Einvígið um Bandaríkin Bjarni Halldór Janusson skrifar 28. október 2020 07:31 Næstu forsetakosningar í Bandaríkjunum fara fram eftir rúmlega viku. Ef marka má nýjustu tölur hefur kjörsókn aukist allverulega, en nú þegar hafa um 70 milljón manns greitt atkvæði, eða rétt yfir helmingur þeirra sem kusu árið 2016. Þar eru helst yngri kjósendur á ferð. Í Bandaríkjunum er tvíflokkakerfi við lýði og frá miðbiki nítjándu aldar hafa forsetar Bandaríkjanna komið úr röðum tveggja flokka, Repúblikana og Demókrata. Samhliða forsetakosningunum verður þó einnig kosið í neðri deild og hluta efri deildar Bandaríkjaþings. Nánar tiltekið verður kosið um 435 þingsæti Fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, en kosið um 1/3 þingsæta í Öldungadeild Bandaríkjaþings. Kannanir benda til að Demókratar munu vinna stórsigur næstkomandi þriðjudag, eða hljóta meirihluta í báðum deildum þingsins og sigra forsetakosningarnar sömuleiðis. Líkurnar á að Demókratar haldi meirihluta í Fulltrúadeild eru 96% og líkurnar á meirihluta í Öldungadeild eru 73%. Ekki þykir ólíklegt að Demókratar fjölgi í hæstarétti Bandaríkjanna hljóti þeir nógu góðan sigur næsta þriðjudag, þó það séu auðvitað bara getgátur á þessu stigi. Kannanir 2016 og kannanir 2020 Kannanir benda til stórsigurs Demókrata, einkum í forsetakosningunum. Að vísu ber að hafa í huga að kannanir gáfu einnig í skyn að Trump biði ósigur í forsetakosningunum árið 2016. Þá var þó mjórra á munum milli frambjóðendanna tveggja og Biden mælist nú með meira forskot á landsvísu sem og í hinum mikilvægu sveifluríkjum en frambjóðandi Demókrata árið 2016, Hillary Clinton. Í ljósi þess að í Bandaríkjunum er svonefnt kjörmannakerfi við lýði, þar sem frambjóðandinn getur í raun sigrað kosningarnar án þess að hafa meirihluta atkvæða á landsvísu á bak við sig, þá er kosningabaráttan að mestu leyti háð í áðurnefndum sveifluríkjum. Þar ber helst að nefna suðurríki Bandaríkjanna og miðvesturríkin, svo sem Virginía, Norður-Karólína og Flórída í suðrinu, auk Wisconsin, Iowa og Michigan í miðvestrinu. Einnig ber að nefna Ohio í miðvestrinu og Colorado og Nevada í vesturhluta Bandaríkjanna. Biden þykir höfða vel til kjósenda í þessum sveifluríkjum, en nánar um það má lesa hér. Á landsvísu mælist Biden með talsvert meira fylgi en Trump. Í Flórída og Norður-Karólínu virðist Biden hafa örlítið forskot, en talsvert meira í Michigan, Wisconsin og Nevada. Trump virðist þá hafa smávægilegt forskot í Ohio og Iowa (og raunar í Texas líka, sem almennt er talið lykilríki Repúblikana, en nú er óljóst með úrslit þar). Þá ber einnig að nefna forskot Biden í Arizona og Pennsylvaníu, en árið 2016 fékk Trump meirihluta atkvæða í þessum tveimur ríkjum, þó hann hafi eingöngu hlotið 0,72% fleiri atkvæði en Clinton í Pennsylvaníu, svo dæmi sé tekið til að undirstrika nauman sigur hans það árið. Nú virðist Biden hins vegar hafa gott forskot í flestum ríkjanna sem skipta höfuðmáli í forsetakosningum Bandaríkjanna. Raunar er Biden yfir í öllum þeim ríkjum sem Trump þyrfti að sigra til að ná endurkjöri, að Ohio-ríkinu undanskildu. Þá er talið nánast útilokað að Trump sigri kosningarnar án Flórída, en Biden hefur þar naumt forskot eins og staðan er núna. Nokkra þætti ber þó að hafa í huga, sem gætu orsakað sigur Trump í næstu kosningum, en þegar öllu er á botninn hvolft virðist allt benda til sigur Biden í næstu viku. Samkvæmt útreikningum hér má til dæmis sjá að Trump sigrar eingöngu í tólf af hverjum hundrað skiptum, sem merkir að sigurlíkar hans séu 12% en til samanburðar voru sigurlíkurnar hans taldar um 30% fyrir kosningarnar 2016. Þá hefur verið nefnt að kjósendur Trump séu ólíklegri til að lýsa yfir stuðningi í skoðanakönnunum, en í ljósi þess mikla og fjölbreytta stuðnings sem Biden virðist hafa er ekki líklegt að það breyti miklu á kjördag, auk þess sem þessi áhrif eru ekki talin sérlega mikil. Biden í góðri stöðu Jafnframt má nefna þá staðreynd að Trump virðist hafa tapað mikilvægum kjósendum til Biden, einkum eldra fólk og kristnir Bandaríkjamenn, og það eitt og sér gæti skipt sköpum í næstu kosningum. Margt annað ber einnig að hafa í huga, svo sem léleg kjörsókn Demókrata í nokkrum mikilvægum ríkjum árið 2016 sem virðist nú ekki ætla að endurtaka sig. Fyrir kosningarnar 2016 var gjarnan sagt að andstæðingar Trump tækju hann ekki alvarlega, en á kjörtímabilinu, einkum síðustu mánuði, hefur þetta vitanlega breyst, sem kann að vinna allverulega gegn Trump í næstu kosningum. Mikil kjörsókn er almennt ríkjandi valdhöfum í óhag, sem bendir þá til enn frekari sigurs Biden. Að auki eru nýlegar lýðfræðibreytingar Biden í hag og því líklegt að nýir kjósendur kjósi hann fremur en Trump. Þá benda viðhorfskannanir til þess að kjósendum líki betur við Biden en Trump, en að þeim líki jafnframt betur við Biden en Clinton. Kosninganóttin verður spennandi, enda margt í húfi og óvissuþættirnir sömuleiðis margir, og enginn sigur í höfn hjá Demókrataflokknum þrátt fyrir að mælast með gott forskot. Það er þó ljóst að kosningarnar nú í ár eru um margt frábrugðnar síðustu kosningum. Það getur breytt miklu á kjördag. Sjáum hvað setur. Höfundur er meistaranemi í stjórnmálaheimspeki við Háskólann í York. Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarni Halldór Janusson Rómur Forsetakosningar í Bandaríkjunum Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Sjá meira
Næstu forsetakosningar í Bandaríkjunum fara fram eftir rúmlega viku. Ef marka má nýjustu tölur hefur kjörsókn aukist allverulega, en nú þegar hafa um 70 milljón manns greitt atkvæði, eða rétt yfir helmingur þeirra sem kusu árið 2016. Þar eru helst yngri kjósendur á ferð. Í Bandaríkjunum er tvíflokkakerfi við lýði og frá miðbiki nítjándu aldar hafa forsetar Bandaríkjanna komið úr röðum tveggja flokka, Repúblikana og Demókrata. Samhliða forsetakosningunum verður þó einnig kosið í neðri deild og hluta efri deildar Bandaríkjaþings. Nánar tiltekið verður kosið um 435 þingsæti Fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, en kosið um 1/3 þingsæta í Öldungadeild Bandaríkjaþings. Kannanir benda til að Demókratar munu vinna stórsigur næstkomandi þriðjudag, eða hljóta meirihluta í báðum deildum þingsins og sigra forsetakosningarnar sömuleiðis. Líkurnar á að Demókratar haldi meirihluta í Fulltrúadeild eru 96% og líkurnar á meirihluta í Öldungadeild eru 73%. Ekki þykir ólíklegt að Demókratar fjölgi í hæstarétti Bandaríkjanna hljóti þeir nógu góðan sigur næsta þriðjudag, þó það séu auðvitað bara getgátur á þessu stigi. Kannanir 2016 og kannanir 2020 Kannanir benda til stórsigurs Demókrata, einkum í forsetakosningunum. Að vísu ber að hafa í huga að kannanir gáfu einnig í skyn að Trump biði ósigur í forsetakosningunum árið 2016. Þá var þó mjórra á munum milli frambjóðendanna tveggja og Biden mælist nú með meira forskot á landsvísu sem og í hinum mikilvægu sveifluríkjum en frambjóðandi Demókrata árið 2016, Hillary Clinton. Í ljósi þess að í Bandaríkjunum er svonefnt kjörmannakerfi við lýði, þar sem frambjóðandinn getur í raun sigrað kosningarnar án þess að hafa meirihluta atkvæða á landsvísu á bak við sig, þá er kosningabaráttan að mestu leyti háð í áðurnefndum sveifluríkjum. Þar ber helst að nefna suðurríki Bandaríkjanna og miðvesturríkin, svo sem Virginía, Norður-Karólína og Flórída í suðrinu, auk Wisconsin, Iowa og Michigan í miðvestrinu. Einnig ber að nefna Ohio í miðvestrinu og Colorado og Nevada í vesturhluta Bandaríkjanna. Biden þykir höfða vel til kjósenda í þessum sveifluríkjum, en nánar um það má lesa hér. Á landsvísu mælist Biden með talsvert meira fylgi en Trump. Í Flórída og Norður-Karólínu virðist Biden hafa örlítið forskot, en talsvert meira í Michigan, Wisconsin og Nevada. Trump virðist þá hafa smávægilegt forskot í Ohio og Iowa (og raunar í Texas líka, sem almennt er talið lykilríki Repúblikana, en nú er óljóst með úrslit þar). Þá ber einnig að nefna forskot Biden í Arizona og Pennsylvaníu, en árið 2016 fékk Trump meirihluta atkvæða í þessum tveimur ríkjum, þó hann hafi eingöngu hlotið 0,72% fleiri atkvæði en Clinton í Pennsylvaníu, svo dæmi sé tekið til að undirstrika nauman sigur hans það árið. Nú virðist Biden hins vegar hafa gott forskot í flestum ríkjanna sem skipta höfuðmáli í forsetakosningum Bandaríkjanna. Raunar er Biden yfir í öllum þeim ríkjum sem Trump þyrfti að sigra til að ná endurkjöri, að Ohio-ríkinu undanskildu. Þá er talið nánast útilokað að Trump sigri kosningarnar án Flórída, en Biden hefur þar naumt forskot eins og staðan er núna. Nokkra þætti ber þó að hafa í huga, sem gætu orsakað sigur Trump í næstu kosningum, en þegar öllu er á botninn hvolft virðist allt benda til sigur Biden í næstu viku. Samkvæmt útreikningum hér má til dæmis sjá að Trump sigrar eingöngu í tólf af hverjum hundrað skiptum, sem merkir að sigurlíkar hans séu 12% en til samanburðar voru sigurlíkurnar hans taldar um 30% fyrir kosningarnar 2016. Þá hefur verið nefnt að kjósendur Trump séu ólíklegri til að lýsa yfir stuðningi í skoðanakönnunum, en í ljósi þess mikla og fjölbreytta stuðnings sem Biden virðist hafa er ekki líklegt að það breyti miklu á kjördag, auk þess sem þessi áhrif eru ekki talin sérlega mikil. Biden í góðri stöðu Jafnframt má nefna þá staðreynd að Trump virðist hafa tapað mikilvægum kjósendum til Biden, einkum eldra fólk og kristnir Bandaríkjamenn, og það eitt og sér gæti skipt sköpum í næstu kosningum. Margt annað ber einnig að hafa í huga, svo sem léleg kjörsókn Demókrata í nokkrum mikilvægum ríkjum árið 2016 sem virðist nú ekki ætla að endurtaka sig. Fyrir kosningarnar 2016 var gjarnan sagt að andstæðingar Trump tækju hann ekki alvarlega, en á kjörtímabilinu, einkum síðustu mánuði, hefur þetta vitanlega breyst, sem kann að vinna allverulega gegn Trump í næstu kosningum. Mikil kjörsókn er almennt ríkjandi valdhöfum í óhag, sem bendir þá til enn frekari sigurs Biden. Að auki eru nýlegar lýðfræðibreytingar Biden í hag og því líklegt að nýir kjósendur kjósi hann fremur en Trump. Þá benda viðhorfskannanir til þess að kjósendum líki betur við Biden en Trump, en að þeim líki jafnframt betur við Biden en Clinton. Kosninganóttin verður spennandi, enda margt í húfi og óvissuþættirnir sömuleiðis margir, og enginn sigur í höfn hjá Demókrataflokknum þrátt fyrir að mælast með gott forskot. Það er þó ljóst að kosningarnar nú í ár eru um margt frábrugðnar síðustu kosningum. Það getur breytt miklu á kjördag. Sjáum hvað setur. Höfundur er meistaranemi í stjórnmálaheimspeki við Háskólann í York. Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar