Af hverju er ráðherra Sjálfstæðisflokksins að gjaldfella íslenska iðnnámið? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar 27. nóvember 2024 11:42 Undirrituðum var bent á að erlendir iðnmeistarar frá Austur-Evrópu væru komnir inn á lista hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS) sem löggiltir iðnmeistarar. Þeir eru þar með komnir í beina samkeppni við íslenska iðnmeistara án þess að hafa farið í meistaraskóla, eins og íslensk lög gera ráð fyrir. Íslenskir iðnaðarmenn þurfa að fara í tveggja ára nám í meistaraskóla, að loknu sveinsprófi, til að komast á lista hjá HMS. Viðkomandi þarf að hafa meistarabréf, útgefið af sýslumanni, og í framhaldinu getur hann tekið að sér úttektarskyld verkefni. Háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra (HVIN) Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir hefur sett það í hendurnar á ENIC/NARIC að meta menntun erlendra iðnaðarmanna sem áður var í höndum Menntamálastofnun sem búið er að leggja niður. Iðnnám á Íslandi er að jafnaði fjögur ár (hægt er að stytta það með Ferilbók), en víða í Austur-Evrópu er það þrjú ár. Einstaklingur sem hefur lokið sveinsprófi í Austur-Evrópu getur sótt um meistarabréf í sínu landi með því að fara á helgarnámskeið. Í Austur-Evrópu eru engir meistaraskólar. Það er ekki hægt að bera saman nám sem ekki er til við meistaraskólann hér á Íslandi.Inni á síðu ENIC/NARIC er hægt að skoða mat á námi til iðnmeistaraprófs – fordæmi frá 1996 – og þar eru meistarabréf frá Danmörku og Noregi borin saman við meistarabréf frá Íslandi. Meistarabréf frá Austur-Evrópu eru ekki á þeim lista. Undirritaður bað um að fá að sjá gögnin en fékk ekki að sjá þau og var borið við persónuvernd. Þær upplýsingar sem voru gefnar var að gögnin litu vel út, væru með stimpli og mynd af viðkomandi, þó svo að ekki hafi verið hægt að upplýsa um innihaldið. Eini tilgangurinn með því að skoða þessi gögn var til að bera þau saman við brautarlýsingar meistaraskólans hér á Íslandi. ENIC/NARIC, ásamt HMS og sýslumanni, sem gefur út meistarabréfin hér á Íslandi, virðast hafa komist að þeirri niðurstöðu að þriggja ára iðnnám í Austur-Evrópu sé miklu betra en hið íslenska. Það sé svo öflugt að sveinar á þeim slóðum þurfi ekki að fara í tveggja ára viðbótarnám í meistaraskóla, eins og iðnaðarmenn á Íslandi, til að fá meistarabréf.Meistarabréfið veitir leyfi til atvinnurekstrar í lögverndaðri iðngrein ásamt heimild til að taka nema á samning. Ef þetta fær að staðist geta nýútskrifaðir iðnsveinar á Íslandi gert þá kröfu að fá einnig afhent meistarabréf þó að þeir hafi ekki farið í meistaraskóla. Það má ekki mismuna iðnaðarmönnum á grundvelli þjóðernis. Framtíð Meistaraskólans Meistaraskólinn á Íslandi er viðbótarnám við framhaldsskóla á fjórða hæfniþrepi, samkvæmt lögum nr. 92 frá 2008. Markmið námsins er að veita þeim sem lokið hafa sveinsprófi fræðslu og þjálfun til að stjórna verkum, kenna nýliðum fagleg vinnubrögð, öryggisreglur og iðnfræði. Eftir nám geta meistarar tekið sveina í verklegt nám í iðngreininni og rekið eigin fyrirtæki lögum samkvæmt, þar sem kennt er meðal annars almenn lögfræði og reglugerðir sem gilda hér á Íslandi. Meistaraskólinn hefur þróast í gegnum árin og er fyrst og fremst til að undirbúa verðandi meistara til að axla þá ábyrgð sem á þeim hvílir varðandi mannvirkjagerð, fræðslu iðnnema og almennan rekstur fyrirtækja. Hver verður framtíð meistaraskólans hér á Íslandi ef útspil HVIN fær að standa? Eitt er víst: Jafnræði þarf að ríkja. Það gengur ekki upp að iðnaðarmaður sem ekki hefur farið í meistaraskóla fái meistarabréf hér á landi frá sýslumanni og þar með þau réttindi sem meistarabréfið tekur til. Einnig þarf að fá á hreint af hverju HMS, sem á að tryggja að mannvirki hér á Íslandi standist gæðakröfur og sýslumaður samþykkir þetta útspil ráðherra? Með því er verið að gjaldfella iðnnám hér á landi. Áhyggjur mínar snúa að gjaldfellingu íslenska iðnnámsins. Þetta gerist á sama tíma og aðsókn í iðnnám hefur stóraukist og við glaðst yfir því að ungt fólk sé að velja iðnnám til að búa sig undir framtíðarstörf. Áhyggjur víða í Evrópu Í fyrra fór ég á ráðstefnu í Brussel. Þar komu fram áhyggjur í ýmsum löndum Evrópu vegna þess að ungt fólk skilar sér ekki í iðnnám. Það hefur gerst þrátt fyrir að Evrópa hafi fjarlægt hindranir fyrir því að hver sem er megi vinna við iðnaðarstörf, faglærðir og ófaglærðir. Á ráðstefnunni var ég spurður hver væri helsta ástæðan fyrir mikilli aðsókn í iðnnám á Íslandi. Svarið var einfalt: Lögverndun iðngreina veitir þeim sem leggja það á sig að mennta sig starfsöryggi sem er mikil gæðatrygging fyrir neytendur. Víða í Evrópu er mikil umræða um að snúa þessari þróun við og löggilda iðngreinar á ný. Það hafa t.d. Þjóðverjar gert eftir að þeir afnámu löggildingar iðngreina fyrir nokkrum árum. Í lokin vil ég undirstrika eitt mikilvægt atriði: Iðnaðarmenn frá Austur-Evrópu eru ekki verri eða betri einstaklingar en íslenskir iðnaðarmenn. Ég er aðeins að benda á gjaldfellingu íslenska iðnnámsins. HMS hefur undanfarin misseri reynt að sporna við mistökum í mannvirkjagerð. Þannig hefur verið komið upp öflugu gæðakerfi til að fyrirbyggja handvömm og mistök. Meistaraskólinn leggur sitt af mörkum við undirbúning verðandi iðnmeistara til að vinna samkvæmt gæðakerfinu. Af hverju er ráðherra Sjálfstæðisflokksins að gjaldfella íslenska iðnnámið? Samtök iðnaðarins buðu formönnum og fulltrúum átta stjórnmálaflokka á kosningafund í Silfurbergi í Hörpu fyrir komandi kosninga. Ein af spurningunum sem lögð var fyrir formenn flokkana var hvort það ætti að efla eftirlit með starfsemi réttindalausa í iðngreinum. Sjálfstæðisflokkurinn var einn flokka sem gaf ekki upp sína afstöðu. Eru iðnaðarmenn Íslands ein af þessum ,,stétt með stétt” sem Sjáflstæðisflokkurinn hefur fjarlægst? Er það ástæðan fyrir því að ráðherra Sjálfstæðisflokksins er að gjaldfella íslenska iðnnámið? Guð blessi Ísland. Höfundur er formaður Félags pípulagningameistara Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Mest lesið Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Sjá meira
Undirrituðum var bent á að erlendir iðnmeistarar frá Austur-Evrópu væru komnir inn á lista hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS) sem löggiltir iðnmeistarar. Þeir eru þar með komnir í beina samkeppni við íslenska iðnmeistara án þess að hafa farið í meistaraskóla, eins og íslensk lög gera ráð fyrir. Íslenskir iðnaðarmenn þurfa að fara í tveggja ára nám í meistaraskóla, að loknu sveinsprófi, til að komast á lista hjá HMS. Viðkomandi þarf að hafa meistarabréf, útgefið af sýslumanni, og í framhaldinu getur hann tekið að sér úttektarskyld verkefni. Háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra (HVIN) Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir hefur sett það í hendurnar á ENIC/NARIC að meta menntun erlendra iðnaðarmanna sem áður var í höndum Menntamálastofnun sem búið er að leggja niður. Iðnnám á Íslandi er að jafnaði fjögur ár (hægt er að stytta það með Ferilbók), en víða í Austur-Evrópu er það þrjú ár. Einstaklingur sem hefur lokið sveinsprófi í Austur-Evrópu getur sótt um meistarabréf í sínu landi með því að fara á helgarnámskeið. Í Austur-Evrópu eru engir meistaraskólar. Það er ekki hægt að bera saman nám sem ekki er til við meistaraskólann hér á Íslandi.Inni á síðu ENIC/NARIC er hægt að skoða mat á námi til iðnmeistaraprófs – fordæmi frá 1996 – og þar eru meistarabréf frá Danmörku og Noregi borin saman við meistarabréf frá Íslandi. Meistarabréf frá Austur-Evrópu eru ekki á þeim lista. Undirritaður bað um að fá að sjá gögnin en fékk ekki að sjá þau og var borið við persónuvernd. Þær upplýsingar sem voru gefnar var að gögnin litu vel út, væru með stimpli og mynd af viðkomandi, þó svo að ekki hafi verið hægt að upplýsa um innihaldið. Eini tilgangurinn með því að skoða þessi gögn var til að bera þau saman við brautarlýsingar meistaraskólans hér á Íslandi. ENIC/NARIC, ásamt HMS og sýslumanni, sem gefur út meistarabréfin hér á Íslandi, virðast hafa komist að þeirri niðurstöðu að þriggja ára iðnnám í Austur-Evrópu sé miklu betra en hið íslenska. Það sé svo öflugt að sveinar á þeim slóðum þurfi ekki að fara í tveggja ára viðbótarnám í meistaraskóla, eins og iðnaðarmenn á Íslandi, til að fá meistarabréf.Meistarabréfið veitir leyfi til atvinnurekstrar í lögverndaðri iðngrein ásamt heimild til að taka nema á samning. Ef þetta fær að staðist geta nýútskrifaðir iðnsveinar á Íslandi gert þá kröfu að fá einnig afhent meistarabréf þó að þeir hafi ekki farið í meistaraskóla. Það má ekki mismuna iðnaðarmönnum á grundvelli þjóðernis. Framtíð Meistaraskólans Meistaraskólinn á Íslandi er viðbótarnám við framhaldsskóla á fjórða hæfniþrepi, samkvæmt lögum nr. 92 frá 2008. Markmið námsins er að veita þeim sem lokið hafa sveinsprófi fræðslu og þjálfun til að stjórna verkum, kenna nýliðum fagleg vinnubrögð, öryggisreglur og iðnfræði. Eftir nám geta meistarar tekið sveina í verklegt nám í iðngreininni og rekið eigin fyrirtæki lögum samkvæmt, þar sem kennt er meðal annars almenn lögfræði og reglugerðir sem gilda hér á Íslandi. Meistaraskólinn hefur þróast í gegnum árin og er fyrst og fremst til að undirbúa verðandi meistara til að axla þá ábyrgð sem á þeim hvílir varðandi mannvirkjagerð, fræðslu iðnnema og almennan rekstur fyrirtækja. Hver verður framtíð meistaraskólans hér á Íslandi ef útspil HVIN fær að standa? Eitt er víst: Jafnræði þarf að ríkja. Það gengur ekki upp að iðnaðarmaður sem ekki hefur farið í meistaraskóla fái meistarabréf hér á landi frá sýslumanni og þar með þau réttindi sem meistarabréfið tekur til. Einnig þarf að fá á hreint af hverju HMS, sem á að tryggja að mannvirki hér á Íslandi standist gæðakröfur og sýslumaður samþykkir þetta útspil ráðherra? Með því er verið að gjaldfella iðnnám hér á landi. Áhyggjur mínar snúa að gjaldfellingu íslenska iðnnámsins. Þetta gerist á sama tíma og aðsókn í iðnnám hefur stóraukist og við glaðst yfir því að ungt fólk sé að velja iðnnám til að búa sig undir framtíðarstörf. Áhyggjur víða í Evrópu Í fyrra fór ég á ráðstefnu í Brussel. Þar komu fram áhyggjur í ýmsum löndum Evrópu vegna þess að ungt fólk skilar sér ekki í iðnnám. Það hefur gerst þrátt fyrir að Evrópa hafi fjarlægt hindranir fyrir því að hver sem er megi vinna við iðnaðarstörf, faglærðir og ófaglærðir. Á ráðstefnunni var ég spurður hver væri helsta ástæðan fyrir mikilli aðsókn í iðnnám á Íslandi. Svarið var einfalt: Lögverndun iðngreina veitir þeim sem leggja það á sig að mennta sig starfsöryggi sem er mikil gæðatrygging fyrir neytendur. Víða í Evrópu er mikil umræða um að snúa þessari þróun við og löggilda iðngreinar á ný. Það hafa t.d. Þjóðverjar gert eftir að þeir afnámu löggildingar iðngreina fyrir nokkrum árum. Í lokin vil ég undirstrika eitt mikilvægt atriði: Iðnaðarmenn frá Austur-Evrópu eru ekki verri eða betri einstaklingar en íslenskir iðnaðarmenn. Ég er aðeins að benda á gjaldfellingu íslenska iðnnámsins. HMS hefur undanfarin misseri reynt að sporna við mistökum í mannvirkjagerð. Þannig hefur verið komið upp öflugu gæðakerfi til að fyrirbyggja handvömm og mistök. Meistaraskólinn leggur sitt af mörkum við undirbúning verðandi iðnmeistara til að vinna samkvæmt gæðakerfinu. Af hverju er ráðherra Sjálfstæðisflokksins að gjaldfella íslenska iðnnámið? Samtök iðnaðarins buðu formönnum og fulltrúum átta stjórnmálaflokka á kosningafund í Silfurbergi í Hörpu fyrir komandi kosninga. Ein af spurningunum sem lögð var fyrir formenn flokkana var hvort það ætti að efla eftirlit með starfsemi réttindalausa í iðngreinum. Sjálfstæðisflokkurinn var einn flokka sem gaf ekki upp sína afstöðu. Eru iðnaðarmenn Íslands ein af þessum ,,stétt með stétt” sem Sjáflstæðisflokkurinn hefur fjarlægst? Er það ástæðan fyrir því að ráðherra Sjálfstæðisflokksins er að gjaldfella íslenska iðnnámið? Guð blessi Ísland. Höfundur er formaður Félags pípulagningameistara
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun