Rétt upp hönd Nótt Thorberg skrifar 16. október 2023 14:00 Nú styttist í næsta Loftslagsþing Sameinuðu þjóðanna (COP28) en Ísland er eitt af 197 aðildarríkjum loftslagssamningsins. Grænvangur styður við þátttöku atvinnulífsins á COP28, sem að þessu sinni er haldið í Sameinuðu arabísku furstadæmunum, dagana 30. nóvember til 12. desember. COP (Conference of the Parties) er árleg ráðstefna sem Sameinuðu þjóðirnar standa fyrir í tengslum við rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar frá árinu 1992. Fyrsta loftslagsráðstefnan var haldin í Berlín árið 1995 en frá 2005 hefur ráðstefnan einnig verið ráðstefna aðila að bókuninni. Búist er við hátt í 70 þúsundum gestum á ráðstefnuna í ár. Hana sækja aðildarríki loftslagsamningsins og samninganefndir en þátttaka annarra aðila sem styðja við loftslagsvegferðina hefur farið vaxandi undanfarin ár. Má þar nefna m.a. alþjóðastofnanir og ýmis samtök, umhverfissinna, ungliðahreyfingar, sérfræðinga og menntastofnanir, frumkvöðla, fjárfesta, atvinnugreinar og fyrirtæki enda er hlýnun jarðar og áhrif loftslagsbreytinga eitt stærsta viðfangsefni okkar samtíma. Árið 2015 náðist fyrsta samkomulag um aðgerðir ríkja til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, þ.e. Parísarsamkomulagið. Samkomulagið, sem þykir tímamótasamningur, miðar að því að tryggja að hlýnun verði innan við 2°C og reynt verði að halda henni innan við 1,5°C. Ísland ætlar ekki að láta sitt eftir sitja í þeim efnum og árið 2021 staðfesti Alþingi lög um kolefnishlutlaust Ísland árið 2040. Aðgerðir ríkja er miða að því að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda eru undirstaðan að árangri í loftslagsaðgerðum á heimsvísu. En lykillinn að árangri er ekki síður samstarf stjórnvalda og atvinnulífs um þær leiðir sem skilað geta sem mestum árangri sem fyrst svo raunverulegur samtakamáttur náist í takt við metnaðarfull markmið. Huga þarf að umhverfi og náttúru í því samhengi og hvernig draga megi úr losun gróðurhúsalofttegunda á ábyrgan hátt en um leið horfa til annarra samfélagslegra þátta og efnahagslegs ávinnings til langs tíma. Um er að ræða algera umbreytingu. Raunar felur breytingin í sér að umbylta þurfi orkukerfum heims, huga að nýjum leiðum til að nýta auðlindir jarðar betur, skipta jarðefnaeldsneyti út fyrir græna orkukosti, endurskoða iðnaðarferla og ekki síst aðlagast loftslagsbreytingum sem nú þegar eru farnar að hafa áhrif um heim allan. Verkefnið er risavaxið og kallar því á nýja hugsun og nýja nálgun. Þar skiptir Loftslagsráðstefnan miklu því þar á sér einmitt stað lausnamiðað alþjóðlegt samtal um marga af þessum þáttum, á milli fyrirtækja, þvert á atvinnugreinar, stjórnvalda og annarra hagaðila sem geta látið verkin tala í loftslagvegferðinni. Þarna kemur saman hópur fólks sem vill varða leiðina. Áhrifamiklir aðilar á sínum sviðum sem vilja leggja við hlustir, taka samtalið, sjá tækifærin og kortleggja leiðirnar. Þetta er hópur loftslagsleiðtoga sem ætlar að vinna saman og láta til sín taka. Þannig eykst samstarf og við náum auknum samtakamætti um leiðirnar að settu marki. Allir aðilar hafa hlutverk að spila. Þannig munu atvinnugreinar miðla tækifærum og virkja sinn drifkraft fram á veg með nýsköpun og þróun sem styður við grænu umskiptin. Fræðasamfélagið leggur til rannsóknir og nauðsynlega þekkingu á sviði umskiptanna. Fjárfestar útvega fjármagn og stjórnvöld skapað rétta umhverfið og hvatana svo hægt verði að innleiða nýja tækni, ferla og lausnir sem stuðla að grænni framtíð og kolefnishlutlausum heimi. Samtal og samvinna þessara aðila er lykillinn að árangri. Öflugur hópur fyrirtækja úr íslensku atvinnulífi sækir ráðstefnuna í ár, eða alls tólf fyrirtæki. Grænvangur heldur utan um sendinefnd viðskiptalífsins á COP28 en þátttaka hennar er unnin í nánu samstarfi við Umhverfis, orku- og loftslagsráðuneytið sem hefur umsjón með þátttöku Íslands á þinginu. Íslensku fyrirtækin hafa unnið ötullega að aðgerðum í sínu umhverfi, með það að markmiði að draga úr losun á Íslandi en mörg þeirra vinna nú einnig að alþjóðlegum verkefnum. Við getum verið stolt af framlagi þessara öflugu fyrirtækja á vegferðinni að sameiginlegu markmiði okkar allra. Framlag Íslands í þágu loftslagsmála er mikilvægt en þátttaka á vettvangi sem þessum getur líka skilað verðmætum heim. Á COP28 fá fyrirtækin sæti við lausnaborðið og gefst þannig m.a. tækifæri til að eiga í samtali á fundum og málstofum, miðla sínum lausnum til annarra ríkja og mögulegra samstarfsaðila eða fjárfesta og deila eigin reynslu. Þá er ráðstefnan ekki síður suðupottur þekkingarmiðlunar sem mun nýtast fyrirtækjum hérlendis í áframhaldandi vinnu. Grænvangur vinnur nú að undirbúningi ferðarinnar í nánu samstarfi við þátttakendur, og samstarfsaðila hérlendis og erlendis en liður í því er til dæmis að beina sjónum erlendra fjölmiðla að íslenska módelinu og hvernig það getur nýst öðrum þjóðum. Rödd Íslands skiptir máli, við getum haft áhrif. Við erum lítil þjóð en með því að auka þátttöku íslensks atvinnulífs og auka sýnileika íslenskra fyrirtækja og þeirra lausna sem við búum yfir, getum við veitt öðrum þjóðum innblástur og fóstrað tengsl og verkefni sem skipta raunverulegu máli í stóra samhengi loftslagsaðgerða heimsins. Og hver veit, mögulega verða samhliða til ný og spennandi græn samstarfsverkefni með tilheyrandi atvinnusköpun og fjárfestingu. Verum því ófeimin við að rétta upp hönd. Látum röddina heyrast. Höfundur er forstöðumaður Grænvangs. Grænvangur er samstarfsvettvangur atvinnulífs og stjórnvalda í loftslagsmálum og grænum lausnum. Nú hafa tólf fyrirtæki skráð sig til þátttöku í viðskiptasendinefnd atvinnulífsins á COP28 en áhugasömum er bent á vefsíðu Grænvangs, www.graenvangur.is fyrir frekari upplýsingar um fjölbreytt starf samstarfsvettvangsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Nótt Thorberg Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Sjá meira
Nú styttist í næsta Loftslagsþing Sameinuðu þjóðanna (COP28) en Ísland er eitt af 197 aðildarríkjum loftslagssamningsins. Grænvangur styður við þátttöku atvinnulífsins á COP28, sem að þessu sinni er haldið í Sameinuðu arabísku furstadæmunum, dagana 30. nóvember til 12. desember. COP (Conference of the Parties) er árleg ráðstefna sem Sameinuðu þjóðirnar standa fyrir í tengslum við rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar frá árinu 1992. Fyrsta loftslagsráðstefnan var haldin í Berlín árið 1995 en frá 2005 hefur ráðstefnan einnig verið ráðstefna aðila að bókuninni. Búist er við hátt í 70 þúsundum gestum á ráðstefnuna í ár. Hana sækja aðildarríki loftslagsamningsins og samninganefndir en þátttaka annarra aðila sem styðja við loftslagsvegferðina hefur farið vaxandi undanfarin ár. Má þar nefna m.a. alþjóðastofnanir og ýmis samtök, umhverfissinna, ungliðahreyfingar, sérfræðinga og menntastofnanir, frumkvöðla, fjárfesta, atvinnugreinar og fyrirtæki enda er hlýnun jarðar og áhrif loftslagsbreytinga eitt stærsta viðfangsefni okkar samtíma. Árið 2015 náðist fyrsta samkomulag um aðgerðir ríkja til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, þ.e. Parísarsamkomulagið. Samkomulagið, sem þykir tímamótasamningur, miðar að því að tryggja að hlýnun verði innan við 2°C og reynt verði að halda henni innan við 1,5°C. Ísland ætlar ekki að láta sitt eftir sitja í þeim efnum og árið 2021 staðfesti Alþingi lög um kolefnishlutlaust Ísland árið 2040. Aðgerðir ríkja er miða að því að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda eru undirstaðan að árangri í loftslagsaðgerðum á heimsvísu. En lykillinn að árangri er ekki síður samstarf stjórnvalda og atvinnulífs um þær leiðir sem skilað geta sem mestum árangri sem fyrst svo raunverulegur samtakamáttur náist í takt við metnaðarfull markmið. Huga þarf að umhverfi og náttúru í því samhengi og hvernig draga megi úr losun gróðurhúsalofttegunda á ábyrgan hátt en um leið horfa til annarra samfélagslegra þátta og efnahagslegs ávinnings til langs tíma. Um er að ræða algera umbreytingu. Raunar felur breytingin í sér að umbylta þurfi orkukerfum heims, huga að nýjum leiðum til að nýta auðlindir jarðar betur, skipta jarðefnaeldsneyti út fyrir græna orkukosti, endurskoða iðnaðarferla og ekki síst aðlagast loftslagsbreytingum sem nú þegar eru farnar að hafa áhrif um heim allan. Verkefnið er risavaxið og kallar því á nýja hugsun og nýja nálgun. Þar skiptir Loftslagsráðstefnan miklu því þar á sér einmitt stað lausnamiðað alþjóðlegt samtal um marga af þessum þáttum, á milli fyrirtækja, þvert á atvinnugreinar, stjórnvalda og annarra hagaðila sem geta látið verkin tala í loftslagvegferðinni. Þarna kemur saman hópur fólks sem vill varða leiðina. Áhrifamiklir aðilar á sínum sviðum sem vilja leggja við hlustir, taka samtalið, sjá tækifærin og kortleggja leiðirnar. Þetta er hópur loftslagsleiðtoga sem ætlar að vinna saman og láta til sín taka. Þannig eykst samstarf og við náum auknum samtakamætti um leiðirnar að settu marki. Allir aðilar hafa hlutverk að spila. Þannig munu atvinnugreinar miðla tækifærum og virkja sinn drifkraft fram á veg með nýsköpun og þróun sem styður við grænu umskiptin. Fræðasamfélagið leggur til rannsóknir og nauðsynlega þekkingu á sviði umskiptanna. Fjárfestar útvega fjármagn og stjórnvöld skapað rétta umhverfið og hvatana svo hægt verði að innleiða nýja tækni, ferla og lausnir sem stuðla að grænni framtíð og kolefnishlutlausum heimi. Samtal og samvinna þessara aðila er lykillinn að árangri. Öflugur hópur fyrirtækja úr íslensku atvinnulífi sækir ráðstefnuna í ár, eða alls tólf fyrirtæki. Grænvangur heldur utan um sendinefnd viðskiptalífsins á COP28 en þátttaka hennar er unnin í nánu samstarfi við Umhverfis, orku- og loftslagsráðuneytið sem hefur umsjón með þátttöku Íslands á þinginu. Íslensku fyrirtækin hafa unnið ötullega að aðgerðum í sínu umhverfi, með það að markmiði að draga úr losun á Íslandi en mörg þeirra vinna nú einnig að alþjóðlegum verkefnum. Við getum verið stolt af framlagi þessara öflugu fyrirtækja á vegferðinni að sameiginlegu markmiði okkar allra. Framlag Íslands í þágu loftslagsmála er mikilvægt en þátttaka á vettvangi sem þessum getur líka skilað verðmætum heim. Á COP28 fá fyrirtækin sæti við lausnaborðið og gefst þannig m.a. tækifæri til að eiga í samtali á fundum og málstofum, miðla sínum lausnum til annarra ríkja og mögulegra samstarfsaðila eða fjárfesta og deila eigin reynslu. Þá er ráðstefnan ekki síður suðupottur þekkingarmiðlunar sem mun nýtast fyrirtækjum hérlendis í áframhaldandi vinnu. Grænvangur vinnur nú að undirbúningi ferðarinnar í nánu samstarfi við þátttakendur, og samstarfsaðila hérlendis og erlendis en liður í því er til dæmis að beina sjónum erlendra fjölmiðla að íslenska módelinu og hvernig það getur nýst öðrum þjóðum. Rödd Íslands skiptir máli, við getum haft áhrif. Við erum lítil þjóð en með því að auka þátttöku íslensks atvinnulífs og auka sýnileika íslenskra fyrirtækja og þeirra lausna sem við búum yfir, getum við veitt öðrum þjóðum innblástur og fóstrað tengsl og verkefni sem skipta raunverulegu máli í stóra samhengi loftslagsaðgerða heimsins. Og hver veit, mögulega verða samhliða til ný og spennandi græn samstarfsverkefni með tilheyrandi atvinnusköpun og fjárfestingu. Verum því ófeimin við að rétta upp hönd. Látum röddina heyrast. Höfundur er forstöðumaður Grænvangs. Grænvangur er samstarfsvettvangur atvinnulífs og stjórnvalda í loftslagsmálum og grænum lausnum. Nú hafa tólf fyrirtæki skráð sig til þátttöku í viðskiptasendinefnd atvinnulífsins á COP28 en áhugasömum er bent á vefsíðu Grænvangs, www.graenvangur.is fyrir frekari upplýsingar um fjölbreytt starf samstarfsvettvangsins.
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun