Með hælana í fortíðinni Sif Sigmarsdóttir skrifar 29. desember 2018 07:45 „Að spá fyrir um framtíðina er eins og að aka niður einbreiðan sveitaveg að næturlagi með ljósin slökkt á meðan horft er út um afturrúðuna,“ er haft eftir Peter Drucker, bandarískum stjórnunarfræðingi. Árangurinn er oft eftir því: 1876: „Vel má vera að Ameríkanar hafi þörf fyrir síma en ekki við. Við eigum nóg af sendisveinum.“ – William Preece, starfsmaður Breska póstsins. 1903: „Hesturinn er kominn til að vera en bifreiðin er ekkert annað en stundardella – tískufyrirbrigði.“ – Forstjóri Sparisjóðs Michigan sem ráðlagði viðskiptavini frá því að fjárfesta í bílaframleiðandanum Ford. 1943: „Ég tel að stærð tölvumarkaðarins á heimsvísu sé fimm tölvur.“ – Thomas Watson, forstjóri IBM. 1946: „Sjónvarpið mun ekki halda markaðshlutdeild neins staðar lengur en í sex mánuði. Fólk mun fá nóg af því að sitja og glápa á kassa úr krossviði hvert einasta kvöld.“ – Darryl Zanuck, yfirmaður kvikmyndaframleiðandans 20th Century Fox. 1964: „Eldhús munu senn útbúa mat sjálfkrafa.“ – Isaac Asimov, rithöfundur. 1981: „Farsímar munu svo sannarlega ekki leysa landlínuna af hólmi.“ – Marty Cooper, uppfinningamaður. 2007: „Það er ekki nokkur leið að iPhone-inn nái nokkurri markaðshlutdeild.“ – Steve Ballmer, framkvæmdastjóri Microsoft. Áramót. Við stöndum með hælana skorðaða í fortíðinni en teygjum tærnar varfærin inn í framtíðina. Hvað skyldi leynast handan hornsins? Er við stígum inn í árið 2019 virðast margir leita framtíðarinnar í fortíðinni. Hinn 29. mars 2019 mun Bretland ganga úr Evrópusambandinu en rúm tvö ár eru liðin frá því að Bretar kusu burt pólska pípara í þjóðaratkvæðagreiðslu í von um að endurvekja tímann þegar konur gengu í síðkjólum, karlmenn skörtuðu pípuhöttum og meðfæddum yfirburðum, fólk bjó í krúttlegum kotum með stráþökum, Doc Martin sótti sjúklinga heim, stórspæjararnir Morse og Poirot gættu öryggis fólks og Hyacinth Bucket bar fram te. Donald Trump berst enn fyrir því að skilja Bandaríkin frá samtímanum og umheiminum með vegg jafnlöngum færiböndunum í Ford-verksmiðjunni á þeim tímum þegar karlar störfuðu blístrandi við að púsla saman framtíðinni en skildu hana svo eftir í vinnunni og fóru heim til brosandi eiginkvenna með svuntu, rúllur í hárinu og steik á diski. Við Íslendingar höfum horfið aftur til þeirrar hefðar að sama hvaða flokkar eru í ríkisstjórn er Sjálfstæðisflokkurinn alltaf við völd. Hann er eins og heilög þrenning – faðirinn, sonurinn og heilagur andi; flokkurinn, kolkrabbinn og fjölskyldurnar fjórtán – því hans er ríkið, mátturinn og dýrðin að eilífu. Amen. En á meðan við reynum að endurvekja ímyndaða fortíð með jafngóðum árangri og Frankenstein skapaði skrímsli brestur framtíðin á. 2030: Samkvæmt skýrslu sem birt var á ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um loftslagsmál fyrr á árinu eru aðeins tólf ár til stefnu ef koma á í veg fyrir óafturkræf áhrif á lífríki jarðarinnar vegna loftslagsbreytinga á borð við eyðingu kóralrifja, mikla þurrka, flóð og matarskort fyrir hundruð milljóna manna. 2050: Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin (WHO) hefur skilgreint sýklalyfjaónæmi sem eina af stærstu heilbrigðisógnum heimsins. Æ fleiri bakteríur eru orðnar ónæmar fyrir sýklalyfjum í kjölfar ofnotkunar á þeim. Ef ekkert verður að gert mun ástandið hafa leitt tíu milljónir manna til dauða árið 2050. 2060: Samkvæmt OECD gæti loftmengun valdið sex til níu milljón ótímabærum dauðsföllum á ári þegar líða tekur á öldina. Á árinu 2010 er talið að þrjár milljónir dauðsfalla megi rekja til loftmengunar. 2118: Eyðing Amasónfrumskógarins hefur ekki verið meiri í tíu ár samkvæmt opinberum gögnum brasilískra yfirvalda. Talið er að eftir hundrað ár verði allir regnskógar jarðar horfnir. Það er erfitt að spá fyrir um framtíðina. Að stinga höfðinu í sandinn og vonast til að spár reynist rangar er hins vegar feigðarflan. Þakkir fyrir samfylgdina á árinu sem er að líða. Gleðilegt ár, gleðilega framtíð. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Sif Sigmarsdóttir Mest lesið Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Skoðun Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
„Að spá fyrir um framtíðina er eins og að aka niður einbreiðan sveitaveg að næturlagi með ljósin slökkt á meðan horft er út um afturrúðuna,“ er haft eftir Peter Drucker, bandarískum stjórnunarfræðingi. Árangurinn er oft eftir því: 1876: „Vel má vera að Ameríkanar hafi þörf fyrir síma en ekki við. Við eigum nóg af sendisveinum.“ – William Preece, starfsmaður Breska póstsins. 1903: „Hesturinn er kominn til að vera en bifreiðin er ekkert annað en stundardella – tískufyrirbrigði.“ – Forstjóri Sparisjóðs Michigan sem ráðlagði viðskiptavini frá því að fjárfesta í bílaframleiðandanum Ford. 1943: „Ég tel að stærð tölvumarkaðarins á heimsvísu sé fimm tölvur.“ – Thomas Watson, forstjóri IBM. 1946: „Sjónvarpið mun ekki halda markaðshlutdeild neins staðar lengur en í sex mánuði. Fólk mun fá nóg af því að sitja og glápa á kassa úr krossviði hvert einasta kvöld.“ – Darryl Zanuck, yfirmaður kvikmyndaframleiðandans 20th Century Fox. 1964: „Eldhús munu senn útbúa mat sjálfkrafa.“ – Isaac Asimov, rithöfundur. 1981: „Farsímar munu svo sannarlega ekki leysa landlínuna af hólmi.“ – Marty Cooper, uppfinningamaður. 2007: „Það er ekki nokkur leið að iPhone-inn nái nokkurri markaðshlutdeild.“ – Steve Ballmer, framkvæmdastjóri Microsoft. Áramót. Við stöndum með hælana skorðaða í fortíðinni en teygjum tærnar varfærin inn í framtíðina. Hvað skyldi leynast handan hornsins? Er við stígum inn í árið 2019 virðast margir leita framtíðarinnar í fortíðinni. Hinn 29. mars 2019 mun Bretland ganga úr Evrópusambandinu en rúm tvö ár eru liðin frá því að Bretar kusu burt pólska pípara í þjóðaratkvæðagreiðslu í von um að endurvekja tímann þegar konur gengu í síðkjólum, karlmenn skörtuðu pípuhöttum og meðfæddum yfirburðum, fólk bjó í krúttlegum kotum með stráþökum, Doc Martin sótti sjúklinga heim, stórspæjararnir Morse og Poirot gættu öryggis fólks og Hyacinth Bucket bar fram te. Donald Trump berst enn fyrir því að skilja Bandaríkin frá samtímanum og umheiminum með vegg jafnlöngum færiböndunum í Ford-verksmiðjunni á þeim tímum þegar karlar störfuðu blístrandi við að púsla saman framtíðinni en skildu hana svo eftir í vinnunni og fóru heim til brosandi eiginkvenna með svuntu, rúllur í hárinu og steik á diski. Við Íslendingar höfum horfið aftur til þeirrar hefðar að sama hvaða flokkar eru í ríkisstjórn er Sjálfstæðisflokkurinn alltaf við völd. Hann er eins og heilög þrenning – faðirinn, sonurinn og heilagur andi; flokkurinn, kolkrabbinn og fjölskyldurnar fjórtán – því hans er ríkið, mátturinn og dýrðin að eilífu. Amen. En á meðan við reynum að endurvekja ímyndaða fortíð með jafngóðum árangri og Frankenstein skapaði skrímsli brestur framtíðin á. 2030: Samkvæmt skýrslu sem birt var á ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um loftslagsmál fyrr á árinu eru aðeins tólf ár til stefnu ef koma á í veg fyrir óafturkræf áhrif á lífríki jarðarinnar vegna loftslagsbreytinga á borð við eyðingu kóralrifja, mikla þurrka, flóð og matarskort fyrir hundruð milljóna manna. 2050: Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin (WHO) hefur skilgreint sýklalyfjaónæmi sem eina af stærstu heilbrigðisógnum heimsins. Æ fleiri bakteríur eru orðnar ónæmar fyrir sýklalyfjum í kjölfar ofnotkunar á þeim. Ef ekkert verður að gert mun ástandið hafa leitt tíu milljónir manna til dauða árið 2050. 2060: Samkvæmt OECD gæti loftmengun valdið sex til níu milljón ótímabærum dauðsföllum á ári þegar líða tekur á öldina. Á árinu 2010 er talið að þrjár milljónir dauðsfalla megi rekja til loftmengunar. 2118: Eyðing Amasónfrumskógarins hefur ekki verið meiri í tíu ár samkvæmt opinberum gögnum brasilískra yfirvalda. Talið er að eftir hundrað ár verði allir regnskógar jarðar horfnir. Það er erfitt að spá fyrir um framtíðina. Að stinga höfðinu í sandinn og vonast til að spár reynist rangar er hins vegar feigðarflan. Þakkir fyrir samfylgdina á árinu sem er að líða. Gleðilegt ár, gleðilega framtíð.
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar