Tilraunadýr Seðlabankans Þorsteinn Sæmundsson skrifar 4. september 2023 10:30 Seðlabankastjóri hefur líkt 14 stýrivaxtahækkunum bankans við n.k. tilraun. Í hartnær tvö ár hef ég ásamt tugþúsundum annarra Íslendinga verið í óumbeðnu ólaunuðu aukastarfi sem tilraunadýr seðlabankastjórans og peningastefnunefndar. Á þeim tíma sem liðinn er af tilrauninni hafa afborganir af lánum heimilisins hækkað svo um munar og er greinarhöfundur þó skuldnettur. Nú er það svo með tilraunir að beri þær ekki árangur leita menn gjarnan annarra lausna. Það gerir ekki íslenski Seðlabankinn (SÍ) og peningastefnunefnd. Ekkert er gert til að hafa hemil á bönkum s.s. með útlánakvóta heldur er hamast á almenningi og smáum fyrirtækjum sem eru útsettust fyrir tilraunastarfseminni. Tilraunin skal halda áfram þó árangur sé lítill sem enginn. Þó ein verðbólgumæling hafi bent til lækkunar er hún frá þeim mánuði sem útsölur eru hvað útbreiddastar. Langtímaverðbólguhorfur eru dekkri ekki síst vegna vaxtahækkana SÍ. Hugur minn er hjá þeim eru verulega skuldsett og mega illa við áföllum Allmargir hafa breytt lánum sínum úr óverðtryggðum í verðtryggð sem reyndar dregur mjög úr áhrifum stýrivaxtahækkana. Seðlabankastjóri og peningastefnunefnd eru þannig að skjóta sjálf sig í fætur. Við nýjustu vaxtaákvörðun var rætt um auknar verðbólguvæntingar. Jú, undirritaður gengst við því að vænta meiri verðbólgu nú en fyrr eftir kynnta vaxtahækkun. Þessi ráðstöfun SÍ slær ekki á þær væntingar nema síður sé. Seðlabankinn er eins og áður hefur verið lýst líkt og hundur sem eltir skottið á sjálfum sér. Þær vaxtahækkanir sem þegar hafa komið fram hafa flestar verið sem olía á eld og eru bein tengsl milli þeirra og verðhækkana. Verðhækkanir vegna ytri aðstæðna eins og stríðsátökum eru að mestu komnar fram og sumar hafa gengið til baka þó þess sjáist lítil merki hér í fákeppnislandinu. Viðskiptaráðherra virðist hafa vaknað af værum blundi og komist að því hvaða málefni tilheyra ráðuneyti hennar og er það löngu tímabært. Alvarlegast er þó að með síendurteknum stýrivaxtahækkunum sem munu hafa áhrif nokkur misseri fram í tímann er einkum hert að heimilum og smáum fyrirtækjum. Áhrif þegar framkominna vaxtahækkana leyna sér ekki á húsnæðismarkaði. Vaxtahækkanir hækka byggingakostnað sem aftur eykur verðbólgu vegna áhrifa húsnæðisliðar í vísitölugrunni. Skortur á framboði íbúða veldur einnig því að fasteignaverð hækkar þvert á spár SÍ. Þær íbúðir sem nú eru í smíðum á Höfuðborgarsvæðinu eru hvorttveggja of fáar og of dýrar til þess að vinna á skortinum. Engar íbúðir eru á markaði þar sem nýst gætu fyrstu kaupendum og tekjulágum. Í skýringum SÍ á vaxtahækkunarfundinum um daginn kom fram að bankinn telur atvinnuleysi hér á landi of lítið. Einnig kom fram að núverandi hagvöxtur truflar seðlabankamenn og hamast þeir við að reyna að minnka hann sem mest þeir geta. Það mátti gæta sérstakrar ánægju í framlagi aðalhagfræðings SÍ á síðasta kynningarfundi vegna kólnunar á húsnæðismarkaði. Seðlabankinn er greinilega að stuðla að kreppuástandi á Íslandi með tilraunum sínum. Á sama tíma og hernaður SÍ gegn almenningi og smærri fyrirtækjum stendur er ekki hróflað við fjármálakerfinu með nokkrum hætti. Skilaboð seðlabankastjóra eru að fólk ,,ræði við bankann sinn.” Á sama tíma hefur fjármálaráðherra gefið skýrt til kynna að seðlabankastjóri rói ekki í sömu átt og ríkisstjórnin. Augljós trúnaðarbrestur er milli ráðherrans og seðlabankastjóra. Allt framansagt vekur ekki bjartsýni heldur eykur óvissu og veldur kvíða hjá almenningi sem enn er brenndur eftir síðustu eignaupptöku í kjölfar fjármálahrunsins. Lítil von er til þess að verðbólga lækki hér á næstunni enda lauk fundinum með hefðbundinni kveðju Seðlabankastjóra: ,,Við gætum þurft að hækka vexti meira.” Tilrauninni er sem sagt hvergi nærri lokið. Höfundur situr í stjórn Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Miðflokkurinn Seðlabankinn Mest lesið Halldór 4. 10. 2025 Halldór Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Seðlabankastjóri hefur líkt 14 stýrivaxtahækkunum bankans við n.k. tilraun. Í hartnær tvö ár hef ég ásamt tugþúsundum annarra Íslendinga verið í óumbeðnu ólaunuðu aukastarfi sem tilraunadýr seðlabankastjórans og peningastefnunefndar. Á þeim tíma sem liðinn er af tilrauninni hafa afborganir af lánum heimilisins hækkað svo um munar og er greinarhöfundur þó skuldnettur. Nú er það svo með tilraunir að beri þær ekki árangur leita menn gjarnan annarra lausna. Það gerir ekki íslenski Seðlabankinn (SÍ) og peningastefnunefnd. Ekkert er gert til að hafa hemil á bönkum s.s. með útlánakvóta heldur er hamast á almenningi og smáum fyrirtækjum sem eru útsettust fyrir tilraunastarfseminni. Tilraunin skal halda áfram þó árangur sé lítill sem enginn. Þó ein verðbólgumæling hafi bent til lækkunar er hún frá þeim mánuði sem útsölur eru hvað útbreiddastar. Langtímaverðbólguhorfur eru dekkri ekki síst vegna vaxtahækkana SÍ. Hugur minn er hjá þeim eru verulega skuldsett og mega illa við áföllum Allmargir hafa breytt lánum sínum úr óverðtryggðum í verðtryggð sem reyndar dregur mjög úr áhrifum stýrivaxtahækkana. Seðlabankastjóri og peningastefnunefnd eru þannig að skjóta sjálf sig í fætur. Við nýjustu vaxtaákvörðun var rætt um auknar verðbólguvæntingar. Jú, undirritaður gengst við því að vænta meiri verðbólgu nú en fyrr eftir kynnta vaxtahækkun. Þessi ráðstöfun SÍ slær ekki á þær væntingar nema síður sé. Seðlabankinn er eins og áður hefur verið lýst líkt og hundur sem eltir skottið á sjálfum sér. Þær vaxtahækkanir sem þegar hafa komið fram hafa flestar verið sem olía á eld og eru bein tengsl milli þeirra og verðhækkana. Verðhækkanir vegna ytri aðstæðna eins og stríðsátökum eru að mestu komnar fram og sumar hafa gengið til baka þó þess sjáist lítil merki hér í fákeppnislandinu. Viðskiptaráðherra virðist hafa vaknað af værum blundi og komist að því hvaða málefni tilheyra ráðuneyti hennar og er það löngu tímabært. Alvarlegast er þó að með síendurteknum stýrivaxtahækkunum sem munu hafa áhrif nokkur misseri fram í tímann er einkum hert að heimilum og smáum fyrirtækjum. Áhrif þegar framkominna vaxtahækkana leyna sér ekki á húsnæðismarkaði. Vaxtahækkanir hækka byggingakostnað sem aftur eykur verðbólgu vegna áhrifa húsnæðisliðar í vísitölugrunni. Skortur á framboði íbúða veldur einnig því að fasteignaverð hækkar þvert á spár SÍ. Þær íbúðir sem nú eru í smíðum á Höfuðborgarsvæðinu eru hvorttveggja of fáar og of dýrar til þess að vinna á skortinum. Engar íbúðir eru á markaði þar sem nýst gætu fyrstu kaupendum og tekjulágum. Í skýringum SÍ á vaxtahækkunarfundinum um daginn kom fram að bankinn telur atvinnuleysi hér á landi of lítið. Einnig kom fram að núverandi hagvöxtur truflar seðlabankamenn og hamast þeir við að reyna að minnka hann sem mest þeir geta. Það mátti gæta sérstakrar ánægju í framlagi aðalhagfræðings SÍ á síðasta kynningarfundi vegna kólnunar á húsnæðismarkaði. Seðlabankinn er greinilega að stuðla að kreppuástandi á Íslandi með tilraunum sínum. Á sama tíma og hernaður SÍ gegn almenningi og smærri fyrirtækjum stendur er ekki hróflað við fjármálakerfinu með nokkrum hætti. Skilaboð seðlabankastjóra eru að fólk ,,ræði við bankann sinn.” Á sama tíma hefur fjármálaráðherra gefið skýrt til kynna að seðlabankastjóri rói ekki í sömu átt og ríkisstjórnin. Augljós trúnaðarbrestur er milli ráðherrans og seðlabankastjóra. Allt framansagt vekur ekki bjartsýni heldur eykur óvissu og veldur kvíða hjá almenningi sem enn er brenndur eftir síðustu eignaupptöku í kjölfar fjármálahrunsins. Lítil von er til þess að verðbólga lækki hér á næstunni enda lauk fundinum með hefðbundinni kveðju Seðlabankastjóra: ,,Við gætum þurft að hækka vexti meira.” Tilrauninni er sem sagt hvergi nærri lokið. Höfundur situr í stjórn Miðflokksins.
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun