Aulahrollur þjóðrembingsins Kristinn Hrafnsson skrifar 2. júlí 2020 15:43 Fyrir tæpum tuttugu árum bjó ég um skeið í Edinborg með fjölskyldunni. Bar það þá helst til tíðinda yfir hafið frá Íslandi og í fréttamiðla ytra, að íslensk stjórnvöld hefðu smalað saman erlendum mótmælendum sem fyrirhuguðu að mótmæla opinberri heimsókn leiðtoga Kína og sett þá í fangabúðir á Suðurnesjum. Þannig voru fréttirnar í BBC. Þetta var ekki góð landkynning og mér varð dulítið illt í hjartanu þegar skoskir vinir voru varfærnislega að spyrja út í málið. Það kom sjálfum mér dálítið á óvart að mér stæði ekki á sama hvað fólkið þarna út í heimi héldi um föðurlandið mitt. Þannig blundar í hjartanu vottur af þjóðarstolti, jafnvel þó maður sjálfur hafi talið sig ósköp sigldan og „international“. Ættjarðarást er líka holl og góð enda byggð á væntumþykju gagnvart fallegu landi og stórbrotinni náttúru. Það er þó ekki hægt að fyllast miklu stolti yfir sögu þjóðarinnar enda markast hún af óblíðum refsingum náttúruafla, vanþróun og fádæma harðræði gegn lítilmagnanum. Það má vera helst nokkur þjóðaránægja með að hafa tórað. Þegar ég var í Írak 2007 tók ég viðtal við einn af æðstu stjórnendum í her landsins. Þetta var fremur óáhugavert viðtal og tekið af hálfgerðri skyldu vegna aðstæðna, enda var maðurinn bara að básúna stefnu leppstjórnar í herteknu landi. En hann var vel menntaður og lesinn. Þegar ég spurði hann áhugalítill um vonir hans um framtíð eigin lands, sem sannarlega var í rúst, enn logandi í átökum m.a. stjórnlausum og illvígum trúarbragðavígum sem fóru úr böndunum af því innrásaraðilinn hafði ekkert plan, horfði hann á mig og tók til máls: „Af hverju ættum við ekki að eiga von um að geta risið úr öskustó eins og þið Íslendingar. Þið voruð stórkostlega vanþróuð þjóð allt fram að Seinni heimstyrjöldinni. Þið eigið ykkar sögu um trúarbragðaátök - afhausuðuð þið ekki biskup? Ykkur tókst á tiltölulega skömmum tíma, 2-3 áratugum að rísa úr volæðinu og vanþróuninni og eruð nú á meðal þróuðustu þjóða heims. Þannig að af hverju ættum við ekki að geta það líka?“ Söguþekking íraska hershöfðingjans kom mér ánægjulega á óvart en ég lét ógert að fara í karp um ólíkar aðstæður og ólíkt sprengjuregni á Írak hefði Íslandi verið kastað inn í nútímann með gullregni herja bandamanna. Mestpart lenti gullið í vösum fámennrar elítu en vissulega sáldraðist eitthvað af gyllta duftinu framhjá söfnunarsílóum pólitískrar spillingar og þyngdi aðeins vasa fátæklinga. Þetta er hin íslenska útgáfa brauðmolakenningarinnar. Þær grunnaðstæður sem þá skópust eru að mestu enn við lýði. Á síðari tímum hefur þjóðin alið af sér afreksfólk sem hefur gert garðinn frægan í útlöndum, sér í lagi á listasviðinu en árangur íþróttamanna hefur einnig verið með ágætum, þegar vel árar. Yfir þeim árangri getum við öll verið stolt sem þjóð. Það er meira að segja dálítið sætt að belgja sig aðeins út yfir Gleðibanka og víkingaklappi en gleymum bara ekki Kaupþingsbanka og Rannsóknarskýrslu Alþingis. Síðustu daga hafa erlendir vinir mínir og samstarfsmenn sent mér skilaboð og lýst ánægju með Eurovision kvikmynd Will Ferrell. Þeir hlógu að góðlátlegu gríni sem gert var að Íslendingum, þessari skrítnu smáþjóð með stóra drauma. Mér sýnist að þjóðin hafi líka skilið hvað þetta saklausa grín er góð landkynning. Við hlæjum með og móðgumst ekki enda sá gagnrýnandi BBC um að móðgast fyrir okkar hönd. Við hlæjum að honum líka. Í morgun sá ég svo ensku myndbandsútgáfuna af lógókynningu KSÍ og hjartað í mér sökk. Þegar smábelgingur ættjarðarástar yfirkeyrist með svona hræðilegum hætti í yfirgengilegan rembing verður manni bumbult. Það er hárfín lína þarna sem menn mega ekki fara yfir en þarna er stokkið yfir hana heljarstökk - í fullum herklæðum. Af því að í hjarta mínu er mér ekki alveg sama er ég að vona að það taki ekki nokkur maður eftir þessari erlendu útgáfu myndbandsins. Er eiginlega að vona að KSÍ sjái bara sóma sinn í að láta það hægt og hljótt hverfa af vefnum. Ég vona líka að fólk skilji að það er reginmunur á sæluhrolli víkingaklappsins og aulahrolli þjóðrembingsins. Höfundur er ritstjóri Wikileaks. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein KSÍ Auglýsinga- og markaðsmál Mest lesið Halldór 06.09.2025 Halldór Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Fyrir tæpum tuttugu árum bjó ég um skeið í Edinborg með fjölskyldunni. Bar það þá helst til tíðinda yfir hafið frá Íslandi og í fréttamiðla ytra, að íslensk stjórnvöld hefðu smalað saman erlendum mótmælendum sem fyrirhuguðu að mótmæla opinberri heimsókn leiðtoga Kína og sett þá í fangabúðir á Suðurnesjum. Þannig voru fréttirnar í BBC. Þetta var ekki góð landkynning og mér varð dulítið illt í hjartanu þegar skoskir vinir voru varfærnislega að spyrja út í málið. Það kom sjálfum mér dálítið á óvart að mér stæði ekki á sama hvað fólkið þarna út í heimi héldi um föðurlandið mitt. Þannig blundar í hjartanu vottur af þjóðarstolti, jafnvel þó maður sjálfur hafi talið sig ósköp sigldan og „international“. Ættjarðarást er líka holl og góð enda byggð á væntumþykju gagnvart fallegu landi og stórbrotinni náttúru. Það er þó ekki hægt að fyllast miklu stolti yfir sögu þjóðarinnar enda markast hún af óblíðum refsingum náttúruafla, vanþróun og fádæma harðræði gegn lítilmagnanum. Það má vera helst nokkur þjóðaránægja með að hafa tórað. Þegar ég var í Írak 2007 tók ég viðtal við einn af æðstu stjórnendum í her landsins. Þetta var fremur óáhugavert viðtal og tekið af hálfgerðri skyldu vegna aðstæðna, enda var maðurinn bara að básúna stefnu leppstjórnar í herteknu landi. En hann var vel menntaður og lesinn. Þegar ég spurði hann áhugalítill um vonir hans um framtíð eigin lands, sem sannarlega var í rúst, enn logandi í átökum m.a. stjórnlausum og illvígum trúarbragðavígum sem fóru úr böndunum af því innrásaraðilinn hafði ekkert plan, horfði hann á mig og tók til máls: „Af hverju ættum við ekki að eiga von um að geta risið úr öskustó eins og þið Íslendingar. Þið voruð stórkostlega vanþróuð þjóð allt fram að Seinni heimstyrjöldinni. Þið eigið ykkar sögu um trúarbragðaátök - afhausuðuð þið ekki biskup? Ykkur tókst á tiltölulega skömmum tíma, 2-3 áratugum að rísa úr volæðinu og vanþróuninni og eruð nú á meðal þróuðustu þjóða heims. Þannig að af hverju ættum við ekki að geta það líka?“ Söguþekking íraska hershöfðingjans kom mér ánægjulega á óvart en ég lét ógert að fara í karp um ólíkar aðstæður og ólíkt sprengjuregni á Írak hefði Íslandi verið kastað inn í nútímann með gullregni herja bandamanna. Mestpart lenti gullið í vösum fámennrar elítu en vissulega sáldraðist eitthvað af gyllta duftinu framhjá söfnunarsílóum pólitískrar spillingar og þyngdi aðeins vasa fátæklinga. Þetta er hin íslenska útgáfa brauðmolakenningarinnar. Þær grunnaðstæður sem þá skópust eru að mestu enn við lýði. Á síðari tímum hefur þjóðin alið af sér afreksfólk sem hefur gert garðinn frægan í útlöndum, sér í lagi á listasviðinu en árangur íþróttamanna hefur einnig verið með ágætum, þegar vel árar. Yfir þeim árangri getum við öll verið stolt sem þjóð. Það er meira að segja dálítið sætt að belgja sig aðeins út yfir Gleðibanka og víkingaklappi en gleymum bara ekki Kaupþingsbanka og Rannsóknarskýrslu Alþingis. Síðustu daga hafa erlendir vinir mínir og samstarfsmenn sent mér skilaboð og lýst ánægju með Eurovision kvikmynd Will Ferrell. Þeir hlógu að góðlátlegu gríni sem gert var að Íslendingum, þessari skrítnu smáþjóð með stóra drauma. Mér sýnist að þjóðin hafi líka skilið hvað þetta saklausa grín er góð landkynning. Við hlæjum með og móðgumst ekki enda sá gagnrýnandi BBC um að móðgast fyrir okkar hönd. Við hlæjum að honum líka. Í morgun sá ég svo ensku myndbandsútgáfuna af lógókynningu KSÍ og hjartað í mér sökk. Þegar smábelgingur ættjarðarástar yfirkeyrist með svona hræðilegum hætti í yfirgengilegan rembing verður manni bumbult. Það er hárfín lína þarna sem menn mega ekki fara yfir en þarna er stokkið yfir hana heljarstökk - í fullum herklæðum. Af því að í hjarta mínu er mér ekki alveg sama er ég að vona að það taki ekki nokkur maður eftir þessari erlendu útgáfu myndbandsins. Er eiginlega að vona að KSÍ sjái bara sóma sinn í að láta það hægt og hljótt hverfa af vefnum. Ég vona líka að fólk skilji að það er reginmunur á sæluhrolli víkingaklappsins og aulahrolli þjóðrembingsins. Höfundur er ritstjóri Wikileaks.
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun
Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun