Skoðun

„Getið þið ekki talað um eitt­hvað annað en þessa vegi!?“

Gerður Björk Sveinsdóttir skrifar

Yf­ir­skrift þess­ar­ar grein­ar er bein til­vís­un í um­mæli ónefnds full­trúa sam­göngu­nefnd­ar Alþing­is á fundi með kjörn­um full­trú­um á sunn­an­verðum Vest­fjörðum fyr­ir nokkr­um árum. Svarið við þeirri spurn­ingu var þá og er enn nei, við get­um ekki talað um neitt annað þar sem sam­göng­ur eru upp­haf og end­ir allra mála sem eru til umræðu á sunn­an­verðum Vest­fjörðum. Leyfi ég mér að full­yrða að þeir sem ekki hafa kynnt sér sér­stak­lega sam­göng­ur á Vest­fjörðum eða hafa ekið um vega­kerfi Vest­fjarða eigi erfitt með að átta sig á því hver staðan raun­veru­lega er.

Mikl­ir fjár­mun­ir hafa sann­ar­lega verið lagðir í sam­göngu­bæt­ur á Vest­fjörðum síðustu ár en bet­ur má ef duga skal og þrátt fyr­ir sam­göngu­bæt­ur er fjórðung­ur­inn enn mik­ill eft­ir­bát­ur annarra lands­hluta, bæði þegar kem­ur að sam­göngu­bót­um og þjón­ustu á veg­um.

Það er flókið að ætla að draga fram ákveðin atriði sem gera þarf bet­ur þegar kem­ur að sam­göngu­mál­um á Vest­fjörðum en ég ætla hér að nefna dæmi um atriði þar sem hægt er að gera mikið bet­ur ef vilj­inn er fyr­ir hendi og til staðar er póli­tísk­ur kjark­ur til að taka ákv­arðanir.

Óvissa í útboðsmá­l­um

Sam­kvæmt gild­andi sam­göngu­áætlun átti fram­kvæmd­um, sem mjög lengi hef­ur verið beðið eft­ir í Gufu­dals­sveit, að ljúka árið 2023 og fram­kvæmd­um á Dynj­and­is­heiði átti að ljúka á ár­inu 2024. Nú vit­um við að svo verður ekki og sam­kvæmt ósamþykktri sam­göngu­áætlun sem legið hef­ur fyr­ir á þingi um hríð á þess­um bráðnauðsyn­legu fram­kvæmd­um að ljúka á ár­inu 2026. Al­gjör óvissa rík­ir þó um þessi verk­efni og eng­in trygg­ing er fyr­ir því hvenær þeim muni ljúka. Á meðan keyra íbú­ar Vest­ur­byggðar á mal­ar­veg­um hvert sem þeir fara, hvort sem það er norður á Ísa­fjörð eða suður til Reykja­vík­ur, og þekkj­umst við lang­ar leiðir á haugskít­ug­um bíl­un­um.

Vetr­arþjón­usta á veg­um

Vetr­arþjón­usta vega á Vest­fjörðum er sú allra slak­asta á land­inu og eng­in for­dæmi fyr­ir styttri þjón­ustu­tíma vega í nein­um öðrum lands­hluta. Ekki er þar við Vega­gerðina að sak­ast því þar er fólk allt af vilja gert. Ástæðan er sú að fjár­mun­ir eru naumt skammtaðir og ákv­arðanir um þjón­ustu­tíma og um­fang þjón­ustu eru tekn­ar ann­ars staðar.

Bíldu­dals­veg­ur ligg­ur frá Bíldu­dal upp á Dynj­and­is­heiði og keyra Bíld­dæl­ing­ar og aðrir þenn­an veg til þess að kom­ast hvort sem er til norður­svæðis Vest­fjarða eða til að sækja þjón­ustu á höfuðborg­ar­svæðinu. Þessi veg­ur er ekki þjón­ustaður yfir vetr­ar­tím­ann og þurfa Bíld­dæl­ing­ar því að keyra um 92 km um þrjá fjall­vegi og þar af einn hæsta há­lendis­veg lands­ins, á ónýt­um veg­um í stað þess að keyra 45 km um Bíldu­dals­veg upp á Dynj­and­is­heiði. Þessa sömu leið keyr­ir hvern dag fjöldi stórra flutn­inga­bíla með full­fermi af laxi til út­flutn­ings og slíta þar af leiðandi nú þegar ónýt­um veg­um milli byggðar­kjarna á sunn­an­verðum Vest­fjörðum.

Annað dæmi um slaka vetr­arþjón­ustu er mokst­ur á Dynj­and­is­heiði sem er heiðin sem teng­ir sam­an suður- og norður­svæði Vest­fjarða. Fyr­ir nokkr­um árum var tek­in ákvörðum um að byggja upp þann veg, hef­ur það verið gert af mikl­um mynd­ar­skap og er kom­inn þar að mestu góður veg­ur að und­an­skild­um þeim köfl­um sem ekki hafa verið kláraðir. Til að setja það verk­efni í sam­hengi þá stytt­ir sá veg­ur leiðina á milli norður- og suður­svæðis Vest­fjarða um tæp­lega 300 km. Þessi margra millj­arða fram­kvæmd er þó ekki að nýt­ast hinum al­menna íbúa á Vest­fjörðum þar sem mokst­ur á heiðinni telst enn vera til­rauna­verk­efni og er opn­un­ar­tím­inn milli klukk­an 10 og 17 á virk­um dög­um. Ekki er mokað um helg­ar og því ekki sam­göng­ur milli norður- og suður­svæðis Vest­fjarða á helg­um yfir vetr­ar­tím­ann. Á sama tíma er ríkið að setja aukið fjár­magn í að kynna Vest­f­irði sem heils­árs­áfangastað í ferðaþjón­ustu. Þar fara hljóð og mynd ekki sam­an. Benda má á að á sunn­an­verðum Vest­fjörðum er ekki lág­verðsversl­un en það væri til mik­illa bóta að geta sótt versl­un og þjón­ustu á norður­svæði Vest­fjarða. Sé Dynj­and­is­heiði lokuð eiga ung­menni frá suður­svæði Vest­fjarða sem stunda nám í Mennta­skól­an­um á Ísaf­irði engra annarra kosta völ en að keyra 439 km hvora leið, eða alls 878 kíló­metra! Er þá miðað við að ekið sé frá Pat­reks­firði, aust­ur á Þrösk­ulda til Stein­gríms­fjarðar, þaðan yfir Stein­gríms­fjarðar­heiði og til Ísa­fjarðar um Djúp.

Hér hef­ur ein­ungs verið farið yfir örfá dæmi og væri hægt að halda enda­laust áfram með fjöl­mörg dæmi um skerta þjón­ustu við íbúa á Vest­fjörðum.

Áfram­hald vest­firska efna­hag­sæv­in­týr­is­ins

Upp­gang­ur at­vinnu­lífs á Vest­fjörðum síðustu miss­eri hef­ur verið æv­in­týri lík­ast­ur. Þetta efna­hag­sæv­in­týri hef­ur hef­ur átt sér stað þrátt fyr­ir slaka innviði. Sé raun­veru­leg­ur vilji til áfram­hald­andi vaxt­ar at­vinnu­lífs verður hins veg­ar að tryggja sam­göng­ur á Vest­fjörðum og greiða þá miklu innviðaskuld sem safn­ast hef­ur þar upp en Vest­f­irðing­ar sitja uppi með met­fjölda kíló­metra í fyrstu kyn­slóðar vega­köfl­um.

Fagna ber hug­mynd­um Innviðafé­lags Vest­fjarða um „Vest­fjarðalín­una“, þær eru ákall um upp­bygg­ingu jarðganga og annarra sam­göngu­mann­virkja á Vest­fjörðum sem líta ber á sem sér­stakt og af­markað viðfangs­efni. Áhersla á ör­ugga lág­lendis­vegi um byggðir á Vest­fjörðum sem eru jafn­framt teng­ing við höfuðborg­ar­svæðið er mik­il­væg með til­liti til bú­setu­frels­is íbúa, ör­ygg­is veg­far­enda og áfram­hald­andi vaxt­ar at­vinnu­lífs­ins á Vest­fjörðum. Samþykkt sam­göngusátt­mála fyr­ir Vest­f­irði þar sem leitað er nýrra leiða til fjár­mögn­un­ar fram­kvæmda í sam­starfi við at­vinnu­líf, íbúa og hið op­in­bera mun tryggja vöxt og vel­sæld allra, Vest­f­irðinga sem og annarra.

Höfundur er bæjarstjóri Vesturbyggðar. 




Skoðun

Skoðun

Vertu drusla!

Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar

Skoðun

Ert þú drusla?

Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar

Sjá meira


×