Söngskólarnir eru í vanda Ingvar Alfreðsson, Jana María Guðmundsdóttir, Orri Huginn Ágústsson og Þór Breiðfjörð skrifa 21. september 2021 10:30 Söngleikjadeild Söngskóla Sigurðar Demetz er nú að hefja sinn áttunda starfsvetur. Námið er geysivinsælt og færri komast að en vilja. Hér þjálfum við og menntum nemendur í tónlistarleikhúsi og öllu því sem fylgir að setja upp söngleik. Kennarar eru vel menntað fagfólk sem starfað hefur við fagið árum saman. Nemendur fljúga svo úr hreiðrinu í alls kyns háskólanám tengt söngleikjum, tónlist og leiklist. Söngleikjadeildin virðist brúa bil sem fáir áttuðu sig á að væri til staðar á Íslandi. Þar á ofan hefur sýnt sig að námið er hreinlega líflína fyrir suma nemendur andlega, byggir upp sjálfstraust og dregur úr kvíða. Um það væri hægt að fjalla í löngu máli en er ekki efni þessarar greinar. Þessi mikla viðbót við hefðbundið söngnám þarf rými og fjármuni, en nemendur í hvers kyns sviðslistum þurfa meira pláss og fleiri kennslustundir en nemendur í hefðbundnu tónlistarnámi. Eins og er standa skólagjöld straum af þeim rekstrarhluta. Ef allt væri með eðlilegum hætti þegar kemur að opinberri fjármögnun söngnáms þá gengi það kannski upp. Þegar stjórnvöld hins vegar draga lappirnar, eins og verið hefur, sveltur skólinn og neyðist þá jafnvel til að ganga á skólagjöld til að standa straum af launakostnaði tímabundið. Skólagjöld nemenda eru skv. lögum ætluð í aðra rekstrarhluta en laun (75/1985, 11. grein). Staðan er því miður sú að flest skólaár ríkir mikil óvissa að hausti um hvað við höfum efni á að gera þann veturinn. Þessi óvissa hefur ósjaldan dregist fram yfir áramót. Það segir sig sjálft að slíkt hefur afar neikvæð áhrif á starfsemi sem ætti að liggja fyrir strax að hausti. Þetta endar oftar en ekki með því að starfsfólk brúar bilið með aukavinnu, sem jafnvel er gefin. Einhvern veginn hefur þetta tekist hingað til með blöndu af ástríðu, ósérhlífni og góðum vilja, en gengur skiljanlega ekki til lengdar. Það er löngu tímabært að stjórnvöld lagi þetta ástand. Reykjavíkurborg og Ríkið, sem fjármagna tónlistarskóla, hafa vissulega hrósað skólanum fyrir frumkvöðlastarf og fyrir að gera þetta allt af fjárhagslegri ráðvendni. Slíkt hól er ágætt en hefur ekki mikið vægi þegar stöðug óvissa ríkir varðandi fjármögnun tónlistarskóla almennt. Það er eins og yfirvöld lifi í tveim óskyldum veruleikum: önnur höndin gerir kjarasamninga við starfsfólk, á meðan hin virðist engan veginn sjá að það þurfi að hækka opinber framlög til skólanna í samræmi við gerða samninga. Leiðréttingar koma seint eða alls ekki. Hvað er til ráða þegar rekstrarfé vantar fyrir veturinn? Það má reyna að fá yfirdrátt hjá banka, með tilheyrandi vöxtum, eða láta taka veð í húseignum ef slíkt er hægt. Skólinn okkar hefur reynt að forðast skuldsetningu og heldur reynt að skera niður þar sem skaðinn er minnstur gagnvart nemendum. Skuldasöfnun er óskynsamleg í heimi þar sem ekki er alveg treystandi á stjórnvöld. Við störfum til dæmis í tónlistarskóla þar sem ekki eitt einasta píanó var stillt allan síðasta vetur. Við kennarar erum ekki að biðja um mikið: Ekki um einhverja bótaleið eða björgunaraðgerðir á kórónuveirutímum, ekki um greiðslu á ölllum tímunum sem við leggjum sjálf aukalega í að þróa söngleikjanám á Íslandi (þó að það væri reyndar vel þegið); við biðjum einfaldlega um að skólinn fái framlög frá yfirvöldum til að greiða launin okkar, eins og lög gera ráð fyrir. Er það til of mikils mælst? Tónleikahald og sviðslistir hafa hreinlega verið í molum á tímum kórónuveirunnar þar sem erfitt eða ómögulegt hefur verið að halda slíka viðburði. Það síðasta sem við þurfum er að kennslan, eitt af því fáa sem stendur eftir fyrir okkur listafólkið, sé kæfð með vanrækslu stjórnvalda. Enn eitt árið er framtíð og fjárhagur skólanna í uppnámi. Eftir dúk og disk hafa fengist munnleg vilyrði fyrir að skoða leiðréttingu en þær aðgerðir, þegar og ef þær koma, eru bara plástur á sárið. Þetta er ekki rétt. Lögum tónlistarskólana í eitt skipti fyrir öll. Ingvar Alfreðsson, meðleikari og tónlistarstjóri, BA í tónlist Jana María Guðmundsdóttir, söngkennari, BA í leiklist, burtfararpróf í klassískum söng Orri Huginn Ágústsson, leikstjóri og leiklistarkennari, BA í leiklist Þór Breiðfjörð, deildarstjóri söngleikjadeildar, Postgraduate Diplóma í söngleikjum Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Tónlist Menning Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson Skoðun Skoðun Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Söngleikjadeild Söngskóla Sigurðar Demetz er nú að hefja sinn áttunda starfsvetur. Námið er geysivinsælt og færri komast að en vilja. Hér þjálfum við og menntum nemendur í tónlistarleikhúsi og öllu því sem fylgir að setja upp söngleik. Kennarar eru vel menntað fagfólk sem starfað hefur við fagið árum saman. Nemendur fljúga svo úr hreiðrinu í alls kyns háskólanám tengt söngleikjum, tónlist og leiklist. Söngleikjadeildin virðist brúa bil sem fáir áttuðu sig á að væri til staðar á Íslandi. Þar á ofan hefur sýnt sig að námið er hreinlega líflína fyrir suma nemendur andlega, byggir upp sjálfstraust og dregur úr kvíða. Um það væri hægt að fjalla í löngu máli en er ekki efni þessarar greinar. Þessi mikla viðbót við hefðbundið söngnám þarf rými og fjármuni, en nemendur í hvers kyns sviðslistum þurfa meira pláss og fleiri kennslustundir en nemendur í hefðbundnu tónlistarnámi. Eins og er standa skólagjöld straum af þeim rekstrarhluta. Ef allt væri með eðlilegum hætti þegar kemur að opinberri fjármögnun söngnáms þá gengi það kannski upp. Þegar stjórnvöld hins vegar draga lappirnar, eins og verið hefur, sveltur skólinn og neyðist þá jafnvel til að ganga á skólagjöld til að standa straum af launakostnaði tímabundið. Skólagjöld nemenda eru skv. lögum ætluð í aðra rekstrarhluta en laun (75/1985, 11. grein). Staðan er því miður sú að flest skólaár ríkir mikil óvissa að hausti um hvað við höfum efni á að gera þann veturinn. Þessi óvissa hefur ósjaldan dregist fram yfir áramót. Það segir sig sjálft að slíkt hefur afar neikvæð áhrif á starfsemi sem ætti að liggja fyrir strax að hausti. Þetta endar oftar en ekki með því að starfsfólk brúar bilið með aukavinnu, sem jafnvel er gefin. Einhvern veginn hefur þetta tekist hingað til með blöndu af ástríðu, ósérhlífni og góðum vilja, en gengur skiljanlega ekki til lengdar. Það er löngu tímabært að stjórnvöld lagi þetta ástand. Reykjavíkurborg og Ríkið, sem fjármagna tónlistarskóla, hafa vissulega hrósað skólanum fyrir frumkvöðlastarf og fyrir að gera þetta allt af fjárhagslegri ráðvendni. Slíkt hól er ágætt en hefur ekki mikið vægi þegar stöðug óvissa ríkir varðandi fjármögnun tónlistarskóla almennt. Það er eins og yfirvöld lifi í tveim óskyldum veruleikum: önnur höndin gerir kjarasamninga við starfsfólk, á meðan hin virðist engan veginn sjá að það þurfi að hækka opinber framlög til skólanna í samræmi við gerða samninga. Leiðréttingar koma seint eða alls ekki. Hvað er til ráða þegar rekstrarfé vantar fyrir veturinn? Það má reyna að fá yfirdrátt hjá banka, með tilheyrandi vöxtum, eða láta taka veð í húseignum ef slíkt er hægt. Skólinn okkar hefur reynt að forðast skuldsetningu og heldur reynt að skera niður þar sem skaðinn er minnstur gagnvart nemendum. Skuldasöfnun er óskynsamleg í heimi þar sem ekki er alveg treystandi á stjórnvöld. Við störfum til dæmis í tónlistarskóla þar sem ekki eitt einasta píanó var stillt allan síðasta vetur. Við kennarar erum ekki að biðja um mikið: Ekki um einhverja bótaleið eða björgunaraðgerðir á kórónuveirutímum, ekki um greiðslu á ölllum tímunum sem við leggjum sjálf aukalega í að þróa söngleikjanám á Íslandi (þó að það væri reyndar vel þegið); við biðjum einfaldlega um að skólinn fái framlög frá yfirvöldum til að greiða launin okkar, eins og lög gera ráð fyrir. Er það til of mikils mælst? Tónleikahald og sviðslistir hafa hreinlega verið í molum á tímum kórónuveirunnar þar sem erfitt eða ómögulegt hefur verið að halda slíka viðburði. Það síðasta sem við þurfum er að kennslan, eitt af því fáa sem stendur eftir fyrir okkur listafólkið, sé kæfð með vanrækslu stjórnvalda. Enn eitt árið er framtíð og fjárhagur skólanna í uppnámi. Eftir dúk og disk hafa fengist munnleg vilyrði fyrir að skoða leiðréttingu en þær aðgerðir, þegar og ef þær koma, eru bara plástur á sárið. Þetta er ekki rétt. Lögum tónlistarskólana í eitt skipti fyrir öll. Ingvar Alfreðsson, meðleikari og tónlistarstjóri, BA í tónlist Jana María Guðmundsdóttir, söngkennari, BA í leiklist, burtfararpróf í klassískum söng Orri Huginn Ágústsson, leikstjóri og leiklistarkennari, BA í leiklist Þór Breiðfjörð, deildarstjóri söngleikjadeildar, Postgraduate Diplóma í söngleikjum
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun