Staðreyndir um kjaramál Árni Páll Árnason skrifar 30. apríl 2015 06:30 Þingflokkur Samfylkingarinnar sendi frá sér ályktun um kjaramál í síðustu viku. Viðskiptaráð sendi af því tilefni frá sér yfirlýsingu þar sem ályktunin var sögð innihalda „fjölmargar rangfærslur“ og vera „til þess fallin að afvegaleiða umræðu um kjaramál“. Sú gagnrýni stenst ekki. Um jöfnuð og dreifingu auðs og tekna – Ríkustu 5% landsmanna eiga nærri helming af öllum auði Jöfnuður á Íslandi jókst í tíð ríkisstjórnar jafnaðarmanna og er góður í alþjóðlegu samhengi eins og Viðskiptaráð bendir á. Ráðið vísar í Gini-stuðulinn máli sínu til stuðnings og sá stuðull var vissulega lægri árið 2013 en árið 2009. Það er ekki umdeilt. Aðgerðir sitjandi ríkisstjórnar gefa hins vegar fullt tilefni til þess að ætla að ójöfnuður fari vaxandi. Lækkun veiðigjalda, tekjuskattsbreytingar, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka í heilbrigðisþjónustu og afnám auðlegðarskatts eru allt aðgerðir sem auka á ójöfnuð og valda þeirri samfélagsólgu sem nú er uppi. Við þessu er launafólk að bregðast með kröfum sínum. Það verður ekki sátt um aukinn ójöfnuð. Framsetning Viðskiptaráðs segir í besta falli hálfa söguna. Misskipting fór hratt vaxandi frá aldamótum og fram að hruni, hvort sem horft er til launa eða auðs. Misskiptingin í dag er því meiri en áður þekktist á Íslandi, þótt staðan hafi batnað nokkuð í stjórnartíð jafnaðarmanna eftir hrun. Þetta er skýrt í svari við fyrirspurn minni um skiptingu auðs og tekna í landinu á vef Alþingis. Ríkustu 5 prósent landsmanna eiga nú nærri helming af öllum auði landsmanna, en slíkar tölur sáust fyrst á árunum fyrir hrun.Meiri tekjur af auðlindum þjóðarinnar Viðskiptaráð segir launahlutfall vera hátt hér á landi í alþjóðlegum samanburði. Það er rétt og um það er ekki deilt. Í ályktun þingflokksins er augljóslega ekki verið að vísa í neitt launahlutfall heldur vannýtt tækifæri til að afla meiri tekna af sameiginlegum auðlindum okkar til að auka hagsæld allra. Reglulega heyrum við fréttir af því hversu miklar tekjur hægt væri að hafa af auðlindum þjóðarinnar með skynsamlegu skipulagi, en sitjandi ríkisstjórn kýs að nýta ekki þau tækifæri. Ástæðan er varðstaða um hagsmuni þeirra sem hagnast á óbreyttu ástandi. Samfylkingin hefur lagt til gjaldtöku af allri auðlindanýtingu, gjald á úthlutun nýrra fisktegunda eins og makríls, fyrningarleið í sjávarútvegi, hagkvæmari landbúnaðarstefnu og könnun á hagkvæmni sæstrengs með raforku, svo nokkur dæmi séu nefnd. Tillögur Samfylkingarinnar hafa samhljóm með tillögum færustu sérfræðinga, svo sem skýrsluhöfunda McKinsey-skýrslunnar og oft hefur gætt samhljóms milli tillögugerðar okkar og Viðskiptaráðs. Viðskiptaráð á hrós skilið fyrir það og við hvetjum ráðið til dáða í baráttunni gegn þeirri deyðandi hendi hagsmunavörslu fyrir útvaldar atvinnugreinar sem ríkisstjórnin heldur nú yfir viðskiptalífinu. Bitnar hækkun lægstu launa á tekjulágum barnafjölskyldum? Viðskiptaráð heldur því fram að ef gengið yrði að kröfum um 300 þúsund króna lágmarkslaun á næstu þremur árum myndi það leiða til tugprósenta verðbólgu. Forsendur þeirrar ályktunar hljóta að vera eftirfarandi: Að sambærilegar launahækkanir muni ganga upp allan launastigann og verðlag hækki í sama hlutfalli og laun. Þetta er raunveruleg hætta. Við stöndum frammi fyrir henni vegna þess að ríkisstjórnin og forystumenn atvinnulífsins hafa ekki getað sýnt launafólki fram á að hófsamar kröfur geti skapað fullnægjandi ávinning. Framlag ríkisstjórnarinnar hefur verið einhliða skerðing kjarasamningsbundinna réttinda launafólks eins og réttar til atvinnuleysisbóta, lækkun veiðigjalda, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka almennings í heilbrigðisþjónustu, afnám auðlegðarskatts og tekjuskattslækkun sem skilaði fólki með tekjur yfir 840 þúsund krónum 3.500 krónum í skattalækkun á mánuði og fólki með undir 250 þúsund krónum engu. Hvernig á almennt launafólk að sætta sig við hógværar launahækkanir ef þetta er framlag ríkisstjórnarinnar til samfélagssáttarinnar? Þar fyrir utan hefur ríkisstjórnin sjálf samið við aðra hópa um allt aðrar og hærri tölur en fólust í hinni almennu launastefnu. Framlag forystu atvinnulífsins hefur svo verið hækkanir til millistjórnenda og yfirstjórna langt umfram almenn viðmið um hófsama kjarasamninga. Þegar vinnubrögðin eru svona er friður rofinn á vinnumarkaði. Almennt launafólk getur ekki borið eitt ábyrgð á stöðugleika sem stjórn HB Granda og aðrar topphúfur atvinnulífsins telja sig ekki þurfa að leggja neitt af mörkum til að tryggja. Þótt forysta atvinnulífsins hafi oft haft skynsamleg áform, sýpur hún nú seyðið af gírugheitum einstakra forystumanna í atvinnulífinu og af skaðlegri ríkisstjórn.Samstarf besta leiðin Besta leiðin til að tryggja sanngjarna dreifingu launahækkana, raunverulegan ávinning þeirra sem mest þurfa á að halda og raunverulegan stöðugleika er með virku samstarfi á vinnumarkaði, milli launafólks, atvinnurekenda og stjórnvalda. Það er sú leið sem jafnaðarmenn á Norðurlöndum hafa valið með góðum árangri. Það er sú leið sem við í Samfylkingunni völdum á landsfundi okkar og skuldbindum okkur til að fara þegar við komum aftur að landsstjórninni. Því miður hefur núverandi ríkisstjórn ekki horft eftir fyrirmyndum úr þeirri átt eða til heildarmyndarinnar heldur kosið að ganga eigin veg í þröngri hagsmunagæslu fyrir fámennar fákeppnisklíkur. Það ætti að vera stærsta áhyggjuefni Viðskiptaráðs Íslands og allra sem vilja vinna að almannaheill. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingi Árni Páll Árnason Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Að hengja prest fyrir biskup, að hengja manneskju fyrir stofnun Hödd Vilhjálmsdóttir Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Skoðun Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Sjá meira
Þingflokkur Samfylkingarinnar sendi frá sér ályktun um kjaramál í síðustu viku. Viðskiptaráð sendi af því tilefni frá sér yfirlýsingu þar sem ályktunin var sögð innihalda „fjölmargar rangfærslur“ og vera „til þess fallin að afvegaleiða umræðu um kjaramál“. Sú gagnrýni stenst ekki. Um jöfnuð og dreifingu auðs og tekna – Ríkustu 5% landsmanna eiga nærri helming af öllum auði Jöfnuður á Íslandi jókst í tíð ríkisstjórnar jafnaðarmanna og er góður í alþjóðlegu samhengi eins og Viðskiptaráð bendir á. Ráðið vísar í Gini-stuðulinn máli sínu til stuðnings og sá stuðull var vissulega lægri árið 2013 en árið 2009. Það er ekki umdeilt. Aðgerðir sitjandi ríkisstjórnar gefa hins vegar fullt tilefni til þess að ætla að ójöfnuður fari vaxandi. Lækkun veiðigjalda, tekjuskattsbreytingar, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka í heilbrigðisþjónustu og afnám auðlegðarskatts eru allt aðgerðir sem auka á ójöfnuð og valda þeirri samfélagsólgu sem nú er uppi. Við þessu er launafólk að bregðast með kröfum sínum. Það verður ekki sátt um aukinn ójöfnuð. Framsetning Viðskiptaráðs segir í besta falli hálfa söguna. Misskipting fór hratt vaxandi frá aldamótum og fram að hruni, hvort sem horft er til launa eða auðs. Misskiptingin í dag er því meiri en áður þekktist á Íslandi, þótt staðan hafi batnað nokkuð í stjórnartíð jafnaðarmanna eftir hrun. Þetta er skýrt í svari við fyrirspurn minni um skiptingu auðs og tekna í landinu á vef Alþingis. Ríkustu 5 prósent landsmanna eiga nú nærri helming af öllum auði landsmanna, en slíkar tölur sáust fyrst á árunum fyrir hrun.Meiri tekjur af auðlindum þjóðarinnar Viðskiptaráð segir launahlutfall vera hátt hér á landi í alþjóðlegum samanburði. Það er rétt og um það er ekki deilt. Í ályktun þingflokksins er augljóslega ekki verið að vísa í neitt launahlutfall heldur vannýtt tækifæri til að afla meiri tekna af sameiginlegum auðlindum okkar til að auka hagsæld allra. Reglulega heyrum við fréttir af því hversu miklar tekjur hægt væri að hafa af auðlindum þjóðarinnar með skynsamlegu skipulagi, en sitjandi ríkisstjórn kýs að nýta ekki þau tækifæri. Ástæðan er varðstaða um hagsmuni þeirra sem hagnast á óbreyttu ástandi. Samfylkingin hefur lagt til gjaldtöku af allri auðlindanýtingu, gjald á úthlutun nýrra fisktegunda eins og makríls, fyrningarleið í sjávarútvegi, hagkvæmari landbúnaðarstefnu og könnun á hagkvæmni sæstrengs með raforku, svo nokkur dæmi séu nefnd. Tillögur Samfylkingarinnar hafa samhljóm með tillögum færustu sérfræðinga, svo sem skýrsluhöfunda McKinsey-skýrslunnar og oft hefur gætt samhljóms milli tillögugerðar okkar og Viðskiptaráðs. Viðskiptaráð á hrós skilið fyrir það og við hvetjum ráðið til dáða í baráttunni gegn þeirri deyðandi hendi hagsmunavörslu fyrir útvaldar atvinnugreinar sem ríkisstjórnin heldur nú yfir viðskiptalífinu. Bitnar hækkun lægstu launa á tekjulágum barnafjölskyldum? Viðskiptaráð heldur því fram að ef gengið yrði að kröfum um 300 þúsund króna lágmarkslaun á næstu þremur árum myndi það leiða til tugprósenta verðbólgu. Forsendur þeirrar ályktunar hljóta að vera eftirfarandi: Að sambærilegar launahækkanir muni ganga upp allan launastigann og verðlag hækki í sama hlutfalli og laun. Þetta er raunveruleg hætta. Við stöndum frammi fyrir henni vegna þess að ríkisstjórnin og forystumenn atvinnulífsins hafa ekki getað sýnt launafólki fram á að hófsamar kröfur geti skapað fullnægjandi ávinning. Framlag ríkisstjórnarinnar hefur verið einhliða skerðing kjarasamningsbundinna réttinda launafólks eins og réttar til atvinnuleysisbóta, lækkun veiðigjalda, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka almennings í heilbrigðisþjónustu, afnám auðlegðarskatts og tekjuskattslækkun sem skilaði fólki með tekjur yfir 840 þúsund krónum 3.500 krónum í skattalækkun á mánuði og fólki með undir 250 þúsund krónum engu. Hvernig á almennt launafólk að sætta sig við hógværar launahækkanir ef þetta er framlag ríkisstjórnarinnar til samfélagssáttarinnar? Þar fyrir utan hefur ríkisstjórnin sjálf samið við aðra hópa um allt aðrar og hærri tölur en fólust í hinni almennu launastefnu. Framlag forystu atvinnulífsins hefur svo verið hækkanir til millistjórnenda og yfirstjórna langt umfram almenn viðmið um hófsama kjarasamninga. Þegar vinnubrögðin eru svona er friður rofinn á vinnumarkaði. Almennt launafólk getur ekki borið eitt ábyrgð á stöðugleika sem stjórn HB Granda og aðrar topphúfur atvinnulífsins telja sig ekki þurfa að leggja neitt af mörkum til að tryggja. Þótt forysta atvinnulífsins hafi oft haft skynsamleg áform, sýpur hún nú seyðið af gírugheitum einstakra forystumanna í atvinnulífinu og af skaðlegri ríkisstjórn.Samstarf besta leiðin Besta leiðin til að tryggja sanngjarna dreifingu launahækkana, raunverulegan ávinning þeirra sem mest þurfa á að halda og raunverulegan stöðugleika er með virku samstarfi á vinnumarkaði, milli launafólks, atvinnurekenda og stjórnvalda. Það er sú leið sem jafnaðarmenn á Norðurlöndum hafa valið með góðum árangri. Það er sú leið sem við í Samfylkingunni völdum á landsfundi okkar og skuldbindum okkur til að fara þegar við komum aftur að landsstjórninni. Því miður hefur núverandi ríkisstjórn ekki horft eftir fyrirmyndum úr þeirri átt eða til heildarmyndarinnar heldur kosið að ganga eigin veg í þröngri hagsmunagæslu fyrir fámennar fákeppnisklíkur. Það ætti að vera stærsta áhyggjuefni Viðskiptaráðs Íslands og allra sem vilja vinna að almannaheill.
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar