Leitin að hamingjunni Arnar Sveinn Geirsson skrifar 6. febrúar 2019 09:00 Þegar ég var 11 ára gamall, nýbúinn að missa mömmu, hófst leitin að hamingjunni. Auðvitað hófst leitin ekki með markvissum hætti, en allt í einu var framtíðarsýnin gjörbreytt. Þegar maður er 11 ára gamall hefur maður ekki hugsað út í lífið án foreldra sinna sem höfðu verið til staðar fram að því. Að á einhverjum tímapunkti myndu þau ekki vera til staðar, en það í sjálfu sér er engin þörf á því heldur að 11 ára gamalt barn sé að hugsa út í það. En 11 ára gamalt barn sem hefur verið með foreldrum sínum alla tíð sér framtíðina líka með foreldrum sínum. Hamingjustundirnar á þessum aldri eru margar hverjar með foreldrunum og þeim sem standa manni næst, hvort sem það eru ferðalög eða bara kósýkvöld heima með nammi og skemmtilegri mynd. Þegar þetta breytist svo allt í einu að þá eðlilega breytist það sem maður sá fyrir sér. Þess vegna segi ég að leitin að hamingjunni hafi hafist. Leitin að nýju hamingjunni. Árin liðu og ég var þess fullviss að leitin gengi vel. Að ég væri að nálgast það að finna hamingjuna og þar með verða hamingjusamur að eilífu. Ég var í íþróttum og gekk vel, átti góða vini, gekk vel í skólanum, átti mér drauma og setti mér markmið. Ég horfði á þessa leit þannig að þegar ég myndi finna hamingjuna þá gæti ég ekki týnt henni. En alltaf voru þessar erfiðu tilfinningar að skjóta upp kollinum. Tilfinningar sem ég leit á sem vondar tilfinningar á þessum tíma. Óvelkomnar tilfinningar. Söknuður, sorg, leiði, reiði, samviskubit og fleira. Af hverju í ósköpunum? Hvernig gat það verið þegar mér fannst ég vera á hárréttri leið með að finna hamingjuna að mér gæti samt liðið svona illa? Ég skildi þetta ekki. Það benti allt til þess að ég ætti að vera búinn að finna hamingjuna eða allavega á réttri leið með að finna hana. Ég fór að efast um að ég myndi nokkurn tímann finna hamingjuna. Undanfarið hefur þetta orðið eins konar tískufyrirbæri, að finna hamingjuna. Það er komin svo mikil pressa á að allir séu hamingjusamir, alltaf, og við setjum líka sjálf þessa pressu á okkur. Nú er ég ekki að segja að það sé ekki gott að hafa það markmið að verða hamingjusamur, það er eitthvað sem allir ættu auðvitað að stefna að og flestir ef ekki allir sem vilja vera hamingjusamir. En ég hafði fyrirfram ákveðnar hugmyndir um hamingjuna, og eftir 15 ára leit að henni áttaði ég mig á því að ég var með ranghugmyndir. Við höfum mörg hver þessar fyrirfram ákveðnu hugmyndir um hamingjuna, að maður þurfi að tikka í ákveðin box og þegar búið er að tikka í þau öll, eða flest, þá ætti hamingjunni að vera náð. Þá ætti maður að hafa fundið hamingjuna. Rækta fjölskyldu og vini, mennta sig, ná sér í góða vinnu, eignast fjölskyldu, hreyfa sig og hugsa vel um sig. Þetta er ekki tæmandi listi, en dæmi um það sem margir telja sig þurfa að gera til þess að uppfylla skilyrði hamingjunnar. Ég taldi mig tikka í ansi mörg box, allt að því öll boxin sem skiptu mig máli. Ég sagði líka sjálfum mér að ég væri hamingjusamur. Af því að ég tikkaði í öll þessi box. En ég var það ekki. Og ég skildi það ekki. Ég skildi ekki af hverju í ósköpunum ég væri ekki hamingjusamur. Af því að ég tikkaði í öll þessi box. Það leiddi til þess að ég ímyndaði mér að það hlyti hreinlega eitthvað að vera að mér. Þetta væri nú bara eitthvað væl. Vanþakklæti. En það lagaði það samt ekkert. Það eina sem gerðist var að vanlíðanin óx. Ég átti að vera hamingjusamur, samkvæmt vel tikkuðum tékklista, en ég var það ekki og það var erfitt að kyngja þeirri staðreynd Hamingjan er ekki eitthvað sem maður leitar að, finnur og týnir aldrei aftur. Hamingjan er ekki vel tikkaður tékklisti. Tékklistar eru oft tæmandi. Þú veist hvað þú þarft að kaupa til þess að búa til kvöldmatinn. En þegar kemur að lífinu þá er tékklistinn ekki tæmandi. Stressið, kvíðinn, vanlíðanin og fleira eiga ekki endilega rætur sínar að rekja til þess sem þú ert að gera, heldur eru ræturnar oftast innra með okkur sjálfum. Eitthvað sem við höfum lent í og unnið illa úr eða alls ekki. Í flestum tilfellum breytir það engu máli þó að þú hættir að gera eitthvað sem þú heldur að sé að valda stressinu og kvíðanum. Ástandið getur skánað í stutta stund, en áður en þú veist af er allt orðið eins og það var. Af því að við höfum ekkert unnið í því sem raunverulega veldur vanlíðaninni. Við erum alltaf að fikta rétt í yfirborðinu, en þorum ekki að grafa niður á botninn. Auðvitað hjálpar það til að hugsa vel um sig, vera í góðri vinnu og í góðu sambandi við fjölskyldu og vini og allt hitt sem skiptir mann máli. En á endanum er það þannig að hamingjan kemur að innan. Hún kemur ekki nema við séum sjálf tilbúin í að vera hamingjusöm. Að innra með okkur sé friður til þess að takast á við það að vera hamingjusöm. Af því að það að vera hamingjusamur tekur á. Það tekur á af því að við þurfum að vinna fyrir því, af því að hamingjan er ekki bara bundin við veraldlega hluti eða tikkuð box á tékklistanum. Hún er bundin við okkur sjálf. Þannig hættum að einblína á tékklistann. Setjum fókusinn á það hvernig okkur líður, en ekki hvernig eitthvað á að láta okkur líða. Leiðum hugann að og einblínum á það sem er að gerast innra með okkur. Einbeitum okkur að vinnunni sem þarf til þess að vera hamingjusöm. Tékklistinn má vera þarna. Höfum hann endilega til staðar en gleymum því ekki að hann er ekki tæmandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Arnar Sveinn Geirsson Mest lesið Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Skoðun Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Bætt dagsbirta í Svansvottuðum byggingum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Frelsi fylgir ábyrgð Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Menntakerfi í fremstu röð Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal skrifar Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson skrifar Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Þegar ég var 11 ára gamall, nýbúinn að missa mömmu, hófst leitin að hamingjunni. Auðvitað hófst leitin ekki með markvissum hætti, en allt í einu var framtíðarsýnin gjörbreytt. Þegar maður er 11 ára gamall hefur maður ekki hugsað út í lífið án foreldra sinna sem höfðu verið til staðar fram að því. Að á einhverjum tímapunkti myndu þau ekki vera til staðar, en það í sjálfu sér er engin þörf á því heldur að 11 ára gamalt barn sé að hugsa út í það. En 11 ára gamalt barn sem hefur verið með foreldrum sínum alla tíð sér framtíðina líka með foreldrum sínum. Hamingjustundirnar á þessum aldri eru margar hverjar með foreldrunum og þeim sem standa manni næst, hvort sem það eru ferðalög eða bara kósýkvöld heima með nammi og skemmtilegri mynd. Þegar þetta breytist svo allt í einu að þá eðlilega breytist það sem maður sá fyrir sér. Þess vegna segi ég að leitin að hamingjunni hafi hafist. Leitin að nýju hamingjunni. Árin liðu og ég var þess fullviss að leitin gengi vel. Að ég væri að nálgast það að finna hamingjuna og þar með verða hamingjusamur að eilífu. Ég var í íþróttum og gekk vel, átti góða vini, gekk vel í skólanum, átti mér drauma og setti mér markmið. Ég horfði á þessa leit þannig að þegar ég myndi finna hamingjuna þá gæti ég ekki týnt henni. En alltaf voru þessar erfiðu tilfinningar að skjóta upp kollinum. Tilfinningar sem ég leit á sem vondar tilfinningar á þessum tíma. Óvelkomnar tilfinningar. Söknuður, sorg, leiði, reiði, samviskubit og fleira. Af hverju í ósköpunum? Hvernig gat það verið þegar mér fannst ég vera á hárréttri leið með að finna hamingjuna að mér gæti samt liðið svona illa? Ég skildi þetta ekki. Það benti allt til þess að ég ætti að vera búinn að finna hamingjuna eða allavega á réttri leið með að finna hana. Ég fór að efast um að ég myndi nokkurn tímann finna hamingjuna. Undanfarið hefur þetta orðið eins konar tískufyrirbæri, að finna hamingjuna. Það er komin svo mikil pressa á að allir séu hamingjusamir, alltaf, og við setjum líka sjálf þessa pressu á okkur. Nú er ég ekki að segja að það sé ekki gott að hafa það markmið að verða hamingjusamur, það er eitthvað sem allir ættu auðvitað að stefna að og flestir ef ekki allir sem vilja vera hamingjusamir. En ég hafði fyrirfram ákveðnar hugmyndir um hamingjuna, og eftir 15 ára leit að henni áttaði ég mig á því að ég var með ranghugmyndir. Við höfum mörg hver þessar fyrirfram ákveðnu hugmyndir um hamingjuna, að maður þurfi að tikka í ákveðin box og þegar búið er að tikka í þau öll, eða flest, þá ætti hamingjunni að vera náð. Þá ætti maður að hafa fundið hamingjuna. Rækta fjölskyldu og vini, mennta sig, ná sér í góða vinnu, eignast fjölskyldu, hreyfa sig og hugsa vel um sig. Þetta er ekki tæmandi listi, en dæmi um það sem margir telja sig þurfa að gera til þess að uppfylla skilyrði hamingjunnar. Ég taldi mig tikka í ansi mörg box, allt að því öll boxin sem skiptu mig máli. Ég sagði líka sjálfum mér að ég væri hamingjusamur. Af því að ég tikkaði í öll þessi box. En ég var það ekki. Og ég skildi það ekki. Ég skildi ekki af hverju í ósköpunum ég væri ekki hamingjusamur. Af því að ég tikkaði í öll þessi box. Það leiddi til þess að ég ímyndaði mér að það hlyti hreinlega eitthvað að vera að mér. Þetta væri nú bara eitthvað væl. Vanþakklæti. En það lagaði það samt ekkert. Það eina sem gerðist var að vanlíðanin óx. Ég átti að vera hamingjusamur, samkvæmt vel tikkuðum tékklista, en ég var það ekki og það var erfitt að kyngja þeirri staðreynd Hamingjan er ekki eitthvað sem maður leitar að, finnur og týnir aldrei aftur. Hamingjan er ekki vel tikkaður tékklisti. Tékklistar eru oft tæmandi. Þú veist hvað þú þarft að kaupa til þess að búa til kvöldmatinn. En þegar kemur að lífinu þá er tékklistinn ekki tæmandi. Stressið, kvíðinn, vanlíðanin og fleira eiga ekki endilega rætur sínar að rekja til þess sem þú ert að gera, heldur eru ræturnar oftast innra með okkur sjálfum. Eitthvað sem við höfum lent í og unnið illa úr eða alls ekki. Í flestum tilfellum breytir það engu máli þó að þú hættir að gera eitthvað sem þú heldur að sé að valda stressinu og kvíðanum. Ástandið getur skánað í stutta stund, en áður en þú veist af er allt orðið eins og það var. Af því að við höfum ekkert unnið í því sem raunverulega veldur vanlíðaninni. Við erum alltaf að fikta rétt í yfirborðinu, en þorum ekki að grafa niður á botninn. Auðvitað hjálpar það til að hugsa vel um sig, vera í góðri vinnu og í góðu sambandi við fjölskyldu og vini og allt hitt sem skiptir mann máli. En á endanum er það þannig að hamingjan kemur að innan. Hún kemur ekki nema við séum sjálf tilbúin í að vera hamingjusöm. Að innra með okkur sé friður til þess að takast á við það að vera hamingjusöm. Af því að það að vera hamingjusamur tekur á. Það tekur á af því að við þurfum að vinna fyrir því, af því að hamingjan er ekki bara bundin við veraldlega hluti eða tikkuð box á tékklistanum. Hún er bundin við okkur sjálf. Þannig hættum að einblína á tékklistann. Setjum fókusinn á það hvernig okkur líður, en ekki hvernig eitthvað á að láta okkur líða. Leiðum hugann að og einblínum á það sem er að gerast innra með okkur. Einbeitum okkur að vinnunni sem þarf til þess að vera hamingjusöm. Tékklistinn má vera þarna. Höfum hann endilega til staðar en gleymum því ekki að hann er ekki tæmandi.
Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun
Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar
Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar
Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar
Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun