Nægar ástæður fyrir Willum að auglýsa stöðu Markúsar Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 22. desember 2023 12:17 Markús Ingólfur ásamt lögmanni sínum Fróða Ásgeirssyni í dómsal á dögunum. vísir/Vilhelm Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra mátti auglýsa stöðu forstjóra Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja í september síðastliðnum. Fráfarandi forstjóri stofnunarinnar stefndi íslenska ríkinu vegna ákvörðunar ráðherra og krafðist þess að hún yrði felld úr gildi. Þá vildi hann bætur frá ríkinu. Ríkið var sýknað í málinu og er niðurstaðan afdráttarlaus. Aðalmeðferð í máli Markúsar Ingólfs Eiríkssonar, fráfarandi forstjóra, gegn íslenska ríkinu og Willum Þór Þórssyni heilbrigðisráðherra fór fram í Héraðsdómi Reykjavíkur í byrjun desember. Talsvert hefur gustað um stöðu Markúsar eftir að hann kom fram í fjölmiðlum í sumar og sakaði heilbrigðisráðherra um að fjársvelta stofnunina. Þá kvaðst hann persónulega hafa orðið fyrir óviðunandi framkomu af hálfu ráðherra. Staða Markúsar var auglýst í september síðastliðnum en fimm ára skipunartími hans rennur út í mars. Með auglýsingunni var ljóst að heilbrigðisráðherra hugðist ekki framlengja skipunartíma Markúsar sem forstjóra. Markús höfðaði dómsmálið vegna þess sem hann kallaði ranglæti og óeðlilegan þrýsting í tengslum við það sem hann leit á sem ólögmæta uppsögn. Síðan er Markús kominn í leyfi frá störfum vegna meints eineltis. Málefnaleg sjónarmið Héraðsdómur Reykjavíkur komst að þeirri niðurstöðu að ákvörðun Willums um að auglýsa embættið laust til umsóknar hefði verið byggð á málefnalegum sjónarmiðum að undangenginni fullnægjandi rannsókn. Var þá fyrst og fremst vísað til gagna í málinu um skelfilega rekstrarafkomu stofnunarinnar og bréfaskipta Markúsar í framhaldi af þeim. Lagheimild ráðherra hafi verið skýr. Willum Þór mætir í dómsal við aðalmeðferðina í byrjun desember.Vísir/Vilhelm Héraðsdómur vísaði í niðurstöðukafla sínum til rekstrarhalla HSS árið 2022 upp á 600 milljónir króna auk 200 milljóna króna uppsafnaðs halla á fyrri árum. Árshlutauppgjör stofnunarinnar fyrir árið 2022 hafi ekki gefið til kynna mikinn halla fyrr en ráðuneytið fékk upplýsingar um það í desember að stofnunin hefði dreift útgjaldaheimildum yfir ellefu mánuði en ekki tólf. Ekki hafði verið gert ráð fyrir útgjöldum í desember. Héraðsdómur sagði að Markús hefði sem forstöðumaður þruft að hlíta fjárheimildum samkvæmt fjárlögum. Ef hann teldi þær ekki nægar bæri honum samkvæmt lögum að gera grein fyrir því og sækja um auknar fjárheimildir. Hann gæti ekki farið fram úr heimildum á grundvelli þess að hann persónulega teldi um vanfjármögnun að ræða og tekið ákvörðun um að auka þjónustu þannig að kostnaður færi fram úr fjárheimildum. Þá hafi honum borið að upplýsa ráðherra um að rekstraráætlun stæði ekki. Undir meðaltali Þá hafi verið fullt tilefni fyrir ráðherra að fela Ríkisendurskoðun að gera úttekt á starfsemi stofnunarinnar. Þessi fleiri hundruð milljóna króna frávik án þess að tilkynna um þau hafi verið málefnaleg ástæða fyrir ráðherra að auglýsa embætti forstjóra að nýju að loknum fimm ára skipunartíma. Þá horfði dómurinn til bréfaskipta Markúsar við heilbrigðisráðuneytið. Þar vísaði Markús til galla á löggjöf er varðaði rekstur heilbrigðisþjónustu. Ákvæði laga um opinber fjármál væru „í mótsögn við sjálf sig“. Rekstrarhalli HSS og afstaða Markúsar til laganna sem hafi komið fram í bréfum hans hafi gefið til kynna að honum væri sama um lögin sem hann hafi átt að fylgja. Willum ásamt Þorvaldi Haukssyni lögmanni ríkisins í málinu.Vísir/vilhelm Dómurinn byggði einnig á stjórnendamati Maskínu sem byggðist á sjálfsmati stjórnenda og mati samstarfsfólks á samskiptahæfni, heilindum, leiðtogahæfni og árangursmiðaðri stjórnun. Þar var Markús undir meðaltali í öllum þáttum miðað við forstöðumenn stofnana ríkisins. Þá lágu fyrir gögn frá 2019 þar sem fjórtán hjúkrunarstjórnendur lýstu yfir trúnaðarbresti gagnvart Markúsi. Auk þess gerði heilbrigðisráðuneytið athugasemdir við meðferð fjármuna ríkisns vegna ferðar framkvæmdastjórnar til Madrídar árið 2019 þar sem stofnunin greiddi flug og dagpeninga meðan á ferð stóð. Lítil viðvera Ráðuneytisstjóri sagðist fyrir dómi hafa lýst yfir áhyggjum af stöðu stofnunarinnar og viðveru Markúsar á skrifstofunni í Reykjanesbæ. Hann hefði stuttu fyrir aðalmeðferðina afboðað alla fundi og slitið sambandi við framkvæmdastjórn. Þannig hafi hann virst ætla að stjórna stofnuninni einn. Dómurinn taldi Willum ekki hafa farið offari gagnvart Markúsi á fundum þeirra. Fullt tilefni hafi verið fyrir ráðherra og starfsmenn ráðuneytisins til að ganga eftir svörum Markúsar vegna rekstrarhallans og bréfaskipta. Þá bæri ráðherra ekki skylda til að veita Markúsi áminningu áður en hann auglýsti embættið. Loks var því hafnaði að ákvörðun að auglýsa embættið væri með einhverjum hætti aðför að tjáningarfrelsi Markúsar. Ákvörðun Markúsar að tjá sig í fjölmiðlum og gagnrýna ráðherra hafi ekki gert Willum vanhæfan til að taka ákvörðun um auglýsinguna. Markús gæti ekki gert ráðherra vanhæfan með því að gagnrýna framkomu hans í fjölmiðlum. Var íslenska ríkið því sýknað af kröfu Markúsar. Dóminn má lesa hér. Heilbrigðismál Reykjanesbær Heilbrigðisstofnun Suðurnesja Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Stjórnsýsla Mest lesið Orrustuþotur yfir Borgundarhólmi og drónar trufla flug í Noregi Erlent „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ Innlent 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Innlent Fjöldi fórnarlamba eftir skothríð og íkveikju í kirkju mormóna Erlent Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Innlent Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Innlent Skora á Snorra að gefa kost á sér Innlent Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Innlent Fleiri fréttir 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Sjá meira
Aðalmeðferð í máli Markúsar Ingólfs Eiríkssonar, fráfarandi forstjóra, gegn íslenska ríkinu og Willum Þór Þórssyni heilbrigðisráðherra fór fram í Héraðsdómi Reykjavíkur í byrjun desember. Talsvert hefur gustað um stöðu Markúsar eftir að hann kom fram í fjölmiðlum í sumar og sakaði heilbrigðisráðherra um að fjársvelta stofnunina. Þá kvaðst hann persónulega hafa orðið fyrir óviðunandi framkomu af hálfu ráðherra. Staða Markúsar var auglýst í september síðastliðnum en fimm ára skipunartími hans rennur út í mars. Með auglýsingunni var ljóst að heilbrigðisráðherra hugðist ekki framlengja skipunartíma Markúsar sem forstjóra. Markús höfðaði dómsmálið vegna þess sem hann kallaði ranglæti og óeðlilegan þrýsting í tengslum við það sem hann leit á sem ólögmæta uppsögn. Síðan er Markús kominn í leyfi frá störfum vegna meints eineltis. Málefnaleg sjónarmið Héraðsdómur Reykjavíkur komst að þeirri niðurstöðu að ákvörðun Willums um að auglýsa embættið laust til umsóknar hefði verið byggð á málefnalegum sjónarmiðum að undangenginni fullnægjandi rannsókn. Var þá fyrst og fremst vísað til gagna í málinu um skelfilega rekstrarafkomu stofnunarinnar og bréfaskipta Markúsar í framhaldi af þeim. Lagheimild ráðherra hafi verið skýr. Willum Þór mætir í dómsal við aðalmeðferðina í byrjun desember.Vísir/Vilhelm Héraðsdómur vísaði í niðurstöðukafla sínum til rekstrarhalla HSS árið 2022 upp á 600 milljónir króna auk 200 milljóna króna uppsafnaðs halla á fyrri árum. Árshlutauppgjör stofnunarinnar fyrir árið 2022 hafi ekki gefið til kynna mikinn halla fyrr