Segja konu sem lést á geðdeild hafa verið beitta ofbeldi Kjartan Kjartansson skrifar 30. júní 2023 11:25 Grímur Atlason, framkvæmdastjóri Geðhjálpar, og Sigríður Gísladóttir, formaður samtakanna, gagnrýna ábyrgðarleysi í geðheilbrigðismálum. Vísir Nýlegur sýknudómur yfir hjúkrunarfræðingi vegna dauða sjúklings á geðdeild Landspítalans er dæmi um að fólk sé beitt ofbeldi á sjúkrahúsum og stofnunum, að sögn forsvarsmanna Geðhjálpar. Þeir gagnýna að enginn axli ábyrgð á andlátinu og því sem miður fer í heilbrigðiskerfinu. Langveik kona lést á geðdeild Landspítalans við Hringbraut eftir að hjúkrunarfræðingur þvingaði ofan í hana tveimur næringardrykkjum í ágúst árið 2021. Þrátt fyrir að sannað þætti að hjúkrunarfræðingurinn hefði þröngvað drykknum ofan í konuna og að það hafi valdið því að hún kafnaði var hann sýknaður af ákæru um manndráp fyrr í þessum mánuði. Ekki þótti sýnt fram á að hjúkrunarfræðingurinn hefði ætlað sér að drepa sjúklinginn. Sigríður Gísladóttir, formaður Geðhjálpar, og Grímur Atlason, framkvæmdastjóri samtakanna, segja að konan sem lést hafi verið beitt ofbeldi í grein sem þau birtu á Vísi í morgun. „Það liggur fyrir að fólk er beitt ofbeldi á sjúkrahúsum og stofnunum þar sem fólk með geðrænar áskoranir dvelur. Það liggja fyrir ótal vitnisburðir þess efnis. Það dó sjúklingur fyrir tveimur árum af því að hann var beittur ofbeldi. Það liggur fyrir,“ skrifa þau. Málinu á geðdeild Landspítalans virðist ætla að ljúka án þess að nokkur beri ábyrgð á því hvernig fór segja forsvarsmenn Geðhjálpar. „Hvernig getur það gerst í nútímasamfélagi að bráðveikur einstaklingur sem er lagður inn á sjúkrahús til þess að fá lækningu meina sinna sé beittur slíku ofbeldi að hann hljóti bana af? Hvernig getur það gerst í nútímasamfélagi að enginn beri á því ábyrgð?“ skrifa þau Sigríður og Grímur. Gerist á vakt heilbrigðisráðherra Hjúkrunarfræðinginn sem var sýknaður segja þau aðeins lítið tannhjól í geðheilbrigðiskerfinu. Veikleikar geðheilbrigðiskerfisins hafi ítrekað komið fram í málinu. Við aðalmeðferð málsins kom meðal annars fram að hjúkrunarfræðingurinn var sá eini á vakt þegar konan lést. Með honum á vakt voru þrír óreyndir starfsmenn, tveir þeirra að stíga ein sín fyrstu spor á deildinni. Þá hafði hjúkrunarfræðingurinn unnið nítján vaktir á sextán dögum og hafði fyrr í mánuðinum verið kallaður til vinnu úr sumarfríi vegna manneklu. Þá hafði sjúklingurinn verið greindur með lungnabólgu daginn hann lést. Hann komst ekki að á lyflækningadeild í Fossvogi vegna plássleysis og var því sendur aftur á geðdeildina. Atvikaskráning var gerð vegna þess. Slík skráning er gerð um óvænt atvik í þeim tilgangi að finna skýringar á þeim og leita leiða til að tryggja að þau endurteki sig ekki. „Undirmönnun, gríðarleg starfsmannavelta, skortur á fagfólki, skortur á skilningi, þvinganir, nauðung og hreint og klárt ofbeldi. Hver ber ábyrgð á því að svona sé málum háttað?“ segja þau Sigríður og Grímur. Gagnrýna þau að Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra, hafi ekkert tjáð sig um mál hjúkrunarfræðingsins og þær alvarlegu ábendingar sem komu fram við réttarhöldin um stöðuna í geðheilbrigðiskerfinu. „Þetta er að gerast á hans vakt og hann ætti að bera á því ábyrgð,“ segja þau. Ekki forgangsmál stjórnvalda Geðhjálp hafi ítrekað bent stjórnvöldum á brotalamir í geðheilbrigðiskerfinu. Vísa greinarhöfundarnir meðal annars til þess að sjúklingar séu látnir sæta ýmis konar boðum og bönnum og jafnvel þvingaðir til þess að taka lyf. Um tíu prósent þeirra sem leituðu á geðdeild hafi verið beittir þvingaðri lyfjagjöf samkvæmt rannsókn sem greint var frá í Læknablaðinu fyrr á þessu ári. „Það er ljóst að þessu kerfi verður að breyta,“ segja þau Sigríður og Grímur. Eftirlit með starfsemi geðdeilda og stofnana þar sem fólk með geðraskanir dvelur til skemmri eða lengri tíma sé í skötulíki. Ekkert bóli á rannsókn á aðbúnaði og meðferð fólks með geðrænan vanda sem velferðarnefnd Alþingis var falið að koma í farveg. „Þetta sýnir því miður að þetta er ekki í forgangi hjá stjórnvöldum,“ segja Sigríður og Grímur. Aðgerðaáætlun heilbrigðisráðherra í geðheilbrigðismálum sem Alþingi samþykkti nýlega er ekki pappírsins virði að mati forsvarsmanna Geðhjálpar þar sem hún sé ófjármögnuð. „Því miður virðist það vera þannig að enginn ber ábyrgð á því sem miður fer innan heilbrigðiskerfisins. Það er sorglegt,“ skrifa formaður og framkvæmdastjóri Geðhjálpar. Geðheilbrigði Andlát á geðdeild Landspítala Landspítalinn Heilbrigðismál Mest lesið Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Hitamet slegið á Spáni um helgina Erlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Innlent Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Innlent Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Innlent Krefjast svara um mögulegar frekari árásir Erlent Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Innlent Þúsundir Norðmanna fengu fyrir mistök tilkynningu um að hafa unnið milljónir Erlent Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Innlent Fleiri fréttir Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Ekkert samkomulag í höfn enn um þinglok Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Veðurstofan nýtir ofurtölvu til að herma eftir hraunflæði „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Óhress innviðaráðherra, öryggis- og varnarmál og ofurtölva Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Ný kirkjuhandbók og kaldar kveðjur til ferðaþjónustunnar Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn „Langflestir Grindvíkingar búa utan Grindavíkurbæjar“ Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Mikil reiði á Þingeyri vegna flutnings fóðurstöðvar Arctic Fish Ráðherra vill tryggja betra eftirlit með Sjúkratryggingum Íslands Segir tölurnar sláandi og vill bregðast við „Ég vorkenni því fólki sem lét narra sig í þessa vegferð“ Sósíalistar deila um peninga og metþátttaka í ólöglegri baráttugöngu Kostnaður vegna kynja- og jafnréttismála sextán milljónir Svifvængjaflugslys við Reynisfjall Sjá meira
Langveik kona lést á geðdeild Landspítalans við Hringbraut eftir að hjúkrunarfræðingur þvingaði ofan í hana tveimur næringardrykkjum í ágúst árið 2021. Þrátt fyrir að sannað þætti að hjúkrunarfræðingurinn hefði þröngvað drykknum ofan í konuna og að það hafi valdið því að hún kafnaði var hann sýknaður af ákæru um manndráp fyrr í þessum mánuði. Ekki þótti sýnt fram á að hjúkrunarfræðingurinn hefði ætlað sér að drepa sjúklinginn. Sigríður Gísladóttir, formaður Geðhjálpar, og Grímur Atlason, framkvæmdastjóri samtakanna, segja að konan sem lést hafi verið beitt ofbeldi í grein sem þau birtu á Vísi í morgun. „Það liggur fyrir að fólk er beitt ofbeldi á sjúkrahúsum og stofnunum þar sem fólk með geðrænar áskoranir dvelur. Það liggja fyrir ótal vitnisburðir þess efnis. Það dó sjúklingur fyrir tveimur árum af því að hann var beittur ofbeldi. Það liggur fyrir,“ skrifa þau. Málinu á geðdeild Landspítalans virðist ætla að ljúka án þess að nokkur beri ábyrgð á því hvernig fór segja forsvarsmenn Geðhjálpar. „Hvernig getur það gerst í nútímasamfélagi að bráðveikur einstaklingur sem er lagður inn á sjúkrahús til þess að fá lækningu meina sinna sé beittur slíku ofbeldi að hann hljóti bana af? Hvernig getur það gerst í nútímasamfélagi að enginn beri á því ábyrgð?“ skrifa þau Sigríður og Grímur. Gerist á vakt heilbrigðisráðherra Hjúkrunarfræðinginn sem var sýknaður segja þau aðeins lítið tannhjól í geðheilbrigðiskerfinu. Veikleikar geðheilbrigðiskerfisins hafi ítrekað komið fram í málinu. Við aðalmeðferð málsins kom meðal annars fram að hjúkrunarfræðingurinn var sá eini á vakt þegar konan lést. Með honum á vakt voru þrír óreyndir starfsmenn, tveir þeirra að stíga ein sín fyrstu spor á deildinni. Þá hafði hjúkrunarfræðingurinn unnið nítján vaktir á sextán dögum og hafði fyrr í mánuðinum verið kallaður til vinnu úr sumarfríi vegna manneklu. Þá hafði sjúklingurinn verið greindur með lungnabólgu daginn hann lést. Hann komst ekki að á lyflækningadeild í Fossvogi vegna plássleysis og var því sendur aftur á geðdeildina. Atvikaskráning var gerð vegna þess. Slík skráning er gerð um óvænt atvik í þeim tilgangi að finna skýringar á þeim og leita leiða til að tryggja að þau endurteki sig ekki. „Undirmönnun, gríðarleg starfsmannavelta, skortur á fagfólki, skortur á skilningi, þvinganir, nauðung og hreint og klárt ofbeldi. Hver ber ábyrgð á því að svona sé málum háttað?“ segja þau Sigríður og Grímur. Gagnrýna þau að Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra, hafi ekkert tjáð sig um mál hjúkrunarfræðingsins og þær alvarlegu ábendingar sem komu fram við réttarhöldin um stöðuna í geðheilbrigðiskerfinu. „Þetta er að gerast á hans vakt og hann ætti að bera á því ábyrgð,“ segja þau. Ekki forgangsmál stjórnvalda Geðhjálp hafi ítrekað bent stjórnvöldum á brotalamir í geðheilbrigðiskerfinu. Vísa greinarhöfundarnir meðal annars til þess að sjúklingar séu látnir sæta ýmis konar boðum og bönnum og jafnvel þvingaðir til þess að taka lyf. Um tíu prósent þeirra sem leituðu á geðdeild hafi verið beittir þvingaðri lyfjagjöf samkvæmt rannsókn sem greint var frá í Læknablaðinu fyrr á þessu ári. „Það er ljóst að þessu kerfi verður að breyta,“ segja þau Sigríður og Grímur. Eftirlit með starfsemi geðdeilda og stofnana þar sem fólk með geðraskanir dvelur til skemmri eða lengri tíma sé í skötulíki. Ekkert bóli á rannsókn á aðbúnaði og meðferð fólks með geðrænan vanda sem velferðarnefnd Alþingis var falið að koma í farveg. „Þetta sýnir því miður að þetta er ekki í forgangi hjá stjórnvöldum,“ segja Sigríður og Grímur. Aðgerðaáætlun heilbrigðisráðherra í geðheilbrigðismálum sem Alþingi samþykkti nýlega er ekki pappírsins virði að mati forsvarsmanna Geðhjálpar þar sem hún sé ófjármögnuð. „Því miður virðist það vera þannig að enginn ber ábyrgð á því sem miður fer innan heilbrigðiskerfisins. Það er sorglegt,“ skrifa formaður og framkvæmdastjóri Geðhjálpar.
Geðheilbrigði Andlát á geðdeild Landspítala Landspítalinn Heilbrigðismál Mest lesið Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Hitamet slegið á Spáni um helgina Erlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Innlent Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Innlent Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Innlent Krefjast svara um mögulegar frekari árásir Erlent Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Innlent Þúsundir Norðmanna fengu fyrir mistök tilkynningu um að hafa unnið milljónir Erlent Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Innlent Fleiri fréttir Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Ekkert samkomulag í höfn enn um þinglok Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Veðurstofan nýtir ofurtölvu til að herma eftir hraunflæði „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Óhress innviðaráðherra, öryggis- og varnarmál og ofurtölva Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Ný kirkjuhandbók og kaldar kveðjur til ferðaþjónustunnar Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn „Langflestir Grindvíkingar búa utan Grindavíkurbæjar“ Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Mikil reiði á Þingeyri vegna flutnings fóðurstöðvar Arctic Fish Ráðherra vill tryggja betra eftirlit með Sjúkratryggingum Íslands Segir tölurnar sláandi og vill bregðast við „Ég vorkenni því fólki sem lét narra sig í þessa vegferð“ Sósíalistar deila um peninga og metþátttaka í ólöglegri baráttugöngu Kostnaður vegna kynja- og jafnréttismála sextán milljónir Svifvængjaflugslys við Reynisfjall Sjá meira