Deyr íslenskan stafrænum dauða? Stefán Árni Pálsson skrifar 18. nóvember 2014 16:30 Eiður Guðnason, Andri Már Hagalín, Hrafn Loftsson, Áslaug Arna og Svandís. Í fimmta þættinum af Brestum leitaði Lóa Pind Aldísardóttir svara við því hvort íslenskan sé í útrýmingarhættu. Komið hefur í ljós að íslenskan geti verið í háska eftir því sem talandi tæki, á borð við snjallsíma, verða fyrirferðarmeiri í lífi okkar. Það er mat 200 evrópskra sérfræðinga, sem greint hafa stöðu 30 Evrópumála að íslenska sé í næstmestri útrýmingarhættu í stafrænum heimi, á eftir maltnesku. 21 Evrópumál eru í útrýmingarhættu á stafrænni öld. Þingheimur, þvert á flokka, samþykkti í vor að skipa nefnd fólks sem á að skilgreina hvað þurfi að gera til að bjarga íslenskunni og hvað það kosti. „Við þurfum ákveðinn grunnpakka, talgreini sem skilur talmál og breytir í texta, forrit til að leiðrétta málfræðivillur og forrit til vélrænna þýðinga,“ segir Hrafn Loftsson, dósent við tölvunarfræðideild við Háskólann í Reykjavík. „Vandamálið er þá að ef fyrirtæki á Íslandi vill nýta sér talgreiningu þá getur fyrirtækið ekki gert það þar sem Google á það,“ sagði Hrafn í viðtali við Lóu í Brestum í gær. Hann bætti síðan við undir lok þáttarins að eftir um fimmtíu ár verði staðan orðin allt önnur. „Við munum hafa samskipti við tölvur með tali, það er alveg öruggt mál. Ef við getum ekki átt samskipti við tölvur á íslensku þá hljóta krakkar smá saman að skipta yfir í það tungumál sem gerir þeim kleift að eiga í samskiptum.“Hrafn LoftssonvísirRætt var við fjóra einstaklinga í þættinum og ræddu þeir stöðu íslenskunnar.Börn tala ensku í auknu mæli „Ég er nú svo heppin að hafa verið með krakka síðan 1984 og mitt yngsta barn er fætt árið 2000. Mér finnst það algjörlega skýrt að krakkar tala í auknu mæli ensku sín á milli,“ segir Svandís Svavarsdóttir, alþingismaður. „Mér finnst þetta vera breyting sem ég held að megi rekja til þess að sífellt meiri hluti af þeirra daglega lífi fer fram á ensku.“ „Enskan þrengir sér inn mjög fljótt og það er svo sem ekkert nýtt,“ segir Eiður Svanberg Guðnason, bloggari um íslenskt mál. „Ég hef alltaf hugsað það svoleiðis að ef íslenskan er töluð í grunnstoðum samfélagsins eins og í skólunum, að bækurnar séu á íslensku og í dómskerfinu þá myndi hún halda sér,“ segir Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, laganemi.Eiður Svanberg Guðnasonvísir„Síðan fór ég að kynna mér tæknina aðeins betur og sá að það er svo mikið að fara taka við. Það skipti svo rosalega miklu máli að íslenskan sé í einhverjum hluta þar líka. Auðvitað þarf ríkið að standa vörð um íslenskuna að einhverju leyti.“Sterkt verkfæri „Sterkt móðurmál er sterkt verkfæri til þess að verða góður rithöfundur eða góður pólitíkus eða hvað það er sem við viljum vera,“ sagði Svandís í þættinum. „Ég hef verið enskumælandi síðan ég var þriggja ára og ég skrifa á ensku. Ég valdi það einfaldlega útaf því að bókmenntir eru mun aðgengilegri á ensku og orðaforðinn er einfaldlega orðinn meiri,“ segir Andri Már Hagalín, rithöfundur.Andri Már HagalínvísirSvandís sagði að rannsóknir hefði sýnt að ef tungumál hætta að nýtast allstaðar í samfélaginu fari það að gefa eftir.Höfum ekkert val „Við eigum ekkert val, þetta er eitthvað sem við verðum að gera og við getum ekki sagt fyrirfram að þetta sé tapað stríð, ef við segjum að þetta sé tapað stríð þá erum við búin að tapa því,“ sagði Eiður um baráttuna um íslenska tungu. „Staða íslenskunar er í raun eins og loftlagsvandinn, fólk hugsar um þetta sem vandamál einhverstaðar í framtíðinni en þegar vandinn verður aðkallandi, þá verður kannski orðið of seint að grípa inn í,“ sagði Svandís. „Ég held að það sé mikilvægt að við lítum ekki bara á þetta sem útgjöld, þetta er líka fjárfesting í betra samfélagi.“ Brestir Tengdar fréttir Drepur snjallsíminn íslenskuna? Youtube og iPhone skilja ekki íslenskan hreim. 15. nóvember 2014 14:16 Fíkniefnalögreglan ekkert haft samband við mæðginin Mikið hefur verið rætt um mögulegan lækningamátt kannabis eftir að fréttaskýringaþátturinn Brestir fjallaði um málið í síðustu viku. 17. nóvember 2014 10:54 Sérfræðingar ósammála: „Kannabis veldur ekki geðklofa“ Fræðimenn eru ekki á alls kostar sammála um það hvort kannabis hafi skaðleg áhrif á fólk. 11. nóvember 2014 14:34 Heilaskurðlæknir um áhrif kannabisolíu: „Það er sama hvaðan gott kemur“ Í gær fjallaði fréttaskýringaþátturinn Brestir um mögulegan lækningamátt kannabis við krabbameini. 11. nóvember 2014 13:27 Vill vita hvort ráðherra geti leyft kannabis í lækningaskyni Jón Þór Ólafsson pírati vill vita hvort það þurfi að breyta lögum til að heimila læknum að ávísa kannabis í lækningaskyni. 13. nóvember 2014 10:10 Ætlar að opna kannabisbúð: „Ég veit að þetta verður lögleitt“ Ásgeir Daði Rúnarsson segist hafa hjálpað fimm sjúklingum til viðbótar með heimagerðri kannabisolíu. 17. nóvember 2014 20:30 Talandi tæki ógna stöðu íslenskunnar "Vandamálið er þá að ef fyrirtæki á Íslandi vill nýta sér talgreiningu þá getur fyrirtækið ekki gert það þar sem Google á það,“ segir Hrafn Loftsson, dósent í tölvunarfræði. 17. nóvember 2014 23:58 Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Sjá meira
Í fimmta þættinum af Brestum leitaði Lóa Pind Aldísardóttir svara við því hvort íslenskan sé í útrýmingarhættu. Komið hefur í ljós að íslenskan geti verið í háska eftir því sem talandi tæki, á borð við snjallsíma, verða fyrirferðarmeiri í lífi okkar. Það er mat 200 evrópskra sérfræðinga, sem greint hafa stöðu 30 Evrópumála að íslenska sé í næstmestri útrýmingarhættu í stafrænum heimi, á eftir maltnesku. 21 Evrópumál eru í útrýmingarhættu á stafrænni öld. Þingheimur, þvert á flokka, samþykkti í vor að skipa nefnd fólks sem á að skilgreina hvað þurfi að gera til að bjarga íslenskunni og hvað það kosti. „Við þurfum ákveðinn grunnpakka, talgreini sem skilur talmál og breytir í texta, forrit til að leiðrétta málfræðivillur og forrit til vélrænna þýðinga,“ segir Hrafn Loftsson, dósent við tölvunarfræðideild við Háskólann í Reykjavík. „Vandamálið er þá að ef fyrirtæki á Íslandi vill nýta sér talgreiningu þá getur fyrirtækið ekki gert það þar sem Google á það,“ sagði Hrafn í viðtali við Lóu í Brestum í gær. Hann bætti síðan við undir lok þáttarins að eftir um fimmtíu ár verði staðan orðin allt önnur. „Við munum hafa samskipti við tölvur með tali, það er alveg öruggt mál. Ef við getum ekki átt samskipti við tölvur á íslensku þá hljóta krakkar smá saman að skipta yfir í það tungumál sem gerir þeim kleift að eiga í samskiptum.“Hrafn LoftssonvísirRætt var við fjóra einstaklinga í þættinum og ræddu þeir stöðu íslenskunnar.Börn tala ensku í auknu mæli „Ég er nú svo heppin að hafa verið með krakka síðan 1984 og mitt yngsta barn er fætt árið 2000. Mér finnst það algjörlega skýrt að krakkar tala í auknu mæli ensku sín á milli,“ segir Svandís Svavarsdóttir, alþingismaður. „Mér finnst þetta vera breyting sem ég held að megi rekja til þess að sífellt meiri hluti af þeirra daglega lífi fer fram á ensku.“ „Enskan þrengir sér inn mjög fljótt og það er svo sem ekkert nýtt,“ segir Eiður Svanberg Guðnason, bloggari um íslenskt mál. „Ég hef alltaf hugsað það svoleiðis að ef íslenskan er töluð í grunnstoðum samfélagsins eins og í skólunum, að bækurnar séu á íslensku og í dómskerfinu þá myndi hún halda sér,“ segir Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, laganemi.Eiður Svanberg Guðnasonvísir„Síðan fór ég að kynna mér tæknina aðeins betur og sá að það er svo mikið að fara taka við. Það skipti svo rosalega miklu máli að íslenskan sé í einhverjum hluta þar líka. Auðvitað þarf ríkið að standa vörð um íslenskuna að einhverju leyti.“Sterkt verkfæri „Sterkt móðurmál er sterkt verkfæri til þess að verða góður rithöfundur eða góður pólitíkus eða hvað það er sem við viljum vera,“ sagði Svandís í þættinum. „Ég hef verið enskumælandi síðan ég var þriggja ára og ég skrifa á ensku. Ég valdi það einfaldlega útaf því að bókmenntir eru mun aðgengilegri á ensku og orðaforðinn er einfaldlega orðinn meiri,“ segir Andri Már Hagalín, rithöfundur.Andri Már HagalínvísirSvandís sagði að rannsóknir hefði sýnt að ef tungumál hætta að nýtast allstaðar í samfélaginu fari það að gefa eftir.Höfum ekkert val „Við eigum ekkert val, þetta er eitthvað sem við verðum að gera og við getum ekki sagt fyrirfram að þetta sé tapað stríð, ef við segjum að þetta sé tapað stríð þá erum við búin að tapa því,“ sagði Eiður um baráttuna um íslenska tungu. „Staða íslenskunar er í raun eins og loftlagsvandinn, fólk hugsar um þetta sem vandamál einhverstaðar í framtíðinni en þegar vandinn verður aðkallandi, þá verður kannski orðið of seint að grípa inn í,“ sagði Svandís. „Ég held að það sé mikilvægt að við lítum ekki bara á þetta sem útgjöld, þetta er líka fjárfesting í betra samfélagi.“
Brestir Tengdar fréttir Drepur snjallsíminn íslenskuna? Youtube og iPhone skilja ekki íslenskan hreim. 15. nóvember 2014 14:16 Fíkniefnalögreglan ekkert haft samband við mæðginin Mikið hefur verið rætt um mögulegan lækningamátt kannabis eftir að fréttaskýringaþátturinn Brestir fjallaði um málið í síðustu viku. 17. nóvember 2014 10:54 Sérfræðingar ósammála: „Kannabis veldur ekki geðklofa“ Fræðimenn eru ekki á alls kostar sammála um það hvort kannabis hafi skaðleg áhrif á fólk. 11. nóvember 2014 14:34 Heilaskurðlæknir um áhrif kannabisolíu: „Það er sama hvaðan gott kemur“ Í gær fjallaði fréttaskýringaþátturinn Brestir um mögulegan lækningamátt kannabis við krabbameini. 11. nóvember 2014 13:27 Vill vita hvort ráðherra geti leyft kannabis í lækningaskyni Jón Þór Ólafsson pírati vill vita hvort það þurfi að breyta lögum til að heimila læknum að ávísa kannabis í lækningaskyni. 13. nóvember 2014 10:10 Ætlar að opna kannabisbúð: „Ég veit að þetta verður lögleitt“ Ásgeir Daði Rúnarsson segist hafa hjálpað fimm sjúklingum til viðbótar með heimagerðri kannabisolíu. 17. nóvember 2014 20:30 Talandi tæki ógna stöðu íslenskunnar "Vandamálið er þá að ef fyrirtæki á Íslandi vill nýta sér talgreiningu þá getur fyrirtækið ekki gert það þar sem Google á það,“ segir Hrafn Loftsson, dósent í tölvunarfræði. 17. nóvember 2014 23:58 Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Sjá meira
Drepur snjallsíminn íslenskuna? Youtube og iPhone skilja ekki íslenskan hreim. 15. nóvember 2014 14:16
Fíkniefnalögreglan ekkert haft samband við mæðginin Mikið hefur verið rætt um mögulegan lækningamátt kannabis eftir að fréttaskýringaþátturinn Brestir fjallaði um málið í síðustu viku. 17. nóvember 2014 10:54
Sérfræðingar ósammála: „Kannabis veldur ekki geðklofa“ Fræðimenn eru ekki á alls kostar sammála um það hvort kannabis hafi skaðleg áhrif á fólk. 11. nóvember 2014 14:34
Heilaskurðlæknir um áhrif kannabisolíu: „Það er sama hvaðan gott kemur“ Í gær fjallaði fréttaskýringaþátturinn Brestir um mögulegan lækningamátt kannabis við krabbameini. 11. nóvember 2014 13:27
Vill vita hvort ráðherra geti leyft kannabis í lækningaskyni Jón Þór Ólafsson pírati vill vita hvort það þurfi að breyta lögum til að heimila læknum að ávísa kannabis í lækningaskyni. 13. nóvember 2014 10:10
Ætlar að opna kannabisbúð: „Ég veit að þetta verður lögleitt“ Ásgeir Daði Rúnarsson segist hafa hjálpað fimm sjúklingum til viðbótar með heimagerðri kannabisolíu. 17. nóvember 2014 20:30
Talandi tæki ógna stöðu íslenskunnar "Vandamálið er þá að ef fyrirtæki á Íslandi vill nýta sér talgreiningu þá getur fyrirtækið ekki gert það þar sem Google á það,“ segir Hrafn Loftsson, dósent í tölvunarfræði. 17. nóvember 2014 23:58