Aðeins þriðjungur fyrirtækja hefur hlotið jafnlaunavottun Birna Dröfn Jónasdóttir og Sighvatur Arnmundsson skrifar 25. júní 2019 06:00 Með jafnlaunavottun geta fyrirtæki og stofnanir komið í veg fyrir kynbundinn launamun. Fréttablaðið/sigtryggur Einungis þriðjungur þeirra fyrirtækja og stofnana sem ber samkvæmt lögum að öðlast jafnlaunavottun fyrir árslok hafa fengið vottunina. Sérfræðingar telja að fjölga þurfi vottunaraðilum sem í dag eru fjórir. Ljóst er að ekki mun nást að klára vottun fyrir alla þá aðila sem ekki hafa fengið hana. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, segir það klárt mál að klára þurfi þennan kúf. Það var í tíð flokksbróður hennar, Þorsteins Víglundssonar, sem félags- og jafnréttismálaráðherra sem lög um jafnlaunavottun voru sett. Upphaflega áttu fyrirtæki og stofnanir með fleiri en 250 starfsmenn að hafa hlotið jafnlaunvottun í lok síðasta árs. Gildistöku laganna var hins vegar frestað um eitt ár í nóvember síðastliðnum. Þorgerður Katrín veltir fyrir sér hvort það hafi valdið því að menn hafi slakað eitthvað á hraðanum í þessari vinnu. Hún vonar að það verði ekki aftur gripið til viðlíka aðgerða. „Ég held að það væru vond skilaboð ef menn ætla eitthvað að fara breyta aftur gildistökunni. Ég trúi ekki að ríkisstjórnin með Vinstri græn í broddi fylkingar muni leggja áherslu á það heldur miklu frekar það að leysa úr þessu,“ segir Þorgerður Katrín. Stóra myndin sé sú að við séum á réttri leið en horfa þurfi á málið með ákveðnum raunsæisgleraugum. „Þetta má heldur ekki verða til þess að menn hummi þetta fram af sér. Ég vona að ríkisstjórnin gefi út þau skilaboð að það sé ekki rétta leiðin, heldur reynum við bara að vinna okkur í gegnum þetta.“ Það verði þó að sýna ákveðinn sveigjanleika upp að vissu marki. „Þetta verður að vinnast í góðri samvinnu atvinnulífs og Jafnréttisstofu. Ég treysti þessum fagaðilum til þess.“ Þorgerður segist hafa setið ótal fundi með fyrirtækjum um jafnlaunavottun. Það sé ánægjulegt að sjá hvað fyrirtæki taki þetta alvarlega. „Þau eru að segja að þetta hafi svo jákvæð áhrif almennt inn í fyrirtækin á svo mörgum öðrum sviðum en eingöngu sviði jafnréttismála. Þetta er tæki sem nær yfir meira svið heldur en eingöngu hreina og klára jafnlaunavottun.“Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar.FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓRMinna en fjórðungur þeirra fyrirtækja og stofnana sem samkvæmt lögum ber að verða sér úti um jafnlaunavottun fyrir lok þessa árs hefur hlotið vottun. Jafnlaunavottun var lögfest í júní árið 2017 og felur hún í sér að öllum fyrirtækjum og stofnunum þar sem starfa fleiri en 25 manns á ársgrundvelli beri að gæta þess að ekki sé mismunun í launum eftir kyni. Fyrsti áfangi laganna nær til fyrirtækja og stofnana þar sem starfa 250 manns eða fleiri og ber þeim fyrirtækjum að öðlast jafnlaunavottun fyrir 31. desember 2019. Fyrirtæki af þeirri stærðargráðu eru 289 talsins hér á landi og einungis 90 þeirra hafa öðlast vottunina. Heimild er til að beita dagsektum allt að fimmtíu þúsund krónum á dag hafi þessi fyrirtæki ekki hlotið jafnlaunavottun fyrir lok þessa árs. En samkvæmt svari frá Jafnréttisstofu við fyrirspurn Fréttablaðsins, verður dagsektum ekki beitt nema að vel ígrunduðu máli. Fjórir aðilar hér á landi hafa leyfi til að gefa út vottun á jafnlaunakerfi fyrirtækja en ljóst þykir að ekki náist að klára vottunarferli þeirra 223 fyrirtækja og stofnana sem ættu að hafa öðlast vottun á þessu ári. „Nú er árið að verða hálfnað þannig að það er orðið svolítið tvísýnt hvort þetta náist, ef við gefum okkur að það fari tveir til þrír vinnudagar í hverja vottun þá er nú auðvelt að leggja það saman,“ segir Kjartan J. Kárason, framkvæmdastjóri Vottunar hf. sem er einn þessara fjögurra aðila. Hann bætir því við að vel hefði verið hægt að gefa út jafnlaunavottun á mun fleiri fyrirtæki og stofnanir en þessi sextíu og sex sem nú þegar hafa öðlast þær. „Óskastaðan hefði verið sú að þetta hefði komið jafnt yfir árið, þetta er bara eins og ef allir bílar ættu að fara í skoðun fyrir árslok og þá færu líklega allir á sama tíma.“ Fyrir árslok 2020 ber þeim fyrirtækjum og stofnunum sem hafa 150-249 starfsmenn af öðlast jafnlaunavottun svo enn fleiri vottanir ber að gefa út á næsta ári. „Á sama tíma bætist við eftirfylgni þeirra fyrirtækja sem fá vottun í ár, svo á næsta ári verður þetta enn meira en þetta er í ár.“ Jafnlaunavottun fyrirtækja og stofnana er fylgt eftir árlega með skoðun á þeim fyrirtækjum sem hlotið hafa vottun. Þriðja hvert ár á sér svo stað stærra skoðunarferli. Hafsteinn Einarsson, ráðgjafi hjá PwC, segir að eðlilegt væri að fjölga þeim sem gefa út jafnlaunavottun til þess að létta á stöðunni. „Þegar búið er að setja löggjöf þar sem allir eru skyldugir til þess að hafa jafnlaunavottun væri eðlilegt að fjölga þeim aðilum sem hafa leyfi til þess að gefa út vottun, og víkka þannig flöskuhálsinn sem hefur stíflast.“ Birtist í Fréttablaðinu Jafnréttismál Vinnumarkaður Tengdar fréttir Framlengja frest til að innleiða jafnlaunavottun Ráðherra segir að innleiðingin hafi tekið lengri tíma en búist var við og brýnir fyrir fyrirtækjum mikilvægi þess að taka jafnréttismálum af festu. 29. september 2018 12:24 Beina því til lækna að taka ekki þátt í vinnu Landspítalans vegna jafnlaunavottunar Vilja að annað jafnlaunakerfi sé tekið upp. 9. apríl 2019 13:24 Sagafilm verðlaunað fyrir jafnan hlut kvenna í starfi og framleiðslu Sagafilm hefur hlotið hvatningarverðlaun jafnréttismála 2018 fyrir að hafa jafnað hlut kynjanna þegar kemur að starfsmönnum og stjórnun auk fleiri kvenhlutverka í framleiðslu. 19. nóvember 2018 12:38 Mest lesið Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Sjá meira
Einungis þriðjungur þeirra fyrirtækja og stofnana sem ber samkvæmt lögum að öðlast jafnlaunavottun fyrir árslok hafa fengið vottunina. Sérfræðingar telja að fjölga þurfi vottunaraðilum sem í dag eru fjórir. Ljóst er að ekki mun nást að klára vottun fyrir alla þá aðila sem ekki hafa fengið hana. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, segir það klárt mál að klára þurfi þennan kúf. Það var í tíð flokksbróður hennar, Þorsteins Víglundssonar, sem félags- og jafnréttismálaráðherra sem lög um jafnlaunavottun voru sett. Upphaflega áttu fyrirtæki og stofnanir með fleiri en 250 starfsmenn að hafa hlotið jafnlaunvottun í lok síðasta árs. Gildistöku laganna var hins vegar frestað um eitt ár í nóvember síðastliðnum. Þorgerður Katrín veltir fyrir sér hvort það hafi valdið því að menn hafi slakað eitthvað á hraðanum í þessari vinnu. Hún vonar að það verði ekki aftur gripið til viðlíka aðgerða. „Ég held að það væru vond skilaboð ef menn ætla eitthvað að fara breyta aftur gildistökunni. Ég trúi ekki að ríkisstjórnin með Vinstri græn í broddi fylkingar muni leggja áherslu á það heldur miklu frekar það að leysa úr þessu,“ segir Þorgerður Katrín. Stóra myndin sé sú að við séum á réttri leið en horfa þurfi á málið með ákveðnum raunsæisgleraugum. „Þetta má heldur ekki verða til þess að menn hummi þetta fram af sér. Ég vona að ríkisstjórnin gefi út þau skilaboð að það sé ekki rétta leiðin, heldur reynum við bara að vinna okkur í gegnum þetta.“ Það verði þó að sýna ákveðinn sveigjanleika upp að vissu marki. „Þetta verður að vinnast í góðri samvinnu atvinnulífs og Jafnréttisstofu. Ég treysti þessum fagaðilum til þess.“ Þorgerður segist hafa setið ótal fundi með fyrirtækjum um jafnlaunavottun. Það sé ánægjulegt að sjá hvað fyrirtæki taki þetta alvarlega. „Þau eru að segja að þetta hafi svo jákvæð áhrif almennt inn í fyrirtækin á svo mörgum öðrum sviðum en eingöngu sviði jafnréttismála. Þetta er tæki sem nær yfir meira svið heldur en eingöngu hreina og klára jafnlaunavottun.“Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar.FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓRMinna en fjórðungur þeirra fyrirtækja og stofnana sem samkvæmt lögum ber að verða sér úti um jafnlaunavottun fyrir lok þessa árs hefur hlotið vottun. Jafnlaunavottun var lögfest í júní árið 2017 og felur hún í sér að öllum fyrirtækjum og stofnunum þar sem starfa fleiri en 25 manns á ársgrundvelli beri að gæta þess að ekki sé mismunun í launum eftir kyni. Fyrsti áfangi laganna nær til fyrirtækja og stofnana þar sem starfa 250 manns eða fleiri og ber þeim fyrirtækjum að öðlast jafnlaunavottun fyrir 31. desember 2019. Fyrirtæki af þeirri stærðargráðu eru 289 talsins hér á landi og einungis 90 þeirra hafa öðlast vottunina. Heimild er til að beita dagsektum allt að fimmtíu þúsund krónum á dag hafi þessi fyrirtæki ekki hlotið jafnlaunavottun fyrir lok þessa árs. En samkvæmt svari frá Jafnréttisstofu við fyrirspurn Fréttablaðsins, verður dagsektum ekki beitt nema að vel ígrunduðu máli. Fjórir aðilar hér á landi hafa leyfi til að gefa út vottun á jafnlaunakerfi fyrirtækja en ljóst þykir að ekki náist að klára vottunarferli þeirra 223 fyrirtækja og stofnana sem ættu að hafa öðlast vottun á þessu ári. „Nú er árið að verða hálfnað þannig að það er orðið svolítið tvísýnt hvort þetta náist, ef við gefum okkur að það fari tveir til þrír vinnudagar í hverja vottun þá er nú auðvelt að leggja það saman,“ segir Kjartan J. Kárason, framkvæmdastjóri Vottunar hf. sem er einn þessara fjögurra aðila. Hann bætir því við að vel hefði verið hægt að gefa út jafnlaunavottun á mun fleiri fyrirtæki og stofnanir en þessi sextíu og sex sem nú þegar hafa öðlast þær. „Óskastaðan hefði verið sú að þetta hefði komið jafnt yfir árið, þetta er bara eins og ef allir bílar ættu að fara í skoðun fyrir árslok og þá færu líklega allir á sama tíma.“ Fyrir árslok 2020 ber þeim fyrirtækjum og stofnunum sem hafa 150-249 starfsmenn af öðlast jafnlaunavottun svo enn fleiri vottanir ber að gefa út á næsta ári. „Á sama tíma bætist við eftirfylgni þeirra fyrirtækja sem fá vottun í ár, svo á næsta ári verður þetta enn meira en þetta er í ár.“ Jafnlaunavottun fyrirtækja og stofnana er fylgt eftir árlega með skoðun á þeim fyrirtækjum sem hlotið hafa vottun. Þriðja hvert ár á sér svo stað stærra skoðunarferli. Hafsteinn Einarsson, ráðgjafi hjá PwC, segir að eðlilegt væri að fjölga þeim sem gefa út jafnlaunavottun til þess að létta á stöðunni. „Þegar búið er að setja löggjöf þar sem allir eru skyldugir til þess að hafa jafnlaunavottun væri eðlilegt að fjölga þeim aðilum sem hafa leyfi til þess að gefa út vottun, og víkka þannig flöskuhálsinn sem hefur stíflast.“
Birtist í Fréttablaðinu Jafnréttismál Vinnumarkaður Tengdar fréttir Framlengja frest til að innleiða jafnlaunavottun Ráðherra segir að innleiðingin hafi tekið lengri tíma en búist var við og brýnir fyrir fyrirtækjum mikilvægi þess að taka jafnréttismálum af festu. 29. september 2018 12:24 Beina því til lækna að taka ekki þátt í vinnu Landspítalans vegna jafnlaunavottunar Vilja að annað jafnlaunakerfi sé tekið upp. 9. apríl 2019 13:24 Sagafilm verðlaunað fyrir jafnan hlut kvenna í starfi og framleiðslu Sagafilm hefur hlotið hvatningarverðlaun jafnréttismála 2018 fyrir að hafa jafnað hlut kynjanna þegar kemur að starfsmönnum og stjórnun auk fleiri kvenhlutverka í framleiðslu. 19. nóvember 2018 12:38 Mest lesið Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Sjá meira
Framlengja frest til að innleiða jafnlaunavottun Ráðherra segir að innleiðingin hafi tekið lengri tíma en búist var við og brýnir fyrir fyrirtækjum mikilvægi þess að taka jafnréttismálum af festu. 29. september 2018 12:24
Beina því til lækna að taka ekki þátt í vinnu Landspítalans vegna jafnlaunavottunar Vilja að annað jafnlaunakerfi sé tekið upp. 9. apríl 2019 13:24
Sagafilm verðlaunað fyrir jafnan hlut kvenna í starfi og framleiðslu Sagafilm hefur hlotið hvatningarverðlaun jafnréttismála 2018 fyrir að hafa jafnað hlut kynjanna þegar kemur að starfsmönnum og stjórnun auk fleiri kvenhlutverka í framleiðslu. 19. nóvember 2018 12:38