„Lögreglumenn alltof oft í aðstæðum sem þeir ráða ekkert við“ Auður Ösp Guðmundsdóttir skrifar 5. desember 2022 13:54 Flestir þátttakendur töldu lögregluna standa sig vel við að tryggja öryggi almennings. Þá var meirihluti þátttakenda sammála því að lögregla sinni hættulegu starfi og væri ein af grunnstoðunum í íslensku samfélagi Vísir/Vilhelm Viðhorf almennings gagnvart lögreglunni á Íslandi er almennt gott en konur eru þó með jákvæðara viðhorf en karlar. Meirihluti fólks er ósammála því að lögregla eigi að bera skotvopn. Þá telja flestir lögregluna skorta þekkingu þegar kemur að geðrænum vanda og fíknivanda. Þetta kemur fram í niðurstöðum lokaverkefnis Viktors Freys Hjörleifssonar í lögreglu-og löggæslufræði við Háskólann á Akureyri. Í tengslum við verkefnið rannsakaði Viktor Freyr viðhorf og álit almennings til lögreglunnar. Viktor ræddi við rúmlega 400 þátttakendur, 171 karl og 232 konur og kom í ljós að kyn og aldur hafa áhrif á það hvernig einstaklingur upplifir viðhorf sitt og álit til ákveðinna málefna. 18 úr hópnum hafa starfað eða eru í starfi hjá lögreglunni og kemur fram í niðurstöðum að þeir sem hafa starfað hjá lögreglunni hafa betra viðhorf til hennar. Flestir töldu lögregluna standa sig vel við að tryggja öryggi almennings. Þá var meirihluti þátttakenda sammála því að lögregla sinni hættulegu starfi og væri ein af grunnstoðunum í íslensku samfélagi. Flestir voru hins vegar ósammála því að laun lögreglumanna væru ekki í samræmi við störf þeirra. Mikill meirihluti þáttakenda sögðust sammála því að lögregla þyrfti meiri þekkingu á geðrænum og fíknitengdum vanda. Voru þátttakendur þó meira sammála því að lögreglan þyrfti meiri þekkingu á geðrænum vanda heldur en fíknivanda og þá töldu konur lögreglu þurfa meiri þekkingu á bæði geðrænum vanda og fíknivanda. Jákvæð og neikvæð skilaboð Þátttakendum í rannsókninni var einnig boðið að koma skilaboðum á framfæri hvað varðar nám og störf lögreglunnar og voru skilaboðin bæði af jákvæðum og neikvæðum toga: „Ég hef trú á að vel menntaðir lögreglumenn hafi þá þekkingu sem þarf til að takast á við erfitt starf.“ „Þið eruð hugrökk að fara í þetta nám, þið lendið í aðstæðum sem almenningur vill ekki lenda í. Þið eruð þjóðinni til sóma.“ „Lögreglan mætti beita sér harðar gegn alvöru glæpum. Í dag er tilfinningin að alvarlegustu glæpirnir miðað við sektir og refsiákvæði séu stöðu og hraðabrot í umferðinni, en endalausir afslættir eru gefnir í fíkniefna og líkamsárásarglæpum.“ „Það þarf að kynna sér hin ýmsu sýningamyndir geðsjúkdóma vel. Reynsla margra með slíka er hræðileg af lögreglunni þar sem valdbeiting var mikil þegar það hefði verið með meiri kunnáttu verið hægt að komast hjá henni.“ „Það er alltof oft sem að lögreglumenn eru í aðstæðum sem þeir ráða ekkert við og enda á að beita alltof miklu valdi því þau annaðhvort kunna ekki eða geta ekki höndlað aðstæður sem þau eru í vegna vankunnáttu.“ „Þegar kemur að starfi lögreglunar, við að vakta viðburði eða bregðast við neyðarástandi þá tel ég hana vera að gera mjög góða hluti og með fínt fólk á snærum sér. En í dagsdaglegu umstangi, og sérstaklega þegar kemur að því að bregðast við ástandi sem er kannski ekki neyðarúrræði eða deilur á milli fólks, þá hefur lögreglan oft engan áhuga á að hjálpa til við að leysa vandamálin.“ „Mér finnst eins og bjartari framtíð lögreglunnar sé framundan þar sem námið í lögreglufræði er orðið svo mikið betra en það var. Ég hef bæði átt samskipti við kurteisa lögreglu og einnig dónalega lögreglu sem horfði niður til manns.“ Bæta þarf viðhorf yngri kynslóðarinnar Í niðurstöðum Viktors Freys kemur meðal annars fram að þegar horft er til framtíðarrannsókna á þessu viðfangsefni væri gott að fara dýpra í hvaða þekkingu almenningur telur lögreglu þurfi að bæta við sig til að geta fylgt kröfum samfélagsins. Þá telur Viktor Freyr að skoða megi hvernig hægt væri að bæta viðhorf yngri einstaklinga til lögreglunnar á Íslandi, þar sem ungt fólk í dag er framtíð landsins. Þá mætti einnig skoða hvort munur sé á milli þeirra sem hafa starfað hjá lögreglunni og þeirra sem ekki hafa starfað innan lögreglunnar. Lögreglan Mest lesið Svarar gagnrýni á að Listaháskólinn útiloki ákveðna hópa Innlent Marilyn Manson verður ekki ákærður Erlent Íhugar formannsframboð Innlent „Ég get horft í augun á ykkur“ Innlent Fjórir fluttir með þyrlu eftir árekstur Innlent Foreldrar sextíu barna vilji leikskólastjórann burt Innlent Sakleysi dætranna hafi gufað upp Innlent Hrikalega spenntur að spreyta sig á nýjum vettvangi Innlent Sindri grunaður um fjárdrátt Innlent Ellert B. Schram er fallinn frá Innlent Fleiri fréttir Svarar gagnrýni á að Listaháskólinn útiloki ákveðna hópa Íhugar formannsframboð Lögðu fram tilboð sem var ekki svarað Fjórir fluttir með þyrlu eftir árekstur Guðrún íhugar framboð og Guinness-æði skekur íslenska djammið Lýsa yfir miklum vonbrigðum með stöðu viðræðna „Ég get horft í augun á ykkur“ Eldur í bíl í Strýtuseli Valt inn á byggingarsvæði eftir árekstur við strætó Anna, Anna og Sveinbjörn aðstoða ríkisstjórnina Hrikalega spenntur að spreyta sig á nýjum vettvangi Ellert B. Schram er fallinn frá „Það á auðvitað að fara að lögum“ Segir borgina hafa unnið að lausn mála hjá Maríuborg um nokkurt skeið Maðurinn hafi talið sig vera að fara að hitta stúlku á fermingaraldri Boða til allsherjarfundar samninganefnda Kennarasambandsins Lögregla rannsakar tálbeituaðgerð ungmenna Grjóthörð sparnaðarráð til Kristrúnar með ástarkveðju frá FA Lenti í kófi og ók í veg fyrir tvo vörubíla Óttast að íbúar utan Reykjavíkur festist í gistiskýlunum Fimm ára leyfi frá borginni til að fara á þing Foreldrar sextíu barna vilji leikskólastjórann burt Farinn af vettvangi en fannst með áverka stuttu síðar Hús varð fyrir tjóni vegna eldingar Viss um sigurinn en óviss um að komast inn á landsfundinn „Við erum algjörlega komin á endastöð“ „Enn einn áfellisdómurinn yfir stjórnsýslu borgarinnar“ Staðfestir niðurfellingu rannsóknar á blaðamönnunum Áfellisdómur á stjórnsýslu borgarinnar og meintur fjárdráttur Að minnsta kosti þrettán milljónir og „einbeittur brotavilji“ Sjá meira
Þetta kemur fram í niðurstöðum lokaverkefnis Viktors Freys Hjörleifssonar í lögreglu-og löggæslufræði við Háskólann á Akureyri. Í tengslum við verkefnið rannsakaði Viktor Freyr viðhorf og álit almennings til lögreglunnar. Viktor ræddi við rúmlega 400 þátttakendur, 171 karl og 232 konur og kom í ljós að kyn og aldur hafa áhrif á það hvernig einstaklingur upplifir viðhorf sitt og álit til ákveðinna málefna. 18 úr hópnum hafa starfað eða eru í starfi hjá lögreglunni og kemur fram í niðurstöðum að þeir sem hafa starfað hjá lögreglunni hafa betra viðhorf til hennar. Flestir töldu lögregluna standa sig vel við að tryggja öryggi almennings. Þá var meirihluti þátttakenda sammála því að lögregla sinni hættulegu starfi og væri ein af grunnstoðunum í íslensku samfélagi. Flestir voru hins vegar ósammála því að laun lögreglumanna væru ekki í samræmi við störf þeirra. Mikill meirihluti þáttakenda sögðust sammála því að lögregla þyrfti meiri þekkingu á geðrænum og fíknitengdum vanda. Voru þátttakendur þó meira sammála því að lögreglan þyrfti meiri þekkingu á geðrænum vanda heldur en fíknivanda og þá töldu konur lögreglu þurfa meiri þekkingu á bæði geðrænum vanda og fíknivanda. Jákvæð og neikvæð skilaboð Þátttakendum í rannsókninni var einnig boðið að koma skilaboðum á framfæri hvað varðar nám og störf lögreglunnar og voru skilaboðin bæði af jákvæðum og neikvæðum toga: „Ég hef trú á að vel menntaðir lögreglumenn hafi þá þekkingu sem þarf til að takast á við erfitt starf.“ „Þið eruð hugrökk að fara í þetta nám, þið lendið í aðstæðum sem almenningur vill ekki lenda í. Þið eruð þjóðinni til sóma.“ „Lögreglan mætti beita sér harðar gegn alvöru glæpum. Í dag er tilfinningin að alvarlegustu glæpirnir miðað við sektir og refsiákvæði séu stöðu og hraðabrot í umferðinni, en endalausir afslættir eru gefnir í fíkniefna og líkamsárásarglæpum.“ „Það þarf að kynna sér hin ýmsu sýningamyndir geðsjúkdóma vel. Reynsla margra með slíka er hræðileg af lögreglunni þar sem valdbeiting var mikil þegar það hefði verið með meiri kunnáttu verið hægt að komast hjá henni.“ „Það er alltof oft sem að lögreglumenn eru í aðstæðum sem þeir ráða ekkert við og enda á að beita alltof miklu valdi því þau annaðhvort kunna ekki eða geta ekki höndlað aðstæður sem þau eru í vegna vankunnáttu.“ „Þegar kemur að starfi lögreglunar, við að vakta viðburði eða bregðast við neyðarástandi þá tel ég hana vera að gera mjög góða hluti og með fínt fólk á snærum sér. En í dagsdaglegu umstangi, og sérstaklega þegar kemur að því að bregðast við ástandi sem er kannski ekki neyðarúrræði eða deilur á milli fólks, þá hefur lögreglan oft engan áhuga á að hjálpa til við að leysa vandamálin.“ „Mér finnst eins og bjartari framtíð lögreglunnar sé framundan þar sem námið í lögreglufræði er orðið svo mikið betra en það var. Ég hef bæði átt samskipti við kurteisa lögreglu og einnig dónalega lögreglu sem horfði niður til manns.“ Bæta þarf viðhorf yngri kynslóðarinnar Í niðurstöðum Viktors Freys kemur meðal annars fram að þegar horft er til framtíðarrannsókna á þessu viðfangsefni væri gott að fara dýpra í hvaða þekkingu almenningur telur lögreglu þurfi að bæta við sig til að geta fylgt kröfum samfélagsins. Þá telur Viktor Freyr að skoða megi hvernig hægt væri að bæta viðhorf yngri einstaklinga til lögreglunnar á Íslandi, þar sem ungt fólk í dag er framtíð landsins. Þá mætti einnig skoða hvort munur sé á milli þeirra sem hafa starfað hjá lögreglunni og þeirra sem ekki hafa starfað innan lögreglunnar.
Lögreglan Mest lesið Svarar gagnrýni á að Listaháskólinn útiloki ákveðna hópa Innlent Marilyn Manson verður ekki ákærður Erlent Íhugar formannsframboð Innlent „Ég get horft í augun á ykkur“ Innlent Fjórir fluttir með þyrlu eftir árekstur Innlent Foreldrar sextíu barna vilji leikskólastjórann burt Innlent Sakleysi dætranna hafi gufað upp Innlent Hrikalega spenntur að spreyta sig á nýjum vettvangi Innlent Sindri grunaður um fjárdrátt Innlent Ellert B. Schram er fallinn frá Innlent Fleiri fréttir Svarar gagnrýni á að Listaháskólinn útiloki ákveðna hópa Íhugar formannsframboð Lögðu fram tilboð sem var ekki svarað Fjórir fluttir með þyrlu eftir árekstur Guðrún íhugar framboð og Guinness-æði skekur íslenska djammið Lýsa yfir miklum vonbrigðum með stöðu viðræðna „Ég get horft í augun á ykkur“ Eldur í bíl í Strýtuseli Valt inn á byggingarsvæði eftir árekstur við strætó Anna, Anna og Sveinbjörn aðstoða ríkisstjórnina Hrikalega spenntur að spreyta sig á nýjum vettvangi Ellert B. Schram er fallinn frá „Það á auðvitað að fara að lögum“ Segir borgina hafa unnið að lausn mála hjá Maríuborg um nokkurt skeið Maðurinn hafi talið sig vera að fara að hitta stúlku á fermingaraldri Boða til allsherjarfundar samninganefnda Kennarasambandsins Lögregla rannsakar tálbeituaðgerð ungmenna Grjóthörð sparnaðarráð til Kristrúnar með ástarkveðju frá FA Lenti í kófi og ók í veg fyrir tvo vörubíla Óttast að íbúar utan Reykjavíkur festist í gistiskýlunum Fimm ára leyfi frá borginni til að fara á þing Foreldrar sextíu barna vilji leikskólastjórann burt Farinn af vettvangi en fannst með áverka stuttu síðar Hús varð fyrir tjóni vegna eldingar Viss um sigurinn en óviss um að komast inn á landsfundinn „Við erum algjörlega komin á endastöð“ „Enn einn áfellisdómurinn yfir stjórnsýslu borgarinnar“ Staðfestir niðurfellingu rannsóknar á blaðamönnunum Áfellisdómur á stjórnsýslu borgarinnar og meintur fjárdráttur Að minnsta kosti þrettán milljónir og „einbeittur brotavilji“ Sjá meira