Gagnrýnir landlækni harðlega og vill fá umboðsmann sjúklinga Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 9. apríl 2024 15:57 Málfríður Stefanía Þórðardóttir ljósmóðir og formaður Heilsuhags- hagsmunasamtaka í heilbrigðisþjónustu segir skorta á réttastöðu sjúklinga í heilbrigðiskerfinu. Það þurfi að stofna embætti umboðsmanns júklinga. Vísir Formaður hagsmunasamtaka í heilbrigðissþjónustu gagnrýnir Landlækni harðlega og segir embættið sitja beggja vegna borðs þegar grunur er um mistök í heilbrigðisþjónustu. Nauðsynlegt sé að stofna embætti umboðsmanns sjúklinga. Þá telur hún ný lög um Landlækni draga úr réttarstöðu sjúklinga. Síðustu þrjú ár hefur athugasemdum og kvörtunum til Landlæknis um heilbrigðisþjónustu fjölgað um ríflega þriðjung. Nú eru þar fimm hundruð mál til umfjöllunar og það tekur allt að fjögur ár að fá niðurstöðu. úr þeim. Tilkynningum um alvarleg atvik hefur fjölgað lítillega á sama tímabili. Réttarstaða hafi versnað Málfríður Stefanía Þórðardóttir ljósmóðir og formaður Heilsuhags- hagsmunasamtaka í heilbrigðisþjónustu segir skorta á réttarstöðu sjúklinga í heilbrigðiskerfinu. „Eftir að síðustu lög voru um Landlækni og lýðheilsu voru samþykkt í fyrra þá versnaði staða sjúklinga til muna. Í rauninni var rýmkað vald Landlæknis til að ákveða að skoða mál eða að vísa þeim hreinlega frá. Þá var kvörtunartími sjúklinga styttur úr tíu árum í fjögur. Það er slæmt því ef það kemur t.d. upp atvik í fæðingu geta afleiðingarnar komið í ljós löngu eftir þennan tímafrest,“ segir Málfríður. Hún gagnrýnir málsmeðferð Landlæknis „Ferlið allt of flókið. Okkur þætti eðlilegra að aðrir væru með þessi mál en embætti Landlæknis. Embættið er nú þegar að gefa út starfsleyfi til Heilbrigðisstofnana og hefur eftirlit með þeim. En þarf á sama tíma að gæta hagsmuna sjúklinga. Landlæknir er því báðum megin við borðið,“ segir Málfríður. Hún segir jafnframt að fólk hafi leitað til Heilsuhags vegna meðferðar Landlæknis á sínum málum. „Þeir sem hafa leitað til félagsins kvarta yfir að fá ekki upplýsingar um hvar mál eru stödd innan embættisins og vita ekki hvað verður. Fólk hefur ekki alltaf trú á því að það fái óháða niðurstöðu þaðan. Við erum lítið samfélag. Það þekkjast margir, það eru mikil tengsl innan heilbrigðiskerfisins. Þá stendur t.d. í siðareglum lækna að þeir skuli forðast að kasta rýrð á þekkingu eða störf annarra lækna þannig að það getur reynst þeim erfitt að gagnrýna aðra lækna. Þetta hefur áhrif á trúverðugleika landlæknis,“ segir Málfríður. Svifaseinar heilbrigðisstofnanir Þá telur Málfríður ekki nóg að gert þegar atvik koma upp á heilbrigðisstofnunum. . „Það er viss þöggunarmenning á heilbrigðisstofnunum og það verða of oft óeðlilegar tafir á málum. Fólk veit ekki hvernig það á að bera fram kvörtun og þarf að fara í gegnum frumskóg til læra á kerfið. Það á að leiðbeina sjúklingi ef hann vill tilkynna um atvik en því er víða ábótavant,“ segir hún. Hún segir sjúklinga hafa lent í vandræðum hafi þeir lagt fram kvörtun um heilbrigðisþjónustu. „Fólk sem hefur kvartað hefur lent í því að geta ekki leitað til heilbrigðisstofnunarinnar sem það hefur gert athugasemdir við. Viðmótið hefur breyst og traustið er farið. Við höfum þurft að aðstoða fólk við að fá þjónustu annars staðar jafnvel erlendis. Þá höfum við dæmi um að fólk hafi ekki lagt í að kvarta því það óttast viðbrögðin,“ segir Málfríður. Mistök af algeng Hún tölur að of oft verði mistök í heilbrigðisþjónustu. „Auðvitað eru allir að reyna að gera sitt besta. Kerfið okkar núna er hins vegar þannig að það er allt of mikill hraði. Við erum með mikla hátækni og mistökin eru ansi algeng. Oftast eru þau smávægileg en því miður verða alltaf alvarleg mistök. Það er jafnvel talað um að í tíu prósent tilvika verði einhvers konar mistök,“ segir hún. Umboðsmaður sjúklinga Málfríður segir nauðsynlegt að stofna nýtt embætti fyrir sjúklinga og auka um leið samráð við þá og hagsmunasamtök þeirra. „ Þær endurbætur sem þarf að ráðast strax í er að stofna sérstakt embætti umboðsmanns sjúklinga sem sái þá um rannsókn atvika sem koma upp og leiðbeindi fólki um kerfið. En þangað til það verður gert þá ráðlegg ég fólki sem þarf að koma málum sínum áfram að ráða sér lögmann,“ segir Málfríður að lokum. Heilbrigðismál Landspítalinn Heilbrigðisstofnun Norðurlands Heilbrigðisstofnun Austurlands Mest lesið Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi Innlent „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Innlent „Fordæmalausar hörmungar“ í Frakklandi Erlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Innlent Aðeins 1,5 prósent ræktarlands enn aðgengilegt og nýtanlegt Erlent Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Innlent Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Innlent Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Innlent Fleiri fréttir Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Ákvörðun ráðherra muni seinka viðbragði við faröldrum framtíðar Þyrlan aftur á leið austur vegna umferðarslyss Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Tollahækkanirnar vonbrigði og þrýstir á um fund sem fyrst Forsætisráðherra ósátt með tolla og pólfarar á Húsavík Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Svartaþoka gerir þyrlusveit í útkalli erfitt fyrir Innkalla sælgæti vegna köfnunarhættu Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Öryggissérfræðingur hefur trú á boðuðum aðgerðum í Reynisfjöru Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Færa sig í Kringluna vegna bílastæðaskorts og framkvæmda Tollastríð, makríll og flutningur Blóðbankans Greina ekki frá tilkynntum kynferðisbrotum á Þjóðhátíð strax Segja Rafmennt auglýsa nöfn sín í blekkingarskyni Sektaður vegna kýr sem drapst á leið í sláturhús Minnsti þéttleiki makríls síðan 2010 Tveir skjálftar yfir þrír að stærð Sjá meira
Síðustu þrjú ár hefur athugasemdum og kvörtunum til Landlæknis um heilbrigðisþjónustu fjölgað um ríflega þriðjung. Nú eru þar fimm hundruð mál til umfjöllunar og það tekur allt að fjögur ár að fá niðurstöðu. úr þeim. Tilkynningum um alvarleg atvik hefur fjölgað lítillega á sama tímabili. Réttarstaða hafi versnað Málfríður Stefanía Þórðardóttir ljósmóðir og formaður Heilsuhags- hagsmunasamtaka í heilbrigðisþjónustu segir skorta á réttarstöðu sjúklinga í heilbrigðiskerfinu. „Eftir að síðustu lög voru um Landlækni og lýðheilsu voru samþykkt í fyrra þá versnaði staða sjúklinga til muna. Í rauninni var rýmkað vald Landlæknis til að ákveða að skoða mál eða að vísa þeim hreinlega frá. Þá var kvörtunartími sjúklinga styttur úr tíu árum í fjögur. Það er slæmt því ef það kemur t.d. upp atvik í fæðingu geta afleiðingarnar komið í ljós löngu eftir þennan tímafrest,“ segir Málfríður. Hún gagnrýnir málsmeðferð Landlæknis „Ferlið allt of flókið. Okkur þætti eðlilegra að aðrir væru með þessi mál en embætti Landlæknis. Embættið er nú þegar að gefa út starfsleyfi til Heilbrigðisstofnana og hefur eftirlit með þeim. En þarf á sama tíma að gæta hagsmuna sjúklinga. Landlæknir er því báðum megin við borðið,“ segir Málfríður. Hún segir jafnframt að fólk hafi leitað til Heilsuhags vegna meðferðar Landlæknis á sínum málum. „Þeir sem hafa leitað til félagsins kvarta yfir að fá ekki upplýsingar um hvar mál eru stödd innan embættisins og vita ekki hvað verður. Fólk hefur ekki alltaf trú á því að það fái