Lögleiða þurfi netspilun til að ná stjórn á ástandinu Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 11. nóvember 2025 11:03 Bryndís Hrafnkelsdóttir forstjóri Happdrættis Háskóla Íslands. Vísir/Arnar Umfang ólöglegrar starfsemi á íslenskum peningaleikjamarkaði fer vaxandi og milljarðar streyma úr landi vegna þessa. Á sama tíma eru engin úrræði í boði hérlendis til ábyrgrar spilunar. Lögleiða þarf netspilun hér á landi, ná stjórn á markaðnum, efla neytendavernd, styrkja varnir gegn peningaþvætti og tryggja samfélagslegan ávinning. Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri skýrslu Happdrættis Háskóla Íslands sem ber heitið Í takti við tímann - íslenski peningamarkaðurinn í alþóðlegum samanburði og leiðin að sjálfbærum markaði. Þar kemur meðal annars fram að vegna skorts á skýru regluverki og virku eftirliti sé áætlað að ríkissjóður verði af tíu til ellefu milljörðum króna árlega. 36 til 39 milljarðar streymi árlega frá Íslendingum til rekstraraðila erlendra ólöglegra peningaleikjasíða. Til að bregðast við þessari stöðu eru í skýrslunni dregnar fram það sem sagðar eru vera raunhæfar leiðir til úrbóta sem byggi á reynslu annarra Evrópuríkja. Þær geti nýst sem viðmið fyrir íslensk stjórnvöld og fela meðal annars í sér endurskoðun á peningaleikjamarkaðnum, lögleiðingu netspilunar, eflingu forvarna, meðferðarrúræða og rannsókna, að tryggja rekstrargundvöll núverandi sérleyfishafa, sanngjarnt og gagnsætt fyrrikomulag skattheimtu af peningaleikjum, eftirlit með peningaleikjastarfsemi, innleiðingu rafrænnar auðkenningar og miðlægar skráningar og markvissar aðgerðir gegn skipulagðri brotastarfsemi. „Markmiðið er ekki að banna starfsemina heldur að ná stjórn á henni og koma á skýru og ábyrgu regluverki í samræmi við það sem tíðkast í öðrum Evrópuríkjum,“ segir Bryndís Hrafnkelsdóttir, forstjóri Happdrættis Háskóla Íslands. „Markmiðið er að uppfylla alþjóðlegar kröfur um varnir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka, efla neytendavernd og vernda börn og viðkvæma hópa og tryggja að jafnvægi verði milli tekjuöflunar og að starfsemin verði til hagsbóta fyrir samfélagið í heild.“ Stjórnvöld verða að grípa til markvissra aðgerða til að stöðva ólöglega starfsemi, líkt og gert hefur verið í nágrannaríkjum. Þar á meðal eru aðgerðir eins og að loka fyrir greiðsluflæði til ólöglegra rekstraraðila, hindra aðgang að ólöglegum vefsíðum og lénum, fylgja eftir banni við auglýsingum slíkra aðila og efla samhæfingu eftirlitsstofnana við framkvæmd þessara aðgerða. Nýttar til peningaþvættis og beint gegn börnum Fram kemur í skýrslunni að ólögleg starfsemi erlendra peningaleikjasíðna hafi á undanförnum árum tekið yfir stóran hluta íslenska peningaleikjamarkaðarins. Skortur sé á skýru regluverki og eftirliti og því verði ríkissjóður af milljörðum. Vísbendingar eru um að síðurnar séu nýttar til peningaþvættis, sem gerir íslenskum stjórnvöldum erfitt fyrir að uppfylla alþjóðlegar skuldbindingar um varnir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka. Ágóðinn af starfseminni rennur óhindrað í vasa erlendra aðila og ríkissjóður verður af milljörðum króna í skatttekjur og leyfisgjöld. Í skýrslunni kemur einnig fram að neytendavernd hér á landi er ófullnægjandi og úrræði til ábyrgrar spilunar nánast engin. Markaðssetning ólöglegu rekstraraðilanna beinist sérstaklega að ungmennum og viðkvæmum hópum, sem eru útsettari fyrir spilavanda. Afleiðingarnar birtast í aukinni skuldasöfnun og félagslegum vanda, einkum meðal yngri aldurshópa. Ólöglega starfsemin grefur jafnframt undan rekstrargrundvelli innlendra leyfishafa og þeirri þjóðarsátt sem ríkt hefur um samfélagslegt framlag þeirra. HHÍ_Í_takt_við_tímannPDF1.6MBSækja skjal Fjárhættuspil Fjármál heimilisins Mest lesið Virðist ekki vera hægt á Íslandi Viðskipti innlent „Ég verð að segja að ég er svolítið hlessa“ Neytendur Skattleysismörk barna yngri en 16 ára hækka Viðskipti innlent Frosti og Arnþrúður fá styrki Viðskipti innlent Minni líkur á vaxtalækkun: „Þeim verður vandi á höndum, seðlabankafólkinu“ Viðskipti innlent Kvartanir berast í hverri viku vegna gjafabréfa Neytendur Verðbólga eykst verulega Viðskipti innlent Skellir í vél á morgnana og nokkuð ánægð með sjálfa sig í gjafavali Atvinnulíf Landsbankinn sýknaður af öllum kröfum í Vaxtamálunum Neytendur Eldsneytisverð gæti lækkað um tugi króna á nýju ári Neytendur Fleiri fréttir Virðist ekki vera hægt á Íslandi Minni líkur á vaxtalækkun: „Þeim verður vandi á höndum, seðlabankafólkinu“ Skattleysismörk barna yngri en 16 ára hækka Frosti og Arnþrúður fá styrki Verðbólga eykst verulega Hefja sölu á fyrstu hliðstæðu við Simponi í heiminum Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Eyða óvissu á lánamarkaði strax á mánudag Ljúka kaupum á Hreinsitækni og HRT þjónustu Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Síminn fær heimild til að reka áfram 2G og 3G þjónustu Breyta nafni Ölgerðarinnar Jón Ingi nýr forstjóri PwC Tekur við sem hagfræðingur Viðskiptaráðs Gréta María óvænt hætt hjá Prís Ráðinn nýr fjármála- og rekstrarstjóri Lyfja og heilsu Þrír eða færri skoða eign í fyrstu viku á sölu Byrjunarverð hjá NiceAir tæplega sextíu þúsund krónur Leigan rukkuð mánaðarlega en ekki í lokin Frá Logos til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi Alcoa stefnir Eimskip að nýju í samráðsmáli Aron Kristinn stofnar goðsagnakennt fyrirtæki Vill verða stjórnarformaður Íslandsbanka: „Hvaða sirkus er þetta?“ Geta þurft að greiða hátt verð fyrir póstsendar gjafir Segja ráðherra fórna íslenskum hagsmunum í makrílsamningi Ísland gerir samkomulag um makrílveiðar í fyrsta skipti Sif nýr framkvæmdastjóri Aton Hvað græði ég á að leggja aukalega inn á lánið? Edda Rós til Hagstofunnar Sjá meira
Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri skýrslu Happdrættis Háskóla Íslands sem ber heitið Í takti við tímann - íslenski peningamarkaðurinn í alþóðlegum samanburði og leiðin að sjálfbærum markaði. Þar kemur meðal annars fram að vegna skorts á skýru regluverki og virku eftirliti sé áætlað að ríkissjóður verði af tíu til ellefu milljörðum króna árlega. 36 til 39 milljarðar streymi árlega frá Íslendingum til rekstraraðila erlendra ólöglegra peningaleikjasíða. Til að bregðast við þessari stöðu eru í skýrslunni dregnar fram það sem sagðar eru vera raunhæfar leiðir til úrbóta sem byggi á reynslu annarra Evrópuríkja. Þær geti nýst sem viðmið fyrir íslensk stjórnvöld og fela meðal annars í sér endurskoðun á peningaleikjamarkaðnum, lögleiðingu netspilunar, eflingu forvarna, meðferðarrúræða og rannsókna, að tryggja rekstrargundvöll núverandi sérleyfishafa, sanngjarnt og gagnsætt fyrrikomulag skattheimtu af peningaleikjum, eftirlit með peningaleikjastarfsemi, innleiðingu rafrænnar auðkenningar og miðlægar skráningar og markvissar aðgerðir gegn skipulagðri brotastarfsemi. „Markmiðið er ekki að banna starfsemina heldur að ná stjórn á henni og koma á skýru og ábyrgu regluverki í samræmi við það sem tíðkast í öðrum Evrópuríkjum,“ segir Bryndís Hrafnkelsdóttir, forstjóri Happdrættis Háskóla Íslands. „Markmiðið er að uppfylla alþjóðlegar kröfur um varnir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka, efla neytendavernd og vernda börn og viðkvæma hópa og tryggja að jafnvægi verði milli tekjuöflunar og að starfsemin verði til hagsbóta fyrir samfélagið í heild.“ Stjórnvöld verða að grípa til markvissra aðgerða til að stöðva ólöglega starfsemi, líkt og gert hefur verið í nágrannaríkjum. Þar á meðal eru aðgerðir eins og að loka fyrir greiðsluflæði til ólöglegra rekstraraðila, hindra aðgang að ólöglegum vefsíðum og lénum, fylgja eftir banni við auglýsingum slíkra aðila og efla samhæfingu eftirlitsstofnana við framkvæmd þessara aðgerða. Nýttar til peningaþvættis og beint gegn börnum Fram kemur í skýrslunni að ólögleg starfsemi erlendra peningaleikjasíðna hafi á undanförnum árum tekið yfir stóran hluta íslenska peningaleikjamarkaðarins. Skortur sé á skýru regluverki og eftirliti og því verði ríkissjóður af milljörðum. Vísbendingar eru um að síðurnar séu nýttar til peningaþvættis, sem gerir íslenskum stjórnvöldum erfitt fyrir að uppfylla alþjóðlegar skuldbindingar um varnir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka. Ágóðinn af starfseminni rennur óhindrað í vasa erlendra aðila og ríkissjóður verður af milljörðum króna í skatttekjur og leyfisgjöld. Í skýrslunni kemur einnig fram að neytendavernd hér á landi er ófullnægjandi og úrræði til ábyrgrar spilunar nánast engin. Markaðssetning ólöglegu rekstraraðilanna beinist sérstaklega að ungmennum og viðkvæmum hópum, sem eru útsettari fyrir spilavanda. Afleiðingarnar birtast í aukinni skuldasöfnun og félagslegum vanda, einkum meðal yngri aldurshópa. Ólöglega starfsemin grefur jafnframt undan rekstrargrundvelli innlendra leyfishafa og þeirri þjóðarsátt sem ríkt hefur um samfélagslegt framlag þeirra. HHÍ_Í_takt_við_tímannPDF1.6MBSækja skjal
Fjárhættuspil Fjármál heimilisins Mest lesið Virðist ekki vera hægt á Íslandi Viðskipti innlent „Ég verð að segja að ég er svolítið hlessa“ Neytendur Skattleysismörk barna yngri en 16 ára hækka Viðskipti innlent Frosti og Arnþrúður fá styrki Viðskipti innlent Minni líkur á vaxtalækkun: „Þeim verður vandi á höndum, seðlabankafólkinu“ Viðskipti innlent Kvartanir berast í hverri viku vegna gjafabréfa Neytendur Verðbólga eykst verulega Viðskipti innlent Skellir í vél á morgnana og nokkuð ánægð með sjálfa sig í gjafavali Atvinnulíf Landsbankinn sýknaður af öllum kröfum í Vaxtamálunum Neytendur Eldsneytisverð gæti lækkað um tugi króna á nýju ári Neytendur Fleiri fréttir Virðist ekki vera hægt á Íslandi Minni líkur á vaxtalækkun: „Þeim verður vandi á höndum, seðlabankafólkinu“ Skattleysismörk barna yngri en 16 ára hækka Frosti og Arnþrúður fá styrki Verðbólga eykst verulega Hefja sölu á fyrstu hliðstæðu við Simponi í heiminum Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Eyða óvissu á lánamarkaði strax á mánudag Ljúka kaupum á Hreinsitækni og HRT þjónustu Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Síminn fær heimild til að reka áfram 2G og 3G þjónustu Breyta nafni Ölgerðarinnar Jón Ingi nýr forstjóri PwC Tekur við sem hagfræðingur Viðskiptaráðs Gréta María óvænt hætt hjá Prís Ráðinn nýr fjármála- og rekstrarstjóri Lyfja og heilsu Þrír eða færri skoða eign í fyrstu viku á sölu Byrjunarverð hjá NiceAir tæplega sextíu þúsund krónur Leigan rukkuð mánaðarlega en ekki í lokin Frá Logos til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi Alcoa stefnir Eimskip að nýju í samráðsmáli Aron Kristinn stofnar goðsagnakennt fyrirtæki Vill verða stjórnarformaður Íslandsbanka: „Hvaða sirkus er þetta?“ Geta þurft að greiða hátt verð fyrir póstsendar gjafir Segja ráðherra fórna íslenskum hagsmunum í makrílsamningi Ísland gerir samkomulag um makrílveiðar í fyrsta skipti Sif nýr framkvæmdastjóri Aton Hvað græði ég á að leggja aukalega inn á lánið? Edda Rós til Hagstofunnar Sjá meira