Ef tré fellur í skógi Sif Sigmarsdóttir skrifar 29. júní 2019 11:45 It was me And a gun And a man On my back And I sang „Holly Holy“ as he buttoned down his pants „Me and a gun“ er lag af fyrstu plötu tónlistarkonunnar Tori Amos sem kom út árið 1992. Lagið fjallar um það þegar Amos var nauðgað. Hún hafði nýlokið tónleikum á bar þegar einn fastagesta staðarins ógnaði henni með hníf og kom fram vilja sínum. Í síðustu viku voru tvær konur dæmdar í Héraðsdómi Reykjavíkur til greiðslu miskabóta vegna ummæla sem þær létu falla um tvo menn í hinu svokallað Hlíðamáli. Hlíðamálið komst í hámæli árið 2015 eftir að fréttir voru fluttar af því að tveir menn væru grunaðir um hrottalegt kynferðisbrot í íbúð í Hlíðahverfi Reykjavíkur. Óhugur greip um sig. Tjáðu margir sig um málið á samfélagsmiðlum og í fjölmiðlum áður en að það var til lykta leitt en það var fellt niður í júní 2016 því það þótti ekki líklegt til sakfellingar að sögn vararíkissaksóknara. En það voru ekki málalyktir. Fjöldi fréttamanna og einstaklinga sem tjáðu sig um málið var dæmdur fyrir ærumeiðandi ummæli um mennina tvo. Þar að auki kærði lögmaður mannanna stúlkurnar fyrir rangar sakargiftir sem höfðu gefið þeim að sök að hafa nauðgað sér en því máli var vísað frá.Var Tori Amos nauðgað? Ef tré fellur í skógi og enginn er nærri, heyrist þá hljóð? Tori Amos leitaði ekki til lögreglu eftir að henni var nauðgað. Aldrei var gefin út ákæra og enginn var sakfelldur. Má Tori Amos segja frá því að henni hafi verið nauðgað? Má hún semja lag um það? Má hún segja hver nauðgaði henni? Má ég skrifa í Fréttablaðið að Tori Amos hafi verið nauðgað? Og ef enginn var dæmdur, var Tori Amos nauðgað? Ég var fórnarlamb auðkennisþjófnaðar fyrir skömmu þar sem ég bý í London. Óprúttnum aðilum tókst að plata þjónustufulltrúa í bankanum mínum til að senda mér nýtt debetkort. Þeir vöktuðu póstkassann minn og stálu kortinu úr kassanum þegar það barst. Síðan fóru þeir í hraðbanka og tæmdu reikninginn minn. Ég hafði samband við bankann sem endurgreiddi mér hina stolnu upphæð. Því næst hringdi ég á lögguna. Símsvari lögreglu Lundúnaborgar tjáði mér hins vegar að það væri svo mikið að gera að hún hefði ekki tök á að rannsaka minniháttar mál. Mér væri þó velkomið að fylla út eyðublað á netinu ef ég vildi. Mér fannst enginn tilgangur með því að fylla út eyðublað. Ég kærði ekkert til lögreglu. Enginn var dæmdur. Enginn efaðist þó um að þrjú hundruð pundum hefði verið stolið af reikningnum mínum. Saklaus uns sekt er sönnuð er grundvallarregla sem aldrei má víkja frá. Við verðum að horfast í augu við það að einstaklingur getur verið sakaður um nauðgun en reynst saklaus. En að sama skapi verðum við að horfast í augu við það að konur – og karlar – verða fyrir kynferðisofbeldi sem enginn er dæmdur fyrir. Kynferðisafbrotamál eru í flestum tilfellum látin niður falla þar sem líkur á sakfellingu þykja litlar. Fórnarlömb þora oft ekki að stíga fram – eða þeim finnst ekki taka því. Í kjölfar dóms Héraðsdóms Reykjavíkur tók hópur fólks saman höndum og stofnaði málfrelsissjóð á söfnunarsíðunni Karolinafund. Sjóðnum er ætlað að „draga úr ótta kvenna við að tjá sig um kynbundið ofbeldi og tryggja að fjárhagsáhyggjur bætist ekki við það andlega og tilfinningalega álag sem fylgir því að tala um kynbundið ofbeldi“. Hvar hefst réttur manns til æru og hvar lýkur rétti konu til að tjá sig um atburði eigin lífs? Þetta er flókið. Þetta er ekki svart og hvítt. En það gengur ekki að dómstólar séu notaðir sem ógn til að kefla þolendur ofbeldis, múlbinda þá sem berjast gegn því og kæfa í fæðingu þá vitundarvakningu sem átt hefur sér stað um kynferðislegt ofbeldi undanfarin misseri. Ég ætla að gefa í málfrelsissjóðinn. Ég vona að þú gerir það líka. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Sif Sigmarsdóttir Mest lesið Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Sjá meira
It was me And a gun And a man On my back And I sang „Holly Holy“ as he buttoned down his pants „Me and a gun“ er lag af fyrstu plötu tónlistarkonunnar Tori Amos sem kom út árið 1992. Lagið fjallar um það þegar Amos var nauðgað. Hún hafði nýlokið tónleikum á bar þegar einn fastagesta staðarins ógnaði henni með hníf og kom fram vilja sínum. Í síðustu viku voru tvær konur dæmdar í Héraðsdómi Reykjavíkur til greiðslu miskabóta vegna ummæla sem þær létu falla um tvo menn í hinu svokallað Hlíðamáli. Hlíðamálið komst í hámæli árið 2015 eftir að fréttir voru fluttar af því að tveir menn væru grunaðir um hrottalegt kynferðisbrot í íbúð í Hlíðahverfi Reykjavíkur. Óhugur greip um sig. Tjáðu margir sig um málið á samfélagsmiðlum og í fjölmiðlum áður en að það var til lykta leitt en það var fellt niður í júní 2016 því það þótti ekki líklegt til sakfellingar að sögn vararíkissaksóknara. En það voru ekki málalyktir. Fjöldi fréttamanna og einstaklinga sem tjáðu sig um málið var dæmdur fyrir ærumeiðandi ummæli um mennina tvo. Þar að auki kærði lögmaður mannanna stúlkurnar fyrir rangar sakargiftir sem höfðu gefið þeim að sök að hafa nauðgað sér en því máli var vísað frá.Var Tori Amos nauðgað? Ef tré fellur í skógi og enginn er nærri, heyrist þá hljóð? Tori Amos leitaði ekki til lögreglu eftir að henni var nauðgað. Aldrei var gefin út ákæra og enginn var sakfelldur. Má Tori Amos segja frá því að henni hafi verið nauðgað? Má hún semja lag um það? Má hún segja hver nauðgaði henni? Má ég skrifa í Fréttablaðið að Tori Amos hafi verið nauðgað? Og ef enginn var dæmdur, var Tori Amos nauðgað? Ég var fórnarlamb auðkennisþjófnaðar fyrir skömmu þar sem ég bý í London. Óprúttnum aðilum tókst að plata þjónustufulltrúa í bankanum mínum til að senda mér nýtt debetkort. Þeir vöktuðu póstkassann minn og stálu kortinu úr kassanum þegar það barst. Síðan fóru þeir í hraðbanka og tæmdu reikninginn minn. Ég hafði samband við bankann sem endurgreiddi mér hina stolnu upphæð. Því næst hringdi ég á lögguna. Símsvari lögreglu Lundúnaborgar tjáði mér hins vegar að það væri svo mikið að gera að hún hefði ekki tök á að rannsaka minniháttar mál. Mér væri þó velkomið að fylla út eyðublað á netinu ef ég vildi. Mér fannst enginn tilgangur með því að fylla út eyðublað. Ég kærði ekkert til lögreglu. Enginn var dæmdur. Enginn efaðist þó um að þrjú hundruð pundum hefði verið stolið af reikningnum mínum. Saklaus uns sekt er sönnuð er grundvallarregla sem aldrei má víkja frá. Við verðum að horfast í augu við það að einstaklingur getur verið sakaður um nauðgun en reynst saklaus. En að sama skapi verðum við að horfast í augu við það að konur – og karlar – verða fyrir kynferðisofbeldi sem enginn er dæmdur fyrir. Kynferðisafbrotamál eru í flestum tilfellum látin niður falla þar sem líkur á sakfellingu þykja litlar. Fórnarlömb þora oft ekki að stíga fram – eða þeim finnst ekki taka því. Í kjölfar dóms Héraðsdóms Reykjavíkur tók hópur fólks saman höndum og stofnaði málfrelsissjóð á söfnunarsíðunni Karolinafund. Sjóðnum er ætlað að „draga úr ótta kvenna við að tjá sig um kynbundið ofbeldi og tryggja að fjárhagsáhyggjur bætist ekki við það andlega og tilfinningalega álag sem fylgir því að tala um kynbundið ofbeldi“. Hvar hefst réttur manns til æru og hvar lýkur rétti konu til að tjá sig um atburði eigin lífs? Þetta er flókið. Þetta er ekki svart og hvítt. En það gengur ekki að dómstólar séu notaðir sem ógn til að kefla þolendur ofbeldis, múlbinda þá sem berjast gegn því og kæfa í fæðingu þá vitundarvakningu sem átt hefur sér stað um kynferðislegt ofbeldi undanfarin misseri. Ég ætla að gefa í málfrelsissjóðinn. Ég vona að þú gerir það líka.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson Skoðun