Í deiliskipulagi Rangárþings ytra fyrir svæðið, sem er innan friðlands, er gert ráð fyrir veitingasal, verslun og manngerðri laug á áður óröskuðu svæði. Skipulagið tók gildi árið 2017. Í viðtali á Sprengisandi sagði Eggert Valur Guðmundsson oddviti sveitarfélagsins að um viðkvæma uppbyggingu væri að ræða. Ekki er gert ráð fyrir því í deiliskipulagi að ferðamönnum fjölgi á svæðinu. Talið er að um 130 þúsund ferðamenn heimsæki Landmannalaugar á ári hverju.
„Auðvitað verðum við að vanda okkur hvað þetta varðar,“ sagði Eggert Valur á Sprengisandi á Bylgjunni.
Ferðamenn vilji þetta ekki
Snæbjörn Guðmundsson, formaður umhverfissamtakanna Náttúrugriða leggst eindregið gegn uppbyggingunni.
„Við teljum að þetta sé hvorki í þágu náttúrunnar, né ferðaþjónustunnar. Ég stórefast um að ferðamenn vilji þetta almennt. Þetta svæði er óraskað og í raun ein af perlum hálendisins. Frá okkar bæjardyrum séð á ekki að fara í þessa massívu ferðaþjónustuuppbyggingu, eins og hefur verið víða,“ segir Bjarni í samtali við fréttastofu.
Verið sé að raska svæði sem njóti verndar sem verði að passa vel upp á, enda séu framkvæmdirnar óafturkræfar.
„Það verður að vera aðstaða fyrir ferðamenn og það þarf að taka til og laga. En það verður að vera á svæði sem nú þegar er búið að raska. Að setja þarna upp tvö risa bílastæði og stækka tjaldstæði og fleira er ekki það sem hinn almenni ferðamaður sækist í.“
„Það hefur engin umræða farið fram um þetta af viti og við viljum einfaldlega að þetta verði stöðvað.“
Bjarni bendir á að fara verði í viðhorfskönnun Skipulagsstofnunar áður en tekin verði endanleg ákvörðun um framkvæmdir.
Umhverfisstofnun gerir engar athugasemdir
Skipulagsstofnun telur einmitt að framkvæmdirnar gætu aukið álag á verndað landsvæði en Umhverfisstofnun gerir engar athugasemdir við uppbygginguna. Í samtali við RÚV segir Inga Dóra Hrólfsdóttir, sviðstjóri náttúruverndar hjá Umhverfisstofnun, að núverandi ástand á svæðinu sé ekki boðlegt. Jákvætt væri að færa aðstöðuna og þá lengra frá náttúruperlunni sem Landmannalaugar eru.
Ólafur Árnason forstjóri Skipulagsstofnunar er sammála því að bæta verði aðstöðuna.
„Við bendum samt á að það að byggja upp þessa aðstöðu kunni að leiða til aukins ferðamannastraums, sem geti haft neikvæð áhrif á þessa náttúruperlu. Því verður að huga að stýringu ferðamanna. Þær leiðir sem lagðar eru fram eru ekki endilega til þess fallnar.“
Nauðsynlegt að ráðast í viðhorfskönnun
Í umhverfismatinu sem sveitarfélagið leggur fram er byggt á könnunum sem gefa vísbendingar um afstöðu ferðamanna til aðstöðunnar. Ólafur segir að ráðast verði í viðhorfskönnun með tilliti til umræddra áforma.
„Þau gögn voru ekki lögð fram í umhverfismatinu og við mælumst til þess að það sé gert núna, samhliða því að þessir valkostir verði mótaðir nánar. Þetta verði undirbyggt með könnun sem þessari.“
„Þegar við leggjum fram álit um mat á umhverfisáhrifum, með okkar tilmælum, þá ber sveitarstjórn að taka rökstudda afstöðu til þess sem við leggjum fram þar. Þessi tilmæli eru ekki bindandi fyrir framkvæmdaleyfisveitingu heldur verður sveitarfélagið að taka afstöðu áður en þau halda áfram með verkefnið,“ segir Ólafur Árnason.
