Einmanaleiki Arnar Sveinn Geirsson skrifar 6. maí 2020 08:00 Þann 16. mars skall á samkomubann og ég, eins og eflaust flestir aðrir, hafði ekki hugmynd um hvað það þýddi í raun og veru. Til að byrja með hafði þetta lítil áhrif á mig og blessunarlega hafa allir verið hraustir í kringum mig. Tíminn leið og dögunum í samkomubanni fjölgaði – ég vildi standa mína plikt og fara eftir þeim reglum sem settar voru og því hitti maður ekki marga. Sennilega var mest spennandi tími dagsins eflaust í grænmetisdeildinni í Krónunni úti á Granda þar sem ég hitti annað fólk og jafnvel kannaðist maður við einhvern. En eftir því sem dögunum fjölgaði í þessu ástandi fór ég að finna fyrir tilfinningu. Tilfinningu sem ég kannaðist við, en var samt ekki viss síðan hvenær. Tilfinningin sem ég fann fyrir var einmanaleiki. Hún læddist aftan að mér og á örfáum dögum var hún orðin ansi fyrirferðamikil – og þá mundi ég, mér til mikillar skelfingar, hvenær ég fann þessa tilfinningu svona sterkt síðast. Einmanaleiki er tilfinning sem flestir kannast við, en fæstir vilja viðurkenna eða tala um og fyrir því eru nokkrar ástæður. Í fyrsta lagi er það ákveðið tabú að vera einmana eða að finna fyrir einmanaleika í samfélagi sem keyrir áfram á ljóshraða með samfélagsmiðla sem sýna okkur hverju við erum að missa af og hvað við erum ekki að gera. Við skömmumst okkar oftar en ekki fyrir að finna fyrir einmanaleika - okkur líður eins og fólki líki ekki við okkur eða að það sé eitthvað að okkur. Ef við erum einmana hlýtur það að þýða að við eigum ekki nógu marga að eða líf okkar sé ekki nægilega spennandi. Það gerir það svo að verkum að við eigum erfitt með að viðurkenna það fyrir öðrum og jafnvel fyrir okkur sjálfum. Í öðru lagi er einmanaleiki oftast ósýnilegur. Birtingarmynd einmanaleika er ekki endilega manneskjan sem situr ein úti í horni í afmælisveislunni, heldur getum við einmitt verið ofboðslega einmana jafnvel þó að við séum umkringd fólki sem elskar okkur og vill allt fyrir okkur gera. Í byrjun árs 2018 lenti ég á vegg. Vegg sem ég, í fyrsta skipti, náði ekki að brjóta niður. Allt í einu virkaði ekki að fara að sofa leiður og brotinn og vakna glaður. Allt í einu gat ég ekki haldið áfram eins og ekkert hefði í skorist. Allt í einu þurfti ég að horfast í augu við það að manneskjan sem ég hafði keppst við að vera væri ekki raunveruleg. Og það var það sem ég gerði. Ég hélt ekki áfram og horfðist í augu við óttann minn og bauð honum með í ferðalag. Ferðalagið mitt. Á þessu ferðalagi síðustu tvö ár hef ég gengið í gegnum ýmislegt - mætt ýmsum hindrunum á leiðinni, farið á staði sem ég áður taldi hættulega en á móti hefur stöðunum fjölgað þar sem útsýnið er fallegt og sólin skín. Ferðalagið hefur sannarlega víkkað sjóndeildarhringinn minn; fært mig nær sjálfum mér og öðrum, leyft mér að elska á annan hátt en áður – bæði sjálfan mig og aðra, en það sem ferðalagið hefur kannski kennt mér einna helst er að þekkja þær mörgu tilfinningar sem ég finn fyrir á hverjum degi. Kennt mér að átta mig á því hvernig mér líður. Hvaða tilfinningar ég er að upplifa og af hverju. Ég fann þessa tilfinningu síðast svona sterkt eftir að mamma dó þrátt fyrir að þá hafi fólkið í kringum mig örugglega aldrei haldið jafn þétt utan um mig og gefið mér jafn mikla ást og umhyggju. En þá var ég með allt lokað. Þá dró ég mig til baka, setti upp gleðigrímuna og lét eins og allt væri í lagi. Svipað og ég gerði núna þegar samkomubannið skall á. Ytri aðstæður þvinguðu mig í að finna fyrir söknuði og einmanaleika, tilfinningar sem ég hef reynt að forðast af öllum mætti, og ég fór aftur í gamalt hjólfar. Ég hætti að rækta tengslin mín, skammaðist mín fyrir það og skammaðist mín fyrir það hvernig mér leið. Ég skammaðist mín eflaust enn frekar af því að ég bauð öllum sem vildu með þegar ég fór af stað í ferðalagið mitt. Ég varð fyrir vonbrigðum með sjálfan mig að vera ekki kominn lengra en þetta. Að ég gæti virkilega ekki höndlað hlutina betur en þetta. En fljótlega komst ég upp úr hjólfarinu og sá hlutina skýrar en nokkru sinni fyrr. Ég og mamma vorum alveg ofboðslega góðir vinir og einmanaleikinn sem ég fann fyrir eftir að mamma dó var vegna þess að það allt í einu vantaði alveg ofboðslega mikið inn í líf mitt – þrátt fyrir að vera umkringdur fólki sem elskaði mig og sem ég elskaði, alveg eins og núna. En það sem ég gerði núna, eins og ég gerði þá, var að ég hætti að leyfa mér að líða. Ég hætti að leyfa tilfinningunum að koma og ætlaði að þvinga mig í að vera glaður, að sakna ekki, að vera ekki einmana – og það eina sem það gerir er að það magnar þær bara enn frekar. Þegar ég komst upp úr hjólfarinu áttaði ég mig á því að ég mun alltaf eiga erfitt með það að finna fyrir söknuði og einmanaleika. Þá áttaði ég mig á því að ég væri mannlegur. Þá áttaði ég mig á því hvað ég væri raunverulega kominn langt. Þetta minnti mig aftur á það að ferðalagið mitt endar ekki einhvers staðar og að ég vil ekki að það endi einhvers staðar. Að ég er ekki að leita að einhverri niðurstöðu eða endalausri hamingju. Þetta minnti mig á að lífið er ferli og að ég ætli að gera allt sem í mínu valdi stendur til þess að gefa mér, og fólkinu í kringum mig, leyfi til þess að líða. Hvernig sem er. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Arnar Sveinn Geirsson Samkomubann á Íslandi Mest lesið Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Einelti er dauðans alvara Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson Skoðun Það sem Njáll sagði ykkur ekki Inga Lind Karlsdóttir Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Einelti er dauðans alvara Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Fjórði hver vinnur í verslun og þjónustu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Sjá meira
Þann 16. mars skall á samkomubann og ég, eins og eflaust flestir aðrir, hafði ekki hugmynd um hvað það þýddi í raun og veru. Til að byrja með hafði þetta lítil áhrif á mig og blessunarlega hafa allir verið hraustir í kringum mig. Tíminn leið og dögunum í samkomubanni fjölgaði – ég vildi standa mína plikt og fara eftir þeim reglum sem settar voru og því hitti maður ekki marga. Sennilega var mest spennandi tími dagsins eflaust í grænmetisdeildinni í Krónunni úti á Granda þar sem ég hitti annað fólk og jafnvel kannaðist maður við einhvern. En eftir því sem dögunum fjölgaði í þessu ástandi fór ég að finna fyrir tilfinningu. Tilfinningu sem ég kannaðist við, en var samt ekki viss síðan hvenær. Tilfinningin sem ég fann fyrir var einmanaleiki. Hún læddist aftan að mér og á örfáum dögum var hún orðin ansi fyrirferðamikil – og þá mundi ég, mér til mikillar skelfingar, hvenær ég fann þessa tilfinningu svona sterkt síðast. Einmanaleiki er tilfinning sem flestir kannast við, en fæstir vilja viðurkenna eða tala um og fyrir því eru nokkrar ástæður. Í fyrsta lagi er það ákveðið tabú að vera einmana eða að finna fyrir einmanaleika í samfélagi sem keyrir áfram á ljóshraða með samfélagsmiðla sem sýna okkur hverju við erum að missa af og hvað við erum ekki að gera. Við skömmumst okkar oftar en ekki fyrir að finna fyrir einmanaleika - okkur líður eins og fólki líki ekki við okkur eða að það sé eitthvað að okkur. Ef við erum einmana hlýtur það að þýða að við eigum ekki nógu marga að eða líf okkar sé ekki nægilega spennandi. Það gerir það svo að verkum að við eigum erfitt með að viðurkenna það fyrir öðrum og jafnvel fyrir okkur sjálfum. Í öðru lagi er einmanaleiki oftast ósýnilegur. Birtingarmynd einmanaleika er ekki endilega manneskjan sem situr ein úti í horni í afmælisveislunni, heldur getum við einmitt verið ofboðslega einmana jafnvel þó að við séum umkringd fólki sem elskar okkur og vill allt fyrir okkur gera. Í byrjun árs 2018 lenti ég á vegg. Vegg sem ég, í fyrsta skipti, náði ekki að brjóta niður. Allt í einu virkaði ekki að fara að sofa leiður og brotinn og vakna glaður. Allt í einu gat ég ekki haldið áfram eins og ekkert hefði í skorist. Allt í einu þurfti ég að horfast í augu við það að manneskjan sem ég hafði keppst við að vera væri ekki raunveruleg. Og það var það sem ég gerði. Ég hélt ekki áfram og horfðist í augu við óttann minn og bauð honum með í ferðalag. Ferðalagið mitt. Á þessu ferðalagi síðustu tvö ár hef ég gengið í gegnum ýmislegt - mætt ýmsum hindrunum á leiðinni, farið á staði sem ég áður taldi hættulega en á móti hefur stöðunum fjölgað þar sem útsýnið er fallegt og sólin skín. Ferðalagið hefur sannarlega víkkað sjóndeildarhringinn minn; fært mig nær sjálfum mér og öðrum, leyft mér að elska á annan hátt en áður – bæði sjálfan mig og aðra, en það sem ferðalagið hefur kannski kennt mér einna helst er að þekkja þær mörgu tilfinningar sem ég finn fyrir á hverjum degi. Kennt mér að átta mig á því hvernig mér líður. Hvaða tilfinningar ég er að upplifa og af hverju. Ég fann þessa tilfinningu síðast svona sterkt eftir að mamma dó þrátt fyrir að þá hafi fólkið í kringum mig örugglega aldrei haldið jafn þétt utan um mig og gefið mér jafn mikla ást og umhyggju. En þá var ég með allt lokað. Þá dró ég mig til baka, setti upp gleðigrímuna og lét eins og allt væri í lagi. Svipað og ég gerði núna þegar samkomubannið skall á. Ytri aðstæður þvinguðu mig í að finna fyrir söknuði og einmanaleika, tilfinningar sem ég hef reynt að forðast af öllum mætti, og ég fór aftur í gamalt hjólfar. Ég hætti að rækta tengslin mín, skammaðist mín fyrir það og skammaðist mín fyrir það hvernig mér leið. Ég skammaðist mín eflaust enn frekar af því að ég bauð öllum sem vildu með þegar ég fór af stað í ferðalagið mitt. Ég varð fyrir vonbrigðum með sjálfan mig að vera ekki kominn lengra en þetta. Að ég gæti virkilega ekki höndlað hlutina betur en þetta. En fljótlega komst ég upp úr hjólfarinu og sá hlutina skýrar en nokkru sinni fyrr. Ég og mamma vorum alveg ofboðslega góðir vinir og einmanaleikinn sem ég fann fyrir eftir að mamma dó var vegna þess að það allt í einu vantaði alveg ofboðslega mikið inn í líf mitt – þrátt fyrir að vera umkringdur fólki sem elskaði mig og sem ég elskaði, alveg eins og núna. En það sem ég gerði núna, eins og ég gerði þá, var að ég hætti að leyfa mér að líða. Ég hætti að leyfa tilfinningunum að koma og ætlaði að þvinga mig í að vera glaður, að sakna ekki, að vera ekki einmana – og það eina sem það gerir er að það magnar þær bara enn frekar. Þegar ég komst upp úr hjólfarinu áttaði ég mig á því að ég mun alltaf eiga erfitt með það að finna fyrir söknuði og einmanaleika. Þá áttaði ég mig á því að ég væri mannlegur. Þá áttaði ég mig á því hvað ég væri raunverulega kominn langt. Þetta minnti mig aftur á það að ferðalagið mitt endar ekki einhvers staðar og að ég vil ekki að það endi einhvers staðar. Að ég er ekki að leita að einhverri niðurstöðu eða endalausri hamingju. Þetta minnti mig á að lífið er ferli og að ég ætli að gera allt sem í mínu valdi stendur til þess að gefa mér, og fólkinu í kringum mig, leyfi til þess að líða. Hvernig sem er.
Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar
Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun