kremja hann Lífið Fleiri fréttir Tom Cruise hrasar á síðasta snúning Messan sem var ekki tímamótaverk – en mig langaði samt til að gráta KK og Sinfó: Clint Eastwood mætti í Eldborg Carmina Burana sem maður vill helst gleyma – hvað fór úrskeiðis í Hörpu? Klækir, prettir og kardínálaklíkur í páfakjöri Sjá meira
Tónlist Verk eftir Farrenc og Schubert í Kammermúsíkklúbbnum í Norðurljósum Hörpu sunnudaginn 18. janúar. Konur sem sömdu tónlist þurftu lengi vel að þola mikla fordóma. Það þótti kannski allt í lagi að þær væru söngkonur eða hljóðfæraleikarar. En að öðru leyti áttu þær bara að vera sætar og halda kjafti. Kærasta Gustavs Mahler, Alma, var til dæmis tónskáld. Gustav tók hana tali við upphaf sambands þeirra, honum fannst ekki við hæfi að hún væri að fást við tónsmíðar vegna þess að HANN væri tónskáld! Það mætti ekki vera samkeppni á milli þeirra. Hún ætti fyrst og fremst að vera auðmjúk eiginkona. Skilyrði fyrir hjónabandi væri að hún léti tónsmíðarnar eiga sig. Kventónskáld á nítjándu öldinni tóku því stundum til bragðs að semja undir karlkyns dulnefni. Nokkrar tónsmíðar eftir Mendelssohn eru til dæmis alls ekki eftir hann, heldur eftir systur hans, sem hét Fanny. Hún notaði nafn bróður síns svo einhver vildi yfirleitt heyra tónlist hennar. Louise Farrenc (1804-1875) virðist hafa verið undantekning. Hún samdi ekki undir dulnefni eftir því sem ég best veit og naut samt nokkurrar virðingar á meðan hún lifði. En þegar hún lést féllu verk hennar þó í gleymsku. Ekki er það fyrr en nýverið, með auknum áhuga á tónlist liðinna kventónskálda, að rykið hefur verið dustað af tónsmíðum hennar. Eitt þeirra var flutt á tónleikum Kammermúsíkklúbbsins á sunnudagskvöldið. Þetta var kvintett fyrir píanó, fiðlu, víólu, selló og kontrabassa op. 30. Flytjendur voru Gréta Guðnadóttir á fiðlu, Guðrún Þórarinsdóttir á víólu, Júlía Mogensen á selló, Þórir Jóhannsson á kontrabassa og Ingunn Hildur Hauksdóttir á píanó. Músíkin kom nokkuð vel út. Túlkunin var kraftmikil og lifandi. Maður dáðist sérstaklega að litríkum píanóleiknum, sem var afar lipur og óheftur. Víólu- og sellóleikurinn var líka fagmannlegur, sem og kontrabassaspilið, en fiðluleikurinn var dálítið ómarkviss á köflum. Hann var ekki alltaf hreinn. Svipaða sögu er að segja um hinn svokallaða Silungakvintett eftir Schubert, sem var leikinn eftir hlé. Fimmmenningarnir spiluðu af lífi og sál, en það dugði ekki alveg til að gera upplifunina ánægjulega. Ástæðan var fyrst og fremst fiðluleikarinn sem aftur spilaði býsna margar, áberandi feilnótur. Stundum var líka styrkleikajafnvægið á milli hljóðfæranna ekki sem skyldi. Undirleikur í píanóinu var þá of sterkur þegar aðalstefið var í höndunum á einhverjum öðrum. Hins vegar var píanóleikurinn í sjálfu sér flottur, og margt fallegt heyrðist frá sellóleikaranum og víóluleikaranum. Engu að síður var heildarmyndin ekki nógu góð; maður gat aldrei tapað sér í fegurð tónlistarinnar. Það var synd.Niðurstaða: Líflegt og kraftmikið en heldur mikið af feilnótum.
Gagnrýni Menning Mest lesið „Ekkert gengið að casha út á pabba“ Menning Hélt við konu besta vinar síns Lífið Þjóðhátíð um raunveruleikaþátt Brynjars: „Það er ekkert í boði“ Lífið Fréttatía vikunnar: Trump, Parkinson og fótbolti Lífið Selur íbúð með náttúruparadís í bakgarðinum Lífið Heldur sér við efnið og burt frá efnunum Tónlist Einn heppinn vinnur frítt flug í heilt ár með PLAY Lífið samstarf Tom Cruise hrasar á síðasta snúning Gagnrýni Garðar Gunnlaugs og Fanney Sandra flytja á Selfoss Lífið Mátti eiginlega ekki hósta því þá myndi hann kremja hann Lífið Fleiri fréttir Tom Cruise hrasar á síðasta snúning Messan sem var ekki tímamótaverk – en mig langaði samt til að gráta KK og Sinfó: Clint Eastwood mætti í Eldborg Carmina Burana sem maður vill helst gleyma – hvað fór úrskeiðis í Hörpu? Klækir, prettir og kardínálaklíkur í páfakjöri Sjá meira