óháða niðurstöðu þaðan. Við erum lítið samfélag. Það þekkjast margir, það eru mikil tengsl innan heilbrigðiskerfisins. Þá stendur t.d. í siðareglum lækna að þeir skuli forðast að kasta rýrð á þekkingu eða störf annarra lækna þannig að það getur reynst þeim erfitt að gagnrýna aðra lækna. Þetta hefur áhrif á trúverðugleika landlæknis,“ segir Málfríður. Svifaseinar heilbrigðisstofnanir Þá telur Málfríður ekki nóg að gert þegar atvik koma upp á heilbrigðisstofnunum. . „Það er viss þöggunarmenning á heilbrigðisstofnunum og það verða of oft óeðlilegar tafir á málum. Fólk veit ekki hvernig það á að bera fram kvörtun og þarf að fara í gegnum frumskóg til læra á kerfið. Það á að leiðbeina sjúklingi ef hann vill tilkynna um atvik en því er víða ábótavant,“ segir hún. Hún segir sjúklinga hafa lent í vandræðum hafi þeir lagt fram kvörtun um heilbrigðisþjónustu. „Fólk sem hefur kvartað hefur lent í því að geta ekki leitað til heilbrigðisstofnunarinnar sem það hefur gert athugasemdir við. Viðmótið hefur breyst og traustið er farið. Við höfum þurft að aðstoða fólk við að fá þjónustu annars staðar jafnvel erlendis. Þá höfum við dæmi um að fólk hafi ekki lagt í að kvarta því það óttast viðbrögðin,“ segir Málfríður. Mistök af algeng Hún tölur að of oft verði mistök í heilbrigðisþjónustu. „Auðvitað eru allir að reyna að gera sitt besta. Kerfið okkar núna er hins vegar þannig að það er allt of mikill hraði. Við erum með mikla hátækni og mistökin eru ansi algeng. Oftast eru þau smávægileg en því miður verða alltaf alvarleg mistök. Það er jafnvel talað um að í tíu prósent tilvika verði einhvers konar mistök,“ segir hún. Umboðsmaður sjúklinga Málfríður segir nauðsynlegt að stofna nýtt embætti fyrir sjúklinga og auka um leið samráð við þá og hagsmunasamtök þeirra. „ Þær endurbætur sem þarf að ráðast strax í er að stofna sérstakt embætti umboðsmanns sjúklinga sem sái þá um rannsókn atvika sem koma upp og leiðbeindi fólki um kerfið. En þangað til það verður gert þá ráðlegg ég fólki sem þarf að koma málum sínum áfram að ráða sér lögmann,“ segir Málfríður að lokum.
Heilbrigðismál Landspítalinn Heilbrigðisstofnun Norðurlands Heilbrigðisstofnun Austurlands Mest lesið Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi Innlent „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Innlent „Fordæmalausar hörmungar“ í Frakklandi Erlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Innlent Aðeins 1,5 prósent ræktarlands enn aðgengilegt og nýtanlegt Erlent Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Innlent Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Innlent Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Innlent Fleiri fréttir Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Ákvörðun ráðherra muni seinka viðbragði við faröldrum framtíðar Þyrlan aftur á leið austur vegna umferðarslyss Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Tollahækkanirnar vonbrigði og þrýstir á um fund sem fyrst Forsætisráðherra ósátt með tolla og pólfarar á Húsavík Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Svartaþoka gerir þyrlusveit í útkalli erfitt fyrir Innkalla sælgæti vegna köfnunarhættu Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Öryggissérfræðingur hefur trú á boðuðum aðgerðum í Reynisfjöru Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Færa sig í Kringluna vegna bílastæðaskorts og framkvæmda Tollastríð, makríll og flutningur Blóðbankans Greina ekki frá tilkynntum kynferðisbrotum á Þjóðhátíð strax Segja Rafmennt auglýsa nöfn sín í blekkingarskyni Sektaður vegna kýr sem drapst á leið í sláturhús Minnsti þéttleiki makríls síðan 2010 Tveir skjálftar yfir þrír að stærð Sjá meira