Þetta kemur fram í skoðanapistli sem Eyþór Víðisson, öryggis- og löggæslufræðingur, birti á Vísi á mánudag. Þar segir hann að hnífaburður sé orðinn vandamál hér á landi og hann ógni öryggi „barna okkar, ungmenna, lögreglu og almennings.“
Hann segir að heildarlausn við vandanum sé fjölþætt, flókin og taki langan tíma. Innan slíkrar lausnar felist „áralangt samtal við jaðarsetta hópa, fræðsla til framtíðar um samfélagsleg gildi, aukin menntun almennt, minna brottfall drengja úr skólakerfinu og eftirfylgd við þá sem virðast skilja við hefðbundna samfélagsgerð og margt fleira.“
Hins vegar þurfi fyrst að bregðast við með skyndilausnum sem taki hnífa af götunum.
Taka þurfi hnífa af götunum
Hann telur síðan upp þau atriði sem hann telur nauðsynleg sem hluta af slíkri skyndilausn.
Í fyrsta lagi þurfi að gera samfélagssáttmála um „að hnífaburður sé algerlega óásættanlegur“. Þar þurfi ríkisstjórnin, samband sveitarfélaga, skólar og samtök af öllu tagi að taka sig saman við að stöðva þessa þróun.
Aukin fræðsla í skólum fyrir alla árganga sé nauðsynleg og að alvarleiki hnífaburðar verði gerður börnum og ungmennum ljós í landsátaki á vegum Landlæknis enda sé um lýðheilsumál að ræða.
Eyþór ræddi málin í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni.
Þá verði alltaf að kalla til bæði lögreglu og Barnavernd þegar „barn eða ungmenni kemur með hníf eða eggvopn í skóla eða á skólalóð“. Ekki megi gera undantekningar á því.
Herða þurfi vopnalög þegar kemur að hnífum
Hann nefnir að í yfirstandandi endurskoðun Vopnalaga verði fleiri tegundir egg- og stunguvopna skilgreind sem vopn. Þar á meðal verði „netahnífar, verkfæraaxir, stunguverkfæri ýmis konar og eggáhöld“ sett undir Vopnalög.
Einnig vill hann að ákvæði í Vopnalögum sem kveður á um að bannað sé að hafa í vörslu sinni bitvopn ef blaðið er lengra en 12 sentímetrar verði tekið út úr lögunum. Í staðinn verði allur burður hnífa utan vinnu „stranglega bannaður“.
Eyþór tekur fram að hægt sé skaða fólk með nánast hverju sem er, „skæri, brotin flaska, nál og margt margt fleira má nota sem vopn.“ Hins vegar sé hann ekki að tala um hluti sem geti orðið möguleg vopn heldur einungis þau vopn sem eru „hönnuð til þess eins að skaða aðra“. Því sé gott að byrja á að reyna að losna við þau úr samfélaginu.
Þá vill Eyþór að við sömu endurskoðun Vopnalaga verði „stunguvopna- og hnífaburður meira eða minna bannaður með öllu“ og að undanþágur frá slíku eigi aðeins að byggja á sýnilegri þörf, þegar iðnaðarmenn, netagerðarmenn eða aðrir þurfi þau til vinnu.
Þeir sem verði uppvísir að hnífaburði þurfi að sýna fram á þörf fyrir slík verkfæri. Veiðihnífar falli til dæmis þar undir flokkinn „bannað ef ekki er hægt að sýna fram á þörf“.
Bann á sölu hnífa og strangar sektir við hnífaburði í „margmenni“
Jafnframt leggur Eyþór til að öll sala hnífa „annarra en verkfæra og eldhúsáhalda“ verði bönnuð. Hann nefnir sem dæmi að finna megi „sérhannaða hnífa til manndrápa“ á stöðum á borð við Kolaportið og víðar.
Loks leggur Eyþór til að allur hnífaburður „í margmenni“ frá klukkan sex á kvöldin til sjö á morgnana verði bannaður með öllu og viðurlög verði gerð „gríðarlega ströng“. Því leggur hann til að við fyrsta brot verði lögð 700 þúsund króna sekt og fyrir annað brot verði viðkomandi dæmdur í skilorðsbundið fangelsi.
Þar verði nóg að viðkomandi hafi verið með „eggvopnið á sér en ógnaði ekki með því“.
Ef einhver beiti slíku vopni til að ógna öðrum skuli sá sami dæmdur í skilorðsbundið fangelsi og hann þurfi að sæta samfélagsþjónustu í kjölfarið. Einnig leggur hann til að það að bera eggvopn þegar annað brot er framið þyngi dóminn sjálfkrafa.
Í lok pistilsins segir Eyþór að þessar tillögur sínar leysi ekki önnur samfélagsleg vandamál og að hnífaburði verði „tæplegast eytt með öllu“ en þetta sé „skýrt innrömmuð hugmynd til skamms tíma“. Staðreyndin sé að það þurfi að bregðast við skjótt og samfélagið þurfi að gera það sem ein heild.
