Matvælaráðuneytið sendi atvinnuveganefnd þingsins erindi á dögunum þar sem kvartað er yfir því að sérfræðingar ráðuneytisins hafi ekki verið hafðir með í ráðum við breytingar á búvörulögum sem samþykktar voru fyrir páskana. Lögin veita afurðarstöðvum undanþágu frá samkeppnislögum. Ráðuneytið taki þá undir áhyggjur Samkeppniseftirlitsins um að lögin standist ekki evrópskt regluverk, fyrirspurn frá ESA sé væntanleg, svo fátt eitt sé nefnt.
Sigmar Guðmundsson, þingmaður Viðreisnar, sagði í óundirbúnum fyrirspurnatíma á alþingi í morgun að ný ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar fengi þetta umdeilda mál í fangið.
„Hvað ætlar nýr verkstjóri ríkisstjórnarinnar að gera til að bregðast við þessari hörðu gagnrýni á vinnubrögð þingmeirihlutans af sjálfu matvælaráðuneytinu? Voru vinnubrögðin í lagi og þurfum við ekki að fella úr gildi þessi ólög, bændum og almenningi í landinu til heilla.“
Bjarni svaraði því til að þrátt fyrir að hann væri sammála því að gæta þyrfti að hagsmunum neytenda og bænda þá þyrfti að skoða málið af sanngirni; líta á markaðinn í heild með hliðsjón af samkeppni að utan. Hann hafi efasemdir um að fjárfestingar í afurðarstöðvunum hafi borið sig nægilega vel.
„Við þurfum að aðlaga okkur að þeirri staðreynd og horfast í augu við það að framþróun í þessari grein hefur orðið afskaplega takmörkuð og lítil. Sláturhúsin standa tóm svo mánuðum skiptir,“ sagði Bjarni.
„Hefur fyrirkomulagið eins og það hefur byggst upp undanfarin ár tryggt til dæmis að eðlilegar framfarir séu að eiga sér stað hjá afurðarstöðvum í landinu? Nú er það svo að verulegur hluti þess nautakjöts sem neytt er á Íslandi er innflutt kjöt. Það er líka töluvert mikið magn af alifuglakjöti flutt inn til landsins.“
Það sé ekki hægt að bera saman verksmiðjur erlendis og þær íslensku.
„Þetta eru risafyrirtæki sem eru með vélarnar gangandi allan sólarhringinn þegar þörf er á þeim afköstum. Þetta eru fyrirtæki sem framleiða sínar vörur með hátæknilausnum og hámarka virði fjárfestingarinnar þannig að hægt sé að bjóða vöruna neytendum á sem lægstu verði,“ sagði Bjarni Benediktsson forsætisráðherra.
Sigmar tók til máls að nýju.
„Þá vitum við það, formaður Sjálfstæðisflokksins, sem stundum talar um samkeppni, frjálsa og eðlilega, finnst bara ofur einfaldlega að frjáls og eðlileg samkeppni eigi bara stundum ekki við. Nýr verkstjóri ríkisstjórnarinnar gefur ekkert fyrir þá gagnrýni sem komið hefur fram á vinnubrögð Alþingis í þessu máli af sjálfu matvælaráðuneytinu, af fráfarandi gagnrýni Bændasamtakanna.“
Sigmari þótti ekki mikið til röksemdarfærslu Bjarna koma.
„Rökin eru þau að samkeppnin kemur að utan gagnvart bændum. En þau fyrirtæki sem nú eru undanþegin samkeppnislögunum eru sjálf í að flytja inn þessar landbúnaðarafurðir, það er því verið að verja þessi fyrirtæki gegn samkeppni frá þeim sjálfum, svo einfalt er það.“
