Hið smokklausa 9 daga sumar Gunnar Dan Wiium skrifar 10. júlí 2023 12:00 Á hverju ári kem ég til Kaupmannahafnar og er þar í viku eða tvær. Ég vafra um á kassa hjólinu og heimsæki staði og vini. Í gær hjóluðum við um 100 kílómetra, Vesterbro-Langelinie-Norrebro-Vesterbro-Christania-Orested-Vesterbro, geggjaður 12 tíma túr. Við bjuggum hérna í tæp fimmtán ár, eignuðumst vini og bjuggum okkur til heimili. Svo fluttum við heim til Íslands og erum búin að vera þar í 9 ár núna. Í hvert skiptið sem ég kem til Köben hellist yfir mig söknuður sem lýsir sér þannig að ég sé það jákvæða við að búa hér, (og já, elementið eða elementin sem ég sé hér sé ég líka á öðrum slóðum, öðrum löndum) og ég fer að sjá það neikvæða sem ég upplifi í íslensku samfélagi. Svo skrifa ég pósta og statusa hvað Ísland er á margan hátt rotið og ömurlegt og Danmörk ekki. Þetta á ekki að verða einn svoleiðis pistill en hann gæti auðveldlega orðið það þegar rýnt er í öll þessi mál. Nú veit ég að á þeim tíma sem við erum hér svona þessar tvær viku í júlí þá er algjört happyhour. Fólk í fríi, veðrið er bóngó og það er jazzhátíð og göturnar fullar af fólki. Það er hægt að reikna með góðu veðri og ekki bara nokkrir dagar sem hent er í mann eftir dúk og disk heldur er stærsti hluti sumarsins hér í Danmörku er sól og hiti og sumarið er langt, margir mánuðir. Svona var þetta öll sumrin okkar hérna úti með nokkrum undantekningum. Síðasti vetur á Íslandi fór næstum því með mig, það gerði þar síðasti líka og þar þar síðasti. Laaaangir og snjór og myrkur og skítakuldi. Ég á orðið sjúklega erfitt með þennan eilífa vetur sem virðist aldrei ætla að taka neinn enda. Kannski er ég bara geðveikt neikvæður, hvítur forréttindar millistéttar pési sem er bara að væla yfir einhverju sem forfeður mínir létu yfir sig ganga í hundrað milljón ár, kannski það bara en mér er drull. Húsnæðisvextir eru í hæstu hæðum hérna í Danmörku eins og er, milli 3-6% og sama er að gerast á Íslandi. Lánin okkar sem við læstum hér um árið er að losna úr viðjum hugmyndafræðinar og mun leika lausum hala í lok febrúar á næsta ári. Óverðtryggða lánið okkar mun örugglega fara upp í tveggja stafa tölu sem er eins og eitthvað úr Blade Runner. Svo segja sérfræðingarnir að innlánsvextirnir séu líka háir og því winwin en hver á fokking pening inn á reikning fyrir utan lítinn hluta þjóðarinnar? Og þótt þú eigir nokkra hundraðkalla standandi inn á reikning, svona buffer fyrir nýrri þvottavél ef gamla skyldi nú gefa upp öndina, nokkrir hundraðkallar á háum innlánsvöxtum ain’t shiiit í samanburði við okurvextina sem þú borgar af steinsteypu og bárujárninu sem skýlir þér frá krónískum raðlægðum 9. mánuði á ári. Svo getur þú leigt hérna í útlöndum, það eru lög sem vernda þig gegn græðgi leigusalans. Leigusalinn í DK getur ekki hækkað leiguna þína nema að einhverju leyti og með því að réttlæta hana með betrumbótum sem leigjandinn nýtur góðs af, en við erum að tala um pinku ponsu sem hann má fara upp því það eru lög sem mynda þök sem ekki má fara upp fyrir. Á Íslandi þekki ég marga, unga sem aldna sem safna íbúðum í þeim tilgangi að leigja þær út og með stóru leigufélögunum mynda þeir umhverfi sem gerir leigumarkaðinn á Íslandi að fátæktargildru sem ég þakka guði fyrir að vera aldrei fastur í. Fullorðnir hvetja börnin sín til að kaupa eignir, eina, tvær og þrjár og svo býr unglingurinn í unglingaherberginu og sefur til hádegis áður en hann fer svo út og viðrar Tesluna sína. Foreldrarnir eru stoltir af honum því hann er svo duglegur, þarna er mælikvarðinn að eiga mikið og græða af öðrum óháð hlutfalli leigutekna af launum, unglingnum er drull því foreldrunum er drull, það er öllum drull. Ég þekki engan og hef aldrei þekkt neinn í Danmörku sem gerir svona, eignast íbúðir í þeim tilgangi að leigja þær, það er einfaldlega ekki góður business því hér eru reglur hvað þetta varðar. Ég man eftir stjórnmálamanninum hérna í DK sem þurfti að segja af sér, það segja margir af sér í útlöndum ef þeir skíta á sig, því það er það sem fólk gerir, það kúkar í brækurnar. En þessi stjórnmálamaður fór nokkrum sinnum út að borða og borgaði með vitlausu dankorti, upps, hann gerði það viljandi og viðurkenndi það og hann sagði bara af sér, hann skeit á sig. Á bestasta landi í heimi er ég búinn að upplifa hvern skandalinn á fætur öðrum „smokklaust“ og allir, öll sitja þau enn. Og kóngurinn situr fastast og hann er með langan lista sem öllum er kunnugt um en hann brosir bara og segir eitthvað í viðtölum sem er ekki rétt en hann trúir því að um leið og hann segir það þá verður það, því hann er guð, hann framkallar tóninn sem er undanfari miklahvells og úr verður ný veröld með hans sannleika. „Var ekki ég, ég vissi ekki, ég ber ekki ábyrgð, pabbi ég banna þér að kaupa þetta, ok! og þetta fatlaða frík lítur út eins og kópur og ég myndi aldrei stinga titlingnum inn í þessa, hahahaha.“ „Hann er eitthvað ruglaður, hann kallaði mig dreka, já einmitt, hann kallaði mig líka dreka í síðustu viku. Jæja förum aftur að vinna.“ Spilling og aftur spilling og ég kýs ekki til neins í „lýðræðisríki“ því ég er búinn að missa trúna á að lýðræði virki þó svo að nokkrir litlir flokkar meini vel, þeir eru bara svo margir og örninn hristir þetta mý bara af sér, flærnar. Ég gæti haldið áfram hérna með allskonar sem ég nenni ekki að útlista, allskonar mál sem verða svo stór á lítilli eyju, Eitthvað sem hverfur í stærri og fjölbreyttari samfélagi. Hér í DK er annað hvert barn ekki með geðfráviksgreiningu og á „viðeigandi“ lyfjagjöf. Hér í DK er annar hver fullorðinn ekki með geðfráviksgreiningu og á „viðeigandi“ lyfjagjöf. Hér skattur á fitu og sykri og því er svoleiðis rusl súper dýrt og þar af leiðandi borðar fólk ekkert mikið svoleiðis. Unglingar lifa ekki á orkudrykkjum sem gerir þau að framheilasköðuðum ónytjungum. Fólk hjólar til og frá og er ekki í ofþyngd. Fólk vinnur til tvö eða þrjú og svo nýtir það daginn í tengslum við annað fólk, maður sér það, fólk virðist dvelja öðruvísi í sér í útlöndum en ég er vanur að sjá og upplifa á Íslandi. En ok, þessi pistill er orðin einn af þessum árlegu þar sem ég sé grasið grænna í útlöndum en heima á Íslandi, huglægt sem og hlutlægt, þannig er það bara „smokklaust“. Ég ætla að gefa þessu nokkur ár því ég er með ákveðið ferli í gangi sem krefst þess. En að nokkrum árum liðnum ætla ég að flytja frá Íslandi og koma aðeins til Íslands í frí eins og ég gerði hér áður fyrr. Þá varð Ísland æði, svo mikið æði að ég fann fyrir óbilandi þörf fyrir að allt væri betra á Íslandi og grasið væri grænna þar en annarstaðar, bestasta landið. Kannski þarf ég kannski bara að fara á „viðeigandi” lyfjagjöf og í hugræna atferlismeðferð og halda kjafti. Höfundur starfar sem búðarmaður, hlaðvarpskall, hampaktivisti, samfélagsgagnrýnir og umboðsmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Dan Wiium Mest lesið Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir Skoðun Þið dirfist að kalla mig fasista og rasista? Davíð Bergmann Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl Helgi Héðinsson Skoðun Fimm ár í feluleik Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Halldór 14.06.2025 Halldór Engin haldbær rök fyrir því að dánaraðstoð skaði líknarmeðferð Ingrid Kuhlman Skoðun Hver er í raun í fýlu? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Fimm ár í feluleik Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sunnudagsblús ríkisstjórnarinnar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er í raun í fýlu? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Tálsýn um hugsun Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Til hamingju með daginn á ný! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Gefðu blóð, gefðu von: saman björgum við lífum Davíð Stefán Guðmundsson skrifar Skoðun Versta sem gæti gerzt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Aðlögun á Austurvelli Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Brotin stjórnarandstaða í fýlu Arnar Steinn Þórarinsson skrifar Skoðun Úthlutun Matvælasjóðs Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Engin haldbær rök fyrir því að dánaraðstoð skaði líknarmeðferð Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti næst ekki með ranglæti Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Fagleg rök fjarverandi við opinbera styrkveitingu Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson skrifar Skoðun Heilbrigðistækni getur gjörbylt aðgengi og gæðum í heilbrigðisþjónustu Erla Tinna Stefánsdóttir skrifar Skoðun Ísland smíðar – köllum á hetjurnar okkar Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Yfir 90% ferðamanna eru ánægðir með dvöl sína á höfuðborgarsvæðinu Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Hvenær kemur að okkur? Hjördís María Karlsdóttir skrifar Skoðun Frjór jarðvegur fyrir glæpagengi til að festa rætur Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Án greiningar, engin ábyrgð Gísli Már Gíslason skrifar Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir skrifar Skoðun Verkin sem ekki tala Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Á hverju ári kem ég til Kaupmannahafnar og er þar í viku eða tvær. Ég vafra um á kassa hjólinu og heimsæki staði og vini. Í gær hjóluðum við um 100 kílómetra, Vesterbro-Langelinie-Norrebro-Vesterbro-Christania-Orested-Vesterbro, geggjaður 12 tíma túr. Við bjuggum hérna í tæp fimmtán ár, eignuðumst vini og bjuggum okkur til heimili. Svo fluttum við heim til Íslands og erum búin að vera þar í 9 ár núna. Í hvert skiptið sem ég kem til Köben hellist yfir mig söknuður sem lýsir sér þannig að ég sé það jákvæða við að búa hér, (og já, elementið eða elementin sem ég sé hér sé ég líka á öðrum slóðum, öðrum löndum) og ég fer að sjá það neikvæða sem ég upplifi í íslensku samfélagi. Svo skrifa ég pósta og statusa hvað Ísland er á margan hátt rotið og ömurlegt og Danmörk ekki. Þetta á ekki að verða einn svoleiðis pistill en hann gæti auðveldlega orðið það þegar rýnt er í öll þessi mál. Nú veit ég að á þeim tíma sem við erum hér svona þessar tvær viku í júlí þá er algjört happyhour. Fólk í fríi, veðrið er bóngó og það er jazzhátíð og göturnar fullar af fólki. Það er hægt að reikna með góðu veðri og ekki bara nokkrir dagar sem hent er í mann eftir dúk og disk heldur er stærsti hluti sumarsins hér í Danmörku er sól og hiti og sumarið er langt, margir mánuðir. Svona var þetta öll sumrin okkar hérna úti með nokkrum undantekningum. Síðasti vetur á Íslandi fór næstum því með mig, það gerði þar síðasti líka og þar þar síðasti. Laaaangir og snjór og myrkur og skítakuldi. Ég á orðið sjúklega erfitt með þennan eilífa vetur sem virðist aldrei ætla að taka neinn enda. Kannski er ég bara geðveikt neikvæður, hvítur forréttindar millistéttar pési sem er bara að væla yfir einhverju sem forfeður mínir létu yfir sig ganga í hundrað milljón ár, kannski það bara en mér er drull. Húsnæðisvextir eru í hæstu hæðum hérna í Danmörku eins og er, milli 3-6% og sama er að gerast á Íslandi. Lánin okkar sem við læstum hér um árið er að losna úr viðjum hugmyndafræðinar og mun leika lausum hala í lok febrúar á næsta ári. Óverðtryggða lánið okkar mun örugglega fara upp í tveggja stafa tölu sem er eins og eitthvað úr Blade Runner. Svo segja sérfræðingarnir að innlánsvextirnir séu líka háir og því winwin en hver á fokking pening inn á reikning fyrir utan lítinn hluta þjóðarinnar? Og þótt þú eigir nokkra hundraðkalla standandi inn á reikning, svona buffer fyrir nýrri þvottavél ef gamla skyldi nú gefa upp öndina, nokkrir hundraðkallar á háum innlánsvöxtum ain’t shiiit í samanburði við okurvextina sem þú borgar af steinsteypu og bárujárninu sem skýlir þér frá krónískum raðlægðum 9. mánuði á ári. Svo getur þú leigt hérna í útlöndum, það eru lög sem vernda þig gegn græðgi leigusalans. Leigusalinn í DK getur ekki hækkað leiguna þína nema að einhverju leyti og með því að réttlæta hana með betrumbótum sem leigjandinn nýtur góðs af, en við erum að tala um pinku ponsu sem hann má fara upp því það eru lög sem mynda þök sem ekki má fara upp fyrir. Á Íslandi þekki ég marga, unga sem aldna sem safna íbúðum í þeim tilgangi að leigja þær út og með stóru leigufélögunum mynda þeir umhverfi sem gerir leigumarkaðinn á Íslandi að fátæktargildru sem ég þakka guði fyrir að vera aldrei fastur í. Fullorðnir hvetja börnin sín til að kaupa eignir, eina, tvær og þrjár og svo býr unglingurinn í unglingaherberginu og sefur til hádegis áður en hann fer svo út og viðrar Tesluna sína. Foreldrarnir eru stoltir af honum því hann er svo duglegur, þarna er mælikvarðinn að eiga mikið og græða af öðrum óháð hlutfalli leigutekna af launum, unglingnum er drull því foreldrunum er drull, það er öllum drull. Ég þekki engan og hef aldrei þekkt neinn í Danmörku sem gerir svona, eignast íbúðir í þeim tilgangi að leigja þær, það er einfaldlega ekki góður business því hér eru reglur hvað þetta varðar. Ég man eftir stjórnmálamanninum hérna í DK sem þurfti að segja af sér, það segja margir af sér í útlöndum ef þeir skíta á sig, því það er það sem fólk gerir, það kúkar í brækurnar. En þessi stjórnmálamaður fór nokkrum sinnum út að borða og borgaði með vitlausu dankorti, upps, hann gerði það viljandi og viðurkenndi það og hann sagði bara af sér, hann skeit á sig. Á bestasta landi í heimi er ég búinn að upplifa hvern skandalinn á fætur öðrum „smokklaust“ og allir, öll sitja þau enn. Og kóngurinn situr fastast og hann er með langan lista sem öllum er kunnugt um en hann brosir bara og segir eitthvað í viðtölum sem er ekki rétt en hann trúir því að um leið og hann segir það þá verður það, því hann er guð, hann framkallar tóninn sem er undanfari miklahvells og úr verður ný veröld með hans sannleika. „Var ekki ég, ég vissi ekki, ég ber ekki ábyrgð, pabbi ég banna þér að kaupa þetta, ok! og þetta fatlaða frík lítur út eins og kópur og ég myndi aldrei stinga titlingnum inn í þessa, hahahaha.“ „Hann er eitthvað ruglaður, hann kallaði mig dreka, já einmitt, hann kallaði mig líka dreka í síðustu viku. Jæja förum aftur að vinna.“ Spilling og aftur spilling og ég kýs ekki til neins í „lýðræðisríki“ því ég er búinn að missa trúna á að lýðræði virki þó svo að nokkrir litlir flokkar meini vel, þeir eru bara svo margir og örninn hristir þetta mý bara af sér, flærnar. Ég gæti haldið áfram hérna með allskonar sem ég nenni ekki að útlista, allskonar mál sem verða svo stór á lítilli eyju, Eitthvað sem hverfur í stærri og fjölbreyttari samfélagi. Hér í DK er annað hvert barn ekki með geðfráviksgreiningu og á „viðeigandi“ lyfjagjöf. Hér í DK er annar hver fullorðinn ekki með geðfráviksgreiningu og á „viðeigandi“ lyfjagjöf. Hér skattur á fitu og sykri og því er svoleiðis rusl súper dýrt og þar af leiðandi borðar fólk ekkert mikið svoleiðis. Unglingar lifa ekki á orkudrykkjum sem gerir þau að framheilasköðuðum ónytjungum. Fólk hjólar til og frá og er ekki í ofþyngd. Fólk vinnur til tvö eða þrjú og svo nýtir það daginn í tengslum við annað fólk, maður sér það, fólk virðist dvelja öðruvísi í sér í útlöndum en ég er vanur að sjá og upplifa á Íslandi. En ok, þessi pistill er orðin einn af þessum árlegu þar sem ég sé grasið grænna í útlöndum en heima á Íslandi, huglægt sem og hlutlægt, þannig er það bara „smokklaust“. Ég ætla að gefa þessu nokkur ár því ég er með ákveðið ferli í gangi sem krefst þess. En að nokkrum árum liðnum ætla ég að flytja frá Íslandi og koma aðeins til Íslands í frí eins og ég gerði hér áður fyrr. Þá varð Ísland æði, svo mikið æði að ég fann fyrir óbilandi þörf fyrir að allt væri betra á Íslandi og grasið væri grænna þar en annarstaðar, bestasta landið. Kannski þarf ég kannski bara að fara á „viðeigandi” lyfjagjöf og í hugræna atferlismeðferð og halda kjafti. Höfundur starfar sem búðarmaður, hlaðvarpskall, hampaktivisti, samfélagsgagnrýnir og umboðsmaður.
Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun
Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar
Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson skrifar
Skoðun Heilbrigðistækni getur gjörbylt aðgengi og gæðum í heilbrigðisþjónustu Erla Tinna Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Yfir 90% ferðamanna eru ánægðir með dvöl sína á höfuðborgarsvæðinu Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir skrifar
Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar
Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun