Spá að stýrivextir haldist óbreyttir Atli Ísleifsson skrifar 12. nóvember 2025 12:50 Jón Bjarki Bentsson er aðalhagfræðingur Íslandsbanka. Vísir/Vilhelm Greining Íslandsbanka spáir því að stýrivextir Seðlabankans muni haldast óbreyttir í 7,5 prósentum á næsta vaxtaákvörðunardegi, það er á miðvikudaginn í næstu viku. Framsýn leiðsögn verði milduð talsvert í ljósi kólnandi hagkerfis og lakari efnahagshorfa og spáir bankinn að vaxtalækkunarferlið gæti hafist á ný í febrúarbyrjun 2026. Vextir muni þannig lækkað talsvert fram á næsta haust. Þetta kemur fram í nýrri greiningu bankans. Þar segir að við vaxtaákvörðunina muni vegast á skýr merki um kólnun á fasteignamarkaði, minni spenna á vinnumarkaði og versnandi efnahagshorfur annars vegar, og þrálát verðbólga á víðum grunni og háar verðbólguvæntingar hins vegar. „Það takmarkar líka svigrúm nefndarinnar að þessu sinni að hafa undanfarið hálft ár bundið frekari lækkun vaxta afdráttarlaust við frekari hjöðnun verðbólgunnar sjálfrar. Þótt slík framsýn leiðsögn sé vissulega ekki grafin í stein þegar aðstæður breytast væri óheppilegt fyrir tiltrú á leiðsögn peningastefnunefndar fram á við að víkja fyrirvaralaust frá jafn eindregnu skilyrði. Líklega mun þó nefndin núna opna á að vikið verði frá þessu skilyrði fyrr en seinna og almennt má búast við mildari tóni í yfirlýsingu nefndarinnar en í ágúst og október. Í október hélt peningastefnunefnd Seðlabankans vöxtum óbreyttum í annað sinn eftir samfellda vaxtalækkun frá október í fyrra fram í maí síðastliðinn. Voru nefndarmenn samhljóða í ákvörðuninni líkt og var í ágúst. Framsýn leiðsögn bankans var keimlík leiðsögninni í ágúst en tónninn var þó mildaður aðeins. Hún hljóðaði svo: Margt hefur þokast í rétta átt en þær aðstæður hafa ekki enn skapast að hægt sé að slaka á núverandi raunvaxtaaðhaldi peningastefnunnar. Ljóst er að frekari skref til lækkunar vaxta eru háð því að verðbólga færist nær 2½% markmiði bankans. Mótun peningastefnunnar næstu misseri mun sem fyrr ráðast af þróun efnahagsumsvifa, verðbólgu og verðbólguvæntinga. Peningastefnunefndin hélt með öðrum orðum áfram að fastbinda næstu skref peningastefnunnar við hjöðnun 12 mánaða verðbólgunnar líkt og hún hefur gert frá maí síðastliðnum. Við söknuðum þess raunar að ekki skyldi hnykkt á því í yfirlýsingunni að vextir kynnu að þurfa að hækka á ný ef verðbólguþróun verður óhagstæð. Um það voru þó tekin af öll tvímæli á kynningarfundi eftir vaxtaákvörðunina. Þótt framsýn leiðsögn af þessum toga sé vissulega skýr og skorinorð hefur hún þann ágalla að einblína á sögulega þróun fremur en horfur um verðbólgu og hagþróun. Við höfum til að mynda bent á að ef efnahagshorfur breyttust verulega án þess að verðbólgutakturinn sjálfur breyttist setti það peningastefnunefndina í erfiða stöðu. Sú staða virðist einmitt vera að teiknast upp að þessu sinni,“ segir í greiningunni. Seðlabankinn Íslandsbanki Íslenska krónan Mest lesið „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Viðskipti innlent Stjarna í 66 ár, myndabikar, húmor í þeim gömlu og jólasveinakennsla Atvinnulíf Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes Viðskipti innlent Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Viðskipti innlent Sá elsti í heiðurshópnum níutíu ára Atvinnulíf Skatturinn endurgreiði áfram ofgreiddan skatt Viðskipti innlent Auglýstu tilboð of títt og fá milljón í sekt Neytendur Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Viðskipti innlent Brú Talent kaupir Geko Consulting Viðskipti innlent Ætlar að endurreisa Niceair Viðskipti innlent Fleiri fréttir Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Brú Talent kaupir Geko Consulting Halli hins opinbera minnkaði um 39 milljarða Spá aukinni verðbólgu um jólin Skatturinn endurgreiði áfram ofgreiddan skatt Bein útsending: Skattspor ferðaþjónustunnar Ýmsar forsendur Hæstaréttar um skilmálann jákvæðar „Ég tel að þessi dómur hafi takmarkað fordæmisgildi“ Skilmálarnir skýrir og Arion banki sýknaður í vaxtamálinu Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Ætlar að endurreisa Niceair Steinþór aftur sviðsstjóri Orku hjá Eflu DiBiasio og Beaudry til Genis Greiða tryggðar pakkaferðir úr Ferðatryggingasjóði eftir áramót Vaxtamálið: Niðurstaða um verðtryggðu lánin á morgun Kristín og Birta ráðnar til Origo Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Fjöldi erlendra farþega stendur í stað en Íslendingum fækkar Hulda nýr formaður Tækni- og hugverkaráðs SI Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Stærsti nóvembermánuður í sögu Icelandair Linda fer ekki fram til áframhaldandi stjórnarsetu Til Borealis Data Center eftir 22 ár hjá Össuri „Verðum að vona að þessi þróun haldi áfram“ Kaffi Ó-le opið á ný Sjá meira
Þetta kemur fram í nýrri greiningu bankans. Þar segir að við vaxtaákvörðunina muni vegast á skýr merki um kólnun á fasteignamarkaði, minni spenna á vinnumarkaði og versnandi efnahagshorfur annars vegar, og þrálát verðbólga á víðum grunni og háar verðbólguvæntingar hins vegar. „Það takmarkar líka svigrúm nefndarinnar að þessu sinni að hafa undanfarið hálft ár bundið frekari lækkun vaxta afdráttarlaust við frekari hjöðnun verðbólgunnar sjálfrar. Þótt slík framsýn leiðsögn sé vissulega ekki grafin í stein þegar aðstæður breytast væri óheppilegt fyrir tiltrú á leiðsögn peningastefnunefndar fram á við að víkja fyrirvaralaust frá jafn eindregnu skilyrði. Líklega mun þó nefndin núna opna á að vikið verði frá þessu skilyrði fyrr en seinna og almennt má búast við mildari tóni í yfirlýsingu nefndarinnar en í ágúst og október. Í október hélt peningastefnunefnd Seðlabankans vöxtum óbreyttum í annað sinn eftir samfellda vaxtalækkun frá október í fyrra fram í maí síðastliðinn. Voru nefndarmenn samhljóða í ákvörðuninni líkt og var í ágúst. Framsýn leiðsögn bankans var keimlík leiðsögninni í ágúst en tónninn var þó mildaður aðeins. Hún hljóðaði svo: Margt hefur þokast í rétta átt en þær aðstæður hafa ekki enn skapast að hægt sé að slaka á núverandi raunvaxtaaðhaldi peningastefnunnar. Ljóst er að frekari skref til lækkunar vaxta eru háð því að verðbólga færist nær 2½% markmiði bankans. Mótun peningastefnunnar næstu misseri mun sem fyrr ráðast af þróun efnahagsumsvifa, verðbólgu og verðbólguvæntinga. Peningastefnunefndin hélt með öðrum orðum áfram að fastbinda næstu skref peningastefnunnar við hjöðnun 12 mánaða verðbólgunnar líkt og hún hefur gert frá maí síðastliðnum. Við söknuðum þess raunar að ekki skyldi hnykkt á því í yfirlýsingunni að vextir kynnu að þurfa að hækka á ný ef verðbólguþróun verður óhagstæð. Um það voru þó tekin af öll tvímæli á kynningarfundi eftir vaxtaákvörðunina. Þótt framsýn leiðsögn af þessum toga sé vissulega skýr og skorinorð hefur hún þann ágalla að einblína á sögulega þróun fremur en horfur um verðbólgu og hagþróun. Við höfum til að mynda bent á að ef efnahagshorfur breyttust verulega án þess að verðbólgutakturinn sjálfur breyttist setti það peningastefnunefndina í erfiða stöðu. Sú staða virðist einmitt vera að teiknast upp að þessu sinni,“ segir í greiningunni.
Seðlabankinn Íslandsbanki Íslenska krónan Mest lesið „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Viðskipti innlent Stjarna í 66 ár, myndabikar, húmor í þeim gömlu og jólasveinakennsla Atvinnulíf Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes Viðskipti innlent Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Viðskipti innlent Sá elsti í heiðurshópnum níutíu ára Atvinnulíf Skatturinn endurgreiði áfram ofgreiddan skatt Viðskipti innlent Auglýstu tilboð of títt og fá milljón í sekt Neytendur Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Viðskipti innlent Brú Talent kaupir Geko Consulting Viðskipti innlent Ætlar að endurreisa Niceair Viðskipti innlent Fleiri fréttir Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Brú Talent kaupir Geko Consulting Halli hins opinbera minnkaði um 39 milljarða Spá aukinni verðbólgu um jólin Skatturinn endurgreiði áfram ofgreiddan skatt Bein útsending: Skattspor ferðaþjónustunnar Ýmsar forsendur Hæstaréttar um skilmálann jákvæðar „Ég tel að þessi dómur hafi takmarkað fordæmisgildi“ Skilmálarnir skýrir og Arion banki sýknaður í vaxtamálinu Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Ætlar að endurreisa Niceair Steinþór aftur sviðsstjóri Orku hjá Eflu DiBiasio og Beaudry til Genis Greiða tryggðar pakkaferðir úr Ferðatryggingasjóði eftir áramót Vaxtamálið: Niðurstaða um verðtryggðu lánin á morgun Kristín og Birta ráðnar til Origo Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Fjöldi erlendra farþega stendur í stað en Íslendingum fækkar Hulda nýr formaður Tækni- og hugverkaráðs SI Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Stærsti nóvembermánuður í sögu Icelandair Linda fer ekki fram til áframhaldandi stjórnarsetu Til Borealis Data Center eftir 22 ár hjá Össuri „Verðum að vona að þessi þróun haldi áfram“ Kaffi Ó-le opið á ný Sjá meira