en ráðuneytið fékk upplýsingar um það í desember að stofnunin hefði dreift útgjaldaheimildum yfir ellefu mánuði en ekki tólf. Ekki hafði verið gert ráð fyrir útgjöldum í desember. Héraðsdómur sagði að Markús hefði sem forstöðumaður þruft að hlíta fjárheimildum samkvæmt fjárlögum. Ef hann teldi þær ekki nægar bæri honum samkvæmt lögum að gera grein fyrir því og sækja um auknar fjárheimildir. Hann gæti ekki farið fram úr heimildum á grundvelli þess að hann persónulega teldi um vanfjármögnun að ræða og tekið ákvörðun um að auka þjónustu þannig að kostnaður færi fram úr fjárheimildum. Þá hafi honum borið að upplýsa ráðherra um að rekstraráætlun stæði ekki. Undir meðaltali Þá hafi verið fullt tilefni fyrir ráðherra að fela Ríkisendurskoðun að gera úttekt á starfsemi stofnunarinnar. Þessi fleiri hundruð milljóna króna frávik án þess að tilkynna um þau hafi verið málefnaleg ástæða fyrir ráðherra að auglýsa embætti forstjóra að nýju að loknum fimm ára skipunartíma. Þá horfði dómurinn til bréfaskipta Markúsar við heilbrigðisráðuneytið. Þar vísaði Markús til galla á löggjöf er varðaði rekstur heilbrigðisþjónustu. Ákvæði laga um opinber fjármál væru „í mótsögn við sjálf sig“. Rekstrarhalli HSS og afstaða Markúsar til laganna sem hafi komið fram í bréfum hans hafi gefið til kynna að honum væri sama um lögin sem hann hafi átt að fylgja. Willum ásamt Þorvaldi Haukssyni lögmanni ríkisins í málinu.Vísir/vilhelm Dómurinn byggði einnig á stjórnendamati Maskínu sem byggðist á sjálfsmati stjórnenda og mati samstarfsfólks á samskiptahæfni, heilindum, leiðtogahæfni og árangursmiðaðri stjórnun. Þar var Markús undir meðaltali í öllum þáttum miðað við forstöðumenn stofnana ríkisins. Þá lágu fyrir gögn frá 2019 þar sem fjórtán hjúkrunarstjórnendur lýstu yfir trúnaðarbresti gagnvart Markúsi. Auk þess gerði heilbrigðisráðuneytið athugasemdir við meðferð fjármuna ríkisns vegna ferðar framkvæmdastjórnar til Madrídar árið 2019 þar sem stofnunin greiddi flug og dagpeninga meðan á ferð stóð. Lítil viðvera Ráðuneytisstjóri sagðist fyrir dómi hafa lýst yfir áhyggjum af stöðu stofnunarinnar og viðveru Markúsar á skrifstofunni í Reykjanesbæ. Hann hefði stuttu fyrir aðalmeðferðina afboðað alla fundi og slitið sambandi við framkvæmdastjórn. Þannig hafi hann virst ætla að stjórna stofnuninni einn. Dómurinn taldi Willum ekki hafa farið offari gagnvart Markúsi á fundum þeirra. Fullt tilefni hafi verið fyrir ráðherra og starfsmenn ráðuneytisins til að ganga eftir svörum Markúsar vegna rekstrarhallans og bréfaskipta. Þá bæri ráðherra ekki skylda til að veita Markúsi áminningu áður en hann auglýsti embættið. Loks var því hafnaði að ákvörðun að auglýsa embættið væri með einhverjum hætti aðför að tjáningarfrelsi Markúsar. Ákvörðun Markúsar að tjá sig í fjölmiðlum og gagnrýna ráðherra hafi ekki gert Willum vanhæfan til að taka ákvörðun um auglýsinguna. Markús gæti ekki gert ráðherra vanhæfan með því að gagnrýna framkomu hans í fjölmiðlum. Var íslenska ríkið því sýknað af kröfu Markúsar. Dóminn má lesa hér.
Heilbrigðismál Reykjanesbær Heilbrigðisstofnun Suðurnesja Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Stjórnsýsla Mest lesið Orrustuþotur yfir Borgundarhólmi og drónar trufla flug í Noregi Erlent „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ Innlent 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Innlent Fjöldi fórnarlamba eftir skothríð og íkveikju í kirkju mormóna Erlent Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Innlent Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Innlent Skora á Snorra að gefa kost á sér Innlent Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Innlent Fleiri fréttir 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Sjá